Historisch Archief 1877-1940
A M 'S T E B'D A
WEEKBLAD YOOB
E D E R
Toeh schijnt het gevaar voor erns'ige rust-'
wr&tormg grooter te zijn geworden. Men
bewserde althans reeds eenige dagen geleden
iat vier a vijf duizend, man gereed stonden
^p het eerste "bevel zich in te schepen, een
ïtórieht dat reeds gevolgd werd door het
vertrek van troepen (naar het groene eiland.
JI zal Forster niet dadelijk tot strenge
maatregelen zijn toevlucht nemen," xsit de
slfeander opvolgende ministerraden mag men
afleiden, dat niemand er z°ker van schijnt
t® ïïjii, dat de nut tot 6 Januari zal bewaard
Ohamberlaia en JBright heeten nog
afkeerig van een krachtig optreden, zij
daartoe eerst geneigd zijn wanneer
de aangekondigde wetten tot
fgxbetering der agrarische toestanden worden
m behandeling genomen. Waarschijnlijk zijn
Ae ministerraden, die onder voorzitterschap der
fenïngin gehouden worden, voornamelijk gewijd
«sas het voorbereiden dier wetsvoor drachten,
?waSke onmiddelijk na opening van het parlement
ie behandeling zullen komen.
Evenmin als Ierland schikken de
Zuid-Afrifaansche kafferstammen en de Transvaal zich
de wenschen van het engelsche
opperir. De boeren worden onhandelbaarder
« denken voortdurend aan gewapend ver-zet
tegea het hun opgedrongen goerernement.
'£$& Basutö's maken het tegelijkertijd het zwakke
®speditie-leger lastig; en deze tweevoudige
tegenstand, die -misschien niet geheel toevallig
&rj? hetzelfde oogenblik aanwast, is voor het
jböïoïiiale leger niet geheel zonder gevaar.
op het vasteland viel deze week weinig
felangrijks voor.
Ia Frankrijk werd het courantenleaend
msbliek bezig gehouden rnet de beschuldigingen
sis de Voltaire tegen Kochefort bevat, welke
sea eigenaardig licht werpen op de
onbaat^eéhtigheïd en onpartijdigheid van dezen
partHgaiïger. Het blijkt toch dat de ioo vinnig
ëöor hem bestreden en fel verguisde
GamIsatta meermalen op zijn aandrang hem uit
sb verlegenheid heeft ge-ed, zelfs de
voltrekliïïg van het over Ëochefort uitgesproken
Doodvonnis wist te voorkomen.
Toorts vroegen de strijd tusschen Paul de
?sssagnac .en Kobert Mitchell, de
redevoerin&£& van de opgewonden Louise Michel, het
ö'oees de Cissey, een pennestrijd tusschen de
" "boni et, en de Gaulois en het overlijden van
. ï. Thiers h in aandacht. Evenzeer werd door
republikeinen, en dat met groote
ingenoeen redevoering van Gambett a, die hij
ïêj- de f eestviering ter eere van het SOjarig be
staan der Assocïation polytechnique gehouden
leeft, besproken.
Bij de Kamer diende Ferry een wetsontwerp
Set regeling van het bijaonder-
middelbaarm. lager onderwijs in, en Gaste een voorstel
lat konversie der 5 pCt. schuld. Na protest
?¥8s de antirepublikeinen, omdat zij niet in de
^emmissie van onderzoek vertegenwoordigd
waisss, werd de wet op de middelen aangenomen.
Inmiddels zijn de beraadslagingen over het
wetsontwerp tot invoering van den leerplicht
sm van neutraal-onderwijs geopend. De
Fransghe verdedigers en bestrijders hebben bij deze
gelegenheid net voorrecht een geheele reeks
ras argumenten te kunnen gebruiken die
ïeeds hier en elders dienst hebben gedaan.
ï>8 Senaat verleende zijn goedkeuring aan het
wetsontwerp regelende het middelbaar onder
wijs voor meisjes.
De Montenegrijns-cbe kwestie bleef in atatuquo.
Set geschil over het bezit van enkele dorpen
De Grieken vernamen nogmaals uit den mond
TOE den Franschen gezant Mouy, dat Frankrijk,
Griekenland hef heeft, maar platonisch. Deze
wrzekermg is voor de Grieken te
beteekenisToller, omdat zij tevens weten dat de overige
mogendheden op Frankryks optreden wachten
®m hen ter hulp te snellen.
De italiaansche kamer zette de behandeling
Jet begrooting voort. Mgr. Hassoen werd tot
ferdmaal en Jacobini tot pauselijk staatssecre
taris benoemd.
De luxemburgsche kamer besloot met
a]gejsseene stemmen op één na tot de oprichting
j&n^ een standbeeld ter eere van den vorigen
loning-gro ot hertog.
De beigische kamer heeft na afloop der
de begrooting der middelen in
? genomen,
l)e amerikaansche minister van marine,
«jompson, heeft zijn ontslag genomen en is
spgetreden .als president van het
Panama.temte m ïsoord-AmeriJca. De leeuing voor de
|oorgraviïig der Panama-landeiigte
s&n volteekend.
gekregen, dan zouden ter esre van het bud
getrecht, zelfs de uitgaven voor
kunstindustrieonderwijs en de normaal-teeksnse1aoo!.?niet zijn
toegestaan. De kamer-geeft ditmaal ds natie les
in de hollandsche zuinigheid. Het zou verruk
kelijk wezen, als zij niet tevens een voorbeeld
gaf van hollandsche kleingeestigheid.
Het rapport der kommissie voor verzoek
schriften, stelde op dafc vaa den heer L. B. C.
de Jong te Paramaribo, ook in' ons blad be
sproken, aan de Kamer voor dit adres te verzen
den naar den minister van Koloniën, met ver
zoek om inlichtingen. Hiermede vereenigde de
Kamer zich.
Mr. J. Heemskerk Bz., staatsman,
ond-afgevaardigde van Haarlem en Amsterdam voor de
Tweede Kamer, is overleden.
De Dagbladen bevatten:
Het 'Handelsblad: De Pooltochten. ?? D,e
plannen van den minister van Oorlog, getoetst
; aan de denkbeelden van wijlen den heer
Stiel; tjes. ? De tramcoocessie. ? Een aniendemeat
' op de vestingbegrooting. ?? Opiuraejjfers.
i .Nieuwe Halterdamsclie Courant: De begroo
ting voor Marine. ? Middelbaar of meer,
uit; gebreid lager onderwijs.
i Het Vaderland: Opmerkingen en vragen naar
aanleiding der oorlogsbegrooting voor 1881.
i Het Nieuws van den Dag: Van het kastje
; naar den muur, (drinkwat-er). ? Het
amendei ment betreffende de kazerueeri^g. ? Yia
Wa1 geningen.naar Bat-avia,
i Arnhemsche Courant: De rede des Ministers
? van Justitie en hef, debat over hoofdstuk V.
Utrechtsck Dagblad: De huwelijken in
UcinMiddeïburgsche Courant: Gril of systeem?
; (bezoldiging van ambtenaren).
Amsterdamsche Courant: Uit de Kamer.
Dagblad van Zuid-Hotland en 's
Graven: Een vervallen motief- (Het tekort voor
| de rentebelasting).
JSe Tyd: Regeer in glooeheid. ? De jongste
motie-Keuehenius. ? Nuttige handwerken.
s meer
Se beraadslaging over de begrooting vor
derde tot Hoofdstuk Marine, dat reeds
grool«deels afgehandeld werd. Bij Hoofdstuk V
fesmenlandsdie aaken, mocht men zien hoe
wel eerbied velen onzer kamerleden voor
wetseschap en kunst aan den dag leggen. Wij
wijzen slechts op het verwerpen van den post van
* "TT °?° voor eea ?entraal-Dïlreau voor statistiek.
Had de kommissie van rapporteurs liaar zin
Het karretje van B. en W. rijdt niet altijd
over een zandweg. Hoezeer de meerderheid van
den Raad, een meerderheid trouwens die er
niet sterker op wordt, steeds gereed staat om
het fmantïeel beleid van den voorzitter te
steunen, Gedeputeerde Staten en Tweede Kamer
bederven nu en dan het genos van de be
haalde overwinning. Zoo geschiedt het nu
l weer ten opzichte van do
gsmeent-ebegroo:-ting. _Na krachtige bestrijding bij aiond-a vaa
j de heeren Pijaappel, van Nierop, Heineken
\ en anderen werden de Uitgaven . voor
i Land- en Waterwegen (Groentemarkt) en
iAbattoir, met de rente, die tijdens déh
aani bouw vereïscht zouden wordea, onder de
bui;tengewone gerangschikt en goédgökeard. Docb
Gedeputeerde Staten van N.-Hollaod staken
ii-a-JL.rtL.Sigj..?-.-? ???' ? »,,.-_____.?_~i?_ -? _____
Yooral de volgende bezwaren wegen bq hen.
l lo. dat wederom posten tot een veel heoger
;b@drag worden uitgetrokken, dan in 1881 no o
dig is en verwerkt kan worden. 2o, dab bij de
bagrooting middelen warden aangewezen, waar
van het zeker is, dat zij in 1881 niet ontvan
gen zullen worden, f 500.000 van den verkoop
van terreinen, waarop de veemarkt wordt ge
houden. 3o. dat er ondsr de buitengewone
nitgaven renteposten worden opgenomen.
Na al hetgeen wij ever deze begrooting
gesearerea hebben, behoeven wij niet te verkla
ren, dat en waarom het ons genoegen doet,
Gedep. Staten aldus te' zien optredsn. Wij zijn
?volstrekt niet in bsginssl tegen de oprichting
van' een abattoir of een groentemarkt, doch
wanneer de hoofdstad in een periode van geld
gebrek verkeert, zoodat;aij, voor inrichtingen
dia zeer wel nog eenigen tijd gemist kunnen
worden, en wier rentabiliteit alles behalve be
wezen is, niet alleen het -kapitaal, maar ook de
rente moet ïeenen, om met geld uit die gefin
geerde rente als gewone ontvangst de
begrootïng te doen sluiten, dan kan ieder begrijpen,
dat het, afgezien van elke andere reden, beter
is zulke werken .vooreerst niet onder handen
te nemm. Want het ia een feit: we kunnen
abattoir noch groentemarkt bouwen, wanneer
we de rente niet leen«n.
Daarom blijven B. en "\Y. dan ook volhou
den bij htin voorspel de renten uit
lesningsgelden te bestrijden.
Zij stellen het volgende voor:
No. 234* Bouw vaa een Gasthuis vóór personen i
lijdende aaa nist besmettelijke ziek- j
ten ? en~ .j
? 235 Land- en Waterwegen ? te doen
vervallen.
? 244* Kosten van een Abattoir
uit te trekken op... ?300,000.?.
? 251 Kosten van het Abattoir, te bestrijden
uit de opbrengst vanden verkoop van
de terreinen der tegenwoordige vee
markt, te doeu vervallen.
? 74a Opbrengst van den ver
koop vau rentegevende
gemeente- eigendommen,
uit te trekken op. . . f 10,000,?.
? 200 Renten vande4pCt
geldleesing 1879 uit te trek
ken op , ?127,924).?.
? 7h Eenten tijdens den bouw
van een Abattoir en van
te verJcoopen obiigatiën, ?
uit te trekken op . . . ? 2,000.?.
? 252 Onvoorziene uitgaven, uit
te, trekken op . . . . f 60,918,53=
? 78 Opbrengst- der
geldteenmg 1879 a f7,500,0000.
Uitgifte 1881 .... ?949,300.?.
Voor groentemarkt en gasthuis stelles B. en W.
zich voor, plannen te ontwerpen, ten einde
later hij snpplementoire begrooiing gelden
daarvoor aantevragen.
Een nisuw debat mag men over dit alles
tegemoet zien.
De bsurskwesiii heeft ditmaal een bijzonder
langzaam verloop. Het -roorste! Tromp c. s.,
om het terrein Heeren gracht-Keizers gr acht
geen oudersoek waardig te verklaren, werd bij
herhaalde staking van stemmen verworpen.
Over het voorstel Metelerkamp om een onder
zoek in te stallen naar de mogelijkheid van
verbouwing der bestaande beurs staakten ook
de stemmen en eerst de volgende week zal
een eiodsieniming daarover kunnen plaats heb
ben. Welk lot het voorstel van ISfierop c. s.
dan zal wedervaren, kan men nïet voorspellen.
Uit de diskussie echter mag men afleiden, dat
het tijdstip om de beurskwestie een schrede
nader tot haar oplossing te brengen, niet
gunstig is gekozen.
Toen de voorzitter verleden Woensdag zijn
voornemen te kennen gaf ïn een avoiidzittmg
deze voordracht aan de orde te willen stellen, was
de heer Pjjnappel zeker de tolk van. een zeer
groot deel der amsterdajnsche burgerij, door
op nitstel van behandeling aan te dringeo.
De Voorzitter tsonde zich ? het doet ons genoe
gen dit te kunnen konstateererv?dadelijk bereid;
dat nitstel toetestaan. Immers, de motie door
den hser Pijnappel jngediend, was, z. i., te
gewichtig om haar op staanden voetia diskuasie
te brengen. Reeds vóór behandeling van die
motie werdj^j'^^p---^^-!^±?ï^f^:-^fr:i"' "öc~
~D|-T)eööBiaV-mT5fSe zal, hopen wij, door den
Uaad aangenomeci worden. Zij luidt als volgt ?
Burgemeester en Wethouder uit te aoodigen :
lo den tUad te dienen van praeadries over
da verschillende ingekomen adressen met de
voordracht No. 401 in verband staande;
2o_aan den Raad over te leggen een
nauwkeurigen staat en omschrijving van al de ver
anderingen, welke de openbare wegen en brug
gen bg de aanaeming van het voorstel zullen
ondergaan;
3o het advies van de Kamer -van Koophan
del over die veranderingen in te winnen;
en inmiddels de behandeling van het voor
etel uit te stellen.
Men mag verwachten, dat de Baad de bil
lijkheid dezer wenechen aal erkennen ; wanneer
de monopolie-voordracht goed is voorbereid
dan zullen B. en W. gemakkelijk
praeadviezen kunnen uitbrengen over alle mogelijke
?adressen, die iets vragen, wat daarmee in strijd
verkeert; vóór de leden beslissen moeten over
de zoo gewichtige voardracht beheorea zij zon
der al te veel inspanning kennis te kunnen
nemen van de veranderingen, waartoe zij aan
leiding zal geven, en zeker mag het advies
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
niet gemist worden daar, waar zij de meest
gerechtigde is om een oordeel uittespreken.
nmiddels zal de burgerij gelegenheid hebben,
net beginsel der voordracht nader te overwe
gen en Amsterdam behoed worden voor het
nemen van een voorbarig besluit bij een zaak
die zulke belangrijke gevolgen na; zich kan
Onder de adressen, die naar aanleiding van
de monopolie-voordracht bij den Raad dezer
gemeente werden ingediend, is er een vanden
lieer Jhr. Mr. J. P. Six en 108 anderen, waarbij ,
geprotesteerd, wordt tegen het voorstel tot
verlaging van de Hoogesluis. Dit adres, dat
slechts enkele uren ter teekemng heeft, gele-,
gen, zal ongetwijfeld den wensch van daizeude
Amsterdammers uitspreken. Verlaging toch
dezer sluis is een outïuiar.ering van heh schoonste,
meest vermaarde punt der oude atu-d, of, gelijk
de Arnhemsche courant terecht, zegt: van een
der mooiste punten van ons vaderland.
Het is waai', toen heeft de Amsterdammers
reeds getroost met de verzekering, dat cfie
verlaging, ter wille der bijpaarden van de A.
O. M., hun aoo goei als niets ontnemen zou.
Wanneer men zich voorover, neerwerpt op de
sluis blijft, naar men zegt, het uitzicht naar
alle zijden even fraai. Daar we deze proef
neming zelf niet verricht hebben, durven wij
dit tegenspreken noch bevestigen; doch wel
mogen wij den weusoh ontboezemen, dat dit
glanspnnt van het schoone Amsterdam met
geschonden zal worden, vóór een
Raadskommissie zich op de bovenvermelde wijs van de
juistheid der bewering zal hebben overtuigd.
Gelukkig gelden hier nog andere belangen
dan die dsr «.esthetiek en piéteit. Voor enkele
S dor nabijgelegen huizen zou de voorgestelde
' verlaging al zeer onvoldoende zijn, voor de
j meeste echter moet zij bepaald aadeelig beeten,
| daar zij gebouwd werden met het oog op den
j bestaanden toestand. En de scheepvaart zal
! zeker niets dan uadeelige gevolgen van die
zoogenaamde verbetering ondervinden.
Maandag aanst. vergadert BurgerpUgt over
de Tramway-konceüsie.
B. en W. herinneren de belanghebbenden,
dat in den loop van het jaar 1881 zullen ver
jaard zijn alle renten tan laste van de ge
meentekas, in deis loop van het jaar 1876
verechenen, en zulks wei op de vervaldagen in
de daarvoor uitgereikte rentebewijzen uitge
drukt.
Mitsdien zal er op of na gemelde data geene
betaling van die renten meer geschieden, en
zullen de conpons, voor die renten afgegeven,
niet meer bij betalingen, aan de gemeentekas
te doen, aangenomen worden.
Rotterdam, 16 December.
Arm Rotterdam! ?? De lerer gelieve op te merken
dat ik cursiveer en niet de stad mijner inwoning
badoel, maar de kiezersvereeniglug, die zich met dszeu
naam tooide, maar zooals opnieuw gebleken is, volkomen
ten onrechte. Kon zij bij de laatste verkiezing voor de
Kamsr in onze stad, benevens Schiedam, Delf$haven en
Kraliagen slechts 22 kiezers vinden, die op haren kan
didaat sieraden, en bleef zij bij de laatste periodieke
verkiezingen voor den Gemeenteraad o.a. met haren kan
didaat, dun heer "F/dmund Hoboken, in de minderheid,
opnieuw leed zij Dinsdag 11. met dezen zelfden kandi
daat schipbreuk, en thans nog wel met eene
zustervereenigïng, aan wier steun eene verernigÏRgals.So^m&fw,
zooals een harer leden zoo uur verklaard had, geen be
hoefte had. Hoever zon zij het zonder dien eteuu wel
gebracht hebben, nu zij reet de vereeniging Algemeen
Belang slechts 227 steminea voor haren kandidaat kon
vinden? Als Rotterdam nu ook dit echec absoluut wil
overleven, dan KOU tach zeker wat minder
eigenHierbij «en nieuwe hoading ea.nieuw gebaar
3Kj staan nu alle zeven op een rij, op den
achtergrond, het lichaam words-er gebogen
ien rechterarm .vooruit, .den wJJ6ï%iig<er opge
? ieven... .en ai die .rechtej-arm^rt beginnen de
ras-iit niet regeïjoiatige st-ik|es te doorklieven
Be herderinnerj, om' ket #09 .te aogge®, süepen
®en heïdea1 uit.
BHii vraagt gebade... Hij valt of deküieëim ..
ïö aijae -ai-m-eja, in zij as arm,en ... ."
En alle zeven, nog g.ped op een rij, met een
-*lik vol .zalige verrukking, .dom als ganzen
SWTWW ia vaer sprongen, buiten adem en
glimd, dea dejikbeeldigen Jae-rder in .de-ar-men
Uok voor Algemeen belang is ?'deze nederlaag eene
gevoelige waarschuwing. Indien wij van eeue
bevoordeehng der ?vriendjes," waarvan ?de kliek" beschuldigd
ia en waartegen de oprichting van Algemeen lelang een
protest was, nu moeten verballen in de bevoordeling
van de leden eener zelfde familie, dan raken wij no^
verder van de wijs. De leden der jongste kiesvereeni°
gi»g loopen gevaar al hun invloed te verspelen als zij
op dezen weg voortgaat, want van eene
familieregeeriüg is Uotterdaqx zeker in geen geval gediend.
Be kandidaat van. het deftige Orde, de heer H P
Wilkens, he*ft_ het slechts tot 13? stemmen kunnen
brengen Dit ie zeker al zeer weinig, maar zulk een
resultaat WBS toch te toorzien. De tijden zijn voorbij,
dat Orde zich de luie van een eigen kandidaat kou
veroorloven; _o»k voor haar is, op straffe van geheele
machteloosheid, ?aansluiting aaa eene zusteïrereeoieiucr"
geraden. &
En hoe n« waarschijn lij k de uitslag der lierstpmming
zal wejea P Liever zou ik zeggen, dat de heer Voorhoeve
: waarschijnlijk niet wordt gekozen, dan dut de heer
[Klutgen gekozen wordt. Want deze laatste zal zijne
overwinning eerder hieraan te danken hebben, dat z^n
tegenstander de eandidaat der anti-revolu£ionairen ea
der clencaleo is, da.n dat hij bijzonder k .den smaak
der k^zcrs valt. JOezo omstandigheid maakt dan ooV
den uitslag nog vrij onzeker. Want als het op weg
blijven van de stembus aankomt, dan hebben de
Rstterdarnsche kiezers hunnen meester nog niet gevonden ?
zoo ook Dinsdag U., toen niet miader dan S/3 der
kieze s tlurü bleef. Wat een belangsteUing in de TJU.
blieke zaak l ' i
Toch is dit treurig verschijnsel moeilijk hieraan te
wijifiii, dat er gebrek aan gewichtige onderwerpen is
waarover de gemeenteraad weldra geroepen is te be
slissen. Behalve Jwt hoppt belangrijks plaa toch
betreffende aanplempmg der Oude Haven, iu verband
met verbetering van den toestand in den omtrek dsr
kleine Draaïsteeg, is heden eeue zask bij den raa^
ïngeltomen, \\elker beslissing vau diep ingrijpend heling
voor de loi'koa-.st van Rotterdam zal zijn, T)i;
Sotterdamsche Handelsveraemging, die na de ca.tastrophe slechts
met groote moeite op de, been gehouden werd, waarvoor
o. a. de vervulling dezer kleine voorwaarde vereisctt
word, dat zij eene hypothecaire obligatieJeening; van 9
millioen geplaatst zoa kumjcu krijgen, heeft thans, nu
de vervulling dier voorwaarde op zich Het wachten, cnn
laatste reddingsplan k naar de gemeente uitgestoken, met
het dringend ver/oek dat d^ze die aangrijpen en "haar
daarmede op het droge trekken zal. B. eo "W. hebben
het adres der 'RoUerdam^che Handelsverfeniyint? met
toeliohting onmiddellijk ann den raad ingediend, maar
zijn er voor teruggedeinsd reeds aanstonds praeadvies
uit te bvesgen; in ee e volgende zitting 211]l«a zij dit
kenbaar maken. En terecht, want over zulk eejie be
langrijke en in hare gevolgen zoo hoogst onzekere zaak
men niet eisehen dat iemand onmiddelijk met zijn
gereed zij.
Allerminst zal dus uw correspondent, wien 'nagenoeg
alle hulpmiddelen ontbreken, welke aan B. en "W", ter
voorbereiding van Ima oordeel ten dienste staan, zicb.
aan een oppervlakkig en voorbarig oordeel wagen. Ik
bepaal mij dus tot een kort resumé van het voorstel.
De Rotterdürt/sche Handehverffemging verzoekt vnn de
stad eene som. van 61/3 isïllioen ter leen, tegen eene
jaarlijksehe annuïteit voor rente en . affossing van
f 202,500, terwijl de btmqwe central*? anversoise (in Ant
werpen sc-Skuilen vele aandeelhouders en sclinldeischera
der R. H. V.) bereid is de stadsleening over te nemen.
tegen eene annuïteit vau f 377,500, zoo dat hierin eene
bate of liever eeue mogelijke bate, )igt van f 15.000
voor de gemeente. Voor deze leening verkrijgt de stad
eersie hypotheek van nominaal '4 millioen (iii obligatiën
der K, H. V.) op de handelsterreinen en voor de annu
ïteit eene k red £?? t- hypotheek op de bouwterreinen. Blijft
ds R. H. V. in gebreke bare, bij de overeenkomst vast
gestelde verplichting;'** na verloop van 5 jaren na, te
komen (tot 1886 wordt osk de achterstand gekapitali
seerd), d*u kan de gcmeeate onmiddellijk zonder in.
jKora-stelling het erfpachlsrecht doen eindigen, en.
wordt zij als Ie hy po tli eek hou d er es eigenaresse van alle
werken, terraii'en met opstal en zelfs met alle ver
plaatsbare handelsinrichtingen, als kranen, enz. Behalve
de hypotheek verkrijgt de gemeente als waarborg tevens
een nagenoeg onbeperkt recht van controle op alle han
delingen der E. H. V.
Ziedsar in zeer korte trekken de laatste stroo';a3na
waaraan de grootsche inrichting van weleer zich vast
klampt. Oppervlakkig zou mem allicht geneigd zijn te
zeggen: laat eeue maatschappij, wier grootste
setmldeiseher toch reeds de gemeente is, als zij tot zulk een
middel haar toevlucht moet B^meu, gerust met dien
stroohalm raaar verdrinken, doch men vergete niet, dat
de gemeente dan komt te staan naast en tegenover een
aantal schnldeischcrs en aandeelhouders en zich boven-"
dien eene hoogst kostbare onderneming op dun hals laadt,
vrier toekomst nauw samenhangt, met den
Rutterdamschen Waterweg, waaromtrent, vooral nu nog niets met
zekerheid gezegd kan worden. Reeds uit dit oogpunt
alléén is een uitstel tot l Augustus 18S6 voor de ge
meente van groot belang. Doch ik wil thans in geene
verdere beoordeeling dezer zaak ïreden, en stipte de/e
! punten slechts aan om te bewijzen, dat men niet te
i spoedig het argument als afdoende moet beschouwen,
'? dat de gemeente zulk ccne som in geen geval in eene
particuliere maatschappij mag steken, die zonder die
hulp een zfkere prooi harer schuldeisehers wordt
liet ligt voor de hand, dat eene beslissing in deze
hoogst gewichtige zaak niet zonder invloed kan blijven
op tal vau andere quaesties; ik behoef slechts er op te
wijzen, dat als de gemeente dejiandelsterreineu aan de
overzijde moet gaaa esploiteeren, het eeu algemeen
be.'ang, immers het belang der gemeentelijke schatkist
wordt, door slle middelen liet gebruik dier terreinen
en inrichtingen door den handel te bevorderen. Ik
verbeeld mij dat onze burgemeester, nu toch eenmaal
het besluit om af te treden vaststond, hartelijk blijde
moet zijn dat bij de beslissing over deze zaak de ver
antwoordelijkheid van den eersten magistraat 3 persoon
^;?(. ??w?_.?..p, ?;j,-_~ aoi.ou.aoro-rast. Dit is ten minste
met waarschijnlijk, want 't is een algemeen bekende
Knak alhier dai naar zijn opvolger uid, IUGM geaocht
j behoeft te worden, ja zelfs dat die reeds sedert eenige
j weken gevonden is; maar den naam van den aanstaanden
? bnrgameester weet u niemand te zeggen. Het moet wel
? een geheim van zeer weinig personen zijo, dat zjo goed
bewaard wordt)
Heden is de raad de beraadslagingen begonnen over
de regeling van hot lager onderwijs overeenkomstig de
nieuwe wet. uw correspondent verheugt zich ter wille
van zich zelveu, dat hij heden gewichtiger zaken te
vermelden had dan een relaas van dit debat, want hij
vreest dat hij dan zijne kalmte moeilijk zou hebben
kunnen bewaren. Ik wil er nu slechts van zesgen, dat '
de raad heden, na een vrij verward ea meerendeels zeer
oppervlakkig gehaspel, nog geea enkel besluit -genomen
heeft. Morgen ten l l/s nre voortzetting van het debat
en, zoo noodig, ook morgen ten 7 ure eene avoudzittiBg.
Slaagt de raad er in, in die twee zittingen de zaak af
te doen, dan meld ik u terstond zijne beslissing omtrent
de hoofdpunten.
.Rotterdam j? September.
Was het gisteren remmen in den Raad, heden waa
het hard stoken. Toea men eindelijk: het er over eens
geworden was, hoe over het beginsel gestemd zon
worden, of het meer uitgebreid lager onderwas voor jongens
opgeheven .dan wel gehandhaafd zou worden, en
aehtereen?volgens alle aaien dementen op art. l der verordening
verworpen had, zoodat slechts e'éne jongensschool voor
meer uitgebreid onderwijs, de goedkoopste, voorloopig
behouden blijft, werd bijna de geheele verordening, na
genoeg zonder eenige discussie afi-ehamerd. De achtbare
leden Tan onzen Raad hebbsn zich daardoor den last
eener _avondzitting bespaard, maar daarentegen de twij
felachtige eer verworven van zeer lichtvaardig over alle
beginsel-quaesties, welke bij de verschillende artikelen
betrokken waren, heen te stappen. Er werd zelfs zoo
veel spoed gemaakt, dat b y. eerst na de eindstemming
bespeurd werd, dat men verzuimd had omtrent een
is .heft, einèe vam .ds gazaïnegiJ.ijfce
.oefeg en Mt .bqgin van de .aindelooze rij
liefcleras#Enij-toon.e&l«ïn. Er komt hiervoor een
sflr ;bij, hg zal in de UefdesacèBea mei
rSyne kleine anede-leedingeja m.eespe-le-s.
'.tls geheerl roooc0-&tjjl... Een jong, «jfaaon,
«del, fatteng ridder,.,. Seae Biarkieain, .die
n»et haren -waai&r speelt Zij Borden ia den
t^ii van zes minuten, (driemaal boos en weer
foed oj> «ikaar, «n iedere -vsrmewng is faet
tseJ.ien-.tQt een kteinen pas de H&ux. Waj
ikriigen. zeven -maal -dit allerliefst tooneeltje; totaal
ifeïi-.eii-twmtdg .standjes .eaa «en-en-tsrantig
ver^oe ingen. Het is heel aardig, maar 0p den
IsDgsn duur .wel ^at eea*onig.
Het töo^esl de?, rkj'ankzinsiiglisi-d is eea
m&iBolpog, J)e danseres komt met loshangende
laren, en dat is <eene gelegenheid voor een
f:ooten wedstryd ia de haren, echt of valsch...
en arm boerinnetje is door een groot heer
verleid en verlaten geworden; zij komt oa het
tooneeJ, wanhopend, maar met bloemen
beiransd. De krankzinnigheid in de opera gaat
siet zonder bloemen in de haren ... Het
tooaeeltje moet spelen in het duisterste der
bosscheii, bij een kleinen vijver, en daar, ?in 't
rem. kristal der wateren," ziet het boerinuetje
Jem duidelijk, hem, haar verleider,'den grooten
leer ;.. Hij wacht haar I hij roept haar !.. ,
?ik kom, mijn .welbemmde, ik kom!..." Zi\
%ïringfc in den .-vijver, ponfl en 't is gedaan!'
Het parelhoen had altijd -esa groote deftig
heid .over zich, .e-n sprak -veel o-ver haar
vooraame relaties. ?Mim kinderen mogen niet aoo
?met Jaa en alleman omgaan-, &mn geest moet
doorliet verkeer met enkele uitverkorenen ge
vormd worden!'" was haar leus. Eens op een
dag gaf zij een mooi diné ter eere van d
meerderjarigheicUrerklaring van haar oudsten
zoon Heïiogabalus. Het hoendervolkje wa
echter, niet in de -uitaeodigmg begrepe-n; al
leen de grauwe gasa, de oude Jcalkoeiwchi
haan met zijn drie witte hen-nen ; verder twet
van de zwarte en witte Brainapaefcra's, en de
donkerbruine «rèyecoenra; het, pracht varkentje
?kreeg echter ©ok een invitatie. Het had eerst
oiüan-gs zijne intrede in de hoeve gedaan. Het
was klak «a wit, -<m z^cfet als aen muisje
terw^l ooren, pootes, snuit eoa staartje lieflijk
rozerood gekleurd waren.
?Ik houd hefc .dier voor iets heel bijzondere,
waardoor ik met dertijd nog -wel eens een
medaille verdienen zal; er bestaat geen tweede
aoo Sa het heeie laad," had de boer gez-egd,
toeo hij het meebracht n1t Is
eetwaarpr-achfrvarken." Toeva^ig !had het panelhoen dte
opnierkrag gehoord, en terstond besloten om met
deu nie-uw-eling kennis aan te knoppen. Maar
deze sliep gewoonlijk als hij niet aan het eten
was, ea kwam liet parelhoen naar Jiem toe,
om een praatje over het mooie weer. te hou
den, of belangstellend naar zijn gezondheid te
vragen, dan opende hij even een zijner kleine
?oode oogjes, of bewoog zijn lange witte ooren,
naar een ander antwoord dan een
onverstaanjaar ?knor, knor!" kreeg zij nooit. Dat
ver'ulde het parelhoen met diepen eerbied, en
ij sprak tot haar vrienden en bekenden: ?Wat
s het pracht varken toch deftig en weinig
toechietelijk. Eea duidelijk bewijs van zijne
hooge geboorte en zorgvuldige opvoeding. Wij i
mogen er wel trotsch op zijn, dat het in onze
knagen verkeeren tril." En de kippen
kafcelden: wGy hebt #root gelijk..mevrouw; .dat
zijn eerst goede manieren!"'
De gasten van het parelhoen verschenen
precies op hun tijd, en toen allen bij elkander
waren, gingen mama ,en aoon Heliogabalus de
feestgenooten voor naa-r de groote
korensehu-ur, waarvan de verliefde zoon van dea
bow de deur open had laten staan.
De vriendelijke gastvrouw vloog bovon op
den hoogsten stapel koren, en riep : ?Set nu
zoo gauw en zooveel als gij maar kunt, lieve
vrienden.. ' De grauwe gans, de kalkoeusche
'haan mei; zïju hennen gaven op deffcigen toon
een beleefd antwoord, het prachtvarken ech
ter 2ei niet eens: ?Knor!" maar viel uit alle
macht op dezen rijk voorzien en disch aan. Hij
woelde -er in rond, links en rechts, gaf de
grauwe gans een duw in de zijde, wierp den
,eerwaardijen haan bijna omver, on zorgde dat
Mj niet het leeuwen^ maar Jjet varkensdeel
van den maaltijd kreeg.
?Het prachtvarken heeft toch een heel in
teressant karakter," zei het parelhoen. ?Het
genie en het aristocratische bloed spreken uit
alles wat hij doet. Er gaat toch mets boven
een hooge ?geboorte/3 j
Toen het prachtvarken zooveel gegeten had'
als net verdragen kon (misschien' zelfs nog
iets meer) vleide het zich op de korenhoop
ter mste en snorkte weldra .overluid.
Toen de-kleine Piora Cr'èyecoenr het waagde
om m de nabijheid van ayn kop eea paar
graantjes, te pikken, en hem daarbij
ongeluk-n.g een" beetje .stof .©p. zijn snuit te werpen,
opende hij --langzaam een- van zijn kleine roode
oogjes, en ,liet een halfluid knorrig gebrom
iporen, als viel hem zelfs die geringe inspan
ning te zwaar.
. ?Ach ! kon ik. toch zijn taal maar verstaan!"
ispelde het parelhoen op gemaakten toon. ?Ik
ben zeker dat hij juffrouw Flora eon vleiend
orapliment gemaakt heeft."
DO grauwe .gans waggelde in het graan heen
en weer; zij was erg bijziende en verstrooid
zooals men dat meer ziet by geleerde lui en
toevallig beet zij even met haar lacgen snavel
m net staartje Yan het prachtvarken; woedend
sprong hij op, maakte een vreeselijk misbaar,
hapte naar eeu yan de sierlijke gele pootjes
der arme onschuldige Flora,, en beet het bijna af.
?Akelig leeüjk varken, dat gij zjjt!" rjoo ae
grauwe gans toornig. ?Ik hsb u alleen maar
even iu uw nutteloozeu staart geknepen, zon
der dit er iets kwaads aan geschied is ! Ge
moest u schamen!" Het prachtzwün bloosde
echter ia het minst niet, maar keek de gans
mot zijn listige oo^en zoo boosaardig aan, dat
zij zich zoo snel mogelijk achter een biervat
ging verstoppen.
De Crèyecoeurs verlieten nu met hun ge
wonde Flora al spoedig het gezelschap ? de
andere genoodigden volgden, behalve't pracht
varken, dat zich gereed maakte om zijn slaapje
voort te zetten. Toen de kalkoensche haan
heenging, fluisterde hij het parelhoen in:
?Mjj dunkt, lieve vriendin, dat wij het pracht
varken vooreerst links moesten laten liggen
Hij heeft zich van daag al heel zonderling ge
dragen; eigenlijk net als een dood gewoon
varken!"
?Het spijt mij dat ik het hieromtrent niet
met u eens kan zijn," hernam het parelhoen.
?Juffrouw Flora heeft hem boos gemaakt, door
vlak by zijn kop te gaan pikken, en de
beleedigmg, die de grauwe gans hem aandeed,
is Inderdaad ergerlijk. Ik zal de Crèveooeurs
vooreerst niet meer zien, en als de grauwe
gans niet zoo hoogst beschaafd en van zulk
een deftige famiïie'was, zou ik haa,r mijn on
genoegen nïet verbergen, 't Moeten
alledaagsche, onbeschaafde menschen zijn die zulk een
hooggeplaatst en, aanzienlijken heer, als het
praclitvarken zoo ruw durven behandelen."
__ De kalkoen schudde hefc parelhoen vertrouwe
lijk dé hand en zij scheidden als goede vrien
den; toch kon het den opmerkzamen toeschou
wer niet verborgen blijven, dat er van dien
tijd af aan een zichtbare verkoeling ontstond
van de zijde der gastvrouw, en het is
moeielijk te bepalen tot hoever die vervreemding
tusschen de verschillende hoeaderfamiïiën wel
gegaan zou zijn, als het prachtvarken niet
dienzelfden nacht, ten gevolge van zijn over
dadig eten, gestorven was.
Toen hij dood was, beijverden al]en zich om
hem eer te bewijzen, zelfs de Oèvecoenrs be
schouwden Flora's mank pootje als een onder
scheiding, .en waren het volkomen eens met
het parelhoen, toen zij verklaarde, dat hefc
grootste genie, en het üjnstbeBchaafde wezen
dat zij ooit gekend had ? het prachtvarken
geweest was.
HET HECKEKS ZELPRÏJZI^-D Bloem van Meel dat
werkelyk eene groote besparing van eic.-en, zout en gist
opievert, en daardoor feitelijk goedkoop is, blijven ^ü
met verLrouwcn aanbevelen. Het is bij alle voorname
krmdeme» verknjgbaar. (Advertentie}