Historisch Archief 1877-1940
r-iin i -tm«iiir:itlii'iiBi in riff ? i' ir ""itb il i ra fumn tfTH
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD TÖOR NEDERLAND.
2o. door bet groote volumen en gewicht der
dading kan men slechts eene beperkte (kleine)
^hoeveelheid munitie aan boord hebben;
3o. tot bescherming van het kanon met
toebehooren wordt eene hoeveelheid pantser
ver?eischt, welke niet in verhouding is tot het ove
rige gedeelte van het schip;
4o. het manoeuvreeren met de vuurmonden
vereischt zeer samengestelde en licht in het
onrgereede gerakende werktuigen;
5o. de groote hoeveelheid stoom, welke voor
?de bediening vereischt wordt, gaat verloren voor
de voortbeweging van het schip, wellicht in
-oogenblikken dat de vaartsnelheid zoo hoog mo
gelijk moet worden opgevoerd.
Oen ziet dus, er wordt reeds een beweging
van teruggang van de overdrijving waargenomen,
?en het zou ons niet verwonderen indien men zoo
langzamerhand ook komt tot minder zwaar, licht
of niet gepantserde schepen, die zeer snel loopen
.«n behalve met licht geschut bewapend
zijn met bijv. 4 krachtige kanonnen van om
streeks 24 cM. kaliber, vooral niet zwaarder
we>gende dan 30 a 35 ton. In verband hiermede
zij het ons vergund ongeveer te herhalen wat
?reeds in boven aangehaald nummer van dit blad
werd geschreven, namelijk: Zoo doende zou men
verkrijgen schepen met groote zeewaardigheid,
die zich zeer snel kunnen bewegen en waarvan
het kanonvuur den vijand meer nadeel zal toe
brengen dan waartoe de slechts langzaam vurende
overdreven zware kanonnen der kolossale zware,
«net minder snelheid zich bewegende
pantserschepen in staat zijn.
Zulke groote oorlogsschepen worden toch niet
-voor ondergang bewaard en hebben in vele ge
vallen eene onvoldoende actieve kracht.
EEN HOTEL-ROMAN.
Een ware geschiedenis,
naar het Noorsch, van A. FBC/LDTC.
Vertaald door FLOMS.
Acht dagen achtereen hadden zij vlak tegenover
?elkaar gezeten 's middags in het bad-hótel in
Skodsborg.
Zij was een mooie jonge weduwe, zooals men
die in lederen roman beschreven kan zien; zy was
juist op een interessanten ouderdom, 30 jaar, en
nog behoefde haar teint geen vrees voor het
elektrische licht te hebben. Men moet zich nu
niet een avonturierster, een van die coquetten
voorstellen, die de badplaatsen bezoeken, om daar
?onder den schyn van genezing te zoeken voor de
?eene of andere zwakheid, hare netten te spannen.
Neen, zij was naar Kopenhagen en van daar naar
Skodsborg gegaan, even zoo wars van egoïstische
belangen als een burgerman, die toch eens in zyn
leven die plaatsen wil zien; zy had een verblijf
gezocht aan de zee voor haar en hare twee kin
deren en was door de reclame-aanplakbilletten
der tentoonstelling te Kopenhagen, in de straten
van Parijs, op het denkbeeld gekomen om kennis
te maken met dat verre Thule" het is niet
bekend of zy' verwacht had ijsberen op de stra
ten te zien rondwandelen, anders zou de reis wel
niet doorgegaan zyn maar zeker is het dat
zy de kust PU voornamelijk Skodsborg verrukkelijk
vond. Ja, zy was een Franf aise, en wel Parisienne,
maar had, het is wel ongeloofelyk, maar toch
waar, toch volstrekt niet het voornemen om
a tout prix veroveringen te maken. Ten minste
niet vóór den oen Augustus 's namiddags half zes,
want toen veranderden de zaken aanmerkelijk.
Zij was iets te laat aan tafel gekomen, want zij
was natuurlyk lang met haar toilet bezig geweest
(als Parisienne uit een goeden kring kleedde zij
zich met veel smaak) en haar tien-jarige dochter
(de zeven-jarige jongen at met de bonne) zette
een zuur gezicht, daar men de gerechten niet
snel genoeg rord diende. Toen zy nu gezeten
was, kwam de verrassing waarop ik dengeachten
lezer heb voorbereid. In plaats van de vervelende
Kopenhaagsche koopmansvrouw, die de vorige da
gen tegenover haar gezeten had, kreeg zij een
overbuur in het. oog, die haar meer belang in
boezemde, een knappe jonge man, ongeveer 30
jaar, die onberispelijk gekleed was, van een zeer
gedistingeerd uiterlijk, bizonder nobel, zoodat zij
er dadelijk over begon na te denken tot welke
natie hy wel kon behooren Dat hij niet uit het
Zuiden was, kon men dadelyk aan zyn lichtblonden
.baard zien. Een Engelschman was hij ook niet,
want h^j dronk champagne, iets wat de zonen van
Albion by'na nooit aan het middagmaal in de
hotels doen, en h\j had een scheiding in het haar
tot aan den nek toe maar een Deen of een
Duitscher kon het ook niet zyn zulke goede
manieren, en daarby een overhemd dat zoo
prachtig zat! Misschien een Zweed, een Hol
lander of mogelijk een Rus? In allen gevalle hij
zag er knap uit en had goede manieren, slechts
in n opzicht niet; onafgebroken zag hij haar
met zulk een opmerkzaamheid aan, dat zelfs zy',
die zoo dikwijls de koningin op de bals was ge
weest en gewend was in de opera al de kijkers
op haar gericht te zien, als zij de loge inkwam
(voornamelijk als zij dat prachtige halssierraad
met safieren aan had) zy zelfs, verlegen werd,
ongeduldig balletjes van het brood rolde en vóór
het dessert opstond, wat haar dochtertje Daisy een
zwaren zucht ontlokte. Men moet werkelijk wel
nerveus worden" dacht Mama, als iemand zoo
voortdurend een ander met de oogen doorboort,
maar interessant is hy' toch -- en bovendien
het is toch geen teeken van een slechten smaak
waarom zou hy my ook niet aan mogen zien?"
Aldus waren de logische redeneeringen van Me
vrouw de Renailles, toen zy boven in haar kamer
haar koffie dronk en zeer in het geheim (want
in het publiek wilde zy' zich niet emancipeeren)
een kleine cigarette aanstak. Terwijl mun rookt,
denkt men logischer; dat was ook het geval met
mevrouw Adeline (zoo was haar voornaam). Ten
eerste," dacht zy, moet men iemands naam en
nationaliteit kennen, als zoo iemand een ander
nieuwsgierig maakt; waarvoor dient anders het
vreemdelingenboek ?" Tot mevrouw Adelines eer
moeten wy bekennen, dat het op dat oogenblik
werkelyk Biets anders dan nieuwsgierigheid was
die haar naar den portier deed gaan, waar zy
na allerlei kleine combinaties vernam, wie de
vreemdeling was: Mynheer Lindow, uit Kopen
hagen."
Welk een teleurstelling! slechts Mijnheer Lin
dow" kortweg, geen graaf, geen baron, de onbe
schaamde had geen enkelen titel, hy die haar
zoo verschrikkelijk gefixeerd had. Zij besloot van
nu af aan haren overbuur zóó te behandelen dat
hy wel spoedig zoudt verkoelen, en den geheelen
ty'd, van de soep af tot aan het dessert, wierp zy
hem geen enkelen blik toe. Maar vreemd, de ge
strenge koelheid van Adeline scheen Mynheer
Lindow nog meer voor haar in te nemen; zijn
blik rustte byna onafgewend op haar, dan zag
hij haar van terzyde aau, dan scheen hij haren
prachtigen arm te monsteren en dan weder haar
hoofd, ja, toen zij opstond, bemerkte zij (vele
dames hebben oogen in de nek) dat hij haar na
zag tot zy' aan den trap gekomen was. Was
Adeline nieuwsgiering iets naders van den vreemde
te hooren, Lindow van zyn kant wachtte ook
niet lang om naar zijn schoone overbuur te
informeeren en hij deed het behendig; op de trap
ontmoette hij het kamermeisje, die juist een der
kleedingstukken van hare mevrouw gestreken had;
een dier welriekende voortbrengels, die slechts
uit een Parijsch lingeriemagazijn kan komen. JEfet
was niet moeielijk een gesprek met het praatgrage
kamermeisje aan te knopen; het kleedingstuk
gaf aanleiding tot de conversatie, en terwy'l daar
Mynheer Lindow het kunstwerk bewonderde, sprak
zij nog eens zoo vroolijk.
Zoo ging het acht dagen, zonder dat de zaken
eenige verandering schenen te hebben onder
gaan; hij ('wij noemen hem Richard) zat evenals
vroeger op zyn plaats en dronk zijn halve flesch
Cliquot; maar in het hart van de schoone Adeline
had er een omwenteling plaats gehad.
Er zijn slechts weinig vrouwen, die op den
duur koud blijven tegenover zulk een stom, maar
toch sprekend huldebetoon, en dus was ook hare
ergenis over zijne onbeschaamdheid langzamerhand
verdwenen en had plaats gemaakt voor eene sym
pathie, die hoe langer zoo sterker werd, ja, nu
had zy er wat voor willen geven, als er zich in
plaats van, de stomme blikken een gesprek had
kunnen ontwikkelen,
Haar twijfel over zijn Fransch verdween in de
eerste dagen, toen zij hoorde, hoe verbazend vlooi
end hij den Franschen kellner in Molières taal uit
schold. Dus daar was geen vrees voor! Waar
om eigenlijk zou zij hem ni^t aanmoedigen? Zou
zij, die gedurende vijftien jaren zoovele bals had
medegemaakt, dat niet geleerd hebben?
De gelegenheid kwam spoedig; hij ging in don
tuin, rookte een sigaar en floot zachtjes den
Boulanger-marsch. Nu ging zij voorbij, liet
oogenschijnhjk bij ongeluk zooals een dame der groote
wereld zoo goed doen kan haren zakdoek vallen
en ging verder. Het spreekt var. zelf dat Richard
bukte en dien opnam; het spreekt minder van
zelve, dat hij dien met een opmerkzaamheid be
schouwde, alsof hij ernstige problemen daarop las,
en nog minder dat hij dien dicht by°den mond
hield! Maar die kleine zakdoek was ook zoo
prachtig; er waren vogeltjes en bloempjes in het
kantwerk, en de lucht herinnerde aan de oranje
wouden aan de Riviera. Op eens scheen hy het
ongepaste in zyn gedrag te begrijpen, liep haastig
door den tuin, vond Mevrouw de Renaille en
reikte haar blozend zy'ne vondst over, terwy'l hy
eenige woorden stamelde; zij had natuurlyk"
haar verlies volstrekt niet bemerkt, hoewel geen
zy'ner bewegingen haren scherpen blik ontgaan
was.
Maar het zou nog beter worden.
Op een morgen, dat zij om koffie te drinken
op het terras kwam, schoener dan ooit, in een
lichte zomerdracht en met een groote bergere op,
zag zij hoe Mijnheer Lindow snel een schetsboekje
uit den zak haalde, en stilletjes haar begon uit
te teekenen en dat met zulk een drift, dat hij
niet bemerkte, hoe de oogen van den nieuwsgie
rigen kellner zijn werk bekeken. De stemming
van Mevrouw Adeline werd hoe langer
zoogeagiteerder, hield hij haar voor den gek of beminde
hij haar werkelijk? Het werd haar te benauwd
in de kamers; zy moest het bosch in, in de vrije
natuur, om haar innerlijke ontroering meester te
worden. Zij liep naar een der schaduwrykste
heuvels en sneller dan zij vermoed had zag zy
het welbekende gelaat - niemand anders dan
Richard stond naast haar tusschen het jeugdige
groen.
Snel was haar besluit genomen frisch ge
waagd is' half gewonnen! Ach ja!" zuchtte zij
halfluid.
Is u bedroefd," zeide hy' zacht.
Ach ja! als ik deze heerlijke natuur beschouw,
wordt het afscheid van Denemarken mij zoo
moeielijk."
Gaat u weg?" zeide hij verschrikt, en men
kon zien dat dit bericht een diepen indruk op
hem maakte.
Ja, ik ben nu lang genoeg van huis geweest."
Och! u moest hier nog eenigen tijd blijven,
mevrouw;" hy zag haar smeekend aan, het ver
blijf hier schynt u veel goed te doen."
Ik zou gaarne blijven, maar ik moet nog een
vriendin bezoeken, dis mij op haar buitenplaats
verwacht."
Werkelijk, mevrouw, dat doet me zeer leed;
als u weg gaat ziet Skodsborg mij ook niet lan
ger. Uwe aanwezigheid is oorzaak dat ik hier
nog ben anders zou ik reeds eenige dagen
geleden in Kopenhagen zijn."
Hoe staat mijn aanwezigheid in verband met
uw verblijf hier?" vroeg zij, zich zeer naïf aan
stellende, terwijl er een blos op hare wangen
kwam.
U schertst, mevrouw! Zou het mogelijk zijn,
dat u niet gemerkt zou hebben, hoe ik u die acht
dagen heb opgemerkt. Dat verrukkelyke ...
Spaar my uwe komplimenten, smeek ik u",
zeide zij.
Neen, mevrouw, wees verzekerd, dat ik uwe
aanwezigheid niet alleen interessant vind, maar
dat zy mij ook van groot nut is geweest," ver
volgde hij openhartig; zy' keek verbaasd op
en de herinnering aan u zal nooit weggaan; ver
oorloof mij, mevrouw, wilt u de goedheid heb
ben hier een blik op te slaan?"
Met deze woorden deed hij een rol papier open
'?'" hij uit den zak van den jas haalde en liet
die
haar een exemplaar van een mode-journal
zien, waarin bizonder natuurgetrouw de verschil
lende toiletten van mevrouw de Renailles, eenige
in zinkografie, andere gekleurd waren wedergege
ven; ook de bergère-hoed en de peignoir die hij
bij de ontmoeting van het kamermeisje gezien
had, waren er, en zelfs de zakdoek was
afgeteekend, en in de berichten over de mode kon men
lezen, dat Eau de Nice de meest moderne parfum
was. (Hij had den doek dicht genoeg by den neus
gehouden om er over te kunnen oordeelen). Ade
line had natuurlijk geen tijd om dat alles dadelijk
te bemerken, zij wankelde en was eene onmacht
nabij. Mijnheer Lindow scheen verlegen, maar
gevoelde zich volstrekt niet schuldig.
Mevrouw, had ik kunnen gissen, dat deze
teekeningen u zoo pijnlijk zouden aandoen
vergeet mij mijne indiscretie dat ik ze zonder
uwe toestemming vervaardigd heb ik kon niet
2de Jaargang.
Schaakspel.
4 Mei 1890.
UIT HET MORPHIJ-BOEK.
JHene zeer schoone partij gespeeld door den grooten
meester Paul Morphij en Theod. Lichtenhein.
Wit. Zwart.
l e2 e4 e7 e5
2 f2 f4 e5 X f4
3 gl _ 13 d7 d5
4 e4 X d5 f8 e7
5 fl b5 f c7 X c3
Stand na den lOden zet van wit.
ZWART
6 d5 X c6
7 b5 c4 a
8 g2 _ g3
9 O O c
10 gl
11 13
12 d2
13 dl
X
U ei
hl
e5
d4
h5 d
f7 f
b7 X c6
e7 h4 t
f4 X g-'ïb
g3 X h2 f
h4 f6
g8 h6
i G X c5
(18 X d4
ht5 X f7
Stand na den 17den zet van wit.
ZWAET
a b c d e f e h
15 h5 x f7 f
1(5 cl g5 f
17 hl c3
18 al dl
19 fl
20 dl
21 f2
22 c2
23 c3 x
f2
d4 e j
c!2
c3
d4
e8 d8
e5 - f6
f6 X g5
g5 _ d2
(12 x c3
c3 x (14
c6 c5
h8 e8
cöX d4
Stand na den 2Gsten zet van zwart.
ZWABT
denken dat het u leed zou doen uwe totiefótft
gekopieerd te zien; wees zoo goed te bedenk»»:
dat het voor Scandinaviëis; daar kent men de
origineele kostumes niet en ook niet de dapiB,
die ze draagt, ik maak u nogmaals mjjno
excuses voor mijne brutaliteit " hy boog en.
verwyderde zich door het bosch.
Mevrouw de Renaille bleef nog eenigen tod
alleen om over deze desillusie na te denken. Z\j
was op de gebeele wereld boos, niet het minste
op haar eigen fantaisie, die haar er toegebracht
zulk een bedriegelijke hoop te voeden, want zij'
had gemeend eindelijk het geliefde voorwerp ge
vonden te hebben. Arme Adeline!
Zou zij zich kunnen troosten ? Ik geloof
van wel.
abcdefgh
WIT
VOOR DAMES.
Sara Bernhardt thuis. Voorjaarstoiletten.
Sarah Bernhardt is weder voor de zóóveelste
maal door een buitenlandsch journalist geïnter
viewd en steeds nog is het verhaal min of meer
interessant. De actrice woont, als vele kunstenaars,
op groolen afstand van haar dagtaak; het kost
haar zeker een goed half uur rijden in haar met
rose gevoerd coupeetje, om van den boulevard
Pereire, geheel buiten, aan de vestingwerken,
naar het theater de la Porte Saint-Martin te
rijden. Maar:
Eenmaal door de groote poortdeuren van
Sarah's hotel gekomen, treedt men uit het prozaïsch
alledaagsche leven in het ryk van een ideaal paus
de Cocagne, waar alle mannen geestig en aue.
vrouwen schoon zyn, want la divine Sarah tolt
vele warme vriendinnen onder hare kunstzusters
en de vrouwelyke critici.
Terwy'l een deftige livereiknecht u in den petto t
salon laat, komt de getrouwe Madame Guérard
naar voren en zegt hoffelyk: Wacht eenige wei
nige oogenblikken; er is een schryver bjj haar",
en de eerbiedige toon, waarop de vriendelijke
oude vrouw het verachte woord schrijver" -uit
spreekt, doet u terstond iets voor haar gevoelen.
Het overschot van een déjeuner, a Vanglaise ge
diend (het koud vleesch op het buffet, de wjjn
in karaffen, de vruchten op tafel), ziet men in de
naaste kamer; en door een buigzaam kamerschut
van lange gekleurde rietstaven, dat aan de arca
den van Romeinsche fruitwinkels doet denken,
heeft men een kijkje in het atelier, met zyn
luipaardenvellen voor tapijt, zyn curiositeiten overal,
zijn bovenlicht, waar gestreepte zijden gordijnen
voor hangen, die een aangename halftint werpen op
de zwaar gedrapeerde standbeeldfiguur der actrice
zelve, in gesprek met haar schrijver". Plotseling
drukt hij, de schrijver, een vurigen kus op hare
hand, en verdwijnt, droomend van den roem dien
hij en Madame Sarah te zamen zullen verwerven
in een tragi-comedie, met zijn naam onderteekend.
De gastvrouw treedt vooruit, drukt den Engelsch
man de hand, en roept haastig:
Nu, laat mij maar praten; ik weet precies
wat ge mij komt vragen. Neen, neen, neen, ik
zal nint in een Passiespel optreden, noch hier
noch in Engeland, waar ik, entre nous, bang zou
zijn voor de *Hig" Church, noch in Amerika. Om
met het begin te beginnen, ik heb er nooit aan
gedacht de Sainte-Vierge voor te stellen", en
haar gelaat nam de uitdrukking van gekrenkte
onschuld aan ; ik geef toe, dat ik wel gaarne
eene vertooning van een mysterie, op het schoone
gedicht van d'Haraucourt gegrond, zou georgani
seerd hebben, maar in dat geval, en ik heb nog
niet geheel de gedachte opgegeven, zou Mad.
Marie Laurent de rol gespeeld hebben, en ik zou
eenvoudig het koor geweest zyn. Ge weet dat er
in de Grieksche treurspelen altoos een koor van
vrouwen was." Dus Maria Magdalena ?" Ja,
Maria Magdalena en de overige heilige vrouwen.
Ge zult toch moeten toegeven dat zoo iets ge
schieden kan zonder zelfs het prikkelbaarste gods
dienstig gevoel te kwetsen. De gansche wereld
stroomt immers naar Oberammergau? En myste
riën en mirakelen waren in de Middeneeuwen eea
der middelen, door de kerk gebruikt tot versprei
den van godsdienstonderricht ?"
Waaraan schry'tt ge dan het gedrag van het
publiek op Goeden Vrijdag toe?" Vooreerst aan
den dag zelf. Het was eene fout; het feit plaatste
ons, de vertolkers van het werk van monsieur
d'Har*icourt. ongeveer op de hoogte van lieden die
op dien dag vleetchdiners organiseeren. Men had
een andere gelegenheid moeten kiezen. Dan kwam
er bij dat het Cirque d'Hiver zoo groot is,
zoodat men de stemmen nauwelyks verstaan kon.
Het publiek verveelde zich en protesteerde dus.
Maar werkelijk, het gedicht is mooi, en in vol
komen eerbiedigen en waardigen geest opgevat.
Helaas, de menschen zijn soms zoo onbillijk. Weet
ge wel dat ik eens in Amerika heb moeten vluchten
om mijn leven te redden ? Men had verteld dat
ik katten martelde, ze levend braadde, que saus
je? ik, die dol van dieren houd, en ze als kin
deren verzorg! De Sainte-Vierge te spelen, neen
inderdaad; de eer van onze groote nationale figuur
Jeanne d'Are vertoond te hebhen, is mij reeds genoeg.
Als ik eene rol onder handen heb, leef ik al dien
tijd er in", en haar gelaat kreeg iets plechtigs als
luisterend naar hemelsclie stemmen,?ge ziet, ik
draag het costuum ook," en zenuwachtig streek ztj
langs den dikken rooinkleurigen zijden burnous, die
recht van den hals tot de voeten neerhangt en
enkel beneden het middel wordt vastgehouden,
door den zwaren gordel van geciseleerd zilver en
goud, dien zij altoos in al hare creatiën" draagt.
En ge komt naar Engeland'/'' Ja, in Mei.
Ik zal wat ouds en wat niemvs spelen. Gy zult
mij ook als Clcopatra zien, een rol die my steeds
aangetrokken heeft." En de com
die-Fraiigaise/.'" Ik weet het nog niet: het heelt iets
aantrekkelijks, zijn carrière te eindigen daar waar
men begon. Maar eerst ga ik twee en twintig
maanden weg, Engeland, Amerika, Australië.
Hoe verder hoe beter, wat mij betreft. Ik heb
wol eens gedacht dat het aardig zou zijn, van
den rand der wereld af te tuimelen, omlaag,
om! laag, naar een andere ster; wat dunkt n, zouden
ze vreemd opkijken als ze mij zagen?"
O madame, er zijn meer dingen in hemel en
aarde, dan waar wij van droomen in onze
phllosophie."