N°. 148. AMSTERDAMMEK, OOR.NEDERLAND. Fransche, Duitsche en Engelsche brie ven worden vertaald en Beantwoord.. Frauco bvievi-n onder Letters E A a, Bureau de Amsterdammer, Rokin 2. U p ren UITGEVERS-KANTOOR kan een jongste BEDIENDE geplaatst worden tegen aanvankelgk salaris van / 150 p. j. Adres franco brieven letters J. H. l'Ü den Boek-en Kuusthaudoiaur W1LLEM LEKXDERS, PaleisSTOOMVERWERIJ CHEMISCHE W ASSCHERIJ ZwemschoolenBadinrichting, Tachtig Duizend Gulden bMchikH.iir aU Hypotheek op Landerijen of Huizen. Uneven franco motto üypothcek, Bureau tle Amsterdammer, Rokin 2. Prins Hendrikkade. Met l Mo.i te Huur; een Ie Bcvenhuis, bevattende 3 Kamers, Keuken en Zolder, a f 4OO. B-.ii'Vvn franco Lett. A K, Bureau Nieuwe Woninggidt, Q.-jessluis 137. Wegens sterfgeval te koop Efiie uitmuufende, welluidend», zeldzame VIOOL. Brieven franco motto Viool bureau de AMi'er,lammcr Rokin 2^ ____ " In tóusSreÉ florD Bram, lftn<*3 do NASSAULAAtf, zijn Bouwterreinen te Kooi).' uitmuntend geschikt voor het bouwen van Villa's. Burgerwoningen, en Winkel huizen. Te bewonen bij den eigenaar Villa Xmsau, of bij de Notarissen J. CLA-\SES Ilzs. te Amsterdam en P. NIKHÜIZEN te Naarden. HET K \\TOOR van P. J, WILLEMS, In Steenkolen en «as-Coke, Is verplaatst van de O.Z. Voorburgwal 21, naar de BINNEN-AMSTEL, hoek Paardenstraat, 138. op J aan den WESTERDOKSD11K te AMSTJEKMAM. ----- ... De ondergeteekende bericht, dat tot den P «l.» DIITIir t A iiniAIA !?»?« Mel ?? *? aau de inrichting, de eelsgenkbi\ PAL l llfc, te Almelo. ? ^^^r Auo-N-Nhte AtUtKbn, TUISLSTKUT. 53. TH WMI 16 De Directeur, ietetu iatBttoz ei SMJjStïUT 65, TU waai u ^ j( jLSwcittttroiu. nitcn Lciff'i' nOBislaj wotln opitsoilcs. ' : Zijden en Fantasie HOEDEN worden gemaakt voor den minst mogelijken prijs bij C. MEERKOTTEE, Olieslagersteeg No. a, bij't Rokin. Hoeden vervormen f ».OO Articles de Luxe. MAATSCHAPPIJ voor den Werkenden Stand Afdeeling: STRAATREINIGING Het BESTUUR neemt de vryheid den Inge zetenen van Amsterdam te berichten, dat de Maatschappij zich belast wet het SCHOONHOUDEtf DER GOTEN EN STRATEN voor hunne woningen, tegen eeue geringe ver goeding. ? . Deze Inrichting bestaat sedert een aantal jaren en is opgericht met hut doel om een root aantal behouftigeu werk te verschaften. i>oor deelneming bevordert uien niet nlleen eene gewcnschte reinheid, maar werkt men ook mede tot een waarlijk nuttige zaak, Nadere üiforniatiün worden dogviyk* ver strekt aan het KANTOORder AfdeeüngStraat reiniging, O. Z. Voorburgwol fy) «ut Vredenburgerstcepje No. 3. liet Bestuur: der -Maatschappij. der afdeeling, President. President. J. H. UELIMAX, f. H. 9TAHH, F. ÜIKIJHBOOn *? C. v. d. KI Secret, Secret. DE KASVEREEKI6IK8, Hcvrengraeht ie«, ONTVANGT GELDEN & DEPOSITO, tot de volgende rente: tonder voorafgaande opvraging, l'fc pOt. met één dag vooraf opvr.-.ijoüs. . 2 , ? tien dagen ., ? 2"4 , vour 2 u 3 mauudeu nx« 2'j ? Tevens behst zy zich «u* t liet !S liEVVAltINti NEMKN VAN WAARDEN. Keu en ander volgens Tluglementen, aanhef OE OIKECTIB. Kantoor verkr«fjl'fi»r. AMSTERDAM, April 1880 o ? & C°. ?" Ontvangen eene groote keuze Reiskoffer», Tasschen, Xécessalres, Toilet-Tassdien, JOHs. 4\\EG\ll\. Singel 356 Kookiuacliiiiet), I^edckauteii, Matrassen, Wiegen, Yiuirmandeii. Kinderwagens, Tuin Ameublement, Hlcercn- en Paraplule Standaards, Mangels, StrUkkaeliels, Yllegenkastcn, Wljnrekkeu e" alle H"1»- en Keukcnbenoodlgd:heden. . lïe AnisterdaiMScIiP VOORSCHOTBANK, BLAUWBFRGWAIi 7, verleent VOORSCHOT op EFFEOrEN HANDELSARTIKELEN; ontvangt GELD gt GELDEI i DEPOSITO tegen vergoeding van Bent* thans 2V» pCt. Co Portland-Cement, Knlght Beven & Sturge. Schotsche vuuivaste Steencn. Star-Qlenbolgh. üngelsuhe vuui vaste Steenen. Cowen. Moulek;egel» voor vloer- en wandbekleeding. Asphalt-dakleder-carton-culr. Eenige agenten vnn P. ÖESFEUX, i ~ Villa Koningin Sophia. Villa Prinses Amalia. Villa Maria. Ingericht voor Zomer- en Wintei'verbljjf. SPIEGELRUITEN voor WISSELS en VES8TERRAMES 'worden spoedig en te?en de laagste prijzen ! geleverd, geplaatst en verzekerd door da Stowm-Splegïl, en Lijstenfubrick nabifhet? Stitiou te Hilversum. Veiüng 3 a.o. in «U Brakke Gronii te Amsterdam. j Inmiddels vii!- de hand te koop bij den; Maketmr S. W. VAN ROUE&AL te! Amstprdani. Koninklijke van P. J. CRMNCKEL, Lijnbaansgratht 203/304, Amsterdam. RIJTUIGEN. ^Teeeii» verbouwing eu verplaatsing der Magazijnen, worden vele ]%Ic«we eiTTweedeliands 1ÏMTIJIGIÏMÏ tegen veel verminderde prtfaen TB HO «P gepresenteerd Te bevragen bU W. W. C3. MKOESF, RUtulgfabrlekaut, Amsterdam. Aan hetzelfde adres kunueii bekwaiUC werklieden geplaatst wordem S. STOKVIS, van 1S59 gevestigd Hclligcnwcg D 1O. IKIETUWE VOORJAAHSTOFFÜ» en eene groote keuze so'ldc gemaakte EEKKlVllI.EEDIilfCi tot d meest concurreerende een. TE KOOP GEVRAAGD een HUIS 'in <Ju Warmocsstraat, op liet Rokin of Dauifük. lïrieven franco motto ^«i»,Bureau de Am.ittr'1-iiumcr, Rokin 2. GitAHAM BROOD. We* J. DE JONGE, 0.Z. Voorburgwal 22. bericht sussen Leeraar In het schoonsctirijven, dat de Zomer-cur op 3 Mei aan(ook des morgens.) Langebrugsteeg 13. Tth«M -ebt tien j-r;,,,e, !**...«-u^--; -8-^ ***** «?»' van «ar, e & Co., leveren wij 4 f S.OO per hee ' ORIGINEELE SINGEE NAAIMACHINES. The Singep fflanufactuping Company, Kew-York, verkocht in 1878 856,439 3LAAOIACIUXES of ongeveer Het goedkoopste Magazijn HORLOGES, PENDULES, KLOKKEN, WEKKERS, enz., vroeger Lijnbaansteeg 6, is thans gevestigd LelirgracIH T>1J tle Meereagfraclit 6. Ontvangen een groote collectie zeer elegante Pendules van af / 11. lUütungewoon voordeelia: Zilveren Remontolrs met wijzerverzetting, uitstekende kwaliteit ii f 10, i Alle reparatiën worden solide, spoe-j dig, en tot concurerende prijzen bewerkJ. B. SCHUTZ Azn. Firma Wed. A. SCHUTZ. FABRIEK en MAGAZIJN GOED LICHT * Deze enorme omzet en de steeds toenemende vei-kojp welke geen andere fabriek zelfs slechts i nab'ijkomend kan (innwijzen, levert het beste en sprekendste bev-ijs, dat onder allte aangebodene ' innchines niet één is. die in d^uj!dznainheid, vol maaktheid, eenvoudigheid in de behandeling en voortreffelijkheid van constructie met de Ongineele Singer Naaimachines te vergelijken is en betalina genomen. Onderricht GRATIS. staande bemwaren tegen het .... «;«=..«= afdoende wljme >yn opgeloit, dat wil leder', die beïnnB heeft by eene goede en foedkoope verlichting -?^^^^^^^^ rSS^^ <B ^ruèeb^"taandc Lampen «f «a»ornamen«e« hunnen op eene eenvoudige en sierlijke wijze tot pelroleumlanipen worilrn Ingericht, , _ ?? zen ~ 'j i Kootvel In Tafellampen al» H«ngl»mpen en Kronen viaat ??? "U w? Jt d&reliiks gehoord en bezorgd M on» xulU eene ultBebreiüe .orteerlng al» men elder» vergeef, mal «oeUen. ^Orat^aaBeij^^^^^ = -i nlïai. onxe prljzc-n «oo ulter.t laag se.t«-ld zijn en gel.eel berekend op een "nellen en grooten orazet a contant, *oo «orden geene goederen opzicht en door on.en «eaeraal-.»Kent voor *oord de Heer «. »E'«"'"?'««'e ?? ver»e*el«l i* l »He «ndere onder den naam aansebodenc Xaalmacülne. .ijn «?gemaakt. Bet Generaal Depot voor het Koningrijk der Nederlanden, 25. liaHerstraat, AMSTEH11AM. Mal Eenig Dejöt te HAARLEM : Schagchelstraat D.VAN8REDERODE. J. W. AMËL8BEEK. ? Schagen : ? Oosticoitd: H. SMIT. P. PEKKER. ^.STAL Kal verstraat hoek Bagijnensteeg, 132-134, -»i. P'U' cijfe» tot den min*«en doelt m, F. WIERMKIJER J». A' C»., Ileerenttraat M5, ^tmtteffam. van HrUta!, Gin», ror»elein, Aardewerk en Fetroleumlampen te baat om mijnrn oprechlen dank te blyken van belangstelling' gegeven ..e-enuin, 72. Warmoesstraat. , Niettegenstaande de prijzen der Thee b «er zijn gegaan, bly ven onzen kwaliteiten st<> hetzelfde. Heden ontvangen direct een party J&. Thee (Nieuwe Oogst.) De beste witte Suiker tot de laagste Wordt dagelijks gehoon' hui*, zouder prijsverhoogiug. TA,mm, NIECWEXDIJK, 111. AMSTERDAM. PiiBsëmentcrlëit. FABBHH MAGAZWI voos Meubelen, Decoratiêa, Modes, LOBR1 & PORTOS," adverteeren dit hunne Eelite Berger Levertraan, bereid- op de Lofodinsche eilanden in Noorw gen geheel zonder onaangenamen Smaak en Geneeskundig en Scheikundig onderzocht door de voornaamste Genees kundige en Scheikundige authoriteiten voor Amsterdam alleen verkiyabanr is a 70 Ct. de heele en 35 Ct de halve flesch b« H. H. ULOTH. Zeedttk.' j. W. C. BEUMER, Singel bid TorensMs. H. J. van OOSTVEEN, Oude Beursplein. J. KOK, Oude Hoogstraat. M. C. CLÉBAN & Co., HeiUgcwg. i. H. CORNELI6SE, Brflutcersgracnt. 9. J, MÈRTENS, Beerenstraat.Flesschen worden i 5 Ct. berekend en daiirvoor teruggencmen. Attesten van Genees-en Scheikundige authoriteiten zijn gratis bö boven genoemde Heeren verkrijgbaar; alle flesschen ijjn van ons etiquette voorzien. ? MievweiKlIJk 81, Aüistcrdam. Pi ijsriQteeringgn aanvangends 5 April 1880, No. 2. Stofthee ? 1.10, No. 5. Souchon ?!.,' No. 4 Congo i 1-10. No. T. Pecco Souchon v 3 Overige nummers volgens Prijscourant. ONTVANGEN: oene rttlme keuze dër> nieuwste Voorjaars- en Zomennantels, r»n .f 0/4 i «O Cts., ^.SCHE pERCALSi CBZ., CDÏ.; c? eene partij buitengewoon 20 25 on 32% cts- *"iur''»11 Jc Stolen, op-naitvrage fn Wed, L F, A, MULLER Singel bij de Heisteeg 402. Specialiteit van Harnasten en Pellen Tafelgoederen. FIJN WERKHOUT voor de FIGUURZAAG, ii» bladen van vërsehillende fijne Houtsoorten, grootten eu dikten. MAHONIBHOUTHANDEL, J.'.J.-"Gli!RAi.>XS & <D°. Amsterdam, Nes, 110. werden verzonden. OUD PAPIER. Ofgcrleht 1804 Aardappelen. Ie soort HAMBURGER BLANKE / 7.25, , MULHAUSERSE ' » 5.20 > BERLINER ROODE » 4.40 JAMME van / 3.50 tot - 6.00 FRAXCO AAN ?»*'**?-__.. Leliestraat 88, ff, GOOZEN A IIHDÉPE BUIIKEN rassa TROMMELS en DOOSJE* worden als ppecialitett vervaardigd in Fabriek vnuBilkwerkc; VA» ? ' ? n Ö, TEN CATE Tzr1' Md bij de Paardenstraut, N«* in de steeg uitloopende op van Lier's Ie .é i». OV£R BRAIt'9 Hoófd-Depot van de Union de Producteurs. Auker, BO CU. w* Fl«Kh. 15 Ct..perGlM,inkoad«Bd.lae p.r FI«Kh. 15 fcu. p.r Gl«. «.«.V ? l'M . Fta*, 30 Ct, «« OU.. W, C°mpt"wABIIIE WIJM *0 Cents per Glas. WB. Zondags van 4 tot 9 uur gesloten. Adam's Furniture Polish Deze uitmuntende Compositie i» geschikt alle gladde Meubelen, gelukte Goederen, n mer enz. irhoon (« maken en te s*ol)J.t waardoor dezelve het Brillautste aanzien v. tragen. Te hekomen a 4« cent per krni» bij de voornaamste Meubelmakers, Pu. abrikanten, Drogisten en Winkeliers in h? ipndeiyke goederen. P. BURK, Agent voor Nedertor ADRES: Wetering Plantsoen bij de tering Barrière over hetGebouw Flon Stoomdrukkerij EILERMAN HA.R11S (E C. DE AMSTERDAMMER. A°. 1880, WEEKBLAD VOOR Yenchjjnt lederen Zondagochtend. Uitgvran: TET.T.TERMATJ, HABMS ft C*. Kantoor: Rokin 2. ZONDAG 25 APRIL. Abonnement per S/m. ... 60 Cis. fr. p. p. 75 Cts. A&onderlgke Nnmmen t ? ? 5 * AdTertenüën per regel 15 » INHOUD HECHTENIS. - OPENBAARHEID DER KOHIEREH. ? FEUILLETON: ?DAHIÊL BOCHAT", 4e B.. 8e t, door Prof. J. A. Alb. ThUm. - STAATIUITOIQ OVERZICHT. GEMEENTEZAKEN: Noordermarkt.Hontbestratang ? Uit de Maasstad. ? Uit de Hoistad, ? KUNST j Tortuffe. ? StadB-Schouwbnrg: Benleil, door F. T. d. Q. ? Achter de schermen, docr F. v. d; G. - ?De Schepping'', door Q. W. W. C. Hayward. - LETTERKUNDE: Daniël Rochat van Viotorien Sardou, door J. A. Alb. Th., enz. ? Het wapen dos Rijka enz., door J. A. Koopmand. ? STATISTISCHE EK INDUSTRIEELE MEDEBEELINQEN: Een belangrijk rapport. ? ALLERLEI. ? IN GEZONDEN. ? OVERZICHT VAN DE EFFEKTENMARKT. ? Handelsovenictit der Week. ? Veilingen. ? Burgerlijke Stand. ? Te hnnr cjjnde woningen.? ADVERTENTIEN: Schouw burgen enz. ME? HTEM8, C'est Ie crime qui fait la honte et non l'échafaud. Wie een maats'af begeert voor den ontwikkeling3~an.^ der denkbeollen nopens lüfctraffelyke rec'.itsp'e^ing, kan dien viudon in twee Staatsstukken, naar wy hopen, bestemd om eerlang het openbare leren ten onzent bezig te houden. M;u verplaatse zich een logenblik iu den tyd toen ga1.i( en rad, gecseling en brandmerk of hoe de liefelijkheden der verbysterde jnstitie meer hceten mogen, in vollen zwang waren. Men raadplrge de dreunende eu galmende Besolutti-n, Placcaten wat, dies meer zij, waarmede onze voorvaderen de maat schappelijke orde meend n te moeten hand haven. Men aanschouwe de foltertuigon, onbeschreven doch ijzir. K wekkende geinig nis sen van het recftfagevoel dier dagen. De treu rige en ontmoedigende indruk van geheel dien toestel is, dat het te doen was om afschrik kende veraonschouwelyking der wrake, waar mede do boosdoener werd bedreigd.- \0p hem ion -wöraeii vernöaiu^ »n>TöeV: mogK^t -:>. gelgke mate, bet leed, dat hjj z\jnen mede mensen in persoon of eigendom had berok kend. Iu het licht van dit gronddeukbeeld was de straf, iedero straf, een maatregel van bedwang, de misdadiger, iedui'o misdadiger, een voorwerp van afkeer, bestemd om blyveudals zoodanig dienst te doep. Wat er menschelyks in hem zijn mocht, ook al kwatn hij door na denken tot inkeer, werd buiten rekening gela ten. Het Kaïnsteeken der straf een?, letterlijk of figuurlijk, op hem duidelijk waarneembaar geplaatst, kon door latere handelingen niet meer worden uitgewisscht. Derhalve was de maatschappij iu haar recht wanneer zij, na zyn terugkeer, als een verworpeliug hem bleef behandelen. Ouder den invloed der nieuwere strafrechts wetenschap, mug men thans, zoo al niet allerwege in het leven, dan toch in de school die opvStling als voor goed afgedaan beschouwen. De wijsbegeerte van het recht, die ook in den gevallen mensch een menscli blijft zien, heeft hier eene uarer schoonste triomfen gevierd. Schaai'sch zyn heden ten dage de verdedigers eener hoe ook genaamde theorie, wier einddoel i' schrik en vreeze te verspreiden. Steeds groo| ter wordt het aantal van hen, die het verbete rend eu louterend karakter d*r straf, gebiedenden plicht van menachelükheid achten. Nopeus dit beginsel, geen verschil bij de Staatscommissie eu de Regeering ten onzent, op wier gemeenschappelykeu arbeid, als binuen kort geroepen ter vervanging van het uitheemsch strafwetboek, wy zoo even doelden. ?Het misdrjff, niet dé \slraf onteert" ? ziedaar de korte en schoono leuze door beiden aanvaard. Eene gedachte van zóó diep ingrijpende beteekenis, van zóó mach tigen klem, dat zij be-temd schyut aan den ingaug van een nieuw tijdperk gebeiteld té worden.' De heer mr. J. Domela Nieuwenhuia, door zijue vroegere geschriften bskend als een beslist voorstander der humanistische richting op straf rechtelijk gebied, heeft, door de Nederlandse!» Juristenvereeniging daartoe aangezocht, doen blijken van zijn gevoelen nopens het toekom stig lot der hechtenis, bij den zoo even aangeduiden ommekeer vau denkbeelden. Zjjn bondig, door eenvoud en soberheid uitmuntend advies, laat geene, enkele vraag onbesproken, die rechtstreeks of zijdelings zijn onderwerp raakt. Zal de tucbthuisstraf al of .niet behouden blijven? Zal naast de gevangenis straf ook de eenvoudige vi'ijlieidaberooving (cnstodia honesta, hechtenis) dienstdoen? Is er voor deze laatste een vast kenmerk aan te wijzen? Ziju de practische en theoretische be zwaren tegen haar al of niet voor oplossing vatbaar? Zal zy al of niet in afzondering, met of zonder verplichte arbeidsoplegging onder gaan moeten worden? ? ziedaar.zoo vele en uiterst gewichtige gezichtspunten, waarvan de schrijver geen enkel uit den weg gaat. Men ziet dut het leidend denkbeeld van Staatscom missie en Regeering, ook -waar h\j van bei den afwijken mocht, hem is deel eener diepge wortelde .eu dierbare overtuiging. Critiek, waar noodig, spaart hij niet. Doch op den vasten bodem der nieuwere wetenschap heeft uok hy post gevat, om tal va.-, vooroordeelen te helpen bestoken, die hier vooral, en geensFEUILLETOH. D A M E L ROCIIIT, (VIER )E BEDRIJF, ACHTSTET00NEËL. *) DU On f rot. JT. .1. AbB. THU.W. LEA alleen; daarna. D.mrx. LEA, alken. Zij set eich neer om aan Daniël te schrjjven; eerst herleest eëtttn (door BidMhe bij haar bezorgden) brief. .... ?Is het mogelyk, Lea, dat twee wezens dié-élknïir beminnen' zoo als wij, er toe gi-komeu zijn, op een dag ala dezen, aan elkoa:- te schryven? Inderdaad, ik vraag m\j, of al. het gebeurde wel plaats heeft gehad..... In dit uur, liefste schat mijns levens, moest ik u in nnjue annon \veclivoeren.... en ziedaar, wn zgn gescheiden door de dwaaste der oor zaken.... Gij en ik zijn allernaaste buren; tusrchen het huis van Fargis" (waar hff z§n in trek genomen heeft) ?en het uwe stroomt maar een beekjen .... bet oeverloof van weerszijden strengelt zich te-zamen ? en wy zyn op honderd oren afstands van elkaar!.... Ik smeek n, m^jn Lea, laat een woord van tederheid ons een oogenblik tot elkander brengen!,..; Ont vang mg van avond, eene minuut, een sekonde! Laat de eerste dag van ons huwelijk niet in zulk een wreede Bescheidenheid ten einde loof.en!.... Ik ben wat opgewonden geweest, wat heftig, beleedigend misschien; ik beken het en heb er berouw, over.... Vergeef het, bid ik u; laat me vergiffenis van n verdienen en u bewyzen, dat er in dit godloze hart ten minste één heilige beeltenis woont, de uwe, en een religie tegen alles bestand: oujne liefde voor u...." (Eene gffdeur gaat'open; Daniël komt haastig binnen, eonder dat eg hem giteaaru-ordt. Hij houdt stand midden in de kamer. zoo welig tieren. Vooreerst, meent hy, de tnchthuisstraf, worde niet behouden. ?De grens tusschsn feiten, die ?don groeten boosdoener kenmerken en andere ?minder ergerlijke misdrijven is in het algemeen ?niet met juistheid te trekken." Wat baat u eeue indecling, die door allerlei verzwarende of verzachtende omstandigheden te schande kan worden gemaakt? Eu hebt ge in de theorie het onderscheid tusschen misdaad eu misdryf opgeheven, verlaat het dan ook in de practyk. De tuchthuisboef van heden wordt morgen de j verstooteling der maatschappy. ?Dat vooroor?deel nu belemmert den terugkeer van den ?gestrafte in het maatschappelijk leven enbe>j ?vordert daardoor de herhaling van misdrijf." i Geen tuchthuisatraf alzoo, in naam der nieu were atrafrechtsleuze. Ho« echter ia met.haar dé hechtenis vereenigbaar ? Het adagium: misdryf, niet straf onteert, eischt het niet een vormige, in duur of aard slechts verschillende gevangenisstraf? Wekt men door haar in tweeledige categorie te splitsen den dunk niet op, dien men juist weren wilde? Zal de hech tenis, het lichtere, niet aanstonds verwijzen ZO neemt de pen en zegt, zonder om te eien:) Zgt gfl 't, Claudine? DAKIEX. Neen, Lea. .. . ik beu Vt! LEA, plotseling opstaand. Gg hier?.... Je schrceft me, niet waar?. ? L-AJ iser bewogen. Ja, inderdaad.... ik.,.. ' DANIËL. tk heb dus goed gedaan met n. te komen praten, liever dan zoo van verre te korreapoudeeren. Toen. .ik 'et.... al heel koele.... woordtjen ontving, waarmee je me deze samen komst weigerde.... heb ik myn party gekozen : ik heb het. beekjen overschreden, dat de beide parken scheidt, en aan alle vensters licht ziende, rtgeen me bewees dat ieder op zgn kamer was, .ben ik snel de gang doorgeloopen en kwam rechtstreeks tot u : ongezien. Trouwens, wat zou van avond natuurlijker weien dan ons samenzijn? Ie het bier niet myn ware plaats?... En het dunkt u óók natuurlijk, Daniël. dat uwe vrienden daarover op hun gemak reJeneeren?.. . Zij gaat naar den schoorsteen om te schellen. ? . DANIXL, onthutst Wat gaat gfl doen? naar de gevangenrsstraf, het zwaardere? Keen, antwoordt de heer Nieuwenhuis, mits men nauwlettend onderscheide. Er bestaan misdrij ven, die ieder ontwikkeld rechtsgevoel, by den eersten oogopslag als zoodanig erkent. Met opzet gepleegd, duiden rJj zekere natuurlijke verdorvenheid aan. Nevens dezen zyn er ech ter vergrijpen uit onvoorzichtigheid, achteloos heid of gebrek aan voorzorg bugaau. Nopens des daders geaardheid geven z\j geen licht, alleen zijno schuld wy^eu zij aan. ?Ongetwy?feld laat de maatschappelijke orde, ook in ?laatstbedoelde gevallen, geen straffeloosheid ?toe, maar de straf moet, op grond van bet ?aangegeven onderscheid, «en ander karakter ?bezitten." Hier derhalve ia het terrein voor de hechteniss hier haar criterium. Zij vormt met de gevangenisstraf niet eene tegenstelling in dien zin als ware deze onteerend, gene niet. Voor beide die straffen is dit standpunt overwonnen. Maar het karakter der daad spiegele zich af in hot karakter der straf. Alle feiten op ééne lijn te stellen, gaat niet aan. Men doe het' dus ook. alle straffen niet. Hoe zal eindelijk de hechtenis ondergaan moeten worden, in afzondering «f in gemeen schap? Van den heer NieuwentmU liet zich verwachten, dat hy zonder de minste airzeling voor de cel party' kiezen zou. Steeds heeft hy hetzij i" geschrifte, hetzij als lid van het Nederlandsch Genootschap tot zedelyke verbetering der gevangenen, een der meest overtuigde pleitbezorgers van de afzondering zich getoond. In 1872 door' de Nederland<che Juristenvereeniging tot het uitbrengen van een advies genoodigd, gaf hij vau bedoelde voorkeur op overredende wy'ze blijk. Hy' heeft dus het recht te s.chryveu: ?Het is misschien niet on?bekend, dat schrijver dezes de gemeeuschappe?Lgke opsluiting, hoe goed ook ingericht, als een ?leerschool van ondeugden en niet als kweek?school tot deugd beschouwt. Hij blgft van oor?deel, dat by de aoodzakelijke beperking der ?persoonlijke vryheid, het recht van den Staat ?betwistbaar is, om den wegens misdrijf veroor?dinJrt» ja «ga. nuv\t«happftte.plaatsen^ waarin «hij genoodzaakt is met de meest bedorven ?medeveroordeelden te zamen te leven. In de ?vrg'e maatschappg' met haar goede, -minder ?goede en slechte leden kan hij, ah hij zich ?zwak gevoelt, ten minste hen ontvlieden, wier ?gezelschap hy vreest, hier kan hij dat niet." Er ligt in deze plaats iets kenmerkends voor den schrijver en het onderwerp beiden. Of wat dunkt u? Zouden zij, die er maar op loslieten geeselen en brandmerken, dat het een aard had, deze zinsneden lezende, hunne oogeu ge. loofd hebben ? En thans vormen die woorden de overtuiging der meest bevoegden en dwingen eerbied af door hun diepen ernst. Er schijnt dan toch werkelijk zoo iets te zyn als ver. hooging van den. standaard des nationalen rechtsgevoel, en zy', die van een cirkelgang der menschheid gewagen, mogen gelogenstraft worden. ? Is de afzondering regel, het kan om den duur van den straftyd uoodig.zijn, dat. men, lettende op den geringeren aard van het te boeten misdrijf, tot gemeenschappelijke op sluiting de gelegenheid geve. Aan wien echter de keuze? Aan den veroordeelde, zegt het LEA. lemant laten komen. ? DANIF.L. Oui m 'j aan de deur te la tou zetten? LEA. Reken je me daartoe iu «taat, Daniël? Ik wil alleen myne tante en ziuter laten verzoe ken hier te ko-^en, ? anders niet. DAXIE'L. Zü zyn te bed. ? Wat znudt gij ze laten wekken?.... LEA. . Gy hoopt toch. niet, dat ik op dit uur ml) dit onderhoud laat welgevallen?.... ' DANIËL. En waarom niet, myn teêrgéliefde?... , Daniël... ge hebt bier' niet met een francaise te doea... Ik behoor tot een volk, waar men de meiftjens. met 'de gevaren bekend maakt, om er zich voor te Kunnen wachten; en ik hegry'p n maar al te goed. Og denkt: ?Als men weet, dat ik van nacht hier ben geweest, dan zal morgen Les. niet meer durven weige ren mij te volgen; Ik ontkom nlzoo aan de huwelijksinzegening ? en de zaak is in orde!" ? Beken, dat dit uw 'hoop is! DANIËL. Ik hoop nog iets beters, Lea. i ' LEA... ' '' ' Maar voelt ge dan niet, dat het een eerloze Regeeringaontwerp. Aan den rechter, verklaart de heer Nieuwenhuis. En het iriotief luidt: ?Hoeveel goeds de ontwerpen van StuaU?comnri«sie eu Regeering ook bevatten, die uit?breiding van kiesrecht kan ik onder dat goede ?niet rekenen. De staats- of rechterlijke macht ?en niet de gestrafte moet beslissen, wat iu een ?gegeven geval het beate voor hem zal zgn. ?Deze laaUte U daartoe, rajjns inziens, niet de ?bevoegde persoon. Niet in zjjn, maar in het ?maatsvhsippelg'k belang moe' de keuze gedaan ?worden." Men ziet ? allerwege de conrequent volgehouden grondgedachte. Wy ntraffen u niet, omdat wy op u ons wreken willen, maar omdat wij u tot inkeer trachten te brengen. Gy vergreept n aan ons. Wy' zullen u toonen, dat da daad, niet de dader afkeer verdient. Aldus opgevat, is het strafrecht eene der uitin gen van ware humaniteit. De mensch, ook de diepst gezonkene, wo'de voor zijn eigen ge weten geplaatst. Eerst als hy eich straft, heeft de straf hare ware bedoeling bereikt. Het toaval wil, dat juist op dit oogenblik eene polemiek iu Duitschland wordt gevoerd, over doel en aard der straf. Boud en onverschrok ken is Dr. O, Mittelstüdt opgetreden, ten einde de afechrikkingitheorie in geheel hare naaktheid te bepleiten. Het is als hooren wij eone stem uit lang vervlogen ty'den, zoo rauw en onom wonden wordt in zg'n geschrift op nieuw de leer verkondigd, dat de Staat de tuchtroede zwaaien en meedoogenloos h:\ar uitsluitend banteere'n moet. Op nieuw wordt de dusgenaamde ziekelgke philantropie doo>- hem aan de,kaak gesteld, en strekt zg tot doelwit der snerpende py'len van een vernuft, dat humaniteit en zwak heid op éénè ly'n stelt. Met de beantwoording van dit verweerschrift voor schavot en schand paal heeft zich belast, de bekende commentator van bet duitsche strafwetboek, Dr. F. O. von Schwarze. Zijn werk toont dat eene crimina* listische ervaring, in jaren lange practyk ver kregen, het oog niet behoeft te sluiten voor de hoogs en heilige roeping van het strafrecht. Wat het gronddenkbeeld betreft, staat, hij op denzelfden bodem als de Staatscommissie roet .de Regeering ten onzent, en de heer J. Domela Nieuwenhuis in zijn advies. Laat ons liopén dat de Kederlandeohe Juristenvereniging haar zegel hechten zal aan deze laatste, mildere beschouwingswjjze, en zg spoedig in het lang ver beide strafwetboek worde belichaamd. 1) ili>n raadplege: Dr. O. Mittelstüdt. Gegen die Frcihcits'trtfcn.Ein Bcitrag zur Kritik des heutigea Strafenifitcnu lL«ipzij 1380). Dr. F. O. von Schvarze. Die FreiheitMtrafc. Mit beionderer Berikksichtipasg der Schrift de» Dr. Mittclitïdt .gogen die. FruhéiUstrafea" (Ix-ipzig 1SSO). Die FreiheitMtnfe von O. Mittclstadt in: ,Im Neaen Reich" 1S80 No. 16. * * 1) la ?2o. 3o. Openbaarheid der Kohieren. Eindelnk heeft de goede zaak gezege vierd. De ? heer Metelerkamp, stryJende voor bet recht der burgery om de ko hieren der inkomstenbelasting te mogen le zen, een recht, met duidelijke woorden ons door de gemeentewet, art. 264, gewaarborgd, doch op drieste wg< ons door den gemeenteraad ont zegd, mocht, de voUnening smaken, dat de overgroote meerderheid der tweede katuermet ronde woorden verklaard heeft, dat te Amster dam in dut opzicht gehandeld wordt tn s(ryd met de wet. Het is voor den heer Metelerkamp ? en voor allen die zyn pogingen hebben toegejuicht en ondersteund ? eexi voldoening, d.it 49 tegen 17 stemmen bovengenoemde slotsom bekrachritfdeu, maar me :r dan aan dit feit hechten zjj aan de opnieuw gebleken zekerheid, dat er nieU degelgks voor d<-ze wetsontduiking valt aan te voeren. ? Zonderling voorwaar: juist liet eenig lid der kommissie van rapport, bij wien de handelwijs van den amsterdatn*ch<;n gemeenteraad verdedijinfr,althans vergoelijktng vond, was een Anuterdammer: onze afgevaardigde Mr. Godefroi! Welnu, zelfs deze handige pleitbezorger wist geen anderen grond voor de wettigheid van het geheimhouden der kohieren aan te voeren, dan een argument ez absurdo. Het was te dwaas, dat ieder recht van inzage zou hebben, derhalve moest men door interpretatie tot. een getonde op vatting zien te komen. En die gezonde op vatting is dan, dat men, ondanks art. 264, ptiiemand inza#« der kohieren" geeft, maar ieder slechts in staat stelt zgn eigen aanslag te lezen. Gelukkig voor den h>er Tienhoren, den vader vau deze tot een gezorgde opvattin? leidende interpretatie, dat hij geen lid van de Kamer m?er zijnde, ook niet gedwongen was .met den heer Godefroi zulk een povere ver tooning te maken. De konklusie van betirapport deï kommissie, wier meerderheid (4 van do 5 leden) de on wettigheid der bandelwyze van het amsterdamsch gemeentebestuur uitsprak, doch alleen wenschte over te gaan tot de orde , van deu dtig, w?rd op voorstel van den heer | Ru»gers verworpen. Wat zal hiervan het gevolg zgn? Mag men aannemen, dat de amsterdamsche gemeenteraad zal voortgaan de kohieren der inkomsten-belasting geheim te houden alaof art. 234 niet bestond, en de Tweede Kamer geen vonnis ovsr haar wy'ze van hande len had uitgesproken? Wat onzen gemeenteraad betreft, wij ach'en hem daartoe volkomen in staat. Als deze zich iu het hoofd ;:ezet heeft voor ?de gezondheid der wctsinterpretatie" te waken, ziet hQ, ge tuige b. v. de heffing van straatgeld, twen nietïop.' '?' "v*'?? ? ' -Een andere vraag echter is, of de Minister, wanneer nieu zich met bezwaren tot hem wendt, den Raad die vry'heid in strijd met art. 264 der gemeentewet zal laten. Wij gelooven bet niet. Nu de Tweede Kamer zoo beslist beeft gesproken zal een Minister, die eenigermate , achting voor het Parlement bezit, niet dulden, i dat met de duidely'Ue bcteekeuia van de wet, de spot worde gedreven. ? De nederlaudsche natie zal zich over een krachtig optreden van j den Minister, gelijk over de flinke wys waarop : de Kamer zich aan deze zaak heeft laten ge! legen liggen, verheugen. Immers bel maakt onI vermy'dehjk een demoraliseerenden indruk op i het publiek, wanneer het bemerkt, dat personen of kollegies, ? al is dit kollegie dan ook de amsterdftrasche gemeenteraad T- beschermd worden by een zoo in 't Oogspringende wets ontduiking. De Minister, ofachoon blijken! zijne aan Gedep. Staten verzonden wetsvoordracnt; zelf geen voorstander van de bedoelde open baarheid, zal, zoolang de wet haar voorschrijft, ondanks zyn afkeer van haar, een even groote voorstander van wetsvervulling zich betoonen. Gelijk bekend is, heeft Minister Six een wgzigine ' der gemeentewet aan bet oordeel vau Gedeputeerde Staten onderworpen, welke ten gevolge zal hebben, dat de kohieren spoedaad is, die gq n ouderstaat? ? Ga heen! en aanstonds! ?? Onteer niet don naam van haar, die morgen uw trouw moet worden. DAXISL. Eene oneer voor u? myne tegenwoordig heid, hier? ? Zou men, geliefde, niet eer zich verwonderen, dat ik er niet was verschenen? LRA. Met welk recht? ? Gg zy't meer dan mijn bruidegom, maar' minder dan myn man., ? Nog eens, ga been, Daniël, en geef geen stof tot gelooven. wat Biet is. DASIEL. En wat toch zyn zou en behoorde te zyn, Lea, indien je my zoo lief hadt als ik n... ..??,"'.' LEA. . , Ik heb ie lief mot al de krachten van m^n ziel, Daniël; je weet 'et: En daarom juist wil ik me. voor je bewaren... uwer geheel waardig DANIËL. mU je 'liefde te ontstelen, die mjjn eigendom is!... Hg maakt een beweging omhaarintgne armen te nemen. LEA. Daniël! Ik cal roepen!... Ga heen, Daniël! Ik smeek het u!... DANIZL. , ? ? Toch niet voor dat ilf weet of je me zóó lief hebt als je 't zegt!... .??.?? '.. LEA. : Het hangt maar van n af, om er de zeker heid van ta krijgen. Ginds is de kerk ; hare deuren zullen ons opengaan, zelfs in de nacht. DANIEL. Ach, laat de kerk daar, en zoeken we deu Hemel niet zoo ver van ons af L. Blyven we hier, dierbare ziel! met onze liefde, waar al mijns harten dienst, myn leven lang, aan zal gewy'd zgn !... ?? ' ? ' . ?? LEA, - .. .. ; ' Spreek niet zoo lichtvaardig, myn Daniël!... Zeg dat niet!.;. Er is geen liefde zonder God!,.. DANIËL. , Zy moet er z^n!... daar ik n liefheb. Niet góéd!..1, en dat it mjjn Igden! DAKISL. . Beter dan gy my!... ja, honderd maal beter I... Is he^ Uefde, die koude redeneoring, overwe gend wat geoorloofd is, wat niet; wat het morgen zy'p zal, on dat uur.-, totdien prüs!... eb die altyd tnsschen ons, tot in de bruifoftskamer, de troosteloze beeltenis van haar koelen God laat optreden?... Lea, mijne geliefde! denkt zg aan God, zij die waarlnk bemint!... Haar God ? dat U haar liefde.... LEA, treurig. ? Jjiefde?... de^e geheel aardsch», d»zo sterflijke haitstocht? DAMEI. De ware!... de eenigel...