Historisch Archief 1877-1940
,, f -v/'
^No. 1215
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
Een blijde begroeting m liet nieuwe licht.
(SM.)
De economische toestand der vrouw. Een
studie over de economische verhouding
tusschen mannen en vrouwen als een
factor in de sociale evolutie. Naar het
Engelsen van CHAE.LOITE PEKKINS
BIETSOU, door dr. ALETTA H. JACOBS. Haarlem,
H. D. Tjeenk Williuk en Zoon. 1900.
Waar de schrijfster in de overdreven vrou
welijkheid der vrouw een beletsel ziet voor den
waren vooruitgang en voor 't geluk der
menschheid, daar moet zij erkennen, dat er toch ook
in. dezea een tegenwicht bestaat eu. wel in deze
waarheid, dat de erfelijkheid geen Salische wet
kent. Elk meisje erft van baar vader een
zekere toenemende hoeveelheid menschelijke
ontwikkeling, en zoo heeft het
erfelijkheidsproces gelijk gemaakt, wat elke strekking van
omgeving en opvoeding verschillend wilde
maken. Be dochter van den krijgsman en den
zeeman, den artist, den uitvinder, den groot
handelaar, beeft in elke generatie in liehaa A en
geest haar deel geërfd van zijn ontwikkeling en
is zoodoende menschelijk gebleven bij al haar
vrouwelijkheid.
Nu doen zich de bezwaren van het optreden
der vrouw in hoofdzaak als geslachtswezen steeds
duidelijker gevoelen bij de voortgaande ont
wikkeling der maatschappij in de richting van
samenwerking en solidariteit. De
geslacbtsverhouding is een individueele, tusschenindividueele
lichamen en individueele geesten, en zooals zij
nu is, werkt zij het hoogere gevoel van den
maatschappelijke!! plicht tegen. Hij zijn ge
wend, het als een eersten plicht van een man
te beschouwen, «-eijn gezin te onderhouden,"
maar vergeten al te dikwijls, hoe drukkend de
last kan zijn, en welk een nadeelige sociale
factor de noodzakelijkheid van dat onderhouden"
eigenlijk is.
Immers de economische afhankelijkheid der
vrouw van den man heeft in onze maatschappij
niets te maken met dien edelen
geslachtswedijver, die al de goede eigenschappen van den
man doet uitkomen, als hij om baar te behagen,
haar te winnen ernaar streeft, uit te munten.
l>ie afhankelijkheid toch plaalst hem voor de
noodzakelijkheid, om dingen te verkrijgen, niet
om dingen te doen. Op de hoogere treden van
de arbeidsladder staat het beste werk altijd
boven de markt, en werken voor de markt is
daar maar al te vaak verlaging van arbeid.
En tot die verlaging moet menigeen, die
hoog staat en de maa' schappij zou willen dienen
door kunst of door wetenschap, besluiten, zoo
hij wil huwen, want dan moet er geld worden
verdiend, dan moet hij zich druk maken voor
zijn persoonlijke belangen, voor die althans in
hoofdzaak. Zoo werkt de geslacbtsverhouding
ongunstig op de raswerkzaamheden eu houdt
den waren vooruitgang tegen.
Hoe kan dat ook anders, waar de halve
menschheid niet produceert en toch consumeert;
uitgesloten is van de vrije productieve uiting
en gedwongen wordt haar menschelijken drang
tot productie te beperken tot dezelfde wegen,
waar langs ook haar geslachtsdrang tot repro
ductie uiting vindt. Zoodoende hebbeu wij in
ons midden met moeite ontwikkeld en met zorg
gekweekt een groote klasse van improductieve
verbruikers. Wij hebben in het menschenras
den wenscb en de gewoonte gekweekt, om te
nemen altijd maar te nemen, door dat opkweekea
van vrou'wen en moeders, die voedsel verbrui
ken, kleederen verbruiken, huizen en meubelen
en schilderijen en versierselen en amusementen
verbruiken, zonder er ooit aan te denken, om
iets terug te geven dan alleen haar vrouw-zijn.
Geen wonder, dat we, om den toestand dra
gelijk te kunnen vinden, genoodzaakt waren,
de ^plichien der vrouw" te overschatten, ze als
in een lijstje te zetten, dat ze toch vooral goed
zouden uitkomen. Maar dit kan niet beletten,
dat ons toch langzamerhand de oogen opengaan
voor den slechten invloed, dien het hebben van
zulk een priesteres der consumptie uitoefent.
Doordien de steeds verbruikende vrouw uitge
sloten is van de voortbrenging, 's zij buiten
staat, den grooten maatschappelijke!! arbeid te
waardeeren, buiten staat ook om bij haar keuze
van consumptievoorwerpen verstandig te han
delen. Vandaar dat de markt overvoerd wordt
met zaken voor opschik en persoonlijke versier
selen, met allerlei dingen, die weelderig en
ontzenuwend stemmen tot nadeel van ware
industrie en echte kunst. Zoo verhindert en
bederft de oversekste vrouw in haar onver
standig en voortdurend eischen de economische
ontwikkeling der wereld.
In deze eeuw, de 19de, die ten einde spoedt,
is men beginnen te twijfelen, of de plaats der
vrouw in de maatschappij wel paste bij ons
tegenwoordig stadium van ontwikkeling. De
gebreken van den toestand, die voorheen weinig
gevoeld werden, komen steeds duidelijker uit,
en wij merken nu, dat de tijd voor verandering
is aangebroken, want immers wij zijn al bezig,
te veranderen.
De vrouwen ontwikkelen meer en meer maat
schappelijke hoedanigheden; zij beginnen een
economische positie in de maatschappij ia te
nemen, zij worden menschen en zijn niet
langer uitsluitend vrouwen en duidelijk en
bestendig verandert de publieke opinie te haren
opzichte. Hoe goed zij in yroeger tijden heb
ben gewerkt, in de economische wereld van
thans hebben de overdreven mannelijkheid
met haar woesten wedijver en haar primitief
individualisme en de overdreven vrouwelijkheid
met haar overmatig verbruik en hinderlijke
afhankelijkheid een stadium bereikt, waardoor
zij meer kwaad dan goed uitrichten.
Wij beleven een geheele verandering van
economischen grondslag in de positie der vrou
wen, en hoe duidelijker allen zich daar reken
schap van geven, des te geleidelijker en des te
pijnloozer zal de verandering plaats hebben.
Voor onze oogen zien wij de vrouw van jaar
tot jaar nieuwe banen betreden; zij begint
raskenmerken te ontwikkelen en daarmee gaat
gepaard een evenredige vermindering van ge
slachtskenmerken, tot deze bun normale ver
houding weder zullen hebben ingenomen.
In de gezinnen gevoelen de hedendaagsche
vrouwen een verlangen naar ruimer arbeidsveld,
naar een meer georganiseerde wijze van werken.
Waar de embryonische samenvoeging van
kokverpleegster-waschvrouw-kamermeid-huishoud
ster-naaister-kindermeid tevreden was met een
«van alle markten thuis" en niets geheel
meester te zijn, daar lijdt de vrouw, die zich
in staat voelt, in n van die zaken uit te
<8 «*1
munten, dubbel, wanneer zij genoodzaakt wordt
te doen, waartoe, zij zich niet in staat voelt en
te laten, wat zij goed zou kunnen doen.
Deze druk en die spanning moeten grooter
worden, tot de nieuwe functioneele macht zich
uiting verschaft en de huiselijke werkzaamheden
onder handen genomen en georganiseerd worden.
evenals de andere arbeid van het moderne leven.
Ook de werkzaamheid der moeder moet, vol
gens de schrijfster, deelen in de noodzakelijke
verandering. Als wij het menschelijk moeder
schap beschouwen naar zijn resultaten, dan kan
liet oordeel niet bijzonder gunstij luiden. De
menschenkinderen worden geboren in de armen
van een eindelooze schare ongeoefende moeders,
die voor de zorgen en de opleiding der kinderen
niet voldoende zijn opgeleid. Geen toewijding
kan dat euvel goedmaken. Eii het enorme
hooge sterftecijfer der kinderen, de gemiddelde
slechte gezondheidstoestand van heri, die in
leven blijven, gepaard met de mate van onzen
lichamelijken en geestelijken vooruitgang le-veren
het bewijs, dat onze moederlijke toewijding tot
dusver riet ten voordeele komt van het ras.
De tegenwoordige wijze van huiselijk leven,
gegrondvest als zij is op de economische
afhankelijkheid der vrouw, is evenmin erop
berekeud, de gezondheid eu het geluk van het
individu te waarborgen.
Er zijn wel betere wegen; wij moeten alleen
maar leeren, ze te bewandelen. De in zwang
zijnde voedmgsmethode der wereld door middel
van millioenen eigen dienstboden, de verzorging
der kleine kinderen uitsluitend door ongeoefende
moeders, zij zouden niet moeten worden vast
gehouden, indien kon worden aangetoord, dat
menschelijke vooruitgang en menschelijk geluk
bevorderd konden worden door een andere wijze
van doen.
En die andere betere manier zal natuurlijk"
worden gevonden, als maar eerst aan de econo
mische afhankelijkheid der vrouwen een eind
is gekomen. Wij zullen dan de keuze eu de
bereiding van ons voedsel in banden stellen
van geoefende deskundigen; wij zullen bij de
organisatie der huishoudelijke werkzaamheden
de reinigingsprocessen vereenvoudigen en
centralizeeren. De afschaffing van dienstboden en
het optreden der vrouw op maatschappelijk ge
bied zullen iu de wereld een nieuw begrip van
de heiligheid van het huiselijk leven vestigen.
Voor man en vrouw beiden zal dan het huis
een plaats van rust en innig samenzijn kunnen
worden. Zoolang de wereld duurt, zullen wij
niet alleen aan iudividueele woningen behoefte
hebben, maar ook aan het familieleven; een
gemeenschappelijke sclieede voor de onoatloken
blaadjes van eiken nieuwen tak, bijeengehouden
aan den ouderlijkeu stam, voor dat zij ten slotte
uiteenvallen.
Wij mogen waarlijk hopen, dat als het meest
te waardeeren gevolg van deze veranderingen,
liefde en huwelijk, zullen gereinigd worden van
het lage bijvoegsel van financieel belang en dat
mannen en vrouwen, eeuwig tot elkaar aange
trokken door de sterkste kracbt in de natuur,
ten laatste in slaat zullen zijn, elkander op het
gebied van zuivere en volmaakte liefde te ont
moeten.
Lochem, 17 Sept. 1000. . J. v.UiLDiuKs.
_9
Het Vronwen-VreitaDgres te Parijs.
Dit congres niet te verwarren met het
Vredecongres dat 30 Sept. werd geopend
had plaats van 'J7?29 September onder het
presidentschap van de prinses Wiszniewska.
De geschiedenis van de vereeniging, bij de
oprichting genoemd, >Vrouwenbond tot alge
meene ontwapening", doch nu herdoopt in:
«Vrouwenvereenigiag tot bevordering van den
vrede" is verhaald in de Revue Diplomat'Kjue
van 16 September 1900. Hieraan zy het vol
gende ontleend ;
«Mevrouw de prinses «Wiszniewska, in
Bourgondiëgeboren, werd in het jaar 1870 getrof
fen door de ellende die een oorlog met zich
sleept, evenals dit het geval was met de ba
rones von Suttner in 18GG.
Ieder weet, dat de gedachte aan een
duurzamen vrede zelfs dea meest optimistischer!
mensch nog kort geleden een utopie toescheen;
iets wat nooit verwezenlykt zou kunnen wor
den; en, waaneer men de hedendaagsche ge
schiedenis nagaat, dan schy'nt het, alsof eerder
een wereldkryg op haaden is, daa dat de
vredesengel boven onze planeet zweeft.
Maar, om op het artikel in de lievue
Diplomatique terug te komen:
«Toea in 1898 graaf Mourawiefïde be
kende proclamatie vaa den czar aller Russen
proclameerde, zond de prinses Wieszniewska
een telegram uit naam van den door haar in
1896 opgerichten vrouweaboad, om dea vorst
geluk te weaschen met zy'n nobel strevea.
Mevrouw Wiszaiewska vergenoegde zich
echter hiermede aiet; maar door hare
bemoeingen, had zy' het genoegen aan dea voor
zitter der Vredescoaferentie in den Haag een
adres toe te zenden, geteekend door 6KJ071
maaaea en vrouwen.
Ia by'na alle landea werden Vredebonden
opgericht, die zich aansloten by' den
algemeenen bond voor den vrede, de prinses
Wiszniewska als haar presidente erkennend.
De bond telt aa reeds meer dan vijf millioen
leden; wel een bewijs hoezeer de vrouwea
sympathiseerea met de gedachte aan eea
duurzamen vrede.
Een bewy's, hoezeer de presidente ook in
het buitealand wordt geëerd, is haar benoemiag
tot vice-presideate vaa den bond der
Amerikaansche uitgevers en journalisten."
Op het congres hadden by'na alle aange
sloten landea gedelegeerden gezoadea, die in
hare rapporten getuigden, van dea bloeienden
toestand waarin de onderafdeeliagea verkeeren.
De onderwerpen op het congres behandeld,
golden natuurlijk alles wat kaa worden gedaan,
op het gebied der Propaganda voor den vrede.
De gestelde moties warea de volgende:
l De taak der vrouw, als predikster van
den vrede: aan dea huiselyken haard en op
de scholen, in de hospitalen, gevangenissen,
weeshuizen, ea verder ia alle inrichtingen
waar zy' werkzaam is. Voorts als auteur, jour
naliste, of schrijfster van tooneelwerkea.
2 Haar taak als opvoedster.
De invloed vaa de opvoedster op de kiaderea.
Het verbieden vaa wreede spelen, het
onderwy's in de geschiedenis, betreffende het
verheerlyken van veroveraars ea winners van
Het ontwikkelen van
humaniteitsgevoel en. medelijden. In de school geen. voor
stellingen van zoogeaaamde heldendadea, waar
op wordt aangetoond hoe kranig de een den
ander uit het zadel ligt ea daa steekt ; verder
het rechtvaardigheidsgevoel ontwikkelen.
Ia het derde gedeelte van het programma
werd aangetoond, hoe dit alles te bereiken !
Voornamelijk door samenwerken en den moed
niet te latea zakkea by' tegenwerking.
Ia het laatste artikel van het programma
komt iet voor wat my een utopie schy'ni,
namelijk : het voordeel dat er in gelegen
zou zijn, wanneer allea a taal spraken!
Maar welke taal zou dit moeten wezen !
Elk menscheakiad heeft zija eigea taal lief;
ea ik geloof, dat het natioaaliteitsgevoel al
op een heel lage trap moet staan bij het
individu, dat afstand doet van iets wat hem
vaa zijn jeugd af dierbaar was.
Een der aanwezigea stelde voor, het Laty'n
als wereldtaal aan te nemen, waarop door eea
letterkundige werd gezegd, dat de taal der
wetenschap zeker altyd het latya zou blijven.
Maar hy betwyfelde zeer, dat in de dagelyksche
omgeving het voorstel vaa den voorgaaaden
spreker ooit ingang zou vinden.
Het makea van propaganda voor dea vrede,
door middel vaa aaa de kinderen gegeven
geschikte lectuur en het zingea van vrede
lievende liedjes; het verbiedea van wreede ea
ruwe spelen, enz. werd met algemeene stemmen
aangenomen, terwijl de wereldtaal- quaestie tot
een volgend congres werd verdaagd.
]_ Lina Morgenstera wees er; op, dat vooral de
vrouw zooveel kon bybrengen tot bevordering
van den vrede.
Immers in de meeste duelquaesties was de
vrouw de oorzaak vaa den stryd; en het:
»Cha ohog». la femme" was zelfs by groote
oorlogen niet onduidelijk geblekea.
Zeide Eugénie niet: »J'ai ma petite guerre
a moi!" Ea zou Napoleoa I de woeste
veroveraar zijn geworden als hij een zachtere
ea minder iatrigaate vrouw had gehad dan de
coquette Josephine was.
Laat iedere opvoedster er al vroeg haar
kinderen op wy'zen, dat in het oatwikkelea
van ruwe kracht niet de minste verdieaste
ligt, zoo eindigde Lina Morgenstern hare rede."
Het volgend congres vaa dea Internationalen"
Vronwen-vredebond zal over drie jaren te
Berlija wordea gehouden, terwijl elk jaar eea
aatioaale vergadering in elk der aangeslotea
landen zal worden belegd.
Het deed mijn Hollandsen hart onaangenaam
aan, dat bij al deze
vicepresidenten-gedelegeerden, ons land niet vertegenwoordigd was,
omdat Nederland er een nationaal bandje op
eigen hand op nahoudt, zoader aangesloten te
zyn aan den internationalen bond tellend vijf
millioea leden. Aanvankelijk bestond het plan
samen te gaan, maar de oprichtster, gedachtig
aan de woorden van Caesar : »Beter de eerste
in een klein, dan de tweede ia eea groot
Koninkrijk te zijn," achtte het geschikter als
presidente van eea nationaal bondje, dan de
Dieepresidente vaa een Internationalen Vrouwen
bond te zijn.
Waar de spreuk : «Vereeniging maakt Macht"
algemeea als een erkende waarheid wordt ge
huldigd, getuigt het niet van een breede opvat
ting als de algemeene belangea aan particuliere
gevoeleas wordea opgeofferd.
P a r ij s.
VKRA.
Betsy Strai.
t 2 October 1899.
Daar is weemoed ia mijne ziel bij het ne
rschryven dezer regelea, terwijl voor my staat
bet portret van eea even lief als veelbelovend
kind.
»De felle Dood", die, zooals Vondel in den
lykzang op zy'n kiad zoo treffend zingt,
»verschoont de grijse Hen en mickt met haren
schicht op het onnosel wicht," nam Betsy
Strang op den aanvalligen leeftijd van even
dertiea jarea weg uit het leven, dat zooveel
schooas voor haar in den schoot scheea ver
borgen te houden.
Zij was eea kind van meer dan gewoaen
aanleg, de sprookjes, versjes, schetsjes en ver
haaltjes, door haar nagelaten, geven recbt tot
de veronderstelling, dat zij eenmaal eene
eerste plaats zou hebben ingenomen ia den
ry onzer schrijfsters, edoch
»es wiir' zu schim gewesen,
es hat nicht sollen sein!"
Het was eene vriendlyke gedachte vaa den
heer H. A. van Goch haar «nagelaten cahiers"
haar lieve bescbeideaheid had ze laag
verborgen gehouden gereed te maken voor
de pers, terwy'l de heer Noorduijn te
Gorinchem zorgde voor de uitgave, die hem alle
eer aandoet, van wat eens door zijn lief
buurmeisje werd op papier gebracht.
En ik, die, haar niet geheel vreemd, deze
verhaaltjes, sprookjes en versjes versche
nen onder den titel «Gevallen Bloesems"
las, ik meende ook een bloem te mogen
strooien op het graf van haar, die had ge
leefd »zoo beminlijk en bemind!"
Die beminlijkheid spreekt uit haar schrift:
niet zonder aandoening leest men dat diep
gevoelde stukje leven, waar zij boven schreef
»Wedergevonden", adel van ziel spreekt uit
dat aader verhaal «Hoe zij vriendea werden",
en hoeveel warm gevoel en teedre liefde moe
ten geleefd hebben ia het jonge hart, waaruit
opwelde een schets als «Ma's lievelingsbloemen"!
't Is zeker niet te veel gezegd, als wij be
weren, dat inzonderheid hier de Dood een
der schoonste bloemen knakte maar
toch, n ding vermag deze Alverwoester niet:
de bloem zij geknakt, de geur bly'ft na, het
beste ging toch aiet verloren!
j
Moeders, begeert gij iets goeds voor uw
kind, ongekunsteld, waar hier zijn goede
gedachten, uit reine kinderziel geweld, ge
dachten, die het joage hoofd ea hart verhef
fen en. veredelen kunnen ziet, zoo heeft
Betsy Strang wel kort, maar toch niet tever
geefs geleefd!
Naardea,'-' Oct. 1900. Ds. K. W. DIUJVEK.
Een Te Huis.
Dat noemen we nog eens «opschieten". Op
30 Mei jl. spreekt de algemeene vergadering
der vereeniging «Onderlinge Vrouwenbescher
ming" de wenschelijkheid uit der oprichting
van een Te Huis, waar eenige ongehuwde
moeders en hare kleintjes zullen kunnen
worden opgenomen en.... reeds is het er!
Primo October zal het worden geopend.
Ferm heeft het hoofdbestuur de zaak aan
gevat, 't Is noodig, heeft het gedacht, dus het
moet er komen, het Te Huis. Maar nu, maar
nu.... Er is nog zooveel noodig! En daarom
roept het den steun in van allen, die belang
stellen in het streven der O. V. Alle giften,
zoo die in natura als in geld, zullen dankbaar
worden aanvaard. Alles is welkom: gebruikte
ledikanten en wiegen, beddegoed, huisraad, lin
nengoed, kleeren voor kinderen en volwassenen.
Khiderkleertjes vooral zullen zoo goed kunnen
worden gebruikt. En daarom: dames, die
uwlaatsten tocht naar de Volewyk al lang achter den
rug hebt, maar die nog steeds in een verborgen
hoekje van eene of andere kast hebt liggen
»intaete(g) et dormant sous l'oubli des années"
van dat kleine snoeperige goedje, dat gy'
komt het voor den dag niet zult kunnen
aanzien, zonder dat uwe oogen vochtig worden;
of gij, die ja misschien nog wel eens een luier
mandje zult moeten klaarmaken, maar die dan
zoo gemakkelijk voor een nieuw uitzetje zult
kunnen zorgen; stuurt uwe kleine scbatten
naar Schietbaanlaan 10, Rotterdam; hoe meer
het u kost er van te scheiden, hoe waardevoller
uwe daad is, niet waar 'l En gy, jonge moeder
tjes, die zelf nog kort geleden het eerste ge
luidje van uw jongsten met zalige aandoening
hoordet, van uw jongsten, met zooveel liefde
verwacht, met zooveel zorg gekoesterd, och!
stuurt wat van uw overvloed naar het vrien
delijke, maar bescheiden benedenhuisje, waar
kleine paiia's het levenslicht zien, waarvan er
een enkele zonder de zorg der O. V o,
vergeef me, zoo ik u schokken moet, maar
het is \vnKKELi,iKHEij).... misschien op een
of ander privaat zou worden geboren, voor
de meesten waarvan, zonder hare zorgen,
geen hemdje gereed zou zijn bij zijne komst
op de wereld.
Geld, liefst vél geld, wordt gaarne in ont
vangst genomen door mr. Van Droo^e, te
Voorschoten.
BKRTIIA VAN 'T STICHT.
MiiMiiiiiirriiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiliiHilr
?iitiiitiiiiiiimiitiiilitniiintmnnliiiitiitimmiiiniiiiMiMiiiiiMiiliinMM
Moderne schilderkunst. Lola Beth.
Koning JlMaw en Nathalie. Fruit.
Gabriel d'Annunsio. ? Waarschuwing
aan jonge meisjes.
Dezer dagen, door de mooie winkelstraten
van een onzer hoofdsteden wandelend, scboten
mij Busken Huet's woorden aangaande «l'
ducation de la rue" te binnen. Vast besloten
een goeden zet aan mijn opvoeding te geven,
drentelde ik vol goede voornemens langs kost
bare, chique, smaakvolle en artistieke uitstal
lingen. Opeens hield ik den pas in, tuurde,
staarde, ging diehtby staan, toea weer ver
af, keek, keek nog eens, en nóg e<3ns....
Een vel watten en daarop neergepoot zwarte
schorseneeren, mannetje aan mannetje in't ge
lid en naast elkaar; de eene schorseneer wat
dikker dan de andere, overigens allen aan
elkaar gelijk.
Mistroostig was ik over mijn nuchtere op
vatting over dit brok woud in winterdosch.
Sneeuw op den grond, ja, die sneeuw »deed"
het wel, dat was heusch echte, mooie, don
zige sneeuw; kaarsrecht een aantal zwarte
glibber-stammen; zonder takken, niets dan
recht-op-en-neer stammen. Met den besten
wil, kon ik deze moderne kunstuiting niet
waardeeren, helaas, een treurige gaping in
mya opvoeding.
Lola Beth, de beeldschoone, het leven zeer
luchtigjes opvattende zangeres, de afgod der
Hongaren, Oostenrijkers, ja van wie niet ?
heeft zich onwillekeurig een groot nadeel
berokkend.
De Shah van Perziëhoorde haar in
Ostende zingen; het blijkt, dat de tegen
woordig regeerende vorst van Perziëuiterst
gevoelige ooren heeft voor schoon gezang
en dat hij, even als wijlen Papa Shah uiterst
ontvankelijk is voor het waardeeren van vrou
welijk schoon. En zang n uiterlijk brachten
den vorst onder Lola's bekoring. Mild, fabel
achtig mild als hij is, wilde hij naar gewoonte
zy'n hulde omzetten in een stott'elijk aan
denken. Hij bood haar aan een door hem zelf
midden door geschoten twee frankstuk en zei,
dat zij dit moest bewaren als eon talisman.
Met haar amulet gewapend ging zij haar
geluk beproeven aan de speelbank. Woedend
over de negatieve werking van den talisman,
wierp zij het doorschoten geldstuk in zee.
Een paar dagen later verzocht een afge
vaardigde van den tihah b\j de zangeres te
worden toegelaten. In haar bijzijn opende hy
een kistje fonkelend van de schoonste en zeld
zaamste edelgesteenten, die ooit straalglansden
om den hals van een zangeres.
Mejuffrouw' mij is opgedragen, namens mijn
onsterfelijken gebieder, u dit geschenk aan te
bieden, onder voorwaarde, dat u mij weer ia
't bezit stelt, van den talisman, u door my'u
Vorst geschonken ....
Tableau!
Traantjes, lachjes, vleiwoordjes van Lola
Beth. Niets mocht baten. Met de niet
uitden-plooi te brengen deftigheid der Ooster
lingen pakte de afgevaardigde de preciosa
weer in, boog voor de diep teleurgestelde zange
res en verdween.
Men spreekt -- edoch, over gekroonde hoof
den, zij het dan ook van onttroonde vorsten
en vorstinnen spreekt »men" zoo gaarne
over een verzoening tusschen Milan en Nathalie.
»Men" zegt, dat hy met dit doel naarBiarritz
zal gaan. Zouden zij, als dood gewone men
schen, behoefte gevoelen, eens tegen elkaar
hun verontwaardiging uit te spreken over de
mésalliance van hun zoon?
Ean meening zoo versleten, dat zij
noodzakelyk moet afgedankt worden, is de ver
onderstelling, dat het nadeelig zou zijn kin
deren vruchten te doen eten. Natuurlijk niet
overdreven; alles met mate. Goeie, rijpe
vruchten zijn 'zeer gezond voor kinderen.
Hype vrachten, geen afval, en rype vruchten,
niet op kindermanier verzwolgen met pit en
schil, maar behoorlijk ontdaan van al die
bestanddeelen, die een bokkenmaag niet
alarmeeren, maar die voor mensch en kind
nadeelig zyn. Loomheid, slechte spy'sverteering
worden door oordeelkundig gebruik van vruch
ten verdreven. Aan, zwakke kinderen kan men
gestoofde vruchten voorzetten. Welk kind be
dankt ooit voor compote ? En dat kinderen
zoo fel zy'n op vruchten, is het niet een
bewijs, dat ons lichaam behoefte heeft aan die
soort voeding ?
Vruchten zy'n frisch en versterkend door
het groote suikergehalte dat zy' bevatten.
Bespreek eens met een vegetariër het nut en
het heil van vruchten in 't algemeen en van
zure appelen in 't bizonder, u zult verbaasd
staan over de proef-ondervindelyke staaltjes
die hij u daaromtrent weet mee te deelen. Wij
zy'n nu in den vollen appelen-tijd. Men doe
zya voordeel. Zure appelen zijn tegenwoordig
in hoog aanzien, wegens de gunstige werking
op de hersens, die men gaarne aan die vruchten
wil toeschrijven. Het eten van eenige zure
appelen, voor men naar bed gaat wordt mensch
en kind dringend aanbevolen.
Niet alleen in Italië, door de geheele, be
schaafde wereld klinkt de naam van Gabriele
d'Annunzio met al de volheid en de koninklijke
hoogheid verbonden aan den naam van een
groot kunstenaar.
Van zijn roman »il fuoco" is een
meesterly'ke Duitsche vertaling verschenen. Tot ia de
ragtijnste bizonderheden doet de vertaling recht
weervaren aan het oorspronkelijke werk. »I1
fuoco" is de liefdesgeschiedenis van Gabriele
d'Annunzio met Eleonora Duse.
Dat kunstenaars tegenwoordig hun intiem
gemoedsleven aan de openbaarheid prijs geven,
dat zij Jan-en-Alleman een kijkje gunnen in
hun ziel, omdat zij, met niet te peilen wreed
heid, den voorhang van het heilige der heilige
eigenhandig aan flarden scheuren, wij zijn geen
kinderen van onzen tyd, wanneer wy' ons niet
kunnen neerleggen bij deze allerpynlykste
gewaarwording.
By' Tristan en Isolde, Dante en Beatrice,
Petrarca en Laura, Romeo en Julia en by
zooveel meer klassieke paren sluiten zich thaas
aan Gabriele d'Annunzio en Eleonora Duse.
Meer dan ooit worden jongemeisjes van
verschillende nationaliteiten die als gouver
nante naar den vreemde trekken, het slacht
offer van het meest verachtelijk bedrog. Van
uit Rusland, Frankryk, Hongarije, Polen,
Holland, van waar al niet, bereiken haar de
heerlykste, verblindeadste aanbiedingen. Hoog
salaris, aangename werkkring, rustig en lief
familieleven. De stumpertjes, die kennelyk geen
vaders of broers hebben, die weten, dat de
wereld een groot broeinest van ongerechtigheden
is, worden in ongelooflijk aaatal dupe van de
verleidelijke aanbiedingen.
Werkelijk door en door fatsoenlyke meisjes,
onverdorven menscheakinderen loopen blinde
lings in den val. Ik zeg nog eens, wüar zy'n
toch haar vaders, broers, mannelijke verwanten,
haar natuurlijke beschermers V Latea die
meisjes toch niet alleen handelen in overleg
met een doodeenvoudige ziel van een moeder
of een engelreine tante. Zonder het te weten
of willen, storten zij dochter of nichtje in de
ellende.
Een jong meisje, een Engelsche, te Londen
woonachtig, aanvaardde de reis naar Budapest,
waar zij tegen een prachtig salaris belast zou zijn
met de opvoeding van twee jonge kinderen; zy
zou beschouwd worden als familielid, vrije uren
hebben voor eigen studie en pianospel enz. enz.
Toen de deur van het mooie huis waar men
haar afwachtte, zich achter haar sloot, bemerkte
zij met starre ontzetting in welken afschuwelijker!
val zij was geloopen. Zij was zoo slim niets
te doen blijken, liet haar bagage in den steek,
wist te ontsnappen en het station te bereiken.
Verder dan tot Weenen reikten haar middelen
niet, horloge, armband en broche, j a zelfs haar
laarzen waren toea reeds te gelde gemaakt l
Daar zat zij, huiverend van angst, stil wegge
doken in een hoekje van een wachtkamer van
een der stations te Weenen. Het vriendelijk
uiterlyk van een der reizigsters gaf haar
moed. Zy' vertelde haar geschiedenis en
werd door bemiddeling van den Eagelschen
consul in staat gesteld haar terugreis naar
Londen voort te zetten. Dit specifieke geval
is eea der weinigen met eea guastigen afloop,
ondanks bovenmenschelyke angsten en agitatie.
In den regel loopt het slecht af. Jonge
meisjes die in eigen onderhoud moeten voor
zien en naar den vreemde trekken, kunnen
niet voorzichtig genoeg zijn. Haar zij nog
eens met kracht en klem gewezen op de
noodzakelrjkheid niet van honk te gaan, alvorens
zy schriftelijk zijn ingelicht door den consul
van haar eigen land aangaande gedrag en
reputatie der familie onder wier dak zij voor
nemens zy'n te gaan inwonen.
CAPRICE.
Tot de firma's, welke thans te Parijs de
hoogste onderscheiding, een «Graad Prix",
behaald hebben, behoort ook de
Singer-Maatschappij, de wereldbekende fabriek van de
Singer naaimachines. Zooals men weet, heeft
deze firma ook hier ter stede een magazyn,
en wel Kalverstraat G'2.
O S O O.
nr> -ver f r issctieiacle <3.:retn.