Historisch Archief 1877-1940
8
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
N°. 178.
A°. 1880.
Secretariaat.
Door het Bestuur der Maatschappij tot Be-,
vordering der Bouwkunst, zal met lo Januari; /vtrviwrra/lTrTi
1881, wordeu aangesteld een Algemeenen 1/UJüiUlOlrllA
Secretaris, tegen eene jaarwedde van minstens,
/"I500. Veveischten: Artistieke aanleg, kennis
van het Bouwvak eu der nieest gebruikelijke
Moderne Talen, benevens genoeg/ame
Littcraïische begaafdheid oin de leiding op zich te
STOOMVERWERIJ
EK
VAM
KOOPMANS'
KOOPMANS'
KOOPMANS'
KOOPMANS'
KOOPMANS'
KOOPMANS'
KOOPMANS'
II.II. Sollicitanten naar deze
lieren zich vóór den
Maatschappy\
#(fc JLtijJckta^ 2, te Amsterdam.
C. MUIJSKEN, Voorzitter.
T. SANDERS, Secretaris.
Uitgevers.
Het Bestuur der Maatschappij tot Bevorde
ring der Bouwkunst, wenscht in overleg te
treden met eenen Uitgever, die geschikt en
bereid is, d^ zorg voor hare uitgaven op zich
te nemen, in overeenstemming met de navol
gende artikelen der Wet van genoemde
Maatschappy:
?Art. 38. De Maatschappij doet uitgeven,
onder toezicht van het Bestuur, een geïllus
treerd Bouwkundig Weekblad en een
geïllustreerd Bouwkundig Tijdschrift, met
medewerking van een Uitgever, die onder het
genot eener subsidie uit de kas der Maat
schappij, beide uitgaven voor zijne rekening
neemt.
Art. 39. De prys van beide uitgaven wordt
bepaald door den Uitgever in overleg met het
Bestuur."
Schriftelijke aanbiedingen worden ingewacht
aan het Bureau der Maatschappij, Wffde
Kaf eistee g 2, te Amsterdam.
C. MUIJSKEN, Voorzitter.
T. SANDERS, Secretaris.
Gebr.PALTHE,teAlinelo,!B
Depot te Amsterdam, VIJZELSTRAAT, 53, m waar de KOOPMANS'
loedeien ielerea Zatsidaj en SFUJSTEUT 65, m waai ft* KOOPMANS'
ffoedeten ieduiei Wosösdaz woidsi owcnidöi. lnnADiaayc*
__^___^ . ? [HUUrlllriHo
ITitsluiteiHl In KOOPMANS;
Spaansche en Portugeesche Wijnen, KOOPMANS
COEXK. H. INEHEll,
AMSTERDAM
DnnCCJIl SPUISTRAAT BIJ DE
DUUCOn! TOKEXSTEEU 110
Prijscouranten op aanvraag.
P
M
Amsterdamsche
Pliseor-Inriclitiiig,
BI.OK]MCiRACIlT K*. 5,
by de Prlnienffvacltt*
Belast zich met het machinaal in
plooien brengen van Strookeii,
Reflektors versterken het natuurlijk daglicht.
Reflektors maken het brtuuleu vau Gas overdag onuoodig.
Reflektors zijn vau groot uut voor de gezondheid.
Reflektors verminderen het gevaar van oogenbederviug.
Refld i;:*: kunnen voor alle slecht vtrlichte vertrekken dienen.
Reflektors . '"'"u verrassend iu huizen aan nauwe stegen.
Reflektors /.ijn IL 's geplaatst iu vele kautoreu eu vertrekken.
Reflektors verlichten, reeds diaiuuiitsljjperyeu eu uiagtizynen.
Reflektors zijn uitstekend bevoudeu voor fabrieken eu monsterzalen.
Rtfflektors zyn nnubevoleu door de voornaamste nieuwsbladen.
Reflektors drugen de goedkeuring weg vau alle gebruikers.
Reflektors zijn bestand tegen invloeden van het weer.
Re Hektors worden nader beschreven iu geïllustreerde circulaire.
Reflektors zyu uitsluitend verkrijgbaar by
JOHAN KOOPMANS & Co.
AJISTKIH>A:*I en ROTTERDAM
die bovenbedoelde circulaire en prijscourant gratis en franco verzenden.
=
G. TH. DE HAAN.
MAGAZIJN VAN KOFFIE, THEE EN SUIKER.
Heereiigracht bij de Wolveiistruat 304,
Java Koffie istc soort ...... 55
, , ? ? *<le ., 6*Vs
van strookeii, in Preanffer 9O
Katoen, Linnen, balf en heel WollenIT»»-»-»-» ' *'""««*
Stoffen, Laken eu Zyrte. Jflocca ? . 115
Cent.
junger Deutscher, der Ueutsch, HolliiuT
BU und Fronaosifeoh spricht und schreibt,
ACCURATE AFWERKING.
ftieuwste Modellen Plooien.
Bestellingen worden aangenomen
aan alle KIOSKEN ook KIOSK BAH,
van waar dezelve den volgenden mor
gen teruggehaald kunnen wordeu.
Bij V, Kilo «1/2 Cent, bij *5 Mtlo 4 Cent minder.
91
Uauch halbwegs niit den
fiilu uupr bekatmt ist, sucht eine Stelle als COR
RESPONDENT cderdergleichen. Gute Zeu^nisse
etehen zur Verfügung. Adresse franco, LÜttera ?
A A, Bureau diesses. ? "
A. J. SCHOKKING Jr., Opticus.
R kin 123, over Arti.
IIOTEL DU en mm.
Heden Opening van het Café.
KASVEREENI6IN6,
Heereiisraclit fO6,
RENTE VOOR GELDEN ft DEPOSITO
ionder voorafgaande opvraging, li/j pOt
met één dag vooraf opvragens. . 2 ,
B tien dagen . , ? . . 21/4 ,
voor 243 maanden fise 2'.'i ?
Ook zijn verkrygbaar:
Obligatiën voor i deposito gestorte lelden,
groot f 1000 en f 500 rentende 3 pCt. en voor
zien van tweemaandelyksche Coupons,
Deze Obligatiën zy u gezegeld en aan toonder
en worden afgelost op l Juli 1881.
AüSTERDAM, NoY. 1880.
DE DIRECTIK*
Tij^endam £8,
In 4 talen*
Voorheen van C. G. VAN DEE POST,
thans VIJGENDAK 28.
Prospectus Gratis.
204. Kalverslraat, 204.
LEDEBOER & CIES.
FEKDINAND MEIJER.
Fruits Cristallisés et égouttes (prachtig), 48 soor
ten Groenten in blik, 12 soepen in blik, Patét in
ongeëvenaarde verscheidenheid. Versohe Ananas
sen f 3, f 4 en f 5, alle Saksische Worsten,
Qalantines, 16 Kaassoorten, 5 Koeksoorten,
Speoulaas, Groote Kastanjes, Vleeschkaasjes etc. Ont
vangen Gillet1* beroemde Sardines, prijs nu 42 ot.
Verwacht LubeuKur Mjrziuan. London Oakas, Dis*
cuits de Chablis, Pommersohe Gansebrüste eto.
NB. Groote prijsvermindering van (Groenten In
blik, zie prijs courant,.
Iemand, niet htt Eftectenviik bekend en in '
staat K;» pi* aal en relutiün aan te brengen,
wenscht DEELGENOOT te worden in een
bestaande zaak in de _provincle. OflertenJ
onder No. liUG aan SE YFFARÜT'S Centraal- j
Annoncen-Bui eau, Amsterdam. |
EEN DAME
P.G. tusschen de 40 en 50 jaar oud, zag zich
gaarne geplaatst bij een fatsoenlijke familie
tot waarneming of adsistentie in de huishou
ding of tot gezelschap. Reflecterende adres
seren zich franco brieven onder letters G. H.
Bureau de Amsterdammer, Rukiu?, Amsterdam.
Terstond TE HUUR een geheel yry BOVEN- [ Correspondenten.
HUtS, van alle gemakken voorzien, tot Mei j
voor f 125, te bevragen X. Vondelkade 153. l
Levens verzekering-Maatschap p ^ te Stettin.
Verzekerd op lo. Oct. 1880: 13fMMIü personen tot ccn bedrag van f
Nieuw verzekerd van af lo. Juuuarij . tot ultimo October 1860:
flffO? personen met ............... >,
Ontvangsten aan prentten en renten in 1879 ....... »»
Gczanicnly'kc Activa ultimo 1*79. .... ....... ,*
| Vermeerdering der Activa in het jaar 1879, . . . , . . .. ,,
, Uitbetaalde verzekeringen eh lijfrenten sedert 1857 .....,,
, Dividend voor de met aandeel in de winst verzekerden sedert 1871, totaal f S.19ft,OOO,
gemiddeld ao pc. Over 1878: 81 pc.f over 1879: S8 pc. der betaalde jaariyksche premie.
j Uitgebreide verslagen, prospectussen en alle gewen^chte inlichtingen' zijn 0rM/$
verkr^g; baar aan het Bureau der ?Germania", Prins Hendrikkade 10 te Amsterdaci, en bij de Heeren
13»4fMI,S4O.
5,?e3,o43.
a?,OG4,«»5S»
1,8?3,6£O»
THKK
E. B
De Directie van het Bui eau der ?Germania",
TE HUUR
tegen l Mot 1831, een flink KOOPMANSHÜIS
met Tuin, bevattende'zeven groote en twee
kleine Kamers, gelegen op de Prinsengracht,
ïso. 379. Huurprijs f 1400.
Brieven franco, onder Lett. M. bij de Boek
handelaars BRINKMAN & ZOON. Singel hoek
Bergstraat.
TE HUUR AANGEBOPEN~~
«en VOOR* en ACHTERKAMER, gelegen Zeedijk
bij de Piir.s Ilendrlkkivde, a ? 10 per maand,
te- aanvaarden primo December a. s. Franco
brieven I^tt. Il II. Uureau Amsterdammer,
Rokin 2.
IEMAND,
z. b. b. li.. VRAAGT tegen l December eene
GEMEUBILEERDE KAMER met Kost en Inwoning,
tegen / 2* per maand. Brieven franco onder \
motto Knmet\ Bureau van dit blad Rokin 2.
fehuwue lieden zouder kinderen, ^wenschen,
lo. Mei a. s. te huren een IIUIS of vrij
BOVENHUIS, 3 a 4 Kamers en Keuken
bevattende, den huurpry's van / 500 niet te
bovengaande. Adres, onder Letters K P, franco
Advertentie-Bureau ELLEKMAN, HARMS &
Co., Rokin 2.
Kalverstraat Kamers,
TE HUUR aangeboden eene VOOR- en ACH
TERKAMER inet 'Slaapvertrek, Eerste Etage.
Naar verkiezing te aanvaarden. Adres motto
Kamers, by den Boekhandelaar M. M.
OLITIER, Rokin 70, alhier.
By de Firma ELLEBXA3, HARttS
& 4 oM Kantoor Uokiii 2, ligt van af
Maandag 15 November a. s. een adres
ter teekenihg gericht aan Gedeputeerde
Staten van > oord-Hol l and waarin wordt
rerzocht dat dit college zijn goedkeu
ring onlboude aan de
gemeente-begrootiug van Amsterdam voor 1881,
waarop gelden voor abattoir en groen
temarkt zijn uitgetrokken. .
Zii die htt wel m e en en met
AnïsterArticles de Paris et de Vienne.
JACOB m m
KALVERSTRAAT E 96. OVER PE W. Z. KAPEL.
Een ruime sortering van de fijnste NOÜVEAÜTE'S.
Geëtaleerd voor het Sint Nicolaasfeest.
G4
j
CAFÉ CONTINE1TTAL.
Tulpplein tegenover het Amstel-Hötel.
Ou D PA P l ER.
Opgericht 1804.
ALLERHOOGSTE PRIJZEN.
VERTtjlETIGilVG».
? Ullil
Fornuizen, Tirfbakken/
Kolanbakken, Haardsteden, enz,,
in ruime keuze voorhanden hy
B. Cl O B RIS,
Dnmstraat B en 7
D
e thans achttien jaar, het, bestaan oh «er PI r ma» zoo gunstig bekende t^OItTWI Jut'
van VEIiWEY & Go., leveren wy a f S.«o per heefe, f l.OO per halve flesch, be
halve flesschen en emballage, die w" ""Ui"~ lsllftl -?*? '
? ? V15II"
syij echter zeer billyk berekenen.
WBV A co? Heerengracht, 21
227, Atnsferdam.
(Yerres Xenrotnatiqaes.)
j. A. J. 8GHOKRIRG, Opticui
§p«l
A UKDEPEIDANCE.
DOELENSTRAAT 19,
OVER BBAK's OOEI^EHT-HOTEti.
Hoofd-Depot van de Union de Producteurs.
BORDEAUXWI«IW van »f ? 25 per Anker, 60 Ctit per Fleuh, 16 Cti.per Glw, inhoudende 1/4 taal
MADEIRA van/86 per anker, 85 CU. per Flewh, 15 Cts. per Glit
rOHT rtn af / 50 per anker, / 1.15 per Pleten, » » f
CRAMPAI31VE, merk Union de Prodnctenn catte blanche, ? 1.60 per Fletfeh, 80 Cts. per Ólai.
Verder alle soorten Tin ordinaire en fijne WIJ1VEW en LIKEUREN.
Gedetailleerde Pryicoaranten a^jn op aanvrage gratii verkrijgbaar. De levering geschiedt franco aan hnif
eomptant.
fE WIJN *O Cent per «las.
HTB. Zondam aa 4 uur
Kalverstraat 158, Aiiisterclaiii«
Prijsnoteeringen sedert 12 Juli 1880.
No. 2. Stofthee ? 1,10. No. 5. Souchon
? 1.30.
No. 4. Congo v 1.10. No. 7. Pecco Souchon v 1,60.
Overige nummers volgens Prijscourant
DE I.IIINITI: KOP u mm,
Singel bij het Koningsplein 480-482.
OPK1EUW 0\TVAVGEX:
Fransohe Porceleinen THEE- KOFFIE- en ONTBIJTSERVIESEN, wit, goudlijn en fijn gedecoreerd tot
zeer lage prijzen.
Graniete en Porceleinen TAFELSERVIESEN wit en gedecoreerd, oompleet voor 12 personen
van af f22,50.
Boheemsch Cristallen KARAFFEM, COMPOTTEN, FRUITSCHALEN, MILLIEUX, BOTERVLOOTJES,
ZUURSTELLEN enz., alles rijk geslepen. OLIE- en AZIJNSTELLEN met 2, 4, 5 en 6 stuks, gesle
pen en gegraveerd van af 90 Cent.
KOLEN- en TURFBAKKEN, TURFMANDEN, HANG- en TAFELLAMPEN en verder alle HUISHOU
DELIJKE en KEUKENARTIKELEN tot de minste prijzen.
a. o. MOHR.
Magazijn de Groote Kop en Schotel.
. Singel bij het Koningsplein 480?482.
J, A,.TOGMGljA il.
. Kalverstraat hoek Rozenboomsteeg, E140.
Outvangen een prachtige collectie FANTASIE MEUBELTJES, DAMES
SCHRIJF BI KEAIX en \\EKKTAFtJLTJtS.
?uun
pnadoaS
?uduj'noia;
nï
L\ YHM14IYVUUOI L\
St, Nicolaas Cadeaux.
JU&GEBAAT Jr.,SiDpl t HeilieDf ej
Huis met de Groote Klok.
eene prachtige collectie Fa'ntaisie Horologiën
voor portret, Marmeren-, Bronzen-on ver
gulden Pendules, Wekkers, enz.
HIBERNIA en SHAMROCK
SteenkoleD-Vereenigiog.
Ongezlfte Kolen (grof en fijn f 0.90 pr, Heetol.
Gezift* ? (groye) . . ?1.20 ? ,
Calorltèr» " 7 . ... ?,1,20 ? .
laard ....... * 1-80 ? .
Stuk J ..... ?2.35 ?100 Kilo
P, P1ETERSE Jr,
««**??*. ROKIN E 46,
OLIFANTSLINÏNS
die weder zyn ontvangen..
Eeaige Houders ?an dit artikel.
Alleen geschikt voor Lakens, Hemden.
No. 300. G/4 breed, 52 el, f 13.?
No. 400. 6/4 breed, 52 el, f 14?
No. 500. 6/4 breed, 52 el, f 15,~
No. 600. 6/4 breed, 52 el, f 16.?
No. 300. 5;'4 breed, 52 el, f 10.?
No. 400, 5/4 breedj 52 el, f
ILBovengemelde stukken worden tegen
rembonrs of inzending van Poatwissel door het
geheele Rijk verzonden.-.
Verder is ons Magazyn ruim voorzien in alle
Witte Linnen en Katoenen goederen. Uitrus
tingen en Overhemden naar de maat.
L HIRSCHFELD & Comp.,
DE AMSTERDAMMER.
Verschijnt iedereu Zondagochtend.
Uitgevers: ELLERMAN, HARMS & C<>.
Kantoor: Rokin 2.
ZONDAG 21 NOVEMBER
Abonnement per 3/m. ... 60 Cta. fr. p.p. 75 Cis.
Afzonderlijke Nummers 5 Cts. met Bijvoegsel 10
Advertentiën per regel 15
INHOUD
INDISCHE BIJDRAGE-WET. -OPENBAAR
HEID DER KOHIEREN. ? EEN UITGEVAAR
DIGD VERBOD. ? FEUILLETON: ?UIT 'T
JAAR '70," door A. A. Beekman. ? STAAT
KUNDIG OVERZICHT. ?GEMEENTEZAKEN:
Verkiezing voor de Kamer van Koophandel
en Fabrieken. ? Amsterdam en nieuwer»
Amstel. ? Uit de Maasstad, door G. ?
Uit de Hofetad door J. A. de Bergh. ?
Haarlemsche brieven, door Maarten ? KUNST:
Arbeid Adelt. ? Jeanne de Groot, enz. ?
LETTERKUNDE: Het regiment van den kroon»
prins, door Samarow, door W. P. C. K. ? Geen
vertrouwen, door Golo Raimund. ? De booge
raad van adel, door A. A. Vorsterman van Oven,
door J. A. de Bergh. ? STATISTISCHE EN
INDUSTRIEELE MEDEDEELINGEN. ?
ALLERLEI. ? BRIEVENBUS - OVERZICHT VAN
DE EFFEKTENMARKT. ? Veilingen. ? Bur
gerlijke Stand. ? Te huur zijnde woningen. ?
ADVERTENTIËN: Schouwburgen, enz.
tijd, nu de baten tengevolge van den
Atjehoorloff, die allerminst op ons verzoek onder
nomen werd, ontbreken, weinig gepast ia om
langs dezen weg zich nog van een paar
millioen voor de vadei landsche huishouding te ver
zekeren. De humaniteit v»n het moederland
zon op nobeler wys bewezen kunnen worden,
dan door de voorgestelde financieele regeling.
Nu eenmaal de be.'rooting van Neerlandsch
Indie te '9 Hago wordt vastgesteld kan er, in
't welbegrepen belang van Indie, nooit van
iets anders sprake zyn, dan van een hy'drage
tot vergoeding voor door het moederland be
wezen diensten, teruggave van voor Indie be
st eede gelden. Zy die van de financieele
eenbeid van Indie en Nederland spreken, vergeten
dat de eenheid slechts bestaanbaar is met de
goede trouw jegens de kolonie, als er ook
Indische bijdragen-wet.
Na de glansrijke verdediging van het Straf
wetboek door den minister Modderman, leden
zyn ambtgenooten, de heeren de Klerck en van
Goltstein een min of meer gevoelige nederlaag.
Bet ontwerp betreffende de maten, gewichten
en weegwerktuigen werd door den eerste, dat
tot bepaling der iudischó bijdrage door den
laatste ingetrokken. Dit echec was na het
verschenen der verslagen te voorzien, althans te
duchten.
Het ontwerp nopens de indische bijdrage be
vredigde weinigen. Het hinkte op twee ge
dachten. Aan de eene zy'de een vaste bijdrage
tot een bedrag van twee millioen, doch daar
naast een sluitpost, tot een bedrag hoogstens
van zes millioen: de helft van het saldo op de
Indische rekening. Zij die een vaste bijdrage
wilden, ergerden zich aan de wisselvallige bate,
dje er aan werd tooffevooffd, on zy die de-vrije
beschikking over het batig slot wenschten te
behouden, zouden natuurlyk wel een minimum,
maar in geen geval een maximum willen vast
gesteld zien.
De bezwaren waren talrijk en de sympathie
voor het ontwerp deed zich kenn.cn als de
koelste, die men zich denken kan; hoogstens
zag men er een stap in op den goeden weg,
geenszins een middel om een eind aan de
kw.estie te maken..
Was het ontwerp in het voordeel van Indie
of niet? Oogenschynlyk was het dat wél....
Nederland zou immers toonen, wat Indie pok
overhield, niet meer dan een bescheiden deel
daarvan voor zich te eischen . .. hoogstens 8
millioen; doch dat ?oogenschijnlijke" verdween
aanstonds weer, als men bedacht, dat er voor
eerst aan indische overschotten niet te denken
viel en deze vriendelijke maatregel, op dit
oogenblik genomen, had daarom voor anderen
de beteekeiiia van een listige poging om zelfs
nu iets uit de indische middelen zich toe te
eigenen. Beweerde dun ook de Minister, dat
men in Indie met dit ontwerp zou ingenomen
zyn, dé heer K-nichenius ontkende dit ten
sterkste. Inderdaad wanneer wij Indiërs waren,
wij zouden niet met het ontwerp dwepen,
gelooven wij. We zouden zeker zoggen, dat de
band met de algemecnc herziening van de Gemeentewet,
reed* foor 2 jaren in uitzicht gtsttld.
Op zeer veel ledi-n had de voordracht als
gelegeuheidswet, bittemd om feitelijk vertel tejten de wet te dek*
keo, en laugs den weg vaft wetiwijiiginft toe te geven
aan di-n onwil van het%e»tuü« der hoofdstad, om de
uitdrukkelijke voorschriften eener bestaande wet na te
leven, een zeer onaangenainen indruk gemaakt; wat te
meer het geval was, waar de verkeerde toepassing van
de wet op zich zelve erkend werd, maur toch als tijdelijke
maatrtgfl werd aanbevolen eu voorgehoudt-n, tot dut de
wet overeenkomstig die toepassing zou zijn gewijzigd.
Over de mt-morie van toetichticg wordt in het ver
slag m-.-Je een ongunstig oordeel uitgesproken, omdat
zij de wijziging van art 267 vooropste'lende, die van
art. 26$, waarbij een zoo groot beginsel als de open
baarheid van de kohieren betrokken is, als bijsaak ter
loops behandelt, en de opvatting van de woordi-n roor
ten ieder ter lezing liyyen een t^itlrraay noemt, of-i
srh«on de minister, tegenwoordig bij du behandeling van |
het adres Metelerkasap, toen met geen woord is opge
komen tegen de verklaring der Kamer, dat de uitlrg- j
ging, aan die woorden te Amsterdam gegeven, onjuist
eenheid van de boido ry'ksdci'lon ten opzichte
der vertegenwoordiging wordt gevonden. Wordt
de vertegenwoordiging, die de begroeting vast
stelt en dus over de indische m-ddelen be
schikt, buiten Indie om gevormd, dan kan het
niet anders of de belangen van het Moeder
land zullen die van Indie zelf doen vergeten,
en men zal, wanneer een deel van het batig
slot aan Nederland wordt toegezegd, op een
schrikbarende wys aan het rekenen gaan om belasting het geval niet, te dien opzigtc was owk de
een batig slot te verkrijgen. openbaarheid onnoodïg. of doelloos, om lat aanslagen in
?«.T i i i i f L j- 11 t ? i* i i. i belaïtincen, welke bijzondere onderdeden van het
verNederland heeft direkt en mdirekt zooveel, mo* cn ^?^ toch door het publiek niet te
kontrovan Indie genoten, dat het wezentlijk geen leercn zijn.
gratie kan hecten, .wanneer Indie in tijden als j In twee opzichten dort h-t-ontwerp te kort aan lut
de vermoedelijk juiste opgave van den een ook den an
der tot trouwe aangifte kan aansporen; terwijl nog de
openbaarheid dit voordeel opleverde, dut er de tevre
deohei.l, althans de berusting der belastingschuldigen
door bevorderd werd, H oordien zij gevoelden, dat de
door het publiek te controleren aanslagen niet naar
willekeur door het gemeentebestuur konden worden op
gemaakt. Hoe ook het ontwerp werd gewijzigd, het
hoofdbeginsel verklaarde de overgroote meerderheid on
aannemelijk.
De Heer Rutgera van Rozenburg ontving
het volgend antwoord op zijn adres aan
Z. M. den Koning, nopens de geheim
houding der kohieren:
De Minister van Binneulandsche Zaken,
Op het adres van Jhr. Jtfr, J. W. II.
Rutgers van Rozenburg te Amsterdam van
9 October jl. waarbij vernietiging wordt ge
vraagd van het besluit van Gedeputeerde
Staten van NoordholJand tot goedkeuring van
het kohier der plaatsely'ke directe belasting
overeenkomstig die bevelen te doen handelen."
Bij de lezing dier aanschrijving tref ons in
het büzonrter de aanhef: ?Ingevolge de bevelen
des Konings" alsmede: »dat het Z. M.'a
vertnta
aldaar voor het
uienstlangen «Vren verder: ?versoelc ik U
komstiff, die 1) bevelen te doen handelen"
Die woorden maakten op ons namelyk den
indruk, dat de laat ge ver?? de Minister van
Oorlog ? zich niet geheel en al kan vereeni
gen met den op hooger bevel ffegeven last,
maar dat Z. E. zich verplicht heeft geacht,
met opoffering van zijn persoonlyk gevoelen,
toetegeven aan het verlangen van den
Souvej rein, en, in strijd met zyne overtuiging, het
bovengenoemde verbod uittevaardigon.
' Moge het nu al waar zyn, dat de genomen
\ maatregel, met het oog op de groote droogte
van dit jaar, zyne nuttige zy'de kan hebben
gehad, zoo doet ons echter de inhoud der
aan! schrijving veronderstellen, dat het geen
maat? regel ia van slechts tydelyken aard.
' indien onze opvatting te dezen opzichte
,, ,.., , . ?«?? juist mag heeten, dan vragen wij, hoe voort-.
Het iltbtl van het ontwerp betrekkelijk de open- jaar 188081; i aan de oefening der troepen en die der opper-,
baarheid werd in d« afdeeliogen bijna niet verdedigd, j Gelet op de Beschikking van zijn Ambts-! hoofd- en verdere officieren, d ch in het
böNagenofg al.-emeen vond d« voorgestelde regeling; m voorganger van 11 Januari 1878Nr. 11, Afd. g. 'zonder " ' " " "
beginsel afkeuring welke afkeuring m 3 der 5 afdec- Binneulnnd«ch Bestuur
die van den Generalen Staf en van
de Intendance zal moeten plaats hebben*
middel, waarmeden aan het
een beeld van den
werkwordeii gegeven, wordt
zoodanig toch mag
voorworden het tichtbaar.
aanf ven van het vuur, dat in de
werkehjk\ neid door den vijand op onze troepen, of
omom zich zooveel mogelijk aan de uitwerking
overxvegcnd bczwa;vr.
:Kjk te mnkeu van de bevoegdheid, uer , fiQ - jgg^ ^ gr kennisgevin« dat ^ heeft
XÏ^ÜS!!^ ^vc«d ÏÏS t^g n die ! ^ 'CD de'beschikking v?n 1*8, wsuS-onder
, belanerijk en prin-' vermoedelijk te verstaan is, dat zy zich er aan
wet had men vooral refereert, zich vergenoegt met te kpnstateren,
: dat ann het verzoek tot handhaving van de
?? i?? 0.'~ ..j? -v-»t«.,-»«"««" ««^-uafre11^.'- Jtfii ^*n reèa7°onf'1een gemoTfveercl adres"bV
v-n.-. >* "" "i i A meentc e? aan gebondèu moest blijven, ea waarom mtn | streden beschikking van 1878 té verdedigen, ?
vanden Atjeh-oörlog, en ten gevolge van ae, hnrc toer?issing uia Aikultittief of slechts van d^ be- dat voorts de Regeeriog de schending van
uoodige hervormingen wezentiyk een batig saldo'jiis8ing dcr gemeentebesturea zelve in 't algemeen de wet drie ja'-en achtereen lydelyk aanziet,
kon aanwijzen, zonder dat er te koit gedaan afhankelyk stride. en terwy'l zy op de onvolledigheid der wet
- - - - zich beroept ooi dat lijdeiyk aanzien te
verDat in 't byzond.r te Amsterdom de opcnbnarht id ontschulditfen, tot heden ffeen poging deed,
ovcrbodic was, was niet aan te ne-ren. Vt-t-leer werd om die onvolledigheid te doen ophouden,
TOOI'" eene gemeente van ruim 300.< 00 zülen. waar en eindelijk dat, nu de
volksvertegonwoorIndie niet bezat, daar staat toch nog altyd
tegenover, dat juist dat bezit van Indie niet j
ophoudt aan de nationale welvaart schatten
toe te voegen.
Van een regeling der indische bijdragen kan
Cftr^t 'Sprnlri» «rürt. nl
is aan de allereerste behoeften, waarin een ver
licht bestuur moet voorzien. En wanneer die
tyd aanbreekt, is het zeer de vraag of Neder
land zoo angstig naar het verkrygen van een
paar millioen als vaste bijdrage zal moeten (kotumi
strev». Dan toch ma« «n var-vachten te ; r-h.; « .-^m*- M
de voorspoed, die op Insulmde zal heersenen zc(tr c
op indirekte wys oneindig meer voor Nederland ecje
zal afwerpen, dan door een kunstmatige af-1' de grh» imhond ng,
persing van een vaste bijdrage voor de staats-! brngt, Ond.r vigucnr van het geheim wa
rgirij onmogelijk door het gemrentestuiir of eene diging ZOO nadrukkelijk mogelyk weigert mede
issie van voorlichting was te overzien, ouuiUbiuir te werken tot der Ministers voorstel, oui de
gewelke
^ toe op-.vekt.
pngun-tigr resultuten, welkt; zy blijken» J-.-
'offu-iotujt- meentewet te wijzigen overeeukomstig de
verals «k- keer^e eQ veroprdeelde totpa^sing er van te^
, . - -. ., .... Amsterdam, ? de wetscliennis zal moeten
p e.ton nadrukkelijk t, pen vtdureD Zooianff de regeerin^ naar 't
seden IJ.H » P';k .^g;, schynt zonder tegenzir,, blyft berusten in hare
" bestaande of gewaande onmacht om de wet te
ink'-inen z'>o tegengevallen, dat de pcri-entagc re-ds
r??o " n i - . ' ink'-men z'>o teaeneevauen. aat ae pcn-eniace re-us , , . -.-
?=>-kas kan worden verkregen. ? Over het treu- ; na ,|et t,crstc ^T mocst woraen ? verhoog.!, c. Jus het,doc11 eerbtedi^en.
rig lot aan het ontwerp van Goltstein overkomen gtfval hier zeke'r bestond, bedoeld dojr *de
Ki-.idi-conih«HrnAVPn wii on* clua niet. mi-sif, welke ile inkomstbilastiii'c h:.d ontworpen, eo
in haar verslag gezegd hc* ft r
?Indien ourcrhoppt de verwachting, dat vertrouwen
?eerlijkheid opwekt, mogt blijken te t'tlen, dan meent
..de Comtnisaie. dat op het voorhield vau andere
?meenten de grQ<>t$lnv gelijke openbaarheid, en
?Controle va
?dienst <l)en
Dat het krediet vau den 'handel de openbaarheid niet
lijden kun, werd niet t«» gegeven. Met opzicht tot den
kleinhandel had elders de ervaring dit nU-t geleerd, en
waar»ui het krediet vnn den groothandel zoo retl ge
voeliger zijn zou, zag men niet in. Tegenover de vrees,
door enkelen gekoesterd, dat toepassing van de
openbiurhetd.de aangiften lager zoii doen worden, werd
gesMd de verwachting, d.it evenzeer de keunisi eming van
Een uitgevaardigd verbod.
vragen:
lo. Hoe zal de Cavalerie* die ter verkenning
wordt vooruit gezonden, alsiu kunnen
weten, diit achter eene heuvelrij, heggen,
sSiSSLSste ^«n^i^j^:
tenë is op gesteld i* " "»». wrfiV«!niv\ ?
2o. Hoe moet aan de beide partyen worden
aangegeven, dut zij onder het vuur staam
van artillerie, die reeds op afstanden
boven de 2300 meter ? zegge o u ge veer
een half uur gaans ? haar vuur opent?
3o. Op welke wijze zul de uitgestrektheid
der vijandelijke, stelling en de yerdeeling
der verschillende wapens daarover
kun-n^n worden nagegaan, indien dcd.urtoe
benoodigde gegevens ? het vuur ? ont
breken?
4o. Hoe zullen de Scheidsrechters, die over
de beide partyen verdeeld zy n. ui? spraak
kunnen doen omtrent de vermoedelijke
uitwerking van het vijandelijke vuur,
indien ook zij zelfs het daarvoor in de
eerste plaats vereischte ? zichtbare
waarneming ? moeten missen?
Opmerkelijk is het nu, dat bij Koniöklyk
Besluit van 24 Augustus 1SSO,-. No. l, het
betreffende de door de 4e
Openbaarheid der Kohieren.
Aan liet voorloopig verslag betrekkelyk het
wetsontwerp tot herziening van de art. 2Üt,
265 eu 2dÜ der Gemeentewet door de rappor
teurs De Meijier, Roëll, van Houten, Rutgers
van Rozenburg eu Sickesz uitgebracht,
outleenen wy hot volgende:
. De opportuniteit en urgentie van dit wetsontwerp tot
pirtiele. , wijziging werden in twijfel getrokken iu
ver(vroeger gegevene
, Op het laatst der maand Augustus^ dezes'Divisie te houden najvarsraanoeuvres werd
ere Pj''ijaars ontvingen de commandeerende officieren ingetrokken, en wel uit overweging, dat het
- Jus Je, der korpsen van het Leger eene Ministeriëele in het belang der algemeeue volksgezondheid
^ het publiek als dwangmiddel zuu kunnen i aaDSchrijving, luidende als volgt: ; moest worden geacht, die ntijaarsmanoeuvró'
?Ingevolge de beeclcn des Konintjs Jicb ik de niet te doen plaats hebben, omdat ouder de
eer ü mede te .deden, dut hei Üyner .Miije*. troepen iu de legerplaats bif Miüingcn
g*esteifs verlangen is. dat, ter voorkoming van ' kampcerd, het roodvonk epidemisch heerschte.
bosch- en heidebranden, !.>>'/ manoeuvres hoege- Dé feiten toch geven ons aanleiding te mogen
naamd niet met losse patronen of kardoenen \ veronderstellen, dat die zoogenaamde
?epiaein het vuur gcëjcercecrd of gemanoeuvreerd mie" slechts tot voorwendsel heeft gedtena, om
zul icorden. die manoeuvres niet te doen doorga in, omdat
?Onder mcdedeeting daarvan verzoek ik L7 deze alsnü, in ver ban l met de daaraan
verFEUILLETON.
UIT HET JAAR '70.
(4)
?Dat bericht komt uit Keulen," zegt de ma
joor, ?de Pruisen zullen er wel een^draat aan
weten te geven, zoodat ze er in 't oog der
wereld fatsoenlek afkomen. Die kerels kan je
nooit vertrouwen; hoeveel van ons zyn onlangs
bedrogen door dien weergoschon mot, die met
gemaakte Weeren aan de deur is geweest...
ik niet. want ik koop nooit van dat volk.11
jjSsti Er is nog een ander bericht. Geen tele
gram, .maar iets van do redactie der Nieuwe Rot
terdammer: Het schijnt dat de berichten van
Fransche zy'de omtrent het gevecht van giste
ren veel ophef maken van een weinig
beteekenend feit; woarfichynlyk door den
ppgeschroefden brief van den keizer aan. de keizerin
veroorzaakt. Voor zoover men kan oordee'.en
schy'nen de Pruisen bewonderenswaardig lang
te hebben volgehouden."
Plotseling grijpt de majoor -een glas, big ver
gissing niet het zy*ne, maar dat van den armen
schoolmeester, en doet het, by gebrek aan één
presidentshamer, met kracht op de tafel neer
komen, zoodat de voet aan stukken er afvliegt.
_MÖne heeren," zegt hg' opstaande;, ?ik stel ü
voor de Nieuwe Rotterdammer af te schaffen
en in plaats daarvan het Handelsblad te
11 . ?
?Dat voorstel dient in elk geval nader ge
motiveerd te worden," zegt de rentmeester.
?Myne heeren I" begint de schoolmeester weer,
maar hij kan niet verder...
Ik geloof i" is 't vry barsche antwoord van
den majoor, dat dit niet meer noodiff is; de
Nieuwe Rotterdammer is zeer party'dig,
Duitschgezind, dit blykt duidelyk."
?Dat is njü volstrekt nog niet duidelyk,"
zegt do rentmeester kalm.
?Wat! Een courant die de daden der Prui
sen ophemelt tegenover hetgeen de keizer zelf
schrijft aan de keizerin: 't is een prul, die
Nieuwe Rotter dammer t mynheer de
rentmeester."
?De Rotterdammer oordeelt alleen naar de
medegedeelde feiten, die juist schy'nen te zijn,
mynheer de majoor; zooveel ophef te maken
omdat die kwajongen er bij geweekt is...
?Je zult spoedig genoeg een anderen toon
aanslaan, als die vcrd... Pruisen heelemaal
in de goot liggen; dacht je soms nog dat ze
Saarbrücken ooit terugkregen V" ~
?Mijne heeren!" probeert de schoolmeester
nog'eens. .
?Nu we zullen zien."
?Och sacr... alle duivels! wees toch zoo
kinderachtig niet. Als er nog eens een Jena
komt, zal je wel niet meer huilen met de Rot'
terdammer" ? '.
?Ik zeg myn opinie."
?En ik de myne. Dat mag toch, als prési
dent van Excelsior, hoop ik.
?Myne heeren...."
?Ik dien een voorstel in," bulderde de ma
joor tot den ongèlukkigen schoolmeester, die
maar niet aan het woord kon komen om de
Nieuwe Rotterdamsche Courant ten eeuwige
dage van Excelsior te verbannen en het Han
delsblad aan te schaffen. ?Stemmen l"
De goede Sparkeloers nieuwsgierigen, die
vóór het huis onder de linden een glaasje bier
dronken, namen als op commando een termen
?lok en zetten zich daarna eens recht op hun
gemak neder. Ka werd 't vermakelijk daar
binnen !
?Ik geloof dat er genoeg óver gepraat u.
Stemmen!" herhaalde de majoor. ?Kom, wat
zeg jy, schoolmeester V"
?Ik vermeen," zeide deze, ?dat het redebeleid
anders diende te worden gevoerd, overmits..."
?Dus voor of tegen?"
?Ik?... ja... tegen!" zeide de man, die niet
meer wist wat voor of tegen hier te bedui
den had.
Er ontstond laugzamerhan-1 een levendige
algeméene wöordenftryil, die lancr onbeslist
bleef. Eindelijk werd besloten de Nieuwe Rot
terdammer te behouden, doch daarbij zoo spoe
dig mogelyk het llandetsblad te bestellen.
Men kon dan beter Voor en tegen onderschei
den, meende de schoolmeester; 't was beter
voor het redebeleid. Do kapitein was van oor
deel, dat de Rntterditmincr wfldra niet veel meer
van het llaridudsllatl zou v-rscaillen, ?zoodra
Mac-Mihon en de geduchte Fran:che cavaleria,
hoorje!"- eua.
-.Er werd nog meer gelezen en gedtsputeerd.
Belangstellenden en nieuwsgierigen vonden den
majoor én den rentmeester daarby zeer kalm
? niets aardig. Of zy eindelyk begrepen had
den, dat zij zich in 't publiek bespottelijk aan
stelden, of dat zij beid-'n tevreden waren over
dezen dag ? men wist niet wat de reden kon
zyn. Men verlangde algemeen naar nieuwe be
richten. Excelsior had zoo'n mooie kaart, en.
de. kapitein had den schoolmeester verzocht er
verder af te blyve.n, dan zou hy zelf wel wer
ken ?op het. terrein", Nu dat er van avond
nog geen vlaggetjes te plaatjsen of te verplaat
sen zy'n, treedt hy in allerlei beschouwingen
hoe het zou kunnen zyn; hii werkt fameus
met die vlaggetjes, redeneert alsof hy Napoleon
ware, en velen luisteren met belangstelling
naar de lessen van den strateeg. En daarna.
staken de beïfet partyen -Vermoeid den stryd
of wellicht fllectts om nieuwe krachten te*ver
zamelen voor de volgende dagen en gaan vrij
vroeg uiteen.
Toen Hansje na den geduchten hardloop met
Maurits thuiskwam, toen is zy in een grooten
stoel vóór het huis in den voortuin neergeval
len, buiten adem en met een bonzend hart.
Maar dat was niets, als Maurits er slechts goed
afkwam en niet gestraft werd, zoodat hij mor
gen by papa kon komen om te vragen of zy.,.
elkaar mochten schryven en met elkaar wan
dt-len, nog heel lang altyd maar wandelen en,'
voor 't geval dat zy eindelijk moede werden j
?. uitrusten in een hutje op de hei. ?
Gelukkig terwijl ze zoo zat te mijmeren is Maurits
haar spoedig komen geruststellen; zij hoorde,
zyn stap reeds in het grove kiezel, toen hij
het groote hek binnenkwam* en deze maal
t "
niets,
met ingehouden adem: een vriend heeft zyn
afwezigheid bemerkt eu den dienst voor hem
waargenomen, hij heeft er nog een jokkentje1
om bestwil bij verzonnen en alles is goed
afgeloopen. ?Dat H een goede man," zeide Hansje
toen\ Mik zou hem wel willen omhelzen."
?Je zoudt het wel laten Handje," was 't ant
woord, ?'t is maar zoo'n ruwe brigadier; ver
leden jaar h hy als vrijwilliger in dienst
gekomen j zijn taal is niet erg netjes, en hy heeft
maar een zeer gewoon model pakje aan:" ?
?Nu, ik wist niet dat een gewoon soldaat
zoo'n goede man zijn kon, dat ie voor jou..."
-Wat ?" kwam Blaurits met vuur. ? Wat! wy
helpen elkaar altyd als wy kannen; wy' zyn
allen kameraden; daarvan hebben burgers niet
het minste . begrip. Hier in óns Holland den
ken de menpchen, dat zoo hun.mede-Hollandera
een ruw lakenscn pakje aan hebben en een
sabel op zijde, zQ wezens zijn geworden,
behept met alle bestaande en nog uit te denken
ondeugden, een soort* van Pappenheim's sol
daten m den derti«arigea oorlog, een..."
"Ho Maurits! Maunta! Ik zie immers niet
alleen naar het pakje l"
?Toch zie ie liever een bazaar dan een
adspirant-candidaat-notaris. is 't niet rn^n Hansje?
Nu tot morgen, lievert*
nWanneer kom je?" .
?Om twee aar. Dan zal je papa wel thuis
?Ja, ja, tot morgen, maar kom niét later. Ik
kan niet langer wachten."
De sterren keken heel vriendelyk dien
ayond; zy' lonkten Hansje toe, die nog een
oogenblik bleef droomen, bleef fluisteren met
hen alleen. Zij wierpen heldere, warme stralen
tot in 't diepst van haar lief, rein gemoed, tot
dat zij. er tranen van in haar oogen kreeg en
zij meende dat de sterren omlaag kwamen,
zoo groot werden ze toen. Papa kwam vroe
ger thuis dan gewoonlijk: 't was nog geen elf
uur: hij was ook minder opgewonden, en dat
deed Hansje zoo'n innig genoegen. Zy kuste
hem dien avond zoo hartelijk, alsof zy iets te
vragen had meende de oude snorrebaard, die
met al zyn heftigheid en Duitschgezindheid een
gemoedelyk man wa?, die heef veel van zyn
dochter hield. Hét deed hem in deze dagen
echter leed, als hy zag en hoorde hoe verliefd
het kind was óp Maurits, des rentmeesters
zoon, al verborg zjj het den laataten tyd voor
hem; het deed hem vooral leed, dat hy het
zoover .had laten komen. Toch wilde hy ver
dere gevolgen voorkomen om méér dan een
reden, ook om een reden, die -r- dat hinderde
hem zelyen ? eigenlyk geen reden was. Ieder
mensen hééft minstens een stokpaard.
Toch ging het arme Hansje biy ter roste,
in 't vooruitzicht van den dag vanmorgen.
En zy droomde, dat Maurits en zy vóór het
hutje zaten en dat er oorlog kwam en dat
Franschen en Duitachers en Hollanders eens*
klaps op commando van den kapitein honderde
kanonnen op 't hutje afschoten :? Maurita
dood en zy. niet..... ajakkes, zoo akelig!
' Eindelijk werd 't morgen twee uur. Acht
toen 'teen uurtje later was, begreep Hansje
niet, hoe 't mogelyk was- dat zij zoo naar dat
uur verlangd had. Hoor eens, joagmensch, had
papa tot Maurits gezegd, ik oegrqp niet hoe
jy myn dochter durft komen vragen, je beffrijpt
toch wel.... Meer heeft Hansje niet gehoord
van wat papa en Maurits in de voorkamer
gesproken hebben, zQ zou den moed niet ge
had hebben het te hooren. Dat weet zij echter
wel, dat Maurits na den afloop van het onder
hond niet de- kamer is binnen gestormd, waar
zq met zooveel ongeduld wachtte en im haar
armen ifl gevallen, maar..,, dat hy door papa
Rokin 26, Amsterdam.
ILLERMAN, HARMS fc t*,