s DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. Nou 1243 Djawi 150 en 122 !?, en voor de Serdang 115 en 82 y2 . De nieuwe Asahan tabak- mpij heeft haar gewas van 1000, bestaande uit 8000, pakken aan de Ned. Handelsmpij verkocht. De prijs werd geheim gehouden. Ter beurze sprak men van / 1.10 tot / 1 30. Hoe het zij, de nieuwe mpij heeft gedurende haar tweejarig bestaan reeds heel wat meer succes dan de overleden oude mpij. Volgens de beoordeeling van de firma P. Meerkamp van Krabden & Zoonen is de oogst van 1900 van beter kwaliteit dan de vorige. De Deli zou bovenaan staan. In de petroleumgroep betrekkelijk weinig verandering. De Moeara Enim zal waarschijn lijk 9 pet. of / -'2 50 per aandeel van f 250. uitkeeren. Het jaarverslag heb ik evenwel nog niet ontvangen. De uitbreiding van het aandeelenkapitaal der Schibayeü' wordt gedaan om de bedrijfsbelasting, die naar het dividend-pet, wordt berekend, gedeeltelijk te ontgaan. Ean gelijk winstbedrag, verdeeld over een grooter aandee lenkapitaal, vermindert het uitkeeringspercent en dientengevolge het bedrag van den aanslag in de dividendbelasting. Deze operatie werd meermalen bij verschil lende Amer. Trustmaatschappijen toegepast om de publicatie van een bizonder hoog dividend te voorkomen en niet tot meerdere concurrentie te prikkelen. De amerikaansche spoorwegmarkt blijft nog steeds, hoewel in meer afwisselende mate, door de speculatie-koorts beheersen!. Hooger vind ik Atchison c. v. a, Burlington c. v. a., Erie commons c. v. a , San Francisco commons en 2de pref. Miss. Kans. Texas c. v. a. en pref. Norfolk c. v. a. Ean bizondere stijging wordt voor de Burlington aangewezen door een koers verandering van 175 tot 183 Vt. President Hul deelde mede, dat de combinatie met de Bur lington, waarover de vorige week reeds eenige mededeelingen zijn gedaan, tot stand was gekomen. Definitieve berichten omtrent de voorwaarden zijn nog niet bekend. Ook is nog niet bekend of de Erie al of niet in de bedoelde combinatie zal worden opgenomen. Mocht dit niet het geval zijn, dan worden (SiyG H El T S J E S K<[15;bïa3? j!3»nSji\lPy ,, v^JJ^* Weriiai". ^"?^^ De lucht zag strak-blauw, met aan den horizon een dun^ie, vage nevel van witte damp^n. Da zon schitterde over de straten en huizen, blinkend van hard, bevroren sneeuw, die kraakte onder de voeten. De torenklok liet n slag hooren, die snel verklonk in de frissche kou. In de stille dorpsstraat kwam opeens leven van mannen en vrouwen, die naar de fabriek gingen om er hun werk van alle dag, machinaal te doen. Zs gingen allemaal een beetje voor over van de kou en ze liepen met voorzichtighaastige piejes om niet uit te glijden met hua k.ompsn op den gladden grond. Hun stemmen klonken helder en hoog in de ijle lucht en ze wreven zich de handen om warm te worden. 't Was een stoet van bruine broeken en zwarte rokken, 't Haar van de vrouwen zag peenigblond, met zwarte strepen er door van 't vele wasscüen mat groene zeep. Ze zagen er zoo schapig uit met hun gezichten, rood van de kou en hun stijf naar achter getrokken sprietharen. Da klok van de fabriek begon te luiden, een hel, jolig stemmetje, dat onregelmatig zong : hard, zacht, hard, zacht. Ze stormden ailemail naar ainnen door het groote, houten hek, waar de portier naast stond om te kijken, of ze er wel alle waren. Haastig klopten de mannen hun pijpje uit tegen hun opgetrokken knie. Toen ze binnen waten, bleet het hek nog even openstaan ; het was nog n minuut vóór werktijd. Krachtg, rechtop kwam hij aangestapt in z'n bruine, veivetien werkmansbro^k. in z'n zwart versleten jasje, gelapt aan ds ellebogen met een ander soort goed. Een vest hal hij niet aan, daarvoor in de plaats een blauw- en witgestreepte boezeroen, die wijd hing, over z'n breede, magere borst. Z'n gezicht, paarsrood van de kou, keek trotich, energiek, met doordringende, scherpe-blauwe oogen, die wat diep lagen in 't hootj, dat vermagerd was ; de voor haar toch op indirecte wijze gunstige wangen met kuüen van magerheid boven de gevolgen van de fusie verwacht. Om alle obligatieschuld van de maatschappij zelve en van hare zijlijnen te consolideeren, zal de St. Louis en San Francisco 85 millioen 50 jarige 4pCt. refunding mortgage goudobligatiën uitgeven. De overschietende 22'/2 mil lioen dollars blyven gereserveerd voor latere uitbreiding, vernieuwing en aanvulling van kaken. Van z'n mond kwam weinig te zien, oi;der z'n dikke, zwarte, vierkante baard, maar als hij sprak blikkerden scnel witte tanden. Z'n neus recht en lang. De heele figuur sprak van wilskracht. Kold, watte?" zei de portier en deed het Lek dient. De lange man knikte, keek door de tralies van de poort naar ee.i paar jongens en het materieel. In de volgende bloeimand ; meisjes die voo. bij gingen, lachten met jeugdige, zullen de voorwaarden worden medegedeeld, blije stemmen en schaatsen in de hand hadDen houders van gewone en preferente den. De meisjes met dikke mantels en bontjes aandeelen Denver Rio Grande is het recht en moffan. Ken blik vol haat schoot uit de toegekend op voorrang tot inschrijving, tegen scherpe, blauwe oogen naar de groep van jeugd 90 pet., oo 121/8 millioen dollars nieuwe en vryolijkheid. Eve.i zagen ze naar d-jn laupreferente aandeelen. Het bezit van vijf ge- gen, mageren man, knikten haastig, maar hij wone of preferente asndeelen geeft recht op tartte hun groet, bleef onbeweeglijk achter het n aandeel tegen den genoemden koers. De hek staan, de pet diep gedrukt over hel lage, houders die van dit recht gebruik wenscheu i vierkante voorhoofd. Hij voelde afgunst voor te maken moeten zich uiterlijk op 23 dezer bij het die jolige mentenen, omdat ze warm gekleed administratiekantoor aanmelden. Voor houders waren en hij snijdende kou voelde, die z'n die van hun voorrecht geen gebruik maken, voeten en handen stijl maakte. zal het claimrecht worden verkocht, De op- Zwijgend g'u.g hij aan z'n w, rk. Groote balen brengst hiervan zal worden uitgekeerd tegen katoen en zware kisten ve;>j uwen, waar je dividend-bewijs no. 5 van de gewone en no. 21 al je spierkracht voor ncn.ii^ hadt, arbeid, van de preferente aandeeleelen. ; waar je ijzersterk voor zijn moest, maar waar »Dat gaat naar den Bosch toe" enz. ; dat je niet bij hoefde te denken, als je eenmaal begonnen de aandeelhouders der Noord-Bra- ; wist hoe je de vrachten op je schouder moet bantsche Bank reeds te zingen. Ze hadden ' plaatsen. zich evenwel te vroeg verblijd; de deskundigen Na een uur liet hij den portier zeggen, dat door de rechtbank benoemd, hebben hun rapport, hij den patroon even spreken wou. Hij kon ondanks ijverige inspanning, nog niet gereed, binnen komen. De warmte van het kleine van de fabrisk: hoage muren aan alle kanten. Je kunt vertrekken van Laar. Je hoeft niet Geraas van veel machines drong naar binnen meer terug te komen. Vana?ond, als de fabriek door het gesloten venster. De patroon kwam: koel, hoog, met 'n air van minacht.ng in z'n kleine, grac.euse figuur, in z'n nonchalante bewegingen, in z'n klankvolle stem. De arbeider stond eerbiedig, z'n pet in de hand, z'n zwart kroeshaar in contrast met z'n EU wit gezicht. Wat wou ja van Liar?" vroeg de patroon, liet zich neer in een armstoel van zwart flu weel, met mahoniehouten, ronden rug en schoof wat dichter bij de kachel. Eren zweeg van Laar, zag naar de kleine, teere handen van den patroon : aan de ring vinger een ring met eoi schitterende brillant en hij dacht ain de waarde daarvan, kon die niet bepalen. Ik wou u vragen, of ik opslag kan krijgen. We zijn met on» achten, thuis." Hoeveel verdien 33?" Zes en 'n halve gulden." Je bent sjouwer V" Ia." Kort klonken de vragen en antwoorden. De patroon stond op, 'n tengere, jjnge man, met bloud haar, 'n dun donzig snorretj-j, en koude, blauwe oogen. Je verdient niet minder dan de anderen. Ik kan er niets aan doen." Hij ging naar de deur. Van Laar plaatste zich er voor. Zoo stonden ze tegenover elkaar. De een, man van kracht, lang en breed met 'n hongerig, inge vallen gezicht en lange lijnen van zurg bij de neus, zorg voor z'n grojt huishouden. De ai.der, waar hij op neerkeek, zoo wel-door»oed, in 'u zwart pak en 'n hard, streng gezicht, waar hij gedurig langs streek met z'n lange, dunne handen. Meneer !" Van Laar?" De oogen ontmoetten elkaar; de patroon keek het venster uit, dadelijk, kon dien vasten, energieken blik niet verdragen. Meneer, dat is geen loon, en dan in 't midJen van den winter met dure braadstot en zes kinderen." Ja, daar kan ik riks aan doen. Kunnen die nog niet werken V ' vroeg hij ongeduldig. Hij wa* graag weggegaan, voelde zich niet gerust ouder dien vasten blik. Nee. De oudite is tien jaar." Kun je dan niet wat krijgen van de diaconie'/" Meneer!" Een groote, ruwe arbeidershand sloeg neer op den smallen schouder van den patroon, die ineenkromp onder die kracht. Laat rne!" Hij poogde zich los te rukken. Van Laar hield hem vast bedwong z'n drilt. .. Nug liever verrekte ik van de kou, eer ik dat deed. U geeft dus geen hooger loon V" Nee." Van Laar liet los. Het schoot hem door z'n hooid hoe ze woonden in een kleine, koude kamer, met 'n kachel, die zelden brandde en hoe ze al in anderhalve maand niets te eten kregen dan zwart brood en aardappels met 's middags een stukje spek of' wat boouen. Dat de kinderen in katoenen jurkj -s liepen en de jongens in gescheurde afleggertjes van den vader, die niet meer te maken waren. ,, U moet niet denken, dat ik niet werken wil," zei hij kalm. Uat moet iedereen, u riet zao goed Maar ik wil niet honger hebben ra. t m'n gezin." En anderen dan?" Dat moeten zij weten, als ze te stom zijn om op t'? spreken." Hij vloekte, was zichzelf nu niet meester meer. De woorden zaten elkaar op de hijlen, hij braakte al z'n opgekropte grieven uit. U weet niet wat honger is. Maar je straf zal niet uitblijven. Ik wil voor je Is de boekhouding daar zoo buitengewoon spreekkamertjs, waar een kolomkache) gloeiend 1 werken, maar ik wil er goed urn kost mee ten achter ? Tot den Isten Mei aanstaande rood stond, beving hem. Hij wankelde, van de heeft nu de rechtbank andermaal den deskun- scherpe kou buiten, in eens hier in die lauwe digen uitstel gegeven. D. STJGTER. atmosfeer, bevangen door de snelie overgang. A'dam, 1 IQ A ?) 1901 ^ moes'; een oogenblik wachten, bleef staan Bussum, j Prl ' voor het raam, dat uitzag op de binnenplaats ?iimmimiiiiiiitimHimmitmtmittittinnMiniiiüiintmininnniiuuiu , itiiiioiiiiiiitiiiiitutuiuuutuuuituuuiutiiiiiiiiiiiuuiiuuiiuiiiMmmii verdienen en anders verdon ik het. Hij kon zich niet meer beteugelen, schreeuwde met 'n ruwe, rauv>e stem. De patroon was angstig, durfde niets laten merken. uitgaat, kun je je getuigschrift komen halen," zei hij met 'n trillende stem. Ik wil je hongerloon ook niet langer." Hij richtte zich hoog op, rukte de deur open en verdween. Op straat gekomen, liep hij vlug, met 'n stevige stap, het hoofd gebogen. Achter hem rinkelden schelletjes. Hij stond even stil, keek riaar de landauer, die voorbijschoot, met twee zwarte paarden er voor, vol glimmend tuig en helder-rinkelende belletjes. Voor 't portier raampje zag hij een jong vrouwengezicht : de patrooKsvrouw. Hij groette niet en het kookte in hem, z'n hart klopte in z'n keel, z'n vuisten balden zich, hij siste vloek op vloek. Dat was het onrechtvaardige. Die twee paarden vraten misschien in twee dagen voor geld, waar hij niet z'n huishouden een week van leven moest, eten, drinken, kleeren, huishuur, brandstol, bijdrage ook in de doktersbus. En dat mensch in die wagen, wist misschien niets van z'n armoede en 't kon haar in elk geval niet Ecbelen. De patroonsvrouw trok haar hoofd terug, toen zij dien haatvollen blik zag van den arbeider op klompen - - - - - _ . _ _.._ __ _ _... 's Avonds sprak van Laar in de gelagkamer van een herberg. Hij stond op een tafeitj i, nm hem heen zaten z'n medearbeiders, ten minste die dat geweest waren, tot aan dezen middag. Hij sp ak duidelijk, helder. Ze moesten zxh verbinden en morgen naar den patroon gaan en zeggen, dat ze 't niet langer deden voor zoo weinig geld. Uit de blauwe tabakswalm dook een andere mannenfiguur op, al wel 'n vijft'g jaar, gewend aan de sleur van de dingen en tevreden er mee, trotsch, dat hij al bijna dertig jaar op de fabriek werkte, en de geleidelijke bloei had meegemaakt. Hij was er niet vóór, om zoo op te spelen. Je won er toch niks mee. Op 't laatst moet je toch toegeven. Jao, mèr ze kent nich boeten ons. Ze hebt ons neudig," zei van Laar. Wie dein net zoo goed. 't Zint ok alleenig mèr de spuwers, die nich tevrtèien zint met de loons. Wat gèf dat noe, zonnen viettig op de neègnehonderd. Niks, gUd niks. En ie kriet d'r mèr onaangenaam beiden door " ,,'tWoaren d'r vuile meer," voerde van Laar wanhopig aan, denkend aan z'n ellende thuis en z'n. vermagerde, teere kinderen. Ie zinnen liübeks, aüeniaale, ieliui diirv, n nicb," si -te hij. Ie durven, nich ie vechen, hoewal ie best weet, dat wie 't recht aan onze kaan'e hebn " Hij merkte, dat hij veld verloor, 't Gaf niks, alles wat hij zei. Ze dorste. i niet, kromden hun rug liever onder een meedoogenlooze heerschappij, dari dat zij vochten en misschien verloren Den volgenden morgen, om zeven uur ging de fabriek aan, a's gewoonlijk. Van Laar had niets irtgericht. 't Volk was te bang, geloofde nog aan het recht van geboorte, boog zich onder een drukkend juk. Van Laar trok raar een provinc'estalje. zette een kruidenierswinkel j^ in een achierstraat op, maar hij bad niet veel te doen. 't Was gauw bekend, dat hij \an een fabriek was weggejaagd en dat hij zoo'n ruwe man was en 'n socialist Borne, Februari 19)1. NUTTY SVAXJAARD. niiiiinililiiMiHliiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiMMliiiiiiiiiiMiiiimimiiMiimiiuiuiiii Jl T TT7l"DTT7ïT AIlLJblKLJill. Excentriciteiten Vcin vrouwen. De onbillijke achteruttstelling der vrouwen bij hunne mannelijke medeschepselen en de moei lijkheid voor haar om een even voordeelige levenspositie als die eens mans te veroveren. heeft sommigen harer aanleiding gegeven daar tegen op buitengewone wijze te protesteeren. Voor een politierechter te Londen werd dezer dagen eene vrouw vervolgd wegens oplichterij, waartoe zij uit nood vervallen was, en die vrouw bleek gedurende meer dan veertig jaren als man gewerkt te hebben. Zij was de jongste van zestien, huwde op vijftienjarigen leeftijd, werd wc luwe na eea jaar, daarna onderwijzeres, verloor deze be trekking en , toen het haar moeilijk werd een nieuwe betrekking te vinden, besloot zij haar geslacht te verheimelijken en als man te gaan werken. Het gelukte haar eene betrek king als kok op een stoomboot te krijgen. Zij vervulde deze gedurende twee jaren tot aller tevredenheid en zonder dat haar geheim ont dekt werd. Zij gaf de positie op omdat .... zij «verliefd" werd op een kamermeisje, dat zij werkelijk huwde en met wie zij, naar ge bleken is, ook jarenlang tezamen heeft geleefd. Later vertrok zrj naar Londen (de twee vrouwen leefden te Huddertfield), om welke reden is duister. Doch hier heeft zij voor meer dan 15 jaren bij verschillende patroons als huisen dekoratieschilder gewerkt. Ten slotte deed zij een paar accidenten op die haar het werken onmogelijk maakten. Zij verviel tot armoede en lichtte haar kostvrouw op, die haar deswege vervolgde en eenenal verbazing was haar voor den rechter met «zij" te hooren aanspreken. Benige dagen vóór deze terechtzitting, had de beklaagde Catherina Coombs, die zoolang onder den naam van Charles Wilson had geposeerd, zich vervoegd bij een der werkhuizen waar men haar opnam. Doch toen zij onder toezicht van een mannelijk beambte aldaar een bad had te nemen, voelde zij zich gedwongen haar geheim te ontsluieren. Zij was thans 00 jaar oud. Dit gaval bracht in herinnering twee andere diergelijke gevallen. Eenige weken geleden stierf in New- York een politicus, Murray Hall, die op het sterfbed eveneens tot het vrouwelijk geslacht bleek te behooren. Het kwaui uit, dat zij dertig jaren geleden tot den stap was overgegaan om haar geslacht te verheimelijken, wijl mannen een betere kans hebben in het leven te slagen. Daarvan deed zij zelf dan ook blijken. Want behalve tot een invloedrijk politicus, had zij zich met een handelszaak tot hoogen welstand weten op te werken. Ook zij was jarenlang gehuwd met een andere vrouw en nam een jong verwaarloosd meisje tot zich, aan wie haar vermogen vermaakt was. Eene andere Amerikaansche dame, die reeds jong en meer dan oOjaren geleden het doctoraat m de geneeskunde wist te verwerven, trok het mannelijk costuum aan om de vrouwen voor te gaan in het afleggen van de lastige vrou welijke kieederdracht. Ergens aan het oostelijk einde van het meer O.Uario, heeft zij een groot gebouw ingericht dat zooveel als tot «trainingschool voor de nieuwe vrouw" moest dienen. Zij heeft echter geen volgelingen tol op heden en leeft aldaar rustig rnet eere oude vrouw te samen, die het heel goed met haar man- schijnend geslachtgenoot kan stellen. De doctores is zeer hulpvaardig met hare kennis voor de om wonende landlieden en ondanks hare excen triciteit door dezen zeer bemind. Een harer beginselen is, dat de vrouw, evenals den man, het recht heeft eene kleeding te verkiezen naar eigen zin van smaak en gemak. En zij vindt het nu eenmaal aangenamer rond te gaan in het door haar aangenomen costuum dan in de straatvegende slaaprokken harer zusters. Hoe ffienj^ ook over deze excentriciteiten moge denken, ze :ijn niettemin mede een protest tegen der vrouwen achteruitstelling. ook al zagen wij gaarne dit protest geuit zien in anderen vorm. V. D V. iimimmimmuimumHHniuuiiiiuiiiiiiiiiililiiiiiiimmiiumitmiluii iiiiiiKtiiimmumummimMiiuiMiiumimimuMiiummmiumumiiil tiiiutmtuiiitiimtiimitmimmimmiiiiiMlluuiimiiiitimtiiimiiimti» Julios Prullelman Brommeijer. Ik kan niet zeg gen, dat het aftre den van Sjoerd als burgemeester mij onverdeeld pleizier heeft gedaan. 't Is heel best te begrijpen, dat hij het verdraaide langer aan het hoofd te staan van een bende, waarvan de licht ste soort altijd het meest op den voorgroi:d komt, ter wijl de degelijke lui je eenvoudig in je hemd laten staan, als die andeivn je hebben uitgekleed, 't E»elijke, van het burgemeestersbaantje ht-b ik steeds gevonden, dat je als hoofd van de politie wel voor de discipline in je corps kunt zorgen, maar de wet je geen enkel tuchtmiddel heeft gelaten, om het lawaaiige en opdringerige faadsvolk op een afstand te houden en tot rede te brengen. En als nu zelfs een mi nister nog je je gezag over de dienders zou willen ontnemen of' ondermijnen, nu dan zou je wel een engel van goeiigheid moeten zijn om je dat te laten welgevallen en gelukkig zoo'n gesuikerde prij is Sjoerd lieelemaal niet. Hij kan van zich afbijten ; hij heeft van zich afgebeten en nou, met een Hinken mep om hun ooren, laat hij ze beduusd staan en gaat heen. Nu hij zich buiten bereik heeft, gesteld, moet je zien hoe ze hem trachten te aaien: tot Fabius toe, die hem zoo gesard heeft, alsof hij bij zichzelf had gezworen, ik zal in allechristelijkheid eens probeeren < f ik dat_onbeweeglijk heer niet. een beroerte op zijn lijf kan jagen ; misschien wel met het verborgen doel om hem dan de hel als zijn toekom stige verblijfplaats aan te wijzen in een begrafenis-speech. Maar Sjoerd heeft ge zorgd dat zij daar koud van bleven, en nu staan ze bij zijn leegeu stoel met gezichten als van een uil in doodsnood ... te zuchten: och Heere, zat hij er maar weer j j-, t _ Jn zooverre hel) ik er schik in, hij heeft dat blatlerig en bluilerig volkje een loer gedraaid, en ik gun het er eiken dag een, totdat eindelijk de nette geest, die vroeger ten stadhuizegeheerseht heeft .daarweer terug keert, wijl de weldenkende burgerij be grepen zal hebben, dat er voor goed een eind dient gemaakt te worden aan dat luidruchtig gewauwel van die woelwaters, wat in ^ een achtbare vergadering van «gezeten" mensehen, die evengoed zit hebben in hun bovenverdieping als in hun fundament, in 't geheel niet past. Ook doet het rne genoegen dat Sjoerd den Prinsen hof er aangegeven heeft, aangezien ik nu iets meer aan hem kan hebben. Ofschoon we de beste maatjes waren, ik zag hem niet veel. Hij had liet te druk. En dan, hij was nogal beperkt in zijn discours. Meestal kwam hij om mij ie raadplegen omtrent zijn plannen, en zóó was zijn hoofd ver vuld van de gemeentebelangen en de raadsverhoudingen, dat, hij onder het gewone babbelen meermalen zich versprak ; eens zelfs moest ik hem er op betrappen, dat J jNoltiiigij laatste speech hem door zijn j brein spookte, terwijl ik een paar opj nierkingen wilde maken over Bourgogne tn Jiijnwijn. ]S u hij zijn vrijheid lenig krijg t twijfel ik er niet aan, of hij zal weer wat guller worden nu t zijn kwinkslagen ; 'l'héiè-e meende i.u al gemerkt te hebben, i dal hij zich lichter en lu.-tiger gevoelde; wel aardig, papa, z-i ze, toen Sjoerd gisteren hier een utirije go/ei lig had zitten praten, ik heb mijnheer Meinesz haast nog nooit. zoo gezien; wat was hij s'rappig. zon echt droog komiek. Trouwens zij heeft altijd veel met hem op gehad, ook als hij nu er teruggetrokken dun zichzelf geve;.d, na denkend en zwijgend, overstelpt door zij'i beslommeringen, zich in mijn huis ver toonde. De ven! heeft iets iiniioneerends: en sloot de lul, zelfs de jonge dames niet af, maar trekt, ze vt-eieer aan; of dat in zijn oogen zit of in zijn bakke baarden, ik weet het niet ; maar dat; is zeker, al lang geleden hè!) ik Théiè-e eens lot haar moeder hooren zeggen : mama van alle heeren hier om ons heen in de Bocht is toch mijnheer Meinesz alleen... een mmi: waarop ik niet, behoefde te antwoorden, daar mijn vrouw dv.deink er op liet volgen... ja wel kind, niet uitzon dering van je papa; mijnheer Meinesz /.seen man... maar in je papa zieji-een rr/lk, een volk in doorsmé... lieve kind, waar zou je de Nederlandfche natie moeien zoeken, als je papa er nie! was? Intusschcn wie zal Sjoerd opvolgen '! Ik sprak er met de vriend.-n ov< r of liever zij rnet mij, want het was hun Ie doen om eenig advies. Wilde. » maar, zei de een, kon c maar, de ander; de beste stuurman staat, hier aan den wal, zoo wees een derde op me...; natuurlijk; daar was geen eind aan dat gehebuuch en gvllikllooi. want dat is opmerkelijk en ik moei hei gonie zoowel zeggen als het kwade ik b;>n de eenige Xederlander wiens verdienste zóó algemeen erkend wordt, dat ik eigenlijk nog nooit Jast heb gehad van dat kwaad aardige soort van nijd en jaloerschheid, waardoor de mcnschelijke nachtuilen zich onderscheiden, zoodat zij zelfs het zonlicht niet vvüJen zien, en hun oogen dicht- ; knijpen zoodra er maar een schijn van een j straaltje op hun vraatzuchtigen snavel vaJt. j Mij gunnen zij nu eenmaal de glorie, door l den hemel mij toebedeeld, en wilde ik, ja ? wel : morgen zat ik zelf in Sjoerd s lecgen : stoel. Maar al vind ik Ji^t voor een | gewoon man nu juist geen verachtelijk werk. ' om, na G ijs en Sjoerd. ons ko^geschip te ! be;turen, alles is betrekkelijk, en compromitteeren wil ik mij zelf niet. (ri>ed, maar i wie zal dan de nalatenschap aanvaarden, ' m. a. w. wie zal zich vermeten de hoofdstad, juister ge/.egd, de Bocht te re.üeerei), en ' zelfs over mij den meesttr, laat ik het iets zachter uitdrukken, zelfs over mij het vadertje te spelen? l Allereerst heb ik bij mijn samensprekingen i aan (ileichman gedacht. Jij heb! nu. zei ik hem. dal karner-respuis in>ar je hand gezet, en als oud Amsterdammer, die net, ', aU Klaas, je geld aan ons en aan <le Bank ! verdund hebt, zou 'trieb niet, meer dan een staaltje van je schuldigen ),licht zijn l ons de re a Ie van dat, kapitaal uit t;-: keeren. ; in den vorm van een goed bestuur. Juilie ] lamei i'anlen daar altijd maai ui den Haag. ! jii, K laas.f 'reiik'i' en de re-!, en laten ons voor du belastingen hier opdraaien tenviji j,.- vijf ?' zes maanden van 'tjaar in een Mrandstot l zit Hun dn zee, nie wij me! ,-cbt |.ien bevi'achleu om juilie een dolee t,ir meute lo kunnen b'izoriten. ,la, i> 'l niet zoo? Maar ( ! U-icSiman wou er volstrekt niet van witen. Waarde mijnheer lïrommeijei1, zei hij. den Haas;' is nu eenmaal de re.-identie, waar een Amsterdammer ais kamerlid zijn anker neenverpl, en de hoofdstad is liet nest. waarin de koekoek zijn eieren neerleg!, ' om, als zij zijn uitgebroed .. . zich er op te verhel'en, dat hij het de eer heelt aan gedaan van het een leeuwendetl te hebben Lre^chonken aan de instandhouding van een nuttig voufeloni-oort. Miin plicht jegens de hoofdstad heb ik sinds J;mg vervuld, en nu ook het land niet, meer van me te vorderen Inet'i, laat ik den stoel melde drie kruisjes gaarne over aan iemand die nog niet, is waar hij wezen wil. O;-nk liever eens aan onzen vriend Van Houten. --- K^iiige dagen later was ik ook mei Sain in gesprek. Inderdaad hij ieek me wel de man voor dit baantje. .lij hebt ten minstf fretoond wat te kunnen, zei ik hem. Maar Sam knikte ie nauwernoo:!. want juist van zijn eigen verdienste wil nij niets weten, en dal is een verschrikkelijke last bit iemand, dien je in de wereld vooruit wilt helpen. Jij bent tenminsle thuis in dmzaken, waarvoor wij allen in de ISochl hol meeste respect hebben ... God, Eigen dom en Familie . . Och, zei Sam, de ware beginselen heb ik, dank zij de causalileitswet, en ook mocht ik een menscheltjker wijs gesproken vol maakte" kieswet alleveren,?iet?, waarop ik me al evenmin ooit zou willen beroe men, als wanneer ik b. v. het dooien of vriezen had uitgevonden; - misschien zou ik voor uw Amsterdammers wel wat kunnen zijn, gelijk sommige hunner, zooals de -leden van hel, vooruitstrevend (irondirfl", vroeger eens aetracht lu bben ook voor mij iets te wezen. Maar ik kun niet, althans nu 1102: niet. Eerst, mosten de Juli-verkiezingen achter den rug zijn. Ik sta meteen half dozijn disiriclen in correspondentie, die, mij absoluutnaarde Kamer willensturen, om duurde anliclericale conservatief libe raal -geavanceerd-sociale politiek in toepassing t.e brengen. Om l d;1 waarheid ie zegge/n, ik heb mijn woord verpand. - Ik hieid nog bij hem aan en vleide, dat hij nu juist de man zou zijn om dat, weer' bili'slige goedje hier te kraken, m nar hij iiei zich niet van zijn ?(ui< biengen, en eindi»de met mij /."er dringend Ie verdoe ken iliibrechl, ie doen wek-if.daUiij minstens voor vijf van de ne^en districten bereid was zic!> ?>;> te otteren. 7/ioals l gewoonlijk gaat, wanneer iemand j" iets weigeren moet, dan zoekt hij je op de een ot andere wijs toch van diens! te zijn, on in hel besef van me allhans d"or zijn onwil n,et al '.o diep te ni'igeti grieven, i'neylöS,-im mij toe: maar zou een iu;der. die wi rkelnk noj; iels zoek!, juilie AmsuTdainniers n,ei uit den brand kunnen helpen... Treub b.v. 'i Die heeft als wethouder eeniir<jn tijd met M'-'inesz samengewerkt en hij is een gebo ren voor/il Ier, al is het lang op i'vn en dezelfde plaats blijven zitten nu juist zijn lort niet. Inderdaal herinnerde ik me. dat ik in die dagen m"eniiHlen oen conferentie met, hem luid gehad, en dat Sjoerd eens lot nie gezegd had, van alle ireleerden, die ik ooit ontmoet heb. was niemand, ik zal niet beweren zoo zakelijk, maar zoo'n man van zaken; zijn theoretische geest vindt dadelijk den malerieelen Kant, en't zou me niets verwonderen, als hij zijl? iicvelingssludieboek in n band had pebonden niet zijn kas en tr root hoe k van de politieke a il lire. Kil zoo was het niet. getieel onverklaar baar, dat ik ook een moment over hem als opvolger van Sjond h-'b ge (acht, nu Amsierdam hoe langer hoe me^r n groote na:in;lo<)Ze vennootschap word! om zaken te drijven. Maar toen ik Pierson. den premier, een wenk in die riehunir gaf, bleek het mij dai ik buiten den waard gorekend had. Hij hcefïzich, zei K bui-, aan het schrijven van een welenschapp 'lijk wei k ire/.et.waann hij de fundamenten voor de ethische sociale politiek wil leggen, zondnf er in de toe komst alleen de keuze zal bestaan iuss.cb.en niiji) leerboek en zijn handboek. Hij heeft dat niet in Duitschland willen bestellen; neen, zooals je hèt van hem verwachten kond t, hel moest oorspronkelijk zijn, Er is eenige haasi bij, wam de wereld wacht er op. Daarom heeft hij zich dan ook indesludie gedompeld, en is dadelijk begonnen de Voorrede ie schrijven; hield zich verschei dene dagen geheel afgezonderd, da.ar hij de meid ten strengste had bevolen niet thuis te geven, en eerst toen dat ulleronmisbaarst deel van het werk af was, heeft hij, zonder maar even te paus,: eren, \ op een versche pagina het woord Inleiding geplaatst, waardit noodig was, om een nieuwe atdeeling van het werk te openen, maar daarop heeft hij de pen moeten neerleggen. Precies als wanneer ie met je voet in een bijennest trapt, dat gedierte je hoofd begint te om wol ken, zoo kwam er op ee: .- een zwerm van denkbeelden zijn brein h-«tormen, zo i dicht en rijk, dat hij er verlegen mee was. Ik kon er onmogelijk zoo da, lelijk orde in brengen, Excellentie, zei hij ni" . .. 't was, boe zal ik 't zeggen, een eiuptie van intellect... Nooit heb ik beier be grepen, hoe dergelijke verrassingen iemand ten einde raad kunnen brengen, zooals hei je gaan moet in het land waar de gebraden duiven j-j in den mond vliegen, en je lusschen tong en verhemelte toch eigenlijk maar vooreen enkel vleugeltje tegelijk ruimte hebt. Jvdii), ik moes! wel besluiu-n dat ",o rd Inleiding maar in zijn eenzaamheid U- '? :-\<-\i .??taan, en zoo heb ik i;u ruim zes weke;J ,g;>!.>den vrtcanlte genoin;n tot na de verkie:'ingen, om dal gistingsproces te later, uitwer ken, en om, als ik mijn Olympische rust wc, r heb teruggekregen, niet alleen dr Inleiding, maar hè:, heele boek, in n stuk. ach UT elkaar, zonder me door iets ie laten all ?\t\<. n, 1 zelfs niet door de vrijzinnige en de 0:1 vrij zinnige democraten of den »boer",dio daarin onderwezen wil worden, af te m;;Le;i. -_ liet spreekt van zelf, dat je hem IJH-I -'-kt in een burgemeestersstoel. : Ik moest dat toegeven, maar zei. dat ik j het toch jammer vond ,. . i Maar zou je zelf niet de fcehle man cp de ' rechte plaats zijn? Jij toch hebt e -n heel i aardige manier om de stekelvarkentjes en de kribbebijiers Ie recht te zeilen.?Ik? riep Klaas uil. Ja, jij; met een air v;;n de hoogste deftigheid hield je in je pranier> antwoordjes immers altijd de kii voor den : mal... Daar is er nog nooit een Keweesf dien je haring of kuit gegeven hebt. al-hij i er je o ra vroeg. Klaas lachte even, zoo gemoedelijk als hij dat kan. Maar, zich disponibei stellen wilde bij niet. Jawel, zei hij, B n'gesius zelf en ik en wij a l Ie j acht loopen gevaar eerstdaags buken be:' trekking te raken, maar als je eenmaal i Excellentie geweest bent, stel je je v iet tevre ! <len met Edelachtbare te zijn . . . anders ... wie weet of zelfs Borgesius niet wou!