Historisch Archief 1877-1940
WEE
L A
K E D S K I, A
adres te beschikken, hetwelk tegen art. 3 der verorde
ning, d. i. tegen het oHdeïwijs in nuttige handwerken
b u i t- e s de gewone schooluren, gericht v&$.
Over net verzoek der onder wijzers (niet hoofden van
schole:<) o;n hunae maxima tractementen althans met
4ie van Amsterdam en andere plaatsen gelijk te stellen,
werd geea woord gesproken. Het wettelijk reeht Viia
on- en minvermogenden op onderwijs ia de vakken l?t
Yan art. ü der nieuwe onderwijswet, achtte geen enkel
lid zelfs gewichtig genoeg om er ook maar de aandacht
op to ves'.igen. Over den weiisch der pi. schoolcom
missie om althans op eens der avondscholen de gelegen
heid tot het ontvangen van dit onderwijs open te stellen,
werd' met minachtend zwijgen heeugegleden. Voor een
amendement om de ?standen" aanduidende namen
deischolen voor ou- en minvermogenden door cijfers te
vervangenj werden door onzen ?liberalen" gemeenteraad 2,
zegge twee, stemmen uitgebracht. En in dienself-Jen
?liberalen" gemeenteraad waren daarentegen 10, zegge
tien, stemmen te vinden voor verhooging van het
schoolgeld. De tegenstanders van openbaar onderwijs
kannen' over dit T
u s el in den raad van het
grooter is, wordt, gekruid met de noodige
qui pro quo's en grappige toespelingen op po
litieke toestanden ten onzent, den toeschouwers
voor oogen gesteld. De vis comioa is aanwezig
en heb onderwerp is uit het hedendaagschs
leven gegrepen. Ware dit niet het geval, de
Kiesvereeniffing van SteUendyk, zou moeilijk
den opgang hebben gemaakt, waar in zij zich
mag verheugen.
Zeker echter zou de indruk, dien de opvoe
ring achterlaat, dieper zijn, wanneer de humo
ristische kracht van den schrijver, hoewel van
zeer fatsoenlijken huiae, iets aristokratischer
was, en hij zijn onderwerp tot het middenpunt
eener ruimere wereld had weten te verheffen,
dan die welke wij te aanschouwen krijgen.
De opvoering liet weinig te wenschen over.
"Wel was de rolvastheid der spelers, den eersten
keer niet volkomen, en dientengevolge de
gerektheid van het spel oorzaak, dat de niet al
^liberale"1 Rotterdam tevreden zijn!
XXXV.
(Balaéaria).
Het zal de vereerders van goede muziek schoonere te genieten. En met opzet heeft
te Amsterdam genoegen doen te vernemen dat Struijs haar zoo leelijk Voorgesteld.
Waarschijn17 Januari Carl Heymann hier Veder zal op- lijk më&nde hij dat een vrouw uifc haar klasse,
treden. Wie hem twee jaren geleden genoten, zwoegend voor haar talrijk gezi», werkend van
zullen niet nalaten te profiteeren van de
legenheid, dezen piano-virtuoos weder te
hoorea. Na zijne tournee in Noord-D uiUchland
en Nederland, zal hij in Zuid-Dultschland,
Stuttgart, Weenen, daarna te St. Petersburg
tot laat, een hard en- terugstootend
meest krijgen, dat dat de
werkelijkis en hij haar priester. Maar het is. niet
zoo. Zonder die werkelijkheid geweld aan te
doen, had hij een moeder kunnen geven, wl-.
te zinrijke scherts ~te veel ontleed kon wor-! leveren van het kasteel Cbantilly.
den, ? over het algemeen werden de typen
en wellicht in Moskou optreden, om in Maart ja, zorg en kommer op het gezicht zijn
ggof April nog Frankrijk te doorreizen. De prent, maar die een weldadigen indruk maakt
aangegane verbindtenissen hebben hem genood- m een zoo treffende omgeving. Is dat niet
' ? T ? ? - ?1---J-- altijd, ook op letterkundig gebied, de fijn ge
voelde behoefte geweest van den kunstenaar, om
daar, waar hij schokken moest, een zachter
aandoening in 't leven te roepen, ten einde het
De schilder Baudry, die voor Napoleon en verbroken evenwicht te herstellen ? Is dan bij
de republiek de groote opera decoreerde, heeft voorkeur het leelyke mooi? Is een mosseleter,
thans van den hertog van Aumale de opdracht een afzichtelijk lijk als op de Roofvogels ?
ontvangen eene reeks decoratieve stukken te hoe schilderde Sembrandt het Ijjk van een
zaakt dezen winter vier aanbiedingen voor
Amerika, o. a. van Strakosch en Wilkelmy,
van de hand te wijzen.
goed gegeven. "Ware Schulze iets minder een
tonig en kon hij óver een weiaigje meer klank
in zijn stem beschikken, zijn overigens hoogst
verdienstelijk
zijn
spel zou nog beter
Spoor, Morin en Tourniaire en
misdadiger in de Anatomische les! ? een
halfdnivelin voor moeder, is dat alles onderwerp
La Ko-rigane, het nieuwe tooverballet van den voor een schilder? 't Zijn oude vragen,
heer Widor, dat de groote opera gemonteerd beantwoord m tweeërlei richting, maar altijd
heeft is den Isten December opgevoerd. De weer nieuw als wij ons schoonheidsgevoel
be4Jt>d U. J-U ?J.m-i j_tji. %j **. *' v "*'-.".-^ v* v £^ ^ i v ? - ^ T w- ? 11'! 1 1 l J J
fransche bladen spreken zoowel van de muziek leedigd zien. Mijn blik gleed over hst geerende,
als van de mise-en-scène met grooten lof. De reusachtige doek naar den grooten winter van
de Boer, de laatste zeker het meest, gaven hun! danseres Rosita Mauri wordt met Garlott» Apol, door de laatste straien der zon
gloedalledaagseh typiacbe rollen door hun spel eenige j Gri« en Cerrito vergeleken. vol verlicht en ik vond kalmte weer en rust.
? ? - ? ? ' ' ' ^ '
beteekenis; iets was de dames, mejuffrouw van
Biene en C. Poolman niet vermochten. Vooral
. _.. Struys schildert zijn genrebeelden steeds
léuc Cii v. AVuiU,? ^v? ,?^^,?-. Voor Wagner's Meistersinger dat te Maag- vensgroot. Die veel geeft moet^veel
veranthet e«rste bedrijf was de konversatietoon: denburg is opgevoerd, zijn 179 repetitien ge- woorden. Hij moet consequent zijn en treden
''t Tievw zwemmen noemen) zag J zeer geforceerd en klonk de tooneeltaal veel te j houden, namelijk 75 voor de hopfdpartjjen, m de kleinste bijzonderheden, waarvan ieder op
?anseke IFaterkoningin (wa- j weinig genuanceerd om niet aan een verdien-; 80 voor het koor, 4 generale repetitien, 3 voor zsch zelf inoet meewerken tot den
terugetoosr gekozen woord, welke in een atelijk opgezegde les te doen' denken. de mise-en-scène en 17 voor het orkest. lenden indruk. Teekende hij zijn figuren
klei* ner, hij aou. den beschouwer te denken
Toen ik den 15n Juni j 1. de opening van
hetzomerthéatre van het Victoria-hot el (zaliger gedachtenis.) te
Scheveningen bijwoonde, en aldaar voor 't eerst in Hol
land optraden (ik
Miss Niayara, de amer.
teraimfwareduakime eenbeter
aquarium van spiegelglas twee minuten onder water eet,
drinkt, slaapt (eigenlijk deed se slechts eea dutje), rookt,
schrijft (nu mot a In poste) enz. enz., werd ik bijna in *
verzoeking gebracht om met haar kennis te maken, j
Ik meende haar alsdan, bij een bezoek aan onze schooue ; verkeert
Residentie, waar men zoo alles doet ter wille van ?»olks-' groote
gezondheid"? (zooals het dempen van het stinkende m&n njet waaraan zich te houden, en daar men
Spui), vooral dea raad te geven, ook die inrichting -eens niets met zekerheid weet, is er aan gissingen
te bezoeken, waarvoor zij natuurlijk de meeste sympa- '
thie moet gevoelen... omdat 't haar vak betrof... de
000 mtnstirj gelegen, nette badinrichting achter de Groote
Kerk. 'k Bed WOB g me evenwel; wat zou zij van de
zoo hêog opgevijïelde ?hollaKdsche zin d el ij k bei d" een
vreemd begrip moeten krijgen, ala zij in^ eene gemeente
en on-dits geen gebrek. Het eenige wat men ee?,e sympuonie
met zekerheid weet. b dat de heer W. van , *«*, opgeroerd.
De wederopvoering van Chsruhini's Medea- laten ; wat hebben wij aan een kunstwerk dat
te Weenen, eene reprise na 60 jaar rust, is alles geeft en geen plaats laat voor ons zelt.
uitstekend geslaagd. Mad,. Materna heeft de En dat Struys anders kan dat h^ met altijd
gelijk denkt, dat bewijst ook weer m _dit stuk
'het sympathieke figuurtje van het meisje, dat
Op een concert te'Wieabaden is voor't eerst op den drempel verschijnend, vergiffenis komt
eene svmphonie. van fiaff, Nr. 10, «w Hertst- vragen voor haar misstap. We herkennen m
** J- - ' V. *i f, -»* ,1 « T*f\nal fl ftan A llflrtrtl» K.-.A -f-rtt" HrtQT* tï^rï ?
met zekerheid
Zuijlen
weet,
verklaard heeft, zich in geen
naar
Verlatene.
Maar hoe tot haar
aanhoofd dat haar
..
van den componist Sullivan ? geatalte te hoog is geteekend en niet op den
van aen coinpuuiao oumvrtii, s e js r
dat op het
muziekDe muur ook, wijkt niet en laat
Losgeregen,
Liet het blanke kropje zien
En het levend dons bespiên,
Dat in 't waas van blonde rozen
Lei te blozen
Oader 't hijgend mo'usselien..
Lustig buurtjen, in zijn bootjen.
Drijvend tusschen 't hooge riet,
Heeft heur bloeijend schoon bespied
En verlekkerde op dat ooitjs.
Zachtfcens is hij bijgeroeid,
't .Grage blikje vastgeboeid
Aan het vleeschje, dat zoo beeldrig
En zoo weeldrig
Tusschen 't gapend keursje gloeit.
Zoetjes kruipt hij haar ter zijde;
't Aardig nimfke schrikt en.bloost.
?Neen, zoo-kun je toch niet scheiden,'*
Yleït stout buurtjen; en hij koost
Kussend haar het lieve kopje,
Streelt en drukt het zachte kropje;
En bezwijmend sluit het wicht
Zoet de doddrige oogjes dicht.
Lied der Liefde heet de bundel, en misschies
is deze algemeene titel maar half nauwkeurig.
Niet alleen over de misdaden, waartoe uit Ja
loezie in andere booze hartstochten de liefde
somtijds vervoert, wordt gezwegen; metalleëa
over zelfverwijt of onvoldaanheid; maar even
zeer over de nobele handelingen, tot welke ^
vaak bezielt; over haar beschavenden invloeit
in het algemeen; over het ridderlijke dat, z§.
in den dorper, het heldhaftige dat zij' in tót
boerinnetje wekken kan. Ook al het zedeloos^
zonder hetwelk zy zichzelve niet is, ? wilde drift,
elegante ligi zinnigheid, ontzenuwende sentimen
taliteit, ? blijft onvermeld. Verder dan
dodcbrige oogjes en zachte fcropjes, dan klagende
ringeldulfkes en lodderlachende vrouwelijke
nachtegaaltjes, komt onze dichter eigenlijk niet,
Doch Lied .der Kalverliefde zou .valsch, Lie$
Daaruit vol
J, Haspels en Le
on trouwens ook kunnen len van die vereenigïng wel hebben aangenomen.
kiezen- ais men uit 't had komeude, zelfs geen wueht- Ik meen zelfs vrij stellig het gerucht te
kunkamer'vindt, om de geopende haidporiën tijd te geven nen tegeDS preken, dat eerstgenoemde reeds
zich te kunnen sluiten, is men verplicht, wil men ten een engagement bij de Vereenigïng heeit
aanminste niet langer in de benauwde hokken ? badkamers genomen, en een ander, dat de heer Le Gras
genoemd ? verpuffen, dadelijk in de open lucht te benoemd zou zijn tot directeur van de Toe
gaan. Eerst treedt men een kille binnenplaats op neelschool. Hoezeer hij daarvoor de
aangewedan ces poort doar, waar altijd, die door de franschen 2en man Z0il 2yn ? 't is niet te
vergenoemde ?cmqulème vent Ie vent du tochi" blaast, wacnfcen noch van hem, nog van zijn collega
om daarna vlak ouder den St. Jaeobstoren, waar 't na- fjaapejs flat gij, om ZOO te zeggen, eerst hun
altijd winderig ia en koud.^oor te moeten gaan. ^^ ^ zu]jen bergeu, voordat zij weten wat
leden en hun gezelschap
o J. ltV JSLOil Vlft <J1 ü/SK-WfC, uuiu ?_>£/ iiuu uju.iiii.j.1 o . ' n , , l i
T feest te Lseda zooveel succes had, is deze week den dreigenden arm niet los; fouten tegen net
ook in het Crystal Palace te Londen opgevoerd, perspectief die ook waren op te merken oij de
J ] Verlatene en eemgzms ra Luthers dood. Maar
Het kasteel van Blois wordt gerestaureerd, daarover wilden wij niet spreken; 't was over
Aan het gedeelte dat van Frans I afkomstig de richting. Moge Struys die met voor goed
is, is veel beschadigd, dakan, schoorstee»- en,; hebben ingeslagen !
enz.; dit zal door den architect de Baudot, j Dordrecht.
die ook de kerk St- Laumer te Blois in den
selfden stijl voldoende restaureerde, worden
in orde gebracht.
D. J.
bekaondernemingsgeest onzer sta^nooten aan een
reeds lang geroeide behoefte voldoende, trachten zal om
eeue iurielitiag te stichten, welke m*t de voornaamste
uit naburige landen wedijveren zal kunnen, en ofschoon Van Zuylen te blijven.
het, daarvoor vereischte kapitaal neg niet geheel gevonden
is, toch hebbes de ontwerper* zich reeds van een^ geschikt zelh
verdere geruchten die in ^oop
znn, en die ik dan ook slechts als zoodanig ,
vermeld, behoort dat Beersmap en iHaassdn o. a.
besloten zouden zijn bij het gezelschap van
geniet het voorrecht menig
penes Alex. Striiys het eergt vaa Hol
te aanschouwen; waarschijnlijk
heeft zij deze voorkeur aan dan schilder ver
diend door hem het levenslicht te schenken,
en oefent de grijae'Graveastüd nog uit de verte
. dezen invloed uit op een harer talent/volste
In elk geval kan een scheuring van ons ge- zonea_ Want, talent heeft hij veel,
ontegenzeg_., . . _ .bchap aan het JVe<ïerto'«dsc7tï'öoweeï slechte ten ?^t maar Wordt het altijd" waardig besteed?
terrain verzekerd en hua pleegkind bij het publiek m-, ^-Oede Komen. Waar de Raad van Beheer dezer . . . ,
geleid onder dea doepuaam Balnéaria. j dagen met het oog op
Zi-kcï auilen er onder mijne lezers wel gevonden^ smèlting van de beide gezelschapp
wordea, di« evenmin als ik de Latvjnsehe taal maotüg , versterking van ons gezelschap, wenfech ik er
zijn, en dm de medadeelïng niet overbodig vinden, dat s te wyzen ^at ^et Nederlandsch ÏOOneel
««&«««« tet onzijdig byroegilót_naamwooTd is, af ge- ? ^^ verJsterking zou vinden van het
rotterdan dit laatste van het ainster
van. het Zoenen weinig zuiverder
hebben; en daarbij, wie eerstelingen als d
uitgeschrevene heeft aan te bieden, nm
niet angstvallig nagecijferd worden om eentit
Zal er uit G. W. Lpvendaal een wezenl
dichter groeien ? Hij .is in elk geval, en onmis
m
een
.
een ontluikend talent. Ik stel listm
voor als een jong hoofdonderwijzer,
leeraar in
de nederlandsche letter
ateekt
? ventiende
en kleurgevoel bezit hij; soms
landgenooten der
zeeenw naar de kroon; maar ro&akt
leid
bijroegelijk naamwoord is,
afgchet zelfstandig aaamwoord lialnewm (bad), liet
hij die gaven altijd dienstbaar aan de roeping
van den echten kunstenaar? Gedachte-heeft
hij, grootsch en forsch, maar dient zij alleen
tot inhoud van zijn kunst^verk of soms ook
m M i ?m«i-p7\ïT«p'tofe -^O_ü.tïeï_QOB._>ï:'ïDet^èj«g'-ï^ïïst_.ajl*J»-OOrd OS
looneei znn-Tir--huwn±zsa;s: mevrouw : ^e vï.agen hangt' geheel. af van~"öe eïschëi*,
en de^heeren Monn^bpoor en^Louis ; &an den kURstenaar . gesteld. Wie in Zoia's
onder welk onzijdig meervoud begrepen werd ai wairtuD
eciie badiBrioliÜDg behoort en in Italië gebezigd werd _
o? mis-nbare badeTi" aan te duiden. Waartoe evenwel ixleine, ^^ "^ ""-"? ^'r, * , f ? jtaii U.KIJ jvmiöijcmn*!- .Q^^WV^-J.- nj^ m u-jio, a
5iï Lati^nseie benaming noodig «as, begrijp ik niet Bouwmeester. (1) Mevrouw Kleine heelt, aan- richtin- met aj haar uitspattingen op
letterLd omdat we in ons Waterland ?lijk genoeg Hol- spraak op meer rust dan zij nu_gemet; alleen een kümiig gebied; heü ^ieil yoor de toekomst, en
landsche namen vinden knnnen, die de gedachte aan nat engagement van Beersmans bij aet JMeü. looneei oofc yoor de beel(jeüd.e kunsten een aestheti^k
en bad uitdrukken. , zou haar die rust kunnen schenken, want al- ünidigen van het leelijke, hun schijnt de weg
Hoewel eene plaatsing meer in 't rai'dden der ge-' ]een Beersmans kan haar vervangen; naast ^ gfruvs soms ingeslagen, de eenlg ware.
Spoor en Louis Bouwmeester zou D. Haspels ? J- ?* -a -
een gewenschte aanvulling zijn;
eene paasng meer in 't raiilden der ge
meente zeker eene meer voordeelige exploitatie zou op
leveren, toch is de keus vaa bet terrein vrij gelu
G. W. LovKsrr>A,AL, Lied der Liefde. ?
Groningen, J. B. Wolterp, 1880.
Bij het doorbladeren van dezen bundel,
die zeventig1 of tachtig minnedichtjes bevat,
wordt "men aangenaam getroffen door de
vaardigheid, waarmede de heer Lovendaal,
? een nieuw aaogekoinene op den
nederlandkunde aan eene burgerschool, voortgekomen
nit het lager onderwijs. Klassieke studiën teE
minste verraden zgne verzen niet; zelfs gesm
studie der groote nienwere modellen van bi&
buitenland. Des te beter is hij in één tak on
zer eigen klassieke letteren ts huis; en in so©
ver (wat kan men meer verlangen ?) stamt hf
nit hetzelfde nest,, als sommigen onzer beste
dichters van de laatste veertig jaren.
CD. B. H.
Prof. Monier "Wüliams te Osford heeft er in 0$
Athenaeum op gewezen,- welke eene geschikte
.en van alle landen voor de haai.
ea zij
die nu reeds klaagden over den grooten afstand
naai" "de Rnijtérstraat, moeten niet vergeten, dat de af
stand van daar tot bet stadhuis, als middelpunt van'den
Haas: even groot ia, als de nieuwe badiu richting, welke
op" den hoek der straten de l'Enssignemeat ea du
Moniteur te Brussel gebouwd wordt en van het stadhuis
ens elfhonderd meter verwijderd is.
*-> .j.,- -i UUUi ^-J' -L "-Ij? ^UiüJ J.ii^^TaiïtQi^u, *^^ sullig ï¥ ttiLVi
i i). Haspels 2jjn Mnssdeter is niet als wat hij voorstelt,
l, ?*'. -nasPels ^33 -vuile, vieze, slobberende vent, de
werkezou men een uitmuntenden marque vinden, en jji^^ei^ Op net doek, zonder iets dat aantrekt
voor het komisch element in Faassen, van of ^O(jt ^^n^ Het was een offer gebracht
Zuijlen en Nieuwland de eenige _ mogelijke op ^ a^taar vaa net naakste realisme,
waaraanvuüïng van een groote leemte m het ge- yoor ^ egn ramd.er besliste maar veel
aanzelsehap van het Nederlandsen looneet, dat treijtei3jker richting had verlaten. Immers
ons alleen met een 'enkele jonge vronw zal T00rafgegaaü wftren Patf-êire, de zielvolle
veriincaria" ia oe- kunnen helpen, en daartegenover nog m i.e gp^pi^g yan den vioolspeler, die door zijn
120000. Het gebouw, waarvan de teekening Gras een uitstekend regisseur vinden, die ook j-OBen meegesleept, droomt van een roemvolle
i4 ligt bij dea noiaris Bodaan, is ioogst een- in den regel bij veel smaak en juiste kennis ^aaB) en f)e Verlatene, een jonge moeder,
'en da richting veel overeenkomst hebbende voor overdiijving op dit stuk zou weten te igyeaggj.,^ schier uit de lijst tredend, die
met die van het Brsasels badhuis, voorgesteld op plaat vrijwaren. mefc haar rozig kind ?de onschuldige oorzaak
17 van het maandblad rSnuOatio* beloofd niets .te- Ik erken gaarne de groote verdiensten van narer veriatRnheid ? den stationsweg opijlt?
wenschen over te laten. Aan alles heeft men gedacht.... net Nederlandsch Tooneel; vooral ta s Lrra- waarjjeeu? Het laatste siert het
Dordschemugoed-e wachtkamers, restauratie, leeszaal ea prachtigen veiihage en ook te Amsterdain heeft het gun- eQ maa]ït een machtigen indruk. Vooral
-'- l ' ' ^^ '^ "^^*>-^<""? stig'gew3rktï maar toch wil ik t gevraagd hefc ruatig slapen(Je kind 'is meesterlijk
gewat de vereenigïng ? met haar noog scnilaerd. De Roofvogels kwamen, naar men
programma ? meer heeit gedaan _yoor
schen zangberg, voor zoover ik west, ? de
taal en vormen van onze erotische poëzie der.
17de eeuw hanteert. Eene eigen ge'dacate heeft
hij. nog niet gevonden; maar alvast, Hooft en
Yondet en Yan Baerle voorbij, van Jonctys-tót.
en m3^.j?oot (gijn motto is itiï.-Ja» Luiken,
vóór de bekeering)., verzamelde kij zich een
-oig-on-,,-?«£G£u2f:l^n&C:hj&t;_."jiEl-Jsöül'-^i* ^j3,^a.rüï ^M-;®.. K?ü ^
voordeel doen. alen denkt aan een modern
genreschilder, bedreven in de geschiedenis van
zijn vak, die hedendaagsche beeldjes steekt in
het gewaad van twee eeuwen her.
Hetzelfde onderwerp en dezelfde stoffering
keeren in deze verzen te dikwijls terug; en
zoo men de voortreffelijke proeven telde, in
plaats van woog, dan zouden zij het _van de
minder voortreffelijke niet winnen. Het geluk
kigst slaagt de dichter, wanneer hg eene en
kele maal ernstig of droefgeestig is; dan wel,
wat hem menigvuldiger overkomt,, wanneer hij
korte verliefda dorpsvertellingen geeft. Yan
beide soorten een voorbeeld. , .
DEERLIJK ! luidt het opschrift boven een ge
dichtje, waarvan inzonderheid de vier laatste
regele mij toeschijnen, buitengewoon goed uit^
gevallen te zijn. Men gevoelt, dat de diehtef
nyg jong is; maar zijne slotverzen blijven in
het geheugen hangen, al is de lezer reeds een
mail van leeftijd:
tuia, evesials te Brussel, doch list ?cabuietdupedicure
en de ?chsmbres a coueher" sehijnen men hier niet
noodig geoordeeld te hebben, zeker omdat de Hagenaara
weinig hinder van eksteroogen en na het bad geen tijd
hebben om een slaap,e te _docn?
r--o ? i j.- i 1-4-1. zei esn daad van wraak, meer dan een uiting
ontwikkeling van de nationale tooneeMitte- Yan kunstenaarsleven, zeker evenwel in den
reeds het plan gehad hebben
dergelijke inrichting te stichten,
van w eg e liet genie en t ebe stuur
bestaande badhuis achter de
om alhier,
doch werd
gezegd, dat
kerk voldoende was,
v . . , ,4 ratuur dan de directie van ons gezelschap.
Zij, mijne nü^tingen juist g? dan moet^vee ^ klagaicitelt ?rdient waaniee- _
.leden een zekere myni^i de G. uit De.enter ^.^ ^^ ^ ^ ^ g6en leveneyatbare |~
hem nationale tooneel-litteratuur. Eotterdam ? en nig
het ik spreek hier van een ruime periode ? heeft ^
voor het eerst voor het voetlicht gebracht wat
tü dus niet verder pogingen
?tellen, om toestemming te verkrijgen voor de
nïtvoenng zijner plannei., en daarom las ik met genoegen
,
t werk behoefde te door onze dramaturgen eertijds werd geleverd. )
"Uitgaan, V orstenscfiool, defatsvereemotngvan yluchten aat)
Stellendtfk, Onse Stand, Uït den Actlter ttoeic, ren(i met £e;Q
trant van den Mosseleter, terugstootend, zon
der een greintje poëzie. Eensklaps ontleent
de schilder <tn onderwerp aan de
gesehrde' en verschijnen Faust en Mephisto. gena
welgelijkend portret van olex. Struys
op een Faustromp^ deze een schaterlachende
in 'fc roode pak gedost, Faust tot
die werktuigelijk
staglijdt over den
ontzouden hebban, om ala algemeene taal, in plaats
van het vervallende Latijn, onder elkaar te
gsbruiken. Deae universeele taal zou niet meer
of minder dan het Sanskiiet zijn. Het ia m
de grond van dezelfde samenstelling als aïifi
beachaafde talen, zoowel Duitsch, Engelseh,
als Fransch, Italiaanseh en Spaansch, en heeft
hierin iets boven het Latijn voor. Daarenboven
is het. Sanskriet, onder den naam van.
HIsdustanï, reeds in Engelsch Indië, waar twee
honderd onderling-onverstaanbare ts
de. algemeeüe.xo.01'..^0 beschaafil'j,'.
de -wetenschappelijke'klassen. Het
velen, een doode taal genoemd, maar kan mea
dat een doode taal noemen, die bijna onver
anderd in het geheele intellectueel leven vaa
zulk een reusachtig gebied voortleeft?
Prof. Monier Williams vertelt van
in liet praeadvies op het adres van de HtL Dr. Mouton c.s. Roofvogels. Ik bepaal mij tot deze als tot het yoo{.e degen Op den" achtergrond in de
(zie handelingen bl. 212),dat het oprichten en,«ploiteerea beste. Ons gezelschap heeft die werken succes d kere p^orfc wlaruit de beide hoofdfiguren
van eene inrichting, als waarvan bier sprake is, tot che verBChaft ? een gezelschap dat ait kan verdient .^.^ zijii te voorschijn getreden, ziet, men bij
zaken behoort,
1
rt, welke aan particuliere krachten moeten een zelfstandig voortbestaan, ia levensvatbaar
elaten en waarvoor de gemeente alleen hare val(. Vftjt het njefc uit emis a
iuist
. __
innerlijke kracht, maar door andere redenen,
terugkom.
Eott. 17 Dee.
H.
teloos afstaan vau den grond." Eenigszïns kwam 't me
dus vreemd voor, dat men er twee jaar geleden ten op
zichte van het pion van dea lieer de G. geheel anders
over dacht, doch 't gemeentebestuur zal eindelijk
hebbea ingezien, dat Öe bestaande badinrïc.hting eene schande
ie voor de gemeente, en de bekende ? w at er vrees" bij de .. . . .
Htwefluara graot en deels aan die slechte inrichting te neeldienst in stilte gevierd, ioch vielen
danken is, welke naar ik hoop spoedig vervangen moge van hier en van elders, ook van Amsterdam
wordea, door het door 53 Haagsche doctoren toegejuicht veel bewijzen van sympathie te beurt. Ook
plan van ?Balnéaria", waarop het latijnsche gezegde be- zyn roede-ar tl sten vergaten dien dag niet.
't zwakke schijnsel van den aangedragen lan
taarn, het lijk van Valentin.,, De dood van
is te zeer bekend dan dat herinnering
..-»,- juttt/t&' 10 tJf ZJ^OA <-"JEV*_-IJU. v*c"?ii urau tif j iijüui ijjy
opposition, waarop ik later noodig zou Zyn. Een terugkeer tot De Ver
P.S. Faassen heeft zijn dertïgjarigen
toolatene en Peut-étre gaf Teleurstelling, het be
kende grootmoedertje dat voor een uitstalling1
van worst en spek in de vermagerde hand
haar centen natelt en helaas, voor haar en
haar hongerig kleinkind! bemerkt dat er een
enkele cent ontbreekt. Werkelijkheid, maar
O, Het moet wel deerlijk wezen,
In den zoeten Meientijd;
Als natuur, vol lieflijkheid
Uit de doodswa opgerezen,
Zeegnend door de beemden weidt;
Als het malsche groen der boomen
Zwelt en puilt uit bot en knop,
Drinkt den lauwen ragendrop,
En de blauwe waterstroomen
Yroolijk spelen langa de zoomen,
Waar de zuidenwind met lust
De eerste bloemkens wakker kust;
Als de nmschjes saam vergaren
En.in 't prille loover paren,
Liedjes zingen, zoet en los,
Dartel zweven door het bosch;
Als de knaap zijn lieve deerne
Omleidt door het versch gebloemt,
Kussend haar zijn schatje noemt,
Wat ze hoort zoo vaak, zoo'geerne...
o, Het moet wel deerlijk zijn,
Op dat zalig Meifestijn
Yeel te hopen ? meer te derven,
Lief te hebben en ? te sterven.
Dit is het, wat ik met eene gedachte bedoel;
waarheid zal worden;
daken vliegen, en ee
ontvangt.
15 December 1880.
Zie hoe de duiven naar aekoone
morsigen toren er geen enkele
,. J. A. DB BERGH.
door de gedachte geadeld! En nu staan wy een ander woord voor oorspronkelijkheid. Vele
voor een nieuw stuk van Struije: De Onteerde, versjes van .den heer Lovendaal, te vele, zijn
itsèeiding overbodig. Zy staat in de geopende slechts erotische gemeenplaatsen, nageneuried
deur, de fijne vingers voor 't' bleeke, lijdende op bekende wijzen. Hier daarentegen is het
gelaat. Haar oogen kunnen den aanblik niet genre, in zijne soort van lager orde, dienstbaar
) unze korrespondeut verliest hier al te zeer het verdragen van wat haar verschijning heeft te gemaakt aan het voorstellen van iets hoogers;
Z0o iïtnmntende jonge-^mes-pmoneel nit het o.g. De weeggebracht. Met gebalde vuist en dreigend en dat hoogere geef ons den indruk, m zun
waardeering van het gezelschap van het Ned. Tooneel uitgestrekte band, van woede verwrongen het waardden eenvoud zelfgevoeld te znn. Zonder
blijye voor zijne rekening. Eed. gelaat, zich zelf niet meester, verwenscht vader dergehjken krachtiger vleugelslag, nu en dan,
haar en wil op haar losvliegen; maar moeder. zijn deugdzame mmnedichten eene onmaniijke
Zaterdag 11 December 1880 werd in Felis plaatst zich voor heai en bidt hem te bedaren,! lektuur.
Meritis de eerste der vt)f Soirees voor Kamer- en 't jongste broertje klemt zich oni zijn mid- WA* ,-...
Faassen heeft begrepen, dat thans het mo
ment voor een schitterend feestvertoon slecht
gekozen zou zijn.
(1) Onze
Het andere stukje heet IN 'T GEOES, en
teeMuziek gegeven.
wege
die dezen winter weder van del en zet zich schrap om vader tegen te hou- kent naar de natuur, _op een warmen
voorwCKo de Maatschappij' tot Bevordering der den. Omgegooide stoel en neergesmeten ge- jaarsmiddag, een_landelijk vrijerijtje. Meteene
Toonkunst georganiseerd zijn. Het genot waar- reedschap getnïgen het, hoe rustige werkzaam- enkele uitzondering heeit de
gneksch-ronieinDe oDvoferinff van dit blïispel van L. MÜLDEU op het talrijk opgekomen publiek zich verspit- beid plaats maakte voor ontembare woede. En sche -mythologie der vaderen, de aan _de goden
,or drVeS^ ^^eSriS^rf, werd sto, ontbrak niet. In Mozarts strijkkwartet de beide zusjes achter tafel, tegen den akelig en godinnen van den Olympus ontleende
beeld,or de \ereemgmg uev jxeaert. J.oomci,weL<L , Beethoveng SoDate (Op. 98 G dur) grijs gekleurden wand, staren naar de deur. spraak, heerschende taal van, den ouderen
mmpiano en viool Kapsodiën . van Brahms Stout opgevatte gedachte; wie gevoelt met deta nezang, plaats gemaakt voor ons hedendaagse!!
*?_.,? _? m - van Schumann indruk, als de kunstenaar, wars van schok- kostuum.. Maar de vorm is
z&v.entiendeJos. Cramer, kend effect,, zijn onderwerp atmtrekJeeli/lc had eeuw?ch gebleven; .en naen leest het kteine
door de Yereenigmg
met verlangen te gemoet gezien.
damsche artisten hadden met dit stuk zooveel
eer ingelegd, dat zij, die nog geen vertooning
van de Kiesvereeniging van' Stdlendyk moch
ten bijwonen, wel begeerig moesten aijn om t© ?? ? ?rir,/ v-? '--43- ^ - .? ?, . . i -? n -, -- ?, - -i
ervaren, waarin de tracht van Mulders schep- ' steldheid van, den heer Bosmans dezen verving) eemge wat hij bezit, zijn eer, kan mea zich
ping is geleffen. Spoedig kan men het hier- de uitstekende eigenschappen, die de amster- niet__ anders voorstellen. Het schoolwel TOOT,
over eens zim aelooven wij Het stuk is- zeer : dainsche muziekliefhebbers gewoon zijn m hen ia hij de werkman, een flinke, krachtige figuur,
zwak van bouw, de intrige heeft weinig te te waardeeren. De eerste deaer reeks veelbelo, meesterlijk van tee^enmg en stout
behandeld,beduiden. Yan karakterteekening kan men al- i vende avonden gaf ruime stof tot tevredenheid, maar demoeder, moest dat een afaichtelate
leen uit buitengewone welwillendheid spreken;; oud- wnf ZIJD meer een megaore 4an een.
hefallea is hier het onderwerp dat behandelt HET LTBBT Mc. NBILL & toux vleeseh in bussen hebbende moeder, die ondanks alles, wat er is
wordt. Het onbeduidende van plattelands blijft boven alle- andere, merken aaabevelendsw^rd. De voorgevallen moeder blijft drai onmiskenbaren
kiesvereenigingen, dat slechts te helderder scheikundige analyse «m het Rijkaproefstation te Wa- trek op. t gelaat gestempeld? Levensgroot znn
in 't licht treedt, naarmate de invloed, dieia gwmgen heeft aaagetooad dat het i»e.er voedende, be- de figuren, middes ep heb doek staat, ze,
cmzij bij een verkiezing kunnen uitoefenen,, te standdeelen beïat dan andere merken, (Advertentie) mogeUjic kunnen- we naar wegdenken om- het
wae:
renaissance-t
IN 'T
't Lonkend oogje, half geloken^
Loddrend van verliefden, lust,
Lei Blondientjen,. onbewust
Van verspieders, neergedoken.
In- het lek-ker malsche groen.
Op eeB lentes achtemoen,
't Eeursje in 'fc dartelend bewegen
die hij van Indische geleerden telkens ontvang^,
en die hem, oud-san^criticus, volkomen ver
staanbaar zijn. Een zijner vrienden,, een joni^e
Hindoe van de kaste der Kshatrya's, genaa«3_4
Syamaji Krishna-varma, die thans stude-.t is 'm.
Balliol-College te Oxford, ontving nog dezer
dagen van een 'zijner leermeesters uit Bombay,
Danayanda Sarasvati Soami, een brief dieis
Prof. Monier Williams vertaald weergeeft:
?Moge de zegen" van Dayananda Sarasrap
Soami rusten op Syamsji Krishna-varma, dis
alle goedkeuring verdient wegens zyne geleerd
heid en volharding op het pad der Yediseke
godsdienstleer, enz. Het spijt mij dat gij sederfe
eenigen tijd reeds mijn hart niet met een brief
verkwikt hebt. Ik schrijf thans, hopende dsfe
gij mij verheugen-zalt met eenig antwoord
op de volgende vragen:
Wat soort van menschen gijn er in Engeland?
Wat ziju hunne kenmerkende eigenschappea,
hunne inborst en .hunne handelwijze? Wat is
daar de aard van den grond, het Water en d®
lucht? Welke soort van eetwaren, vast of vloei-,
baar, en welke dingen om te likken' en te
zuigen kan men er bekomen ? Zijt gij in go«d®
gezondheid geweest, sedert gij uw land verlaten
hebt? Wordt het doel van uw bezoek aa^
Engeland iederen dag vervuld? Hoe vele.mea-.
schen lezen Sanskriet met u, en uit welke boe
ken studeeren zij?,
Hoeveel inkomen hebt gij per maand en wat
verteert gij? Hoeveel tijd hebt gij voor studie,,
voor onderwijs en veor overpeinzing? Hoe kas
het zijn, dat uw roem voor welsprekendheid
over de leeringen der ware godsdienst niet zo*
spoedig verspreid is in Engeland, als hij vroe
ger "bekend raakte in de verschillende deeles,
van Indïe? Misschien hebt gij ook reeds ben
roemdheid verkregen zonder dat wij er vam
gehoord hebben, of misschien hebt gij' gee&
tijd gehad u te doen bewonderen. Indien dat
het geval is, dan beveel ik u wel aan, om, zoe
spoedig gij klaar zijt met lezen en onderwijze»,,
voordrachten te houden, tot verspreiding va»
de leer der Veda's in dat land, en niet ee£
hier terug te keeren; want een goeden naam
te krijgen is te verkiezen boven geld verdienen?
ja, het, is een zegening. Wat is tegenwoordig
de opinie onzer geliefde leeraren Monier Wil
liams'en Max Muller (Mofeshanaular),. omtreai
de Veda's en de overige- Sastras? Hebben zïf
en anderen eenige opmerkzaamheid v-oor Ue$
verspreiden van de leer dezer werken? Is bal
waar dat de theologische faculteit in de sta4
der vreugde (Londen) eene afdeeling voor d®
Veda's heeft opgericht? Hebt gij ook_ hare
Majesteit, de groote Koningin, de Keizerin v-aa
"ndië (Eaja rajesvari) gezien? Hebt gij reeds
eene zitting van het parlement bijgewoond?
Wees1 zóó goed deze vragen zoo
gij kunt te beantwoorden, en scnrijf mij.
omstandig over andere onderwerpen, die
aet der moeite waard moogt vnden te
melden. Dat zal voorloopig voldoende
daar het niet noodig is dea verstandige lang®
brieven te schrijven. G-eschreven op THnsdisk
den 6dën dag van d'e witte- helft der ma-aai,
Ashadha van het jaar Sanwat." '
Krishna-varma zal zijn werk er aan Bebbem
dit .alles even te beantwoorden, gelukkig dat
?eeri verstandig man geen lange bïieveit
noodig hesft."1 Prof. Monier Williams\wiï u&
dezen brief en, een aantal andere die in bijna
Sansksiet geschreven zijn, dé bruik-.
dezer taal als algemeene taal, nieé