Historisch Archief 1877-1940
,?... .-,?- -.- -.-.!? ? . !?."«?r.!?-v f.-«-min
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD V O O U
NEDERLAND.
De dagbladen hebben met ingenomenheid ter
kennis** van h«t publiek gebracht, dat pp 31
Augustus II. M. do koningin bevuilen is van
een dochter, die in de geboorteregisters is inge
schreven als \Yilheliuina Ilclena Faulinc Maria.
partg-gehaspcl," en louter eeni'?IriUelurjf" tui- yormingeu m Armenië, nis uu iua«iicK».«u ».,
schen Kappeynianen on Gleichmannlanen ge-'in europeesch Turkije genomen moeten worden
wees t, werden door hen ontworpen en vastgesteld.
De heer Kappeyne werd aanbevolen niet als Pat er onderhandelingen tusschen Servië eu
een gewoon afgevaardigde maar ah hoofd der Dulgnrüe stonden gaande zün, betreffende een
liberale parti/. verbond van aanval «n verdediging, wordt te- i genozcn uuruu T. 1^^=? , .?
'Men wist wat hjj ala hoofd Her parti/ ge- gengesproken. Geloofwaardiger z\jn in elk ge-' wegem het bedanken van den Ha r de
Savorwrocht had. val de mededeeliugen nopens vorst Karel van j nin Lohman een nieuwe stemming moeten
On een oogenblik dat Grondwetsherziening Rumeniü. Deze bevindt zich te Berlijn en heeft i plaats hebben.
steeds mter de lens wordt, achtte men het daar met vou Bismarck en den Keizer
geraaddubbel gevaarlijk de liberale party door zijn pleegd over d«. troonsopvolging, Vorst Karel,
' ' "imer tot verdeeldheid to. die kinderloos w, wenscït den tweeden zoon vs>n
i -ü_ L..^.. ????« S'«i.,iin«ni1 »;m Huhenzollern
verschoning in de Kamer
brengen.
,
zijn broer, prins
oï --- .__?. t?.
v»uv.. --- ?
van Huhenzollern
te benoemen. Dit
?mmsHcgenstaud.
Te Hoorn is tot lul van do Tweede Kamer
gekozen Baron v. Dedem; te Gorinchem aal
De Dagbladen bevatten:
Het Handelsblad: Hoe loeft de Javaanfche
vereeniginff van personen, die ond«r ds
door de Synode geëischte waarborgen in
de kosten van hot daar te geven
ouderwy« hebben voorzien, aan de commissie
van voordracht voor de benoeming van
hoogleeraren in do godgeleerdheid vanwege
« O > il 1.-..1. _??,»1 ??? ,??«,..
Man weet het welks moeilijkheden d* grens
scheiding van Nienwer-Amstel en Amsterdam
voor de hoofstad opleveren, vooral nu de laatste
zich naar deze zijde zoo sterk uitbreidt.
Is het niet noodig, dat de gemeenteraad,
dankbaar ?de schenking" van den heer J.
rengen. t&vu viv^*i f»«.« . .? .
\V*ai die roden niet gewichtig, niet ernstig Sigmaringen, tot zjjn opvolger
genoeg? Kan een hevige strijd, daarover out-'plan ontmoet te lierlyn aUermmsi icgauaimm.
staan, onzinnig gehaapel, kibbelarij heeteuï Ooit spreekt men over de verheffing vau het
Het Nieuws moet wel veel zijn vergaten. ' Vorstendom tot een Koningrijk.
Waren al de bladen dia verledau jaar den' Uit Afghanistan kwam goede tijding voor de
premier veroordeeld hebben twistzieke ijdel- Engelschen. Roberts bereikte niet alleen
Kan« ?. ,__. ?. ,_t *i,.?. UIIM ^0H aMmr manr vcrsloecr het leger van Ayoub
boer?
tuiten? Riep het Nicutcs, dat thans alles
een afstand'' ziet, toen zelf niet uit: dat men Khan
? ? --- L^.r.l ? ?? Ui- ,,,??.>
mam- versloeg het leger ? _
een afstand"' ziet, toen reu niet mi . uuv u.? »uu... Diens troepen werden verstrooid en
in onzen oersten minis'er een hoofdman en lei- moesten ?.7 kanonnen op het slagveld achter
der, maar goen Diktator of Rykskanselier be- laten.
geerde, ? en zal het dan nu doodeenvoudig Re-. De binnenlandsche zaken leveren het
miuiïiaspel en gekibbel moeteu hecteu, als men er ster ie overigens stof genoeg tot inspannende
tich tegen verklaart, dat de hoofdstad hem werkzaamheid. De Ieren blyven onrustig en
nogmaals afvaardigt, m. .a. w. zijn verleden hun afgevaardigden vertragen zooveel
inog«goedkeurt? ' lyk den gang dor parlementaire
beraad»l»;ynAchtte het Nieuws Kappcyne een ernstig gen. De brjeeiikouisten worden gerekt tot in
man, wanrom beval het hem niet aan ? bet oneindige en de tweede lezing der
beTwijfelde het A'ieuici aan Kappevne's ernst grooting van Ierland werd door hen verh'n
als staatsman, waarom waar«chuwd"e het niet? derd ais een protest tegen het door hol.
Doch het blad, dut by ccn zoo gewichtige lloogerhuis uitgebrachte votum, waarbij de
kwestie, die zyu eigen party raakt*, het zwy1- wet tot inschrijving der kiezers in Ierland ver
gen bewaarde, ? beeft geen recht anderen te]worpen werd. Liter stelde Parnell voor,
berispen of te veroordeelen, of bun strijd, dicii l l,ij de behandeling der begroot ing, het door
l- ?--'-! i;:i- ..,... «i«T,««ifr!l,i.t. Hoocerhuu ver ' ' '?w
Rotterdam contra vrijen handel.
Sotterdaxwhe courant: Het ont
den heer Mode voor fan surtaxe
werp van en
d'entrepüt in Duitschland. ?
Protcctionismebooglccrnrcn in de gotlgcleerdlieui vanwege i uaunumn ?uu «umu^mg . ? - -.
du Med. Hei v. Kei K een zostnl aan. waar»! Hujeingn. aanvaardende, de vrang der grens»
uit deze aan de Synode een drietal voor-, Bcheiding eens ernstig ter sprake brengt, en
draagt. De commissie is bevoegd vanhet Jiaar niet weder vergeet, voor itt lang)
wataaugehoden zestal aanvulling tot een twaalf- tigen weg, behoorlijk in het belang der ge
tal te vorderen. meente geregeld is? Uet gaat toch niet, dat
In de door de Synode goedgekeurde een dorp door xyn ligging, zoovel de
nits( at ut en vau de bedoelde Vereeniging zul- breidi- gsplnnnon van een stad als Amsterdam
Icn eeni^e veranderingen moeten worden blijft belemmeren, ah moeilijkheden
verooraangebracht, voordat tot de benoeming zaakt by hot ten uitvoer brengen der raeeit
van kerkelijke hoogleeraron te Amsterdam onontbeerlijke werken
kan worden overgegaan." : Onze Raad heeft ni
De Kommissie ra» voordracht biedt das aan paald
JOniDBertUKO wurneu.
Onze Raad heeft nog niet lang geled
lald, dat stedelijke ambtenaren niette Ni
1?"'
.-dan
be
Nienwerx/e jtvnw*.«w«w *w« ww.».. , . paaiQ, dub Blüuviyi» «uiww4M**«. ...ww » ...
de Synode een drietal aan. Amste! zullen mogen wonen. Hy deed dat uit
l>e te Amsterdam bestaande Vereeniging, zorg voor de schatkist. Veel kleintjes maken
die de jaarwedde dezer professoren bekostigt, één grooto, zegt het spreekwoord.
draagt een zestal aan bovengenoemde kom-, \Vi ? weet zelfs hoeveel kleintje!
? .? E>_ ..i, jit .??*?; ,? |,nt nna dop beloMinff noodict zullen zqn, om d<
ting noodig zullen
dat de ambtenaren
,,...a?. er voor de
, om door lint
vertrof, één groote te
Ohportumsmo.
liet Vaderland: De veepest op Java.
Het Nieuws var, tien Dag: Op een afstand. ? ulB1,,.k ?.? «,.??. ?
Een blik in het binuenlnudsch bestuur van mitóie voor. En «h dit «èi/rtï'in'hêt oog dor _.._
Java. , _ _ , _ ; kommissie nog te wenschen overlaat, is zy ge- bod
Amsterdamsche Cpwant: Do laa'ste Regee-1 rcchtigd, van dat tcstal aanvulling tot een winnen.
ringstelegrarnmen uit en omtrent Atjeh in In- twaal/lal te vorderen. j Doch naast dit problematisch voordeel, stond
die beoordeeld. ? >eerlands i>e<an« by Uost- ]ju zrg nu nog ccns jllt Nederland geen een zoak, waarvan hot gewicht in het oog
Itulié. ? Ucutebeliuting. ? Len liberaal pro- hout bezit, waaruit mon professoren kan snij- sprong. De annexatie van een groot deel van
gramma. (v. Dedem.) - De ?Unie -kollekten. den! Nieuwer-Arastel, waardoor niet ïlle
bela»ting. Misschien mag men aannemen, dat de No- ontduiking voor goed voorkomen zou worden,
derlanders het in geen wetenschap vorder maar tevens Amsteidam de zekerheid zich
brachten, dan in die der praktische en dog- verwerven kon, niet door naburige
gcmeentematische godgeleerdheid; doch zelfs wanneer grenzen, in zyn uitbreidingsplannen gehinderd
dit bewezen acht, blijft het een verras- te worden; waarom drong men niet op dal
feit, dut de Synode der Xed. Herv. Kerk,' laatsU aan ?
" ' ' Het spreekt v»n zelf dat oen verandering
- i-Miui i::i. j:.?4. *? ?S.
GEMEENTEZAKEN,
men
send
De kerkelijke Professoren.
Onze lezers weten, dat
1 iiMi, unv uo wj iiuuv *«*? ..»«. ?? .. ,
dio natuurlijk de theologische wereld door en l net nprwi» »»u »» -».. x, . 0
door kent, het voor zeker houdt, dat er voor der grenzen zoo billijk mogelijk dient te
Reelke vakaturc minstens zes adspirant-profos-, schioaen. Doch nu zy' eenmaal noodzakelijk
? _ weten, dat vóór eeuigen tüd, «oren zullen te vinden zijn, en ongetwijfeld is geworden, moot ook de juiste
weg"ingcsladoor eon aantal ?leden der Hervormde Kerk" ook -twaalf, indien zy' hot slechts eischt. ! gen worden, om tot dat doel te komen, leder
.... .-...v.., yef js ccnter te vreezen, dat do door deze dii " ' ---«-?J'-- v.
De zaken op
dccb mcr
thode, die
een afstand te
ulul
thode, die zich meer aanbeveelt voor geniën' Hoogerüuis UH, ae natie 10 vmuiac". x-%?.»«. .
dan voor gewone racnschen, een sohaduwz^de | althans veroorloofde zich, onder toejuiching 27 Juni 11., en meepdcn het een en auder taisterKio uur uom «0 ?>.«,?«..,.? ,
0_verbonden is. Want niet alleen dat men zich' van de linkerzijde, in het Lagerhuis een scher- tegen de daarin gebezigde argumenten in het. voordracht vordert. In dit geval zou een groot
zelf niet op ecu ufstnud kan zien, men zou pen uitval en een bedreiging tot hervorming midden te moeten brengen. Wij behoeven deel van eten indruk, dien het zien VAU een
zich bovendien in de kracht zijner oogen kun- van het Iluia der Lorde. ? De heer Adam, Mi-1 daarop alleen terug te koineu om een vergis- twaalf- of vicr-eii-twiutigtal kandidaten voor
nen vergimen. Ditmaal was de afetaml waarop nister van Opeub. \Verken, werd benoemd tot siug te hersttl'en, door ons in navolging van hot professoraat op den gewonen sterveling
het XituifS zich plaatste te groot, gelooven gouverneur van Mail '?'"-" '?'?''«n imomnn. Onder die ondei-tee- moet maken, verloren gaan. Iets wat te meer
? ????'' ' '- ».<?«« De duitsche keize ... . _.. ,.._
net _i>*td«a f^^it. i,.*.». ? ._ ?
---. wy; het stond Ie laag of te hoog.
STAATKUNDIG OVER-'
ZICHT.
?Binnen weinige dagen kan een voordracht
aan den Raad van Amsterdam tegemoet
wor
>ns m navolging van ??»- t" -r ?- 0 , den gezien voor de gunning van twee nieuwe
wvcrneur van Madras. : aud'erc bladen begaan. Ouder die ondeitee- moet maken, verloren gaan. Iets wat te meer tramlijnen, nl. l Dam?Plantage en 3 Dam?
De duitscho keizer heeft tot het leger een kenaars werd ook genoemd Prof. J. C. Mattbcs. *e bejammeren zou zijn, mi het wetenschap- \uzelstjraten ? Stadhouderskade ? Amsteldyk.
proklanutie nerichr, waarin het Jmhiigrd Thans is het uit een door hem in de Vryheid lievend Nederland, ietwat gedrukt onder [ Binnenkort zal ook de Havenstoonibootdienst
wordt aan de roemrijke daden tijdens den geplaatst schrijven gebleken, dot niet hy, maar «en algemeen hoerscheudon profeasorennood, een nieuwe lyn voor het publiek openen:
fran?ch?duitschen oorlog. ?Mogen deze myne'ziju neef Prof. 0. J. Matthes, tot de verzoe- olleon van de zijde der theologische fakulteit, j Rokin?Amstel?Prinsengracht?Kerklaan: zoo
woorden," zoo luidt >:y ten slott«', ?ook wanneer i kenden behoorde. De imam van den liberalen , nog eeuige vcrtr«o»ting kan tegemoet zien. | belichten ons de de «bladen-.wanneer de
kor'? . .«.."?.l .U««."t? vnlln fni-l '-?-'-?'?? ~"? l"»?»» «.-«vill nwt
'II, IA\J\J 1U1UI "g 1^1. o.ut v , n vv? .. .
IK er niet meer ziju zal, altoos ten vollo ter
harte genomen worden, dan zal liet riuitsche
leger in latere hoog ernstige tyden, waarvoor
God ons nog lang moxe bewaren, steeds oven- {
als nu tien jnar geleden, een vaste steun des;
KellUUU UC11UUIUCT. *^*J .iu...u .«.«. ..*,? .
hooglet rnar by de letterkundige fukulteit, is
dus geheel ten onrechte door velen niet zekere
verbazing uitgesproken.
Welnu de Synode heeft in haar zitting van
_ . _._ ;eleden, een vaste steun cics i »<MUU uo U^HUUB -?nv _ ? .?
Vaderlands zyn."' Dat deze slotzin de betee- 27 dezer besloten, de voorloopig aangenomen
De ocstersche kwestie blyft dreigen. Riza kenis hteft van een antwoord op de taal van wijzigingen, betreffende het reglement op het
Pucba heeft nog niet liet middel kunnen vin- Gauibetta, mag men aannemen. . Ilooger Onderwijs iu de godgeleerdheid
vastden om de Albancczen te bewegen hun verzet De nieuwe politieke partij, waarvan in ons, teetellen en aan do eindstemming van de leden
tegen een iidijving vau Duleigno by Monte- vorig overzicht sprake was, is tot stand geko- der provinciale kerkbesturen te onderwerpen.
iitgro oj. to ceven. Integendeel. Do hoofden men en heeft baar programma openbaar ge- M. a. w. -Evenals te Leiden, Utrecht en
üroder Uga hebl;en een telegram aan dctl Sultaii mnakt. Zy' treedt met 28 leden op. In de ningen, zullen ook to Amsteidnm twee kerke
gezonden, waarin ?y hem verzekeren, dat zij volgende zinsnede heeft zij den lioofdiuhoud Igke hooglecraren worden benoomd, waardoor
in den afstand niet /.uilen berusten, maar met harer staatkundige geloofbelydenig uitgespro- het mogelijk woi-dt dat thcologanten, die bier
. de wnpens in de houd hun grondgebied will? ken: ?Standvastig verzet tegen de beweging studeeren met bet oog op een toekomstige
verdedigen. Do turkrcho troepen maken ge- van teruggang, vasthouden aan oftzo niet ge- vervulling van het leeraarsambt by de N. H.
meer.e zaak me' de Albaueezen en men schijnt makkely'k vrrkregcn politieke vrijheden is de Kerk, hun studie zullen kunnen voleindigen,
besloten het uiterste te 'wagen. om de uit- genaeenschBppelijke taak der geheele liberale zonder genoodzaakt te zijn, een
Kijlts-Univervoering van de bepalingen van het beilijnsche party. Jlet < e politieke vryheid is de econo- sitcit te bezoeken. Het gevolg hiervan zal zyn,
" *^~ '»r--? JV.-J? ~n-,mischo nauw verbonden; alleen on d»^-»-!iston dat de Amstelstod langzamerhand eenfxootei
''?^« «"d**??"*" r~~ w:*"~ ??'<w..- ^ ; _ üedan^ ?
-r _ .-.. ?? ? ., nenoruiing aer ruicsbelastingen mag allecu ningen en Lsiden, waar niet, gelyk te Utrecht,
den Sultan. De schepen, die tot de beraamde plaats hebben onder waarborg van de consti- een ry'ke voorraad van studiebeurzen,
hetlokdemonstriitio ntoctHi medewerken, verzamelen tutioiioele rechter, met venvcrping vau alle aas der minvermogenden is. l
zich in de Adriatische wateren; dé engeleche oi>noc>dige lasten des volks en van zoodanige Is da . Universiteit een inetelling, die.men i
admiraal Seymour werd tot komraandant van indirekte opbrengsten en tolrccliten, als waar- uitsluitend mot een handelaarsooir gadcfelnat,!
het cekader benoemd, doch wat ? er »u zal door de druk der belastingen meest ten nadeelc dan mag men het besluit der Synode
toeplaats hebben, weet niemand. Een oproci-ig dt-r'. nraere klassen wordt verschoven. Meer juichen. Hoe meer theologische studenten, hoe'
volk heeft natuurlijk weinig ontzag voor een dan voor iedci; ander land is voor Duitechland ruimer de opbrengst der kollegiegelden moet
vloot aan de kus', al vertegenwoordigt zij de de kerkelijke en godsdienstige vrijheid de grond- zijn, ? m. a, w. liet nadeelig saldo op de re-1
macht van schier geheel Luropa, indien het voorwaürdo van den binncnjandschcn vrede. Zij kening wordt iets kleiner. '
i-i v i ?:?i »,,iu^ K?,un V» mnrt «rlitcr tlnor ztlf-tundicro staatswc'cevinK Wy z
| uericinou uus uu ui'^vju\.uu, ....u
i rcspondeutie-kaartjec zullen komen, wordt niet
~?'- gemeld.
Een Schenking.
i In Amsterdam bloeit niets sterker dan het
ie demping van de moddersloot achter de bierhuis. Nauwelijks is het ccne café verrezen
C. Ilooitstraat, brengt, weder een oude kwes- of ".«J ftndore wordt verbouwd, en eon dei-da
op het tapijt, dio reeds lang bad behooren maak.t Pannen tot uitbreiding. ?Uoetemeier' is
zim oncelost 6 aan de beurt om zich te vcrgrooten. Do
plsn(.en1 W. zonden een voordracht aan den non tot het optrekken van nog een verdieping
»d, voorzien van de volgende memorie van }>oven da PM gwtwhte passage en het
verlichtinB' bouwen van een ander gedeelte van het
Dooi- Uw besluit van 2Ï Juli \\. wei-den ^ierhu!.s fü» «cd» ontworpen - doch hef
wij in staat gesteld om, toen zulks door de Dagelykach Bestuur kon er met toe
besluitebetrokken eigenaars niét werd gedaan,.on- Z1J" goedkeuring er aan te verleenon, .de geve
" - ° ? ' ? »nii te boa? worden.
<
)«MI ,.pnwjinrn6a
t dat de troepen net zuen anen, » moe ecr
zende aan de tuinen der P;óTHooftsfraat,.v*ï(fi'ft *?'- 6oede «^voering.
iu Amsterdam, voor de wederhelft écliter
in de Gemeente Nieuwer-Amstel.
Op laatstbedoelde helft konden wij gee
nerlei gezag uitoefenen en derhalve hare ?,
demping en rioleering niet voorschrijven, l'lt ,(|6
veel min zelve uitvoeren. .
Toch kwam het wenschelyk voor, om het n?**?,./i,,r« o c» <Aniun
riool, dat, met het oog op het schoon- Rotterdam, 2 September.
maken daarvan, in de geheele sloot on
Gemeentcgrocd wordt gelegd, daar ter plaatse Als ik zeg dat er warm gestreden wordt
niet in ]>articulier eigendom te bouwen. om de overwinning by de herstemming' op
Daarom is do medewerking van den ei- aanstaanden Dinsdag, dan zal men mij, Ihoop
genaar dier halve sloot, den heer J. Huy- ik, niet misverstaan en denken dat de groote
singa, ingeroepen, en deze heeft ziuh aan- massa vnn de bevolking onzer fcUd aan den
Blonds, mot eene bereidwilligheid en ccn strijd deelneemt. liet tegendeel ia waar en
geest van medewerking, welke wij daarom zelfs komt 't my' voor dat do strijd in een
te meer pp prijs stellen, wijl die bij al de zeer klein kringetje gestreden wordt, maar
overige eigenaars nóg mot ia aangetroffen, daarin dan ook met te meer vuur en
volbargczind verklaard om den grond, door het ding. ^Vooral de .opportunisten" zooals onze
riool intenomen, kosteloos aan de Gemeente protectionUten zich-zelven noemen,
ontwikkeaf te staan. ten ondanks hun klein aantal een groote kracht
De zaak is duiilelyk. Nienwer-Amstel grenst en een onvermoeibare)! ijver. Het regent
couin Amsterdam en Amsterdam breidt zich uil rant-artikels en ingezonden stukken, een der
"" ? - * ? « ' '» ? 1-1 - -f 1_ _1_ 1 _ J .1 7.J, !,.**?? 11 Af. lm n w TrtbAWvVl
IATI de uitlcrerniR van ijuiciguo 15 uijuu niet ciag i.iei ainnnKciijK wori:cii ëcm>ia«.v ,.,» t.v- ??:?":,??:' ,-.
te denken aanzien de Mogendheden zelf litieke r.evenbedoelingen. De onvervreemdbare ""'V^ort, «
I?knnd7r niet vertrouwen en men wel weet. rechten van den Staat moeten gewaarborgd en rechten der
dat de eerste Itap door vele anderen zal en do school mr. ?iet aan de kerlcelyke auto- z« WPJfJjJ.
,I«_trankrnk «erd op den «n^P*^^. inflor baten voor de gemeente-schatkist afwierp; in ' JNiouwer-Amstci. AIS uemeenie moei ^
è^&|üati 'sas weSe^tfzir^^^jT %^^z£s^*i^ ^^1^^^=^^
nog h.l wat'1Ude, kan/I^dyovèrtüi^ | worde^e^ r ".jft Kewo^Am|aS^^&
?ésr^^s^
Mogendheden bepaald hadden Wel ontvrng j l reycinet «oa hiermee^e W^^^zTcn' dedceen! "h het om den hoogst belangwek- opzichte der Wingen die geheven worden. Eene bescbrijvmg van d'en Fenn^ryd U
-'? "?
?
in het balanceren, om «iet te weten, dat het;
.
en aesnuuuB mei. u« *.^j«.«, n»».v.- ?
dracht zal plaats hebben, een nader overleg
wilden toestaan, doch het weet bij ervaring dat
dikwijls -tijd gewonnen, veel gewonnen" is.
voelen in den boezem van het Ministerie' Het slot van artikel 5, wordt als volgt, gelezen:' leggen, rankt .hè i niet. Dit gaat'zoover dat ook niet te loochenen dat zelden by eene
ver?Yoor het benoemen van hoogleerareu; hygiënische maatregelen stuiten op bezwaren kiezing zulke principieelequaesties behandeld en
te Amsterdam, biedt een aldaar bestaande' van gemccntc-rcchtelyken aard. '? zelfs zoo 'a fond behandeld worden als thans hier
bestaat.
En naarmate by verder gaat scny'nt het plan
Ecbooner en rijker te worden!1
?Halt!" klinkt, het eindelijk ?geef m U het
plan, ik wil onderteekenen!"
'\Vat de biEScbop tevreden was 1 oen hy be
speurde hoe vlot het werk van de haud ging.
Kwi ding echter verbaasde hem, waar ieder
lustig en vlijtig voortwcrktc, werd de bouw-;
meester ttecds droefgecstigcr en meer in zich
zelvcn gekeerd- .%Vel deed de bisschop .het
mogelijke om daarin verandering te brengen.
Eindelijk echter moest h(f het opgeven.
Wie jntmtchen des nachts de nolle spelon
ken van den onafgewerkten kolossus bezocht,
bij zou er onafgebroken den bouwmeester zion
rondwandelen of wakend zitten op een
steenbrok, niet zelden in diepe gebeden verzonken .j
of ook wel vloekende, waarbij de holle klanken
meermalen door de mnurvlakten werden weer-'
kaatst. ?O, Satan!" riep hH uit, ?gij zijt een
uitmuntend echacheraarf Wie met n handel
drijft, heeft stellig verloren vóór hij begint.
Is 't n niet genoeg mijner ziele zaligheid te
hebben afgetrocheld, 'moet gij ook de vreugd
mijns levens vergiftigen? Afie nachten moet
ik waken, omdat ik uwe streken niet vertrouw.
Nacht bij nacht wapen ik mn met heilige
reliquien, om myn arbeid te behoeden tegen de
dieven en plunderaars. Groote God, als de
peilers eens bezweken, en het werk van myn
geest viel in eonl O dit réuzenwerk! Hoe ik
het haat en hoe het my boeit! Hoe gaarne
zou ik al mijne plannen verscheuren, en de
vrijheid des ohristens herwinnen! Maar neen,
de grootschheid van dit werk, ? ha, toch mijn
eigen werk! ? grijpt m\j aan l Ik heb aan
dien arbeid alle vreugde des leven's en de hope
der toekomst geofferd, geen slaap dekt mijne
oogleden meer, die bouw heeft my waanzinnig
gemaakt! Ah het ongeluk der ménschen, uw
weelde, uw roeping is, o, Satan, zie dan op m
neer, wel hebt gij uw doel thans bereikt l
Eenige jaren later waa de bisschop van Hocb
steden gestorven. Met den bouw ging bet:
echter geregeld voort. Overal zag men reeds |
de muren zich ver boven dé narde verheffen,
men kon reeds bespeuren waar de groote kei-k
ramen zoudon geplaatst worden, en het inwen
dige was reeds verfierd met een machtige
zuilenrei, ierwyl zoowel binnen als buiten, het j
werkvolk aan den arbeid was. Tusscheh een,
paar dezer lieden, had eens het volgende ge
sprek plaats: l
?Zie, sprak de oudste in verrukking, ?zie
toch welk oen heerlijk Godshuis hier tot stand
zal komen."
?Wol mogelijk," hernam de jongst*, ,t» t«ch
doet het mij leed hierheen gereisd te zijn. Daar
ginder was het gewoon werk voor. gewone
burgers, wat van mij werd verlangd, maar
daarbij althans kon men vroolyk wezen. Dan
?komt de bouwheer het werkvolk eens opzoeken,
de bouwmeester is blij te moede, en is er iets
onder kap gebracht, dan gaat de bierkruik
vroolyk in het ronde, terwijl als het huisken
geheel af, daar lachend staat te prijken, men
de vedel voor de tavecrne hoort, en lastig
danst men met zijn liefje in 't rond. Hier
echter.. . Wel, zie nu den bouwmeester zelf
eens aan. Staat niet de knorrigheid op zijn
bakkes te lezen ï"
?Beschimp onzen meester niet," klinkt bet
antwoord, ?kan men dan vroolijk zijn bij zulk
bouw. 't Is waar dat alles hier stil en
maar ' ?
een
ernstig toegaat, naar voegt zich dan »?...,
zwaarmoedigheid niét by zulk een zwaar en
heilig werk.
Kom kom," zegt de jongste, ?wij
metselaarsandere ?want ik zelf, ik heb eerst heden het]
eerste woord uit zyn mond kunnen opvangen
en leven zien schitteren in üijn diepe koolzwarte l
oogeu. IIü liet namelijk een groote metalen
tafel brengen en in het midden der kerk op
richten. Kr stond iets op te lezen maar wat
weet ik niet, want ik ben geen monnik en had
dus wel wat anders te .doen als lezen Iccrcn.
Terwijl wij aan het inmetselen waren hield dé
meester zijn oog onafgebroken op ons gericht
en riep, als in geestdrift, uit: ja zoo znl zy
houden, zoo zal zy' houden!" J l ij was bijzonder
tevreden en gaf ons, voor het ecrtt van zy'n
leven, een ruim drinkgeld.
Terwijl zij zoo spraken was het avond ge
worden en tamelijk duister, doch'wat treft
plotseling hun blik? Daar, voor dezelfde pilaar
waar de gedenk tafel ingemetseld in, staat de
meester, betast haar van alle zijden en roept
vervolgens met' luider stemme uit: i,ja, zy zal
bonden!" Daarna zinkt hij, vermoeid, op een
steen neder en steunt zich het hoofd. ?Toch
is de prijs te hoog l" schreeuwt hjj uit ?en wie
kan mij helpen 'r Htf grijpt het crucifix met
beide handen aan en zinkt op do knieën. Al
bleeker en bleeker wordt zijn gelaat. Dat Jaar
een hevige geinoedstrijd gestreden wordt, is
duidelijk en eindelijk slaatTiy de beide handen
Voor t gelaat, kermend uitroepende: ?helaas,
ik kan niet meer!"
Verschrikt verlaten de beide gezellen de plaats,
doch de meester heeft het gehoord, want nu
grijpt mj krampachtig het crucifix en houdt het
vlak voor zich uit. Zijne verwenscbingen
krijBclien dóór de hallen en hij schreeuwt: ?ha,
yergeefs zy'n uwe pogingen, want ik houd er
de wacht Üü."
ze van onxvu tavcHtcx- TUUUAWU. *«y uv^*« ».wv
niemand omgang, houdt van geen schepsel en
leeft eenzaam zonder' vrouw of kind. Des
nachts sluipt hy. rond tusschen de muren én
gewelven, en komt eerst met het hanengekraai
weder voor den dag. Maar dat zijn immers
tooverkunsten en anders niet!"
?Daar mag wel iets waars in z(jnn hernam de
Het Zèvengebergte vormt ergens een dal,
Heisterboch geheet en. Daar woonde destyda
een beroemd Kluizenaar. Zyn naam was
Aloysins. Deze brave grijsaard zat op een
schoonen avond voor zy'ne kluis, toen hem een man
zeer langzaam, en telkens stilstaande, naderde.
Voor den hermiet gekomen vieliijep de knieën
en sprak aarzelend haast fluisterend: ?Geloofd
zy Jezus Christus!"
?In eeuwigheid amen!" vulde vader Aloysins
aan. . '
?Wio z(jt gy en wat voert u hierheen ?"
?Ik ben de meeater. die den Dom van Keu
len bouwt."
?Zoo wees hartelijk gegroet, o vrome man,
die uw leven wijdt aan de ecre ttws Gods! Sta
toch op en zeg mij wat gij verlangt!"
?Ik hen ftcen vrome. Ach, ik wil biechten!
Een zondaar, ccn groot zondaar ziet gij in mij."
En. hij verhna'de den kluizenaar zijn geheele
wedervaren.
?Manr dat leven" zoo eindigde hij ?is niet
meer te dragen! In Keulen dorst ik voor geen
der heilige vaderen biechten, dat ik.door de
hulp des duivels den tempel Goda doo verrijzen.
Wat moet ik doen opdat mijn werk gezegend,
en m\jn straffe verzacht worde? o heilige Va
der, redt gü mij uit de -diepte mijner ellende!"
Lang dacht de kluizenaar na voor hij ant
woordde. Eindelyk hernam hij.
?Gij liebt.zwaar gezondigd, -mijn zoon, maar
God, die niet alleen groot, maar ook barm
hartig is, ziet het diep berouw dat u verscheurt,
en kent de smarten die gij reeds geleden hebt.
Als gü volhardt in uw schuldbesef, als gij uw
leven verbeteren wilt, als gij boeto wilt doen
tot aan uwen dood, zal God, ter liefde van
Hem, die de gansclie wereld verloste, ter liefde
van zijn Zoon Jezus Christus, hot oordeel der
verdoemenis van u afwenden. Opdat echter
Uwe boete volkomen zij, moet gij beginnen
met de metalen tafel uit de kerk te verwijde
ren, immers, daar fiü door zelfzucht en ijdel
heid gezondigd hebt, zal ook Uwe straffe zyn,
dat uw naam vergeten en hier op aarde niet
meer genoemd worde. En daar gy uwen arbeid
niet met God, maar met Satan zyt aangevangen,
zal nimmer dit réuzenwerk voleindigd worden.'
Uet kostte den meester ondenkbare moeite
om in dit vonnis te berusten, doch eindelijk
hoog hij het hoofd en werd door den kluize
naar gezegend.
En sedert bezocht de bouwmeester dikwijls
de kerken, en werd een godsdienstig, braaf
man. Zijne droefgeestigheid verliet hem niet,
maar werd zachter en kalmer, zoodat men
hem niet meer schuwde, maar beklaagde. Ook
het verdwijnen van de tafel in het godshuis,
'tracht daartoe- het zijne by.
Toen hy stierf, werd hij, tengevolge zijner
u'gene verordening, in alle stilte begraven.
En weldra was de naam des groeten
bouwmeeste», in den nacht der eeuwen Verzwolgen.
Eli ook 'het werk .........
Neen, hier heeft de legende hare kracht
vorJoren. Do Kealsche Dom is verrezen en vol
eindigd in den jnre 1880. .
. De wetenschap overwint alle bijgeloof on
veel wat vroeger eerbiedwaardig scheen, valt
weg voor liet licht der vooruitgang. Maar niet
alles valt weg, niet alles verzinkt in den oce
aan der eeuwen.
V31ct reine nedaèJitcn alleen, Jian men hel
?etnc tot stand brengen." Deze spreuk heeft
nog niets van hare waarde verloren, en zal
waar blijven tot aan het einde des ty'ds.
II. TH. BOELES»
D E
i
i
A M S T E II ü A M M K U, W K E K U L A D V O ü K NE D E~~R L"
A N D.
geschiedt. Hoe ook de uitslag der herstemming
wezen moge, nuttig en leerrijk is de strijd in
elk geval geweest, eu niet 't minst omdat we
daardoor uiet de fraaie redeneeringen onzer
protecUonlstea nader hebben kennis gemaakt.
Is de heer vau Deventer met geen betere ar
gumenten toegerust dan do verdedigen zijner
eaodidatuur, dan behoeft men, als b\j verkozen
mocht worden, waarlyk niet te vreezen dat
h(j Regesring en Kamer op het gebied der
handelspolitiek eene andere richting zal doen
in^»An Vermakelijk is o. a. de verontwaar
diging, waarmede de heer Jaoobeon de be
naming van protectionist i au sich afwerpt,
terwijl hij als m één adem erkent, dat hy
beschermin.J; vraagt, wel is waar eene ?gepaste,"
maai' dan toch bescherming. En zoo ge nu
meent dut 't vragen van ?ongepaste" bescher
ming di s den proteotionist maakt, dan hebt
gq t mis, want die naam vindt alleen in 't
motief, waarom bescherming gevraagd wordt,
haar oorsprong. Vraagt gü din'erentieele rech
ten uit ?vadzigheld en traagheid," dan zy't
gij protectionint, maar vraagt gü volmaakt
diezelfde rechten uit ?zelfbehoud," dan is
het eene beleediging u zoo te noemen. Dit is
althans iets nieuws, dat de oeconomisclie weten
schap aan den heer Jacobson te danken heeft,
al is 't ook te vreezen, dat door deze fijne
distinctie toe te passen de protectiopiaten
spoedig uitgestorven zullen zy'n. !
Nog ééne, maar zeker laatste opmerking over
deze brochure, waarover uien kolommen zon
kannen volschrijven. Tot dusver hadden onze
?opportunisten" een rechtstreeksch antwoord
ontweken op de vraag hunner bestrijders: met
welk recht wilt gij den producent op Java .
dwingen minder voordeelig aan u te verkoopen
dan liy thans aan den vreemdeling verkoopen
kon? waarom moet hy schade lyden om u
commissieloon of andere zekere en
gemakkeIjjke winsten te verzekeren? De heer Jacobson
heeft eene oplossing gevonden: ?ik antwoord,
zegt hij, Nederland en Indië zy'n één," en be*
wonder nu de logische gevolgtrekking uit dit
beginsel; ?meent de regeering, dat het tot
bel]nini y;m?Nederland naodig ia dat onn do
Hare Majesteit tan eene ynatnurlfjk verloste
prinses," ook nog al beau-fue, ofschoon de niet
geboorte van een prins, door net gedonder
uit de getrokken vuurmonden den volke aan
gekondigd, bü sommigen een uitroep van spy't
te weegbracht. Niettegenstaande deze teleur
stelling voor sommigen, heerscbte er by velen
een opgewekte stemming de ty'd van span
ning veroorzakende onzekerheid was voorbij;
«...H . ^« w» «MMIU.XO vuavnerjieiu was vooruu;
de neer Givillianus, eigenaar van het Café du
Oommeroe deelde broodjes uit met
meisjesmuisjes en bij de ter eere van het
Nederlandsche komu gskind heden gehouden parade
verdrongen zich duizenden nieuwsgierigen en
werd ter herinnering aan deze gebeurtenis door
den bekenden gelegenheidscomponist: William
Moneben een feestmarsch geschreven.
Uet Dagblad gaf het eerste bulletin, doch
versierde dit vliegend bericht met prentje*,
J
gewoonsten Jodenhaat, die als Sbylock naar
Atitewn's l«vej} staak, aich op de natuurlijkste
manier uit.
Lorenao onderscheidt ziqh
, niet ovaal, du, in
^
et. mü, dat
ch zeer
1 «"f het , P?"
flater, het bekende figuurtje __
zoogenaamd 's koninawapen ? nog gebruiken
««hU ,? fï0?f 'u'1, -^ ..kunnen
«ri wachten, dat dit bla^l, indachtig aan zijne '
woorden, voorkomende i in het l?nmmer van '
E1» J£h .J'c,..1!^* zoa bl'ivea ««tawwk»» om
het konmklak wapen te verknoeien, en de |
bestaande wettelnke bepalmgen met voeten [
?" «evoln, we,ke tot misleiding '
Het de werkelijkheid hebben de personen by
Suakespeare gemeen dat xy gewoonlijk voor
gesteld worden onder den invloed van verschil
lende hartstochten. Hiertegenover staat de Larenao onderscheidt zich van zy'n vriend
manier van Corneille en Racine die in hun Gratiano door een fijnere kuituur. Zijn
liefwouderschooue eu roerende drama's er zich op dezang met Jessia is een der verkwikkely'ktt*
toeleggen aan te toonea hoe een karaktertrek gedeelten van het gebeele dtama.
den meuscli in gegeven omstandigheden drijft Ook hy draagt m groote niato by tot ver
tot zekere dadeu. Toch behoeft men maar een duideiykiuK van het .bloeddorstige gemoed."
halve bladzijde van Shakespeare gelezen te Hy' ontrooft Shylock zy'n dochter en een
gehebben om de overtuiging te kryg-n dat ook deelte van zyn r^kdom. Een duizendwerf
hy de wezenlijkheid niet wengcht na te bootsen, gevloekte christen gaat stroken met de
scbatDe Fransche klassieke dramatiek verfoeide haar ten die hem beide zoo lief'waren. Niemand
en wilde ei zoo weinig mogelijk van overne- doet Gratiano over dezen dubbelen diefstal
men. Daarom zegt men wel eens dat deze ook maar het lichtste verwijt. Antonio zorgt
poëzie niinder waar is dan die van Shakespeare. dat hy de erfgenaam wordt van den bestolene.
Heil meent er mede: de laatste heeft meer Fortia belast hom t|jdeli,k met het beheer over
overeenkom', met de werkelijkheid. Maar hare bezittingen.
slechts een dichterziel ala die van een dezer Van de tweede novelle, die der drie kistjes,
ch aan hare orga- speelt Portia de hoofdrol. Zij ia het middel
punt van do andere hoofderoep.
, die met de wer- Eigenares van groote rijkdommen in Portia
_,_, ., ?v~.B« ueicuigiiise pnnten van over- een dame uit de groote wereld; tegenover de
eenkomst vertoonen, geelt Shakepeareoanzyn vreemde vrijer» is s|j waardig, kieich en loffelijk.
stukken, behalve een grondslag vau zielknn- Als hare liefde spreekt 'a zü teeder en fijn.
dige waarheid, een schy'n van wezenlijkheid die Maar boven alles is zy dartel en levenslustig.
den ii.drnk maakt alsof wü het leven zelf Puntige, luchtige scherts is haar vreugde. Zn
afgebeeld zagen. maakt grappen met ieder die in haar nabijheid
Maar even als men van elke ervaring uit komt; niet alleen met Nerissa maar ook met
het leven de verst uitéénloopende verklaringen een knecht (II, 8). De historie met Shylock
geeft, eu één daad en ééu gebeurtenis voor beschouwt zij als een kostelijke aardigheid,
de meest verschillende beschouwingen vatbaar vooral daar zQ uit het wegschenken der ringen'
blyken, zoo kan men van Shakespeares drama's een onbetaalbare klucht voorziet. Zij is overigens'
verwaca'en dat bet standpunt waarop elke verheugd Autonio uit den brand te kunnen
l,itl<.m»r >i/-K «l..*.i »-"-- J- f- ~ '--' ö
.-...elk opvolgen van de e voorscre
worden nagelaten. Len uitroeier van
wandgedierte, die misschien het een of ander
huisjesrne kershofje van dergelijke ogés bevrijdde,
noemt zich uu reeds m de dagbladen met den '
weidschen titel van ?Hof bewtiker"
('tisplci''
hij
? ? - -..Jlg M um, mm?Q^
koloniëu lasten worden opgelegd, dan ontleent
het aan hot bezit van koloniën alleen reeds
het recht om dit te doen:"
Waar blyft nu die éénheid plotseling, als
aan het eeue deel ten bate van het andere
buijengewoue lasten worden opgelegd? Zou
het b. y. ook niet de eenheid vau het rijk in
Europa btroken, indien do regeering een uit
voerrecht op boter uit Friesland ging heffen
omdat zij de Zuid-llollandsche boter concur
rentie aan doet? En dan bovendien nog de
merkwaardige aanmatiging der heeren
oimertuniaten, om hot behoud van hunne ondel-een
ontzenuwend stelsel gemakkelijk verkregen win
sten eenvoudig met het ?benoud vau Neder
land ' te identiuceeren.
Talrijk zyn die heeren hier niet vertegen
woordigd, zeide ik reeds. Dit is inderdaad by
de eerste stemming gebleken, daar zy zeli»
met den steun der ultrarnontauen, die eveneens
den heer van Deventer hadden candidaat ge
steld, er niet in slaagden hem de meeste
stemmen te gever. Eu wie «enigszins met ons
district lekend is, zal niet kunnen tegenspre
ken, dat die steun der clericalen veilig op ruim
500 stemmen geschat kan worden, waarvan al
leen minstens 2/3 uit Schiedam afkomttiff z'nn.i
Zelfs al wordt de heer van Deventer Dinsdag
aanstaande gekozen, dan nog heeft Rotter
dam zich derhalve niet voor protectionisme'
verklaard, want in dat geval dankt hij zyne
verkiezing aan eene coolitie van
anti-hberalea met een groepje ?liberalen naar om-'
standighed«n," ter sterkte van hoogstens 250'
kiezers. En nu is dit zeer zeker eeu zeer
Schrale trOOSt «n 7nl il.» lran*a van oo,. prn. l
tectionist ui de tweede koopstad des lands
zoowel binnen als buiten onze grenzen zonder '
eenigen twijfel met ijver geëxploiteerd worden,
maar juist omdat het gevaar voor die keuze
bestaat, is 't des te wenschelyker dut men 'tl
zich bij voorbaat toch ook niet cog grooter
voorstelt dan het in werkelijkheid is. j
ïe loochenen ia dit gevaar waarlijk niet, al ?
acht ik voor mij ook da kans, dat wij er aan '
ontsnappen zullen, zeker niet minder groot.
De anti-revolutionairen zullen zich officieel
zou
mau
hBt IyacH9 da plagen van Egypte ver gebracht
hebben zeker even ah Josepli zou hij door den
Pharao met macht zijn bekleed geworden. l
| Een ?inarchand-tatllcur", dio geen
holleverSDcier is, laat het zoogenaamde koninklijk
wapen dood bedaard hangen voor den gevel van
zijn huis, hetwelk hij van een goud- en zilver
smid kocht (met wapenbord incluis) die echter
wel vergunning had om dit wapen te voeren
als hofleverancier, bij daarentegen niet. j
En toch zwy"gt de hofcommiEsio dood
stil zy ziet niet toe, om de eenvoudige
reden, dat zij volkomen bewust is, dat elk
mensen het-recht heeft om het tot nog toe ge
voerde koninklijk wapen aan te brengen overal
op zelfs op een draaiorgel, engeen winkelier be
hoeft dus intriges te gebruiken of hofbeamten
niet honing te cesmeeren, ten einde een brevet
te bemachtigen tot het voeren va n het bekende
wapenschildje met ééu beestje er in en twee
dito's er naast.
Ik erken, zoolang de Wet van 21 Augustus
1615 (Staatsblad no. -10) niet ia ingetrokken,
geen wapen als dat van onzen koning, dan het
geen voorzien is met bet helmteeken: de ol>
fantstrompen en den zittenden leeuw er tusschec.
meerling tracht te overreden,
Hy poge niet het godje dat
dichter zich naar zy'u beeld
seu op het voetstuk waarop wy en]
peare willen zien aangebeden.
Men kan in de personen van the
' v?'" twee huofi'-^
,...._.u..u u»i. ut», muiiupuni waarop elke verheugd Autonio uit den brand te kunnen'
uitlegger zich plaatst telkens anders zal zyn. helpen, en staat er op, dat hy de helft van den |
\Veinig beschouwingen zonden elkaar volkomen buit behouden zal, Zy' weet dat Sbylock de.
vijand is van hare vrienden en is bhjde hem
zulk een goede poets te kunnen spelen. By
baar is de Jodenhaat meer een uitvloeisel van
modezin dan een diepaangoanden hartstocht. ,
Het is slechts hare vrouwelijke teèrheid die ,
:- den Jood in den beginne tot genade poogt te
> vermurwen.
2 Sept. "80. F. v. D. G. j
dio . (Wordt vervolg
van den
te
Of
el
twee huof'lgi-p«p*n ninnnman di'i
der beide verhalen terug te vin
boek te leveren, ae is gverig genoeg om de
tweede serie te openen en, de toen rollen
baar dankbaar sijn voor wat s4j gaf.
De eerste novelle ?Gustave's droomen en
ontwaken" behoort tot de afdeelintf stichtelijke
lectuur, wat meer «egt: goede sticntelgke lec
tuur. Ik dacht eerst dat we hier te doen had
den met een nienw genre, dat misschien op de
komst a: de Spiritische Novelle, maar dat was
een abuis; ten slotte bleek Gustave's droomen
een gewoon hoewel langdurig droomen te tijn
geweest, waarvan het verslag 8 vellen dmks
beslaat.
Die mededeeling «cbrikke niemand af, zelfii
al voeg ik er bij dat de noveUe eigeniyk een
zedeknadig opstel is over dentext: de mensen
oordeelt naar den schijn maar God beproeft
de harten; want het is onderhoudend geschre
ven, vol levendige tafereelan die bewyzen, dat
het de schrijfster niet hapert aan
menschenkennis en de gave van opmerken; ook is de
moraal van goeden huize.
Gnstave is een schitterend jong mensoh; in
betrekkelijk korten tijd heeft hij 't zoo ver
gebracht dat de wereld van hem spreekt, da
mannen hem benijden en de mama's hem tot
schoonzoon begeeren. Alleen zyn moeder en
zg'n broeder die min geniaal maar meer recht
schapen is, twijfelen aanzijn voortreffelijkheid,
of, zoo er nog enkelen gevonden worden die
hem van minder gunstige zjjde leerden ken
nen, zy moeten zwijgen. Geen wonder, dat
hy een groot denkbeeld van zich iel ren heeft
en zich geen verwijt maakt van kleine eigen
aardigheden, die er naar het oordeel der wereld
wel door kunnen.
Deze jongeling slaapt nu op zy'n stoel an
droomt, dat hy dood i». Hij ziet zmi luk daar
liggen, zjjn geest evenwel is niet dood. Om
ringd van andere geesten, goede en kwade,
die spotten of ook wel bestraffen, verkeert by
in een nieuwe wereld. Toch is hij van de aarde
niet gescheiden. De geesten laten hem zyn
begrafenis bijwonen en de lofredenca
aanhooren, die worden uibfeanrokch
, woren o^eaprokch np TDII grftfi
j Daar knielt hot meisje, ds t hij op zijne wijze
i heeft liefgehad. Hij ziet zij i vrome oude tante
weer. dia haai- *ii*Mi« -<?? »-'* ?
eik in een ?_- ? ,iu- i e?
den zyn. Tijdelijke Cursus voor Teeken- w.eet dj.«ha" D.icE'J« afinar''?.lt!. "«nschen die
Shylock vormt het middelpunt vau de no- <*"t heeft welgedaan en die hy heeft miskend.
veile der ,bloeddor«tige gemoederen van woe- BlCCSterS. "l Tot z«n straf is by ook gedwongen, de
Revolgen zuner daden aan te zien, zonder één
door hmr, KAOT»^* _-l..!i - u...
keraai'u."
»^y=sSiïJs«BrtS
^ssj^,b^ta^*^;5SFa£s^Afeaï^',*4°5i.VXs :±?ï:.Kr u.-£±ö."- J- &iWüv*»" -:" " " ? °°k ~3'"'"' ~ "
Den Haag.
J. A. DE BSBOII.
KUNST.n.wonman van Venetië.
i.
?Read lüm, tlisre fore; «ad again; and if
jou do nat like b i ui. surcly rou are ia lont:
manifest daogcr not to undcritand him."
(Juhu TLenynge's Ilcuri CuuJell. Eenic
folio (Plo.vers). Uitga»» 10i3).
Zeer waarschijnlijk is het dat Sliakespeare's
werk rontstaan i ujit eenouder drama waarin
voor deuëcrsTeukeer.dè twee
vertëlvelen aan de stemming deelnemen, die in
Augustus wegens afwezigheid hunnen
burger
' ° *
?weest dit hlÖBJHft»«f i». S^f x , ?l »e" * ^atc?»8 '?'? " «e ?tgdelyke cursus" voor
S^vSlLH^-T r-?-^ès&'SSS'-ySS'451*1-!»»**
S^^3sstttttfi^^£sm*^££w£aFt
?&53&&?i$»=:
feaateftta^aKW^^^A^SaSa^tó^Es
^£^r^^^
teroken
rW
hgheid thuis bleven, zullen, nu t zoo spant, ht d weroldcezinde ? vrUérs (eiffen ijk kie
Sf '
maar zwygt, en ze zou
na* byvoegen, dat de heer
ede besloot .mét op te
mer. ...-i j.- >ri
maar
woordcn h satneneva
tuBEChen dit werk
n
. . cniee zeer eroot oewcost,
J de Verkle211)een' Het zou overbodige : moeit., zijn en bovendien
G.
Uit de Ilofstad.
????..?'? xx. . ?: ' ' .
Gen Koningskind f B Nederland ; een
ccn
marehand-tnll. ?Hof beivcrfccr";
leur.
- ; Ea nu zegt men nog wel eens: ?er i$ .niets
\ ! nieuws onder de zon.'r Zelden was dit gezegde
j ; minder waar dan op dezen dag, den len Sep
tember^ ? _
prinses
voor het
r, zuuveei is UUUKC my veilig vast te
?.?.u dat, toen hij aan bekende vertellingen
de stof ontleende, tevens aan zijn drama de -v ».?v. ,yw <» <..j.i UIEUCUIBUSC
moraal gaf die de volksmond aan die novellen maar sluit de Joden .onverbiddelijk buiten.
vastknoopte. ' '! '
VS-"~.rt"3'? ?, . . , i..
veraclerwyl dus Shakespeare de novelle van de tmg en .vervolging een onuitwischbaren haat
Irie kistjes en dio van het pond menschen- koestert tegen een ieder die zich een Christen
vlnafinh rt^Ama4iBaaw/lA f.f mïaanl.inn nnl.^l MMH nnamf V<vn» I.A 2_ JJ. ^ __ltrt_, .1 .
muuen aan ae uoven uitge- H)Ko Krach
_-_ ??..?.?, dat alleen het voorstellen schaafden."
Up, .bloeddorstige gemoederen vau woekc-' Men kan hier non
aaSsswïSftf -0 ^v^^^x^'4^/-s^S'^^
fn Sh il-«np;,l', t.T r' ! , % '( l*g hct i ? het *""' ontïï'kkeld verband waren zy hun met -de Echoone kunsten dweept, en volhoudt
i?, h? lPn bedoeling Antonio te geven 'nieu«-, en vooral betuigden de deelnemers aan dat beschaving en zedelükTvolmakinfl meer
ï«?« ï'sh /"U h,st ,ovfl«'ll««'!heude ras den cursus hunno erkentelijkheid niet alleen waard zy'n dan geld, dollemaypraat Znknwf
tegenover Shylock als de vertegenwoordiger; Voor de grondige, maar ooft voor de humane Lou^ i^van dVzelfdrm°eS
v«n do onderliggende party. De Jodenhaat en joviale wijze, waarop do last der Regeering' ooms \ffectenkait oor wêduwëa^
SSJSjft^ffgwa"- «?"?
fS? - --»-?T.-V2ES3&**»
±^MS^S^3?ffl?teS^^ W, Pierre de Boer, wordt heden geo-' HtnrfVewidn, is het theoretisch
materiapena met een niéuw kluchtspel: De guiten- lisme. ?Van jongs af een overig aanhanger van
Strceken van Tul Uilensaieacl. De Heer Hen- Strans«. waa hu. ev«nnl« J»»» J. »,?f S?.??<,.:
»um muiv ue uuuou uuverumueiyK uuiten.
Geen wonder dat Shylock door elks
verachtinó en mwml".'.,» -/.~ «??:t...:?1.1 >?^
r?' ^-«- ^^« .,*WM,» niukiiL^^vt. JLTU i/mtcrt- lisujv» ? f au juugB «i oeo ngBng TMinnangpr vai
$tree*en van Tyi Uilenspiegel. De Heer Hen- Strans», waa hij, evenals deze, ia het uniw
d:e verleden jaar (e Antwerpen sum terecht,
... l J ? J j ?-- '_.!-«. l 1-i
omwerking leverde van een ouder stuk, waa fan onmensch en huichelaar.
^,»^ i,.? ?i?..i.i? i- j?- ..-.<. J:- -i-a- i Want niu alleen edele naturen als dio van
1 Antonio zu'n door gelooishaat bevlekt.
i n?u ,i- ?: i L.? r,
het hem slechts to doch uit die stoffen een
fraaie en onderhoudende komedie op te
bon«.AM Qnl.nAn U::. »:»u A««?n.u.*!uini. ^i
wen
van Oranje, ???.
eerst het daglicht;
de muntbiljetten van vernieuwd model wer
den op dezen dag in omwandeling
gebrachtde tramlijn stelde heden elk die vijf cent
wilde betalen, voor het eerst in de gelegenheid
om een ritje te doen van het Plein naar het
Rtjtfinn vAn rlAn NmlurlAnHertlian ^imfnoorwcff
de twee
Sta?vu. Schoon hij zich oogenschijulyk streng
hield aan 'de bestaande onderwerpen, in de
behandelirg waarvan de geringste afwijking ? ? a??B?
tu,n, «na.c/,v,;:>,iKL. -~«i. L.....UH. jou genomen gemoed'. te motiveeren.
Ook de gewonere karakters. Bassanio, Gra
. , ra
tiano en Lorenzó zyn door Shakeüpeare voor
gedeelte
om het ?bloeddorstige
"
_ ]lrAr!_ ? * ' l ..? . ».w..y...yn «tvv& nnMlAjn AUU ^ouulllcll gvMav^w . vv IX1UL1, CV1CU.
v..St ' PrlnJ?e*, 2«", kon hy' niet nalaten die taak uit te voe-! Bassanio is overigens oen eenvoudig geechetste
nedeu voor het ren met do caven welke hem van allo toonecl- figuur.
M u&K uiwv i*u K t» v au nulivo UQIU vaii aiLU LUUIiUvl
Echryvers onderscheiden. Wat onnoozele kari
katuren zijn in de oorsprpnkcy'lke vertellingen
worden bjj hem karakters met vaste hand ge
grepen uit het raenechelijke leven, dat voor
hem een open boek was. Als juj '?de
bloed
? ssSiÉSSSlSKBi sf*£3ftF$F$**
ssfMsssf teBra~*°<E^rEttferr-£^r
vandaag was het de eerste dag van 't jaar,' duister bl«?t P J de° toescUottwer
^"jl^Dr^^Sn^A^^ Z«?. °.nde^n> Spiedt ?de hebzucht van «?. ^ ? «?? ?^.,g? UMCUOalu eu
constateerden ÏÏ* mrt aanwLno? tan &M«?' wlepfld«hBe«»d« "H*«" to schilderen. En vertoont niet zoo vele goede eigenschappen.
con«en d t, me aanwy mg au ^ff^^T^**^** ?^^?«^^?$&
waï hï foor° 1eToo^eSÖn7nvearnS; %£* **?«"* ^ "*"" e^ ?'
ficrnnr.
! Hij is . een gewoon, menscb. Een vroolyko,
levendige natuur, geneigd tot verkwisten,
maar gehecht aan zijn vriend en boven alles
aan Portia. Hy schaamt zich niet over zijn
armoede, on is evenmin trotsch op zijn
aangehuwüe aohittten.
Zyn Jodenhaat 'treft ons niet bijzonder sterk,
tfelyk bij Antonio. Zyn karakter is te
alledaagsch dan dat een zoo alledaagtch
verschijn' sel ons verbazing zou inboezemen.
| Gratiano heeft veel overeenkomst met
BftSsanio. HU is echter minder tijn beschaafd en
doeling
op.
1
een ongunstig licht
*
., >
te werpen. Hij heeft een zörjreloozen, dartelen,
lichtzinnigen aard. lly haat Shylock met den
.
. Maandag aanst zal om half twee de
onthulplaats hebben van
waar een
al
zegevierena, ae aiwezigneia van net
Upperwezen" (welk een absentie) ?en zyn ongeloof
half twee de onthul- aan het individueele voortbestaan van
'smenhet .grafteeken, aan schen geest. Of dit hem. slechter had gemaakt,
rAfrf ffamnïl ?? . tan. HA ttlitAtlr .nïpf. Kantllfm nAu*1iAnn .vïi nvill»
de nagedachtenis van Albregt, gewijd. kan de auteur-niet bepalen, ofschoon zy zulk
?: . | een leer uiterst geruststellend noemt voor den
Massepet,. wiens Hoi de La kore voor de zelfzuchtige, genoeg ?dat de theorie van
DarFary;che Groote opera het voorwendsel tot win een volkomen, zegepraal behaalde op zün
sterscho weelde wan. hp.nft «mm ninn- ' reeds wankelende moraal.".
v-vuw uiwvo upcit» uct vuurwvuuaei LUI> wui eoxi vuiAvuum. «o^c^rr
zooveel oosterscho weelde waf, heeft eene nieu- 'reeds wankelende moraal.
we opera voltooid, Herodiade, diö op het The- j " " '
ater della Scala te Milaan zal worden ten
tooneele gevoerd.
LETT£RKU\DE,
Schyn en Wezen. Twee Novellen van
CATUABIXA F. VAS KEES. . '. .
"Zoo is de titel van het late deel der tweede
serie van werken uit de bibliotheek van neder
JOU9 W «tUIVdQUUQ til Ui UUJ< ...
Van zulke personen kan in het universum
en dus ook in een boek, 'niet 'veel terecht
ko' men. Niettemin komen ook in deze novelle
, zeer aantrekkelijke passages voor, en het
allerlieftte beeld van Klaartje, zal den lezer lang
bijblyven als een aangename herinnering.
___ v' H>
AA\ MELCIIIOR,
,Ber Kunst én den VolVo mij toewijden
uit al de kracht mijns herten en mijn»
gwste», dat U mijn vit in nlles."
P. DE M.
Uwe berichten nit de Scheldestad zyn'mij
altyd bizonder welkom. Vurig Flamingant die
-?" .?-?? -r-"',": ~" --"?""-??"? .»""»«».- uuyu uizonucr wemom. vurig riammgant cue
londscho schryfsterg. Gaf de redactrice blijk zich achter uw pseudo verbergt, heb ik uw
opvan bescheidenheid door niet in de eerste een j treden in den Amsterdammer met sympathie
bei
l .
B
n
t.
. ^
ir"
is
'*??'<
t
>g
ae
itt
!t;
en
3t
?4>
.d«
Jet
ft
ugo
Ci.,»
op