6 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1183 Twee antwoorden. In bescheiden gestelde maar goed door dachte bewoordingen komt A.a. in het nummer van 28 Januari van dit weekblad op tegen mijne beschouwingen over Wagner, verschenen in dit zelfde blad op 14 Jan. j.l. H(j geeft toe dat het werk van Wagner geen zuivere muziek is en stelt voor het decoratieve muziek te noemen. Daarmee heb ik volkomen vrede en mochten mqne aanduidingen by meer lezers hetzelfde effect hebben gehad, dan zyn we naar mjjn meening ten opzichte van een juiste beoordeeliug van Wagners kunst een heel eind gevorderd. De questie is geplaatst op het juiste terrein dank zjj de woorden van Aa. De fout ligt nu hier naar ik meen, dat Aa. niet ver genoeg gaat, want wie A. zegt moet ook B. zeggen. Wanneer een kunstwerk is opgebouwd uit verschillende elementen, moeten deze elementen zelf aan de hoogste eisohen ieder op zich beantwoorden of zy moeten culmineeren in een van deze, terw\jl de anderen als het Ware uitgewischt mede werken, zonder de geringste storing tot de volkomen réussite van het zoo genoemd toppunt-element. De menscheljjke ziel verlangt nu eenmaal eenheid. Gelijkmatig verdeelde schoonheid is geen schoonheid. Zonder eenheid is er geen schoonheid. Aa is zoo verstandig zich niet met zekerheid uit te spreken en het is dat wat my een zekere bewondering afdwingt, want wij hebben hier te doen met eene queetie waarvan het laatste woord tot nog toe door niemand is gezegd. Wagner heeft een grootsch doel voor oogen gehad. De beweging der dingen gedragen door rhytmus en klank. Maar hoever is hy van het bereiken afgebleven l en het is de vraag of het te bereiken is. Want is het den mensch gegeven eene simultane macht uit te oefenen op een groot aantal heterogene elementen der natuur? zyn het niet allen werelden op zich zich zelf rollend in eigen baan de wereld van het woord, die van den klank, die der kleur ? Ook ik durf my' niet prononceeren, want met groote woorden en breede phrases komt men niet verder; de hoeksteen moet gevonden worden waarop eene theorie kan rusten en de praktyk zichtbaar worden voor het oog van ons verstand. Voorloopig zullen wy het werk van Wagner op voorstel van A.a. dus decora tieve muziek noemen. Daar heb ik vrede mede. In hetzelfde stuk heb ik terloops gesproken over den Duitschen schilder Böcklin, waarop ik uit Berly'n een zeer boozen brief heb ont vangen. Nu zou ik wel eens willen weten of er in ons land dat door de heele wereld erkend wordt, ook op het opgenblik als een der eerste, zoo niet het eerste in de schilderkunst, of er een enkele schilder van naam gevonden wordt die een bewonderaar is van Bücklin. Het is meen ik de plicht van ieder die het wel meent met de kunst, niet de dii minores maar vooral de groote of zoogenaamde coryphaeën der kunst onverbiddelijk te onthoofden wanneer hunne regeering op usurpatie berust. Daarom is een usurpator nog geen nulliteit maar hy' moet geweerd worden uit den tempel opdat de dienst van het schoone niet worde gestoord en wy zooveel mogelyk bewaard blyven voor het verwy't van latere geslachten, van bewonderaars te zyn geweest van gebrekkige voorstellers en grootheden van den tweeden rang. Men moet in deze dingen natuurly'k zeer voorzichtig te werk gaan en het kan niet ontkend worden, dat een hooge geest ais Barbey d'Aurevilly, een groote misstap heeft begaan door zyn boek Goethe et Diderol te publiceeren. De duitsche dichter blyft de nooit overtroffen meester van het woord en is een der meest compleete verschijningen in de wereld der gedachte en van het gevoel. Hy heeft Duitschland in de hoogte gehouden boven de afgronden. Geschraagd door de zuilen zyner werken'is de gouden koepel der Duitsche gedachte voor instorten behoed gebleven, het zelfbewustzijn der duitsche natie behouden in ty'den van de zwaarste ellende. Gaarne wil ik my'ne vergissing herstellen en aannemen op het gezag van den boozen briefschryver of liever briefschryfster uit Berly'n, (want naar de manier van boosheid denk ik dat het een vrouw is), dat graaf Schack zyn galerie aan den Duitschen Keizer by testament heeft gelegateerd en niet zooals men my had verzekerd dat Wilhelm II de schilderijen had gekocht. GREGOBIUS. Het Fries WoordenDoeï, In de Febr. aflevering van het Museum schry'ft de vroegere mede-samensteller van bovengenoemd werk iets neer over het verloop in de laatste 9 jaar en het verlopen van het wetenschappelike er van. Ik zal niet alles hier weer ophalen, maar de hoofdzaak is deze: er was 'en tekst voor dat woordenboek achter eenvolgens bewerkt door ds. J. H. Halbertsma Colmjon en Waling Dy'kstra; ook was er 'en provinsjale kommissie, omdat de provinsie er duizenden aan besteden ging. Dr. F. Buiten rust Hettema zou de wetenschappelike waarde aan het werk geven en tegelyk werden vele Friezen, waaronder ook ondergetekende, ge vraagd de proeven na te zien en aan te vullen zo nodig, tegen vergoeding van frankeerkosten. Nu weet ik niet hoe anderen daarover dachten, maar ik was er heel blij mee en het speet my alleen, dat ik niet meer in Friesland leefde. om daar de taal uit de mond van het volk zelf op te vangen, terwy'l ik nu vaak alleen m'n herinnering gebruiken kon. Tegelyk kreeg ik onder de korreksie 'en gevoej, dat er nog veel te weinig medewerkers waren, omdat ik telkens, in Friesland komende, weer nieuwe uitdrukkingen hoorde, die niet in het Woor denboek stonden, omdat men in die streek geen medewerker had. Maar het was mensen werk en er waren, dat weet ik, onder de medewerkers, die massaas nieuwe stof leverden, zoals ook de heer Hettema getuigt. Nu was dat werken echter niet naar de zin van de Friese taal-politsie. van de mannen, die met hun machtwoord dit of dat voor on-fries verklaren; de mannen ook die niet kunnen verdragen dat het Friese volk de vreemde woorden, die het overneemt, naar zyn klankwetten, naar zy'n etymologie verandert, die dat niet erg behoorlik vinden van de Friezen en maar liefst hadden dat deze met witte das en wit-glasee hand schoenen geboren werden ; de mannen die niets voelen voor het veranderen van de taal om hun heen, maar menen dat alles zich naar de vorm zal schikken door hun op hun studeerTrademark THEE - E. BRANDSMA. Tradernarls: Slaapkamer-Ameublementen in Pitch pin-, Noten-, Eiken- en Mahoniehout. \VIT GELAKTE MEUBELEN Eng: genre. Franco levering door geheel Nederland. GEHEUGEN. POEHLMANN'S Geheugenleer ontwikkelt de opmerkingsgave en het waar nemingsvermogen, geneest zenuwachtige verstrooidheid en versterkt het natuurlyke geheugen. Gemakkelyk leeren van talen en wetenschappen; in n woord aan te bevelen voor het praktische leven. Uittreksel uit recensies: Dwnziger Zeitung: ,... Poehlmann's leer is bevattelijk en eenvoudig genoeg om door een ieder in de prakty'k met goed gevolg aangewend te kunnen worden". Deutsche Ireue, Berlijn: .... Het is een nieuw soort onderricht in het opmerken in de leer van het denken, welk onderricht een ieder met nut gebruiken kan ...." L'Independente, Triest: Poehlmann toont niet alleen zijn leer op eenvoudige en heldere wyze aan, maar oefent ook den leerling door gemakkelijke en praktische oefening". La Tnbuna, Home: .... De leerwijze is buitendien vol van buitengewone krachtige en nuttige raadgevingen voor de studie van vreemde talen" The Pharmaceutical Journal, Londen: ... . Deze leer berust op werkelyk wetenschappelijke gronden en kan in vele vakken aangewend worden waarmee anders de meeste studeerenden groote moeite hebben, terwijl zij als algemeene geheugen-oefening een ieder aan te bevelen is". Hamburger Fremdenblatt: Poelmann's geheugenleer heeft in betrekkelyk weinig bladzijden een uitstekend middel om een voortreffelijk geheugen te verkrijgen". K nigsbergHartung'sche Zeitung: ... ? Poelmann geneest eerst de verstrooidheid en gaal daarna tot de eigenlyke geheugenleer over, terwijl hij hierbij streng de wetten der logica volgt en daarom niet alleen het geheugen doet werken, doch ook juist leert denken''. Pester Lloyd: . ... De waarde van deze (geheugenleer) i» nu wel door een ieder, die ze oupartydig onderzocht heeft, erkend". Vom Feh zum Meer, Stuttgart: .... De si,elheid, waarmee Poelmann's geheugenleer zich overal ingang heeft doen vinden en de waardeering waarmee de aanhangers, die onder alle standen en nationaliteiten te vinden zyn, ervan spreken, zijn sprekende getuigen voor haar waarde". Prospectussen (üuitsch, Engelsen, Frangch, Italiaansch of Hollansch) met talrijke getuigschriften en recensies gratis by L. POEHLMANN, Finkenstrasse 2 München A. 87. C^ hollando Beige 111 PRLN'S HENDRIKKADE 141. "Wijnen. in- en export. AMSTERDAM. VRAAGT PRIJSCOURANTEN. Honing Chocolade. CATZ NI rit% (i ni n .1-01 k deFMtfSTE BESTE WED. w. VAN DER HULST, PHILIPPONA KETELAAR, ttofleverancier* ' HEBREN MODE-EN REISARTIKELEN. NOÜVEAUTÉin Dassen, Boorden enz.; Wandelstokken, Parapluies enz. Specialiteit in Overhemden op maat. 1G9 jKalverstraat i Amsterdam. Maison de Blanc, A SOHRÖDER & C0., Amsterdam, JLeidsc/testraat 39/34. SPECIALITEIT ITM ;Linnens, Tafelgoederen, Tricotages, Fournisseur de la Cour. , A I. V E U K T St A A T 166, A !tl W T K H U A M. GRANDE SPECIALITE POüR Trousseaux & Layettes. Sur demande envoi franco de Devis et de modèles. ZW1TSERSCHE TE HIJS WIJ K. Wit-, Bont-, Wol-Wasscherij. Gordjjnen-Wasscherjj. Chemische Wasscherij. Uitstoomerij. G. S. KAUFMANN & LANDHEER, 32 Delftsche Vaart, Rotterdam. Ornamenten voor Bas- e& KOPEREN WINKEL-ETALAGES Eén ding is zeker. unlight MI U malta. CACAO E," in de «rrootste is PRIMA Amsterdam. MILNEB's lorollliorooiiilo BRANDKASTEN. KLVISIIKUHKN AFE-»EPOSIT8 KXK. raveür fêapetier de S. M. la Reine. Wo ^»-o **^T 753 Keizersgracht 753 AMSTERDAM. TE KOOP: een zoo goed als nieuwe klein formaat, zeer weinig bespeeld, kruissnarig doorloop end ijzerraam. Brieven, motto Vleugel", Bureau van dit blad. RIJWIELEN: ? 100. lao. ion. 19O. HEFREN RIJWIELEN: /100. 130, 155. 180. Geen beter, solider en goedkooper adres dan bij j. ELSENBURC, N. Z. Voorburgwal 177. TELEFOON ADRES No. 2699. WILLEM BIJLMER, PEDICURK in g el 15B. BaÉale pezii van LiMooms. Spreekuur lederen werkdag van 9 tot 12 uur en van 2 tot 5 uur. l TA.NDA.FtTS. Plantage Middenlaan 86. PJKNSIOX VlIjJjA WETKK11XG, Weteringschans 2Oc, Amsterdam. IfSLnxiliepension Ie rang-. Fraaiste gedeelte der stad. Onmiddelijk bij Kijks Museum, Opera en Vondelpark. Pension p. dag, p. week of p. maand. Desverkiezende Bediening in eigen salons. HENRY J. BRUCJÏ. Eobes-Manteaux. Soieries-Lainages. . f. (g, dfarm, £a ffaye. de premier ordre. TÉLÉPHONE 332. Verzekering-Maatschappij HOLDA". Damrak 74, Amsterdam. Werkkracht verzeker i n g. De eenige verzekering die in ieder geval van ongeschiktheid tot werken, uitkeering geeft, zoolang die ongeschiktheid voortduurt. Omvat alle ZIEKTEN, ONGELUKKEN, ORGANISCHE GEBREKEN. Pa, mag ik even uw hectograaf ge bruiken ? Jij, Karel, waarvoor ? Och pa ik moet tweehonderd regels schrijven voor meneer, dan ben ik gauwer klaar ! A.: Wat ik je zeg, als je een ding goed gedaan wilt hebben, moet je 't zelf doen en 't niet aan een ander overlaten. B.: Met je verlof, meneer, en wat doet u, als uw haar geknipt moet worden ?