.10 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND. No. 1544 gedeelte zijner beschouwingen gaat de heer Dentz op deze kwestie in, en beant woordt hij de gestelde vraag ontkennend. Uitbreiding op groote schaal," verklaart hy, zou alleen dan mogelijk zijn, indien de groote maatschappijen over groote uitgeBt rekt heden braak liggend goed tabaksland beschikten, en dit nu is, behalve bij de ' Deli-.Maatschappij, niet het geval," Erg klem mend lykt dit argument niet, aangezien de vraag, wat onder goed tabaksland moet wor den verstaan, toch zeker voor een groot deel van de te bedingen prijzen bij de in schrijvingen afhangt. Zoo wijst ds heer Dentz er zelfs op. dat de Deli-Batavia bij wijze van proef L20 velden in de Bataklanden in ex ploitatie geeft gebracht. Kan men. indien deze proef gunstig uitvalt, geen verdere aan plantingen in dit terra incognita verwach ten ? En bestaat niet voorts het gevaar, dat de oogst, die thans twee keer na elkaar bij zonder fraai is uitgevallen, ook eens een paar jaar minder voordeelig zal blijken ? By Cultuurondernemtngen heeft men deze dingen nu eenmaal niet in de hand, en het schijnt daarom wel wat gewaagd in goede tijden de toekomst al te sterk te verdisconteeren. Reeds is de beurswaarde van het aandeelenkapitaal der gezamenlijke tabaks ondernemingen in n enkel jaar van Jt. 96 000,000 tot fl. 142.000.000 gestegen. Na eene dergelijke verheffing schijnt raad zaam tot eenige matiging aan te spoien, zoolang de goede verwachtingen nog niet in feiten zijn omgezet. Perlak A ......... 160 161% Sumatra Palembang ..... 80 90 Koninklijke Petroleum, . . 730X 730 Vorstenlanden ...... 1013* 102 Handelmaatfchappy .... 185ha 185>s Redjang Lebong ...... 890 919 Ned. Araerik. Stoom 7. Mij. . 160 159 Veel stiller dan in Tabakken was het in Petroleum aandeelen. De koersen o adergingen meerendeels slechts weinig verandering. Koninklijke, in het begin eenigszins zwakker, waren later vast, na de publicatie van eenige bijzonderheden om trent de Geconsolideerde Hol andschs Petroleum-Compagnie, zooals de nieuwe maat schappij is gedoopt, die de Rumeensche belangen der koninklijke zal vertegenwoor digen. Sumatra-Palembangs hebben hunne ryzing voortgezet, op geruchten omtrent nieuwe onderhandelingen met de konink lijke. Donderdag namen deze vaster vormen aan en breidde de handel zich aanzienlijk uit. Weinig verandering kwam in de koersen van Cultuur- en Transportwaaiden. Wat laatstgenoemde betreft valt de dividend declaratie der Holland- k.merika-Lijn te ver melden. De uitkeering aan de aandeelhou ders is op 15 pCt. vastgesteld. Naar het heet heeft de maatschappij in het afgeloopen jaar meer dan het dubbele van het voor dit dividend benoodigde bedrag verdiend, maar wenscht zij, evenals in 1905 zeer ruime afschryvingen te bewerkstelligen. Een bewogen verloop hadden de Indische Mijnaandeelen. Verleden we< k Vrijdag en Zaterdag, toen geruchten omtrent een groot faillissement in Indiëde ronde deden, was de stemming uiterst flauw. Redjang Lebongs kelderden van 1(105 tot 880 pCt?Preferente Ke'ahoen van 257 tot 225, en verschillecde andere waarden naar verhouding. Later is een vrij krachtig herstel ingetreden, maar toch kon het vorige koerspeil no» niet ge heel worden herwonnen. Jannuari, 18 24 lO.V's 105 39 397 Atchisrn Topeka Common Denver & Rio Grande,, . Erie ....... . . . M% -0*S Kansas City Southern pref. . 59 M 59% Missouri Kansas Texas common . 39 '4 Si'Aó Koek Mand, . , 27 Ja 2' Yi JlimUIIMIIIIlmlIlmMIlmilllllllillllMHIIMIMHI Mus Prultelman Bromnieijer. Ah, wat zit ik hier lekker! ('entraio verwar ming keur ik in het algemeen niet af, LU ze er een beetje meer verstand van begin nen te krijgen, maar 't liefst toch houd ik mijn hui?, evenals Lob. man zegt, dat onze-lieve heer liet ten opzichte van de menschheid 'verordineord heeft, met de grootste verscheiden heid en ongelijkheid. Hier oen haanl, daar een vulkachel, verder weer een potkachel, of een petroleum-, : een gas- ef' een eieetrisch stel een variatie, waartoe do vertrekken en hun [instemming aanleiding kunnen .roven; zooal niet de Heilige Schrift, de Historie pleit daarvoor. Ik /.elf nu, waar zou ik w aardiger k uniien zitten dan bij dezen en gel schen haard, waaraan ik, zoo tal van jaren al, voeten als van Oijs, 'l'ebi, Klaas. "Willem, en in den lateren tijd, ook de voeten van Dumonceai', de lianit'z en die van nog gedistingeerd* r lui, om van die van l.ohman niet te gewagen heb laten verwarmen. Ja, ik durf dat vragen aan ieder die eenig gevoel ?voor het gepaste heeft hoe zou ik me liier in mijn zijden chamherdoack, niet in bont bewerkte pantoffels, opmijuaisekum en gevoel 'n, bij een centrale verwarming:- Daar y.ou een .stukje historie, en niet eens een onbelangrijk stukje historie nièe zijn ge moeid . . . /ij 't dan ook dat diezelfde historie verzuimd heeft mij «p tijd te geven wat mi] toekwam; daar zij gedoogd heeft, dat mevrouw mijn moeder, in liet eerste jaar van mijn bestaan, mijn pootjes, bij gebreke van een behoorlijke calori! '-re. meestal boven een half kooltje'van de water- en vuurvrouw heeft gekoesterd. Thans, na zoo veel j:ir"ii, vermeld ik het treval, omdat ik het geheel eens ben met Lohinan, dat deze verandering van het halve kooltje tu de theestool' tor een eugelsehcii haard met je uitstekemist" brandstoffen, een ilot.r den liemel gewilde is geweest, wijl ?JA anders niet tot de historie zou behooren en dat ik, misschien nog christelijk ? historiseher dan hij, niet alleen bij het wijzigen van wetten, maar ook bij dat van mijn ver-warmingsstelse!,iets - ik zeg met alles, maar toch iets van die hoogere, haast instinct matige, edoch ook door overwegingen gcSouthern Pacific Southern Railway Union Pacific ' American Car & Founiry U. S. Steel Corp. Int. Merc. Marine pref. . 95% 95% . fc% 29^ . 179*6 177% . 44% 4496 . 49 48J4 58% 28% pCt.Oblig. 75 M 74% Was het op de locale markt, met uitzon dering van Tabakken, en op enkele dagen van MLjnaandeelen, verre van levendig, nog veel stiller was het meestal in de Amerikaansche afdeeling. Alleen in het begin toen New-York een uiterst flauwe houding aan den dag legde, was men hier tot aankoopen geneigd en nam de handel een vrij grooten omvang aan, doch de latere verbetering in Wallstreet lokte winst realisaties uit welke met een inkrimpen van den omzet gepaard gingen. Niet. dat men aan den gunstigen toestand in de Unie twijfelt, waar men meent dat de groote kapitaalbehoeften der spoorwegen en de daarmede gepaard gaande voortdurende nieuwe uitgiften, de belegging'markt eenigs zins zullen overvoeren en de spoorwegen zullen noodsaken voordeeliger voorwaarden aan te bieden, met andere woorden, hunne fondsen tot lager prijs of met een hoogeren rentevoet aan den man te brengen. Ver schillende groote buitenlandsche bladen o.a. de Frankfurter Zeitung maken zich tot tolk dezer zienswijze en dit werkt er niet toe mede de stemmi g williger te maken. Hier ter plaatse waren het vooral de laaggenoteerde aandeelensoorten, zooals Missouri Kansas Texas, Rock Mand Denver en Rio Grande en United States Steel commons welke de aandacht trokken. 24 Jan, '07. ALEX J. HEXDRI.V. * * * Een Siameesche Leening. Behalve de Siameesche tweelingen, die ouderen van dagen zich wellicht nog uit vroegere jaren als Kermis-zeldzaamheid her inneren, is ons van Siam nog weinig bekend, al weten we ouk, dat de Koning van dat rijk een paar malen Batavia met een bezoek heeft veieerd. Ocder denieuwerwetsche, bij deSianaeesche regeering doorgedrongen denkbeelden behooit blykbaar ook de neiging om zich geld, dat men noodig heelt en niet bezit, door leeuen te verschaffen en aldm even als geheel de beschaafde wereld het apièi nous Ie délugb" in. toepassing te brengen. Heel druk heeft Siam daaraan ech'er tot dus-ver nog geen gebruik gemaakt, 't Js het land van de olifanten en daaraan is het ver moedelijk toe te schrijven, dat 't nog niet erg in de beren zit. Tot nu toe, en dan noïsedert korten tijd, bedroeg de buitenland-'che leeiiingsschuld van Siam slechts £ l.uoo.OOO.?die in 1905 te Londen en te Parijs werd geëmitteerd. Maar ook den Siaineezen smaakte die perzik naar meer en nu konen zij om het drievoud van dit bedrag bij de Europeegche geldman nen aankloppen. Deze nieuwe leening, be:orgd door de wf-!willende samenwerking van de lioni>kong and Sban^hai Banking Corporation, de Banqiid de l'fndo Chineende Dt utsch A'iatiscbeBauk, i t in hoofdzaak geheel op Kuropeesche leest geschoeid. De rente is 4 /i pCt., de emissieprijs 97M pCt., wat uien nu juist geen kooi. je kan noemer. In enkele opzichten wijkt zij echter van de bekende gewoonten af. z^oo bijv. zijn ? wat met een zoo weinig bekende schul denaar niet overbodig zou zijn voor deze leening geen spiciale onderpanden verbonden. Mocht echter aan eenige buitenlandsche leening door de Siamtesche regeering later een speciale garantie worden toegekend, dan zal diezelfde waarborg ook aan de leeuing wekte, gevoelens bespeur, die hem zoo deugdelijk de grenzen hebben doen trek ken ten opzichte van het al en niet geoor loofde op het gebied der sociale bedoeling. Eu dit moet, dunkt me. ook voor een eeni«szins nadenkend menseh gemakkelijk genoeg to begrijpen zijn. want het is dan toch zeker van meer algemeen aanbelang, hoe iemand van mijn verleden 011 heden ziju body op een goede temperatuur houdt, dan wat een proletarierskind voor middelen heeft, om zijn vingers en teenen voor koulijden en bevriezen te behoeden, Het zal misschien iemand verwonderen. dat ik het nu opeens zoo druk over mijn vriend Lolmmn heb, maar dit is heel natuurlijk. \ óór In.; zijn lezing in de Haagsche Ohri-te'ijk-Ilistorische kiosvereenignig over den <vv7</-;/;''0/'/ vau allerlei i-taats-armcduis-veiv.ekei'iiig ging houden, is hij bij mij eens komen overleggen, om zooal-* hij zei, aan uw nooit falend intellect de denkbeelden to toetsen, welke ik unjgedn- j rende een veertig-iarige studie van Bijbel [ en Historie gevormd heb, ten opzichte van ouze verplichtingen jegens die niiudei'bedeeldenin den Staat. Ik weet het, toen ik vroeger j eens u eu on/.n door den Hemel met for ! tuin gezegende sta; dgonooten heb verweerd tegen... JU, hoe zal /e noemen !* - lletschorum, zei ik. - V-on. hernam Lohman- laat ons liever i:erjc« blijven... tegen de armen, tegen de berooiden, door op onze aanstelling tot ,v;/',',- /. -? .-/? te wijzen toen heeft u mij ir hij/ouderen bijv a! be tuigd, en ik mm-r eerlijk bekennen, uw advies, om hiernaar mipi sociale theorieu in te richten, is mij steeds gebleken volst rekt prartisch, christelijk en historisch te zijn. /eker, antwoordde ik, dat rentmeester schap van den Christen wa- een \au de mooiste vindingen, die ooit uit je brein zijn gekomen. Je weet niet hoeveel pli izier ik zelf al daarvan h<d> gehad. A! dal volk.dat je wil aftroggelcn, gaat uit van het idee, dat je Ju (d best wat kunt af.sclmiven, omdat je eigenaar bent; maar als :k ze dan /'-g', me, lieve man. ;?? voigist ie, ik ben maai' rentmeester, da'! ',s IK i t-en lost om te zien, boe ze diii'.rui'"'1 in hi:u wiek zipi gegeschoten --- en geel: 'u-t is hei. maai'peil' missohjk. eui ;!;<'? ook vvaa;1 re MC:IM>U. hoe ze geen snars :jo\o<den vin het positief Christelijke il' 'b./r lie'rK-lschp regeling begrepeii. Al >v-i! l c.i.-lf is heideasch van nature. V\*ork> !i.p.- ::u ik ;on stelsel zooeenvoii'lig als t s"hii';t. Müie!' vau zoo diepen en verstrekkend" evolgen, \ooral in de praciljk, best -:"or<i heli, kan l< ie niet zeggen, hoe <!.ui'iolijk het mij is geworden. dat je, als ;e wat in de melk te brokken heb, het best doet mi t llist .ri-ch te ziju en ( ' iristelijk daarei.bovci;. l heeft gelijk, le'niam l.ohmaii, 'lat u hier vooral op het historische drukt, cu dit liet eerst noemt. van 1905 en de onderhavige worden verleend. In plaats van den minister van financiën, voorziet de Siameesehe gezant te Londen de obligatiën van zijn handteekening, welke door een van de emitteerendébankinstellingen wordt gecontrasigneerd. En eindelijk is voor de verjaring van niet ter betaling aangeboden coupcns of uitgelote obligatiën geen termijn vastgesteld. Wil dat zeggen, dat dusdanige c jupons of losbare stukken, ook al zijn ze tientallen van jaren verzuimd te verzüceren, te allen tijde nog moeten worden betaald, dan is dit zeker in de oogen van onacatzane fondsenhouders een maatregel, die navolging verdient, althans wat de usantiëele verjaringstermijn van divi denden en coupons na 5 jaren betreft. Het tinantieele jaar loopt in Siam van l April tot 31 Maart. De eenheidsmunt is de tikal, ter waaide van ongeveer 85 Nederl. crt. Volgens het prospectus, leverden de jaren 1898, 1899 en 1900 voor de S aatbnishou ling voordeelige saldo's op van-resp. ±4,100,000. f 2,400,000 fn ?3,150,000. Dan voigen echter magere jaren tnet te korten, wel niet van groote bedragen, doch - met uitzondering van 1902, dat een bate van ruim ? 100,000 liet toch jaarlyks van ongeveer ?300,000 tot ? 500,000 uiteenloopend. Van het diensjaar 1905 is de rekenirg nog niet afgesloten; verwacht wordt van dit jaar een voordeelig eald i van ?1,300.000. Of dat cijfer min of meer geflatteerd is, kan eerst na de definitieve vaststelling blijken. Eigenaardig zijn gommige bronnen van inkomsten van de Siamees-che Schatkist, welke wij door deze lecning eeuigermate leeren kennen' Op de speel- en drankzucht der Siameezen wordt voor een flink bedrag gespeculeerd. Uit deze bron wordt gerekerd op een pacht van ? 3,080.000 en ? 3,560,<XiO; nog erger is het wat het opium verbruik betreft, waar van de pacbt-opbrengst met ,0 millioen gulden onder de inkom-iten figureert. Uit de loterij wordt op 2'A millioen gerekend. Van bescheidener bedrag is de pacht-op brengst van Chineesche Koekbakkerijen en van het verzamelen van vogelnestjes, nl. repp. / 200.000 en ?308,000. Chineezen hetal. n een hoofdelijke belasting, die op ? 7b5,()00 wordt geraamd, vau de andere bewoners »ordt uit een soortgelijke belas! iug Op ? 3,340,000 gerekend. De opbrengst van gevangenisarbeid is zeer bescheiden, nl. 8>i,000. Waar opium, speelzucbt en spirituali-n zoo groote sommen in de .-'chatkist doen vloeien, pleit bet Idtine bedrag uit gevan^enisarbei l verkregen, voor de ordelievendheid en gehoorzaamheid aan de wet van de ShameezenJ Druk uitgaan schijnt evenmin een hunner karaktertrekken te zijn, althans op de begrooting komt de belasting op de vermakelijkheden met slechts ?25,000 voor. Een voorname bron van inkomsten beloven de spoorwegen te worden. De aanleg daar van werd uit eigen kasmid lelan en uit de Jeeiiing van 1905 tot dusver bestreden. Thans zijn nog slechts 575 K.M. Staatsspoorwegen in exploitatie, waai uit voor het loopend dienstjaar ? 3,250,0<JO netto-inkomsien worden verwacht Ook de opbrengst, van deze nieuwe leening is bestemd 'voor verderen spoorwegbouw, versterking van de^staatskas en andere ri^kadoe.leinden. In de begrooting voor l.et dienstjaar l April 1906-31 Maart 1907 worden de totale ontvangsten geraamd oj ? 4Ü.500 ooo en de uitgaven op weinig minder, rd. ?40.2t>5 000. Deze .aatste omvatten, behalve die <aride 9 Ministeriën, waarvan even als bij alle beschaafde Staten bet de: artement van Oorlog bijna J ' l'.'.iüO.oou noodig beeft en /ie eens, de zaak staat zoo: Onze Lieve Heer heeft de menschen psychisch en physischongelijk treschapen;ongelijk vangrootte, va:i lichamelijk en geestelijk vermogen, versctiillend van verstand, gevoel en ook van maag, en nu begrijpt u wel, dat ah wij de menschen zooveel mogelijk in het tzeiiot van het stoffelijke gelijk wilden maken, zoodat ook de minderbedeelden nooit hon"er behoefden te lijden, we zouden ingaan tegen de Schepping (!od<." ,)a wel, knikte ik, als je uu bedenkt, dat het een beschikking van de voorzienigheid is, dat er on/e-lieve-lieerlx estjes zijn, zoo als zij en ik, en, blijkens de historie, met de beste bedoelingen het meerendeel tot een soort van slampampers is jemaakt, zoodat voor ons de wet geldt, te ver hinderen dat de ongelijkheid, stel dat zoo iets mogelijk ware' in verdrukking on/iiui'i/t, maar ze vooral om (iodswil niet te doen Ojihi'flcti nietwaar, hoe schoon is dan de Historie met het echte Christendom in harijionie! ( >. daar spreekt u weer een van die woorden getuigen e van uw zeldzaam ver stand, riep Lohman verrukt. J)at toch is het PU vel in de Staatkundige wereld : men ver geet maar altijd door hoe alleen de ///;?ninnii tussidien het ('h r i stel ij keen de II istorie tot ecu juister wetgeving iu het Sociale leiden kan. Nietwaar, daar zoek ik naar een rrr/ii+ijriim/ voorde verzekeringswetten, en wat biedt men dan aan '! l Ie een beroept zich op het algemeen belang. Ik wil niet zoggen, dat het in s t rijd v ei keert mot In-1 chr.stohjko : och noen, maai' waar blijft de Historie:' Of heeft de hemel niet, evenals hij voor de pNysicho en psychische ongelijk heiil zorgde, nok naar luid (i er historie mis gesr h a pen in ons li/j?" m/i-r bc lang:1 Verbeeld u eeus mijnheer lirommeijer, Wat zou er \;sn de wetgeving terecht komen, ais wij daar iij niet in de eerste plaats letten op oi i ze pari iculiere belangen en nood en '; < l: dat \ ei'waai'loo/.e;! vau de Historie! -- Ken andci weer is gekomen mot den techlsgror.d. dat het plicht is den zwakke te beschermon tcuen den >tei ke, alzoo den arme ti gen den rijke.... .lawfl h"t heelt een Christelijke!) klank, maar ik oielersi-hrijt' dat ma ir piet /oo absoluut", l behoef ik dat ni< t te ze^Licn. u ^i'\:iolt toch. eat i'is u en il-: wij sterken daartoe geroepen w erdca, wij z.'dl' sp'io.li_r zwakken zmiuen /.ij", en v-;.1 /.ou ons dan weer moeten sterken* l her kom ie regelrecht tot de vraag' m lift evangiüe; wanneer het zout smak-loos _eworden N. waarin; r zal het gezouten worden * De 11 istorie leei t dan ook, dat zwakken en sterkt n moeten blijven bestaan, v, d je niet tegen Cods schepping ingaan... en tegen de ovenzoo door de historie gegeven wet, dat je een open oog hebt te houden voor je bijzonder belang'.... (ioed, dat is dus ook al geen rechtsgrond: maar wat is 't dan voor Binnenlandsche ZaVen ca. ? 10.00fi.000 wordt gerekend, de civiele lijst des Konings ten bedrage van ruim ? 500.000, voor een Oostercch gebieder nog al matig, diverse uitgaven ten bedrage van 3 ]4 millioen gul den en ? 1.350.000 voor den dienst der leeningsc.huld. Wat dit laatste cijfer betreft, is blijkbaar nog geen rekening gehouden met d« nieuwe Itening srau £ 3.000.000.?waarvan de eerste coupon l September 1907, die in een volgend Dienstjaar vervalt, terwijl de aflossing, die in 40 jaren bij jaarlijksche ui;loting ge schiedt, eerst einde 1912 zal beainnen. De Siameesche Kegeerinz heeft zich de be voegdheid voorbehouden, van 1917 af bet bedrag, voor de uitlotiug vastgesteld, te verprooien of de geheele leening terug te be talen, mits daarvan kennis gevende 3 mianden vóór den vervaldag van een coupon. Kapitaal en rente zijn te, allen tijde van iedere Siameesche belasting vrijgesteld. De Amsterdamsche beu-s wordt met deze nouveautéop linancieel gebied niet begun stigd. Laat ons dit voorrecht gerust aan Londen, Parijs, Berlijn en eenige groote Duitsche barikplaatfen gunnen. 24 Jan. 1907. imiimniimMMiimiMiiiiimiiHiiiiimiiiti V. D S. MUtimilMHIIIIIII , 3 17 .Ifi-U .17 2? .22 28 24- 29A, 9-d4ii.(J, 10-ÜUU.E, 2U-Ü4F.U, 4-29 rl, 2S.fiO.3530 .30-24.117. BI 1 :4^ Pn7,-r ALLERLEI. Ramp te Leiden. Van beviieride zijde ontvingen wij ter lezing een diietal brieven, geschreven door Dr. Proper in die dagen te Lei len aan zijn meisje, Me j. Blejilandte Utrecht, waarin liet volgende over de oorzaak der ramp voorkomt : Ge vraagt mij naar de oorzaak van die gebeurtenis, 't geen men te Utrecht er van verhaald is hier ook verteld maar men ge looft het niet; zijhier denkelijk de waare o:>rsaak. Zoolang wanneer een kruidschip niet ge laden is, trekken de schippers geeu geld ; maar wanneer het kruid er in is, dan heb ben zij teler dag vier gulden. Deze seh pper nu geladen zijnde, is moeten afvaren, doch uit vuile winzucht het-ft hij zijn reis met alle kunsten vertraagd, in hope dat de vorst zou invallen en hij dan hier of onderweg eer hij te Delft was zou bevriesen om als dan toch dat geld te kunnen trekken; bier door varende is hem door de jagermeester gevraagd of hij pairden wilde henben om hem naar Delft te brenger, doch hij ant woordde: neer:, wij willen hier K ppermuar,<l<:ir/ houden en eergt tioy tpek en aardappelen eten waarop zij zijn gaan leggen voor bet huis van Prof. Knus en zich aldaar duch tig vol gesopen hebben, want '/£ voor 4 zijn ziju zij frisch dronken gawe'est en V* over 4 zijn zij denkelijk met het, schip in de lucht gesprongen." ,,0ok verteld n.en dat zij een vaatje kruid zouden hebben opengemaakt en van hetzelve kruid verkrcht hebben. Nu is^ bet evenwel onvergevelijk van de commissaris Ie Delft dat hij niet beter gezorgd heeft dat zulke schepen op hun tijd aankwamen, dewijl hij hun zulks toch bijüa op een uur kou nare kenen. Dat is hetgeen ik mijn beste er van gehoord hebbe. Ik geef het u ook zoo op, want kan zoo a!s gij licht begrijpt voor de waarheM niet instaan." iiHiiiiiiiHimiiiiiiiiMniiiiimiiiiiiiiiiitniiijiiiiiiimiMiüiiiiiiiiiiiiiiiiiM DAMRUBRIEK. 4a Jaargang. 27 Januaii 1907. Red.: C. H. BROKKKAMP, Damrak 59, Amst, Verroeke alle mededeelingen, deze -ubriel betreffende, te richten aan bovenstaand adres Oplossing van probleem met naspel No. 77 van den auteur W. J. A. Math', Haarlem, Wit: :!7-31, IS 12, 4^-43, 47 41, 17-lL', 11 : 33, 4('-"5, 40 : 3! Xu is de beste voortzetting als volat: wél Natuurlijk een Christelijk voorschrift, dat zich met de Historie verdringt, dat om zoo to zeggen boven onze geheele, staatsdoctrine staat. ... Kn waarin zou u dat nu meeneii te kunnen vinden!* Toe, deukt u eens na. ... Het oogcnblik waarop Lohman dat vroeg was ietwat pijnlijk voor me, want ik ge voelde, dat hij in dat soort van rechtsstud;e'n mij trouwens wien niet? de baas was. Ku dan zoo iu de kracht van zijn geestes leven, vertoont hij iets eigenaardigs, dat er niet toe kan bij Iragen zelfs iemand als mij op zi|ii gemak te zetten, /ijn neus namelijk wordt dan zóó scherp, dat hij je aan een passer doet deuken, waarmee een onberispelijke cirkel wordt getrokken: want evenals zoo'n mechanisch been, wordt die een middelpunt van begrippen, waarin geen enkel foutief buiginkje valt aan to w ij/.en, zoodat het mij wel eens is voorgekomen dat het licht, dat hij op je werpt, meer uit dien voorgevel, dan uit het huis zelf straalt. Maar hij had me nu eenmaal in de klem j en als bij voorbaat triomfeorendo, herhaalde hij zijn vraag: toe, Mnuheer lïroinmoijer. wat noemt u voor een Christelijk Historisch | menseh het alles beheerschende principe r Nu heb ik er vroeslijk het land aan een mal figuur te slaan, wat mij dan ook iu inipi leven geen diie maal overkomen is ' en ik dacht: ik zal het maar zeo secuur j mogelijk nomen. -In. l.ohman, zei ik. dat weet de lie^le, wereld wel, het goh >d, waarin alles omschreven is. luidt: ..Heb Hol liet' j bo\eu alles en uw naaste als ii/.elveu.' Au J'J weer. Ik zie hem nog glimlachen. Dan valt u mo toch tegen, begon hij. \\ at het eerste deel van dit voorschrift betreft, Jaar is niets tegen. Niet waar, om ( Mizon lieven Heer : te roror. houden wij de sociale ongelijkheid iu stand en den daarmee verblinden diëtist van het bijzonder helar.g. Hier verkecren : het Christelijke eu de Historie, ook onze dagolijkschr 11 istorie, in volkomen ha r in 01, ie: maai' wat betreft dat laatste deel: heb den i naaste lief als uzelf. . , indien gij daarin een rechtsgrond /ookt, dat zou me tot oen wetgeving voeren, MI e t a i l e historie in s t rijd. In minder dan geen tijd ware ons rentluoestors'diap, do kern vau de christelijke sochil" leer. naar (ie maan, en do historie ; ,"io g? iod als stuk. (i, gil toch, wat ik u bidden mag! een weinig voorzichtiger met de hnogi' w aarheib'n van ~: -hrii't on 11 istorio om. '/,]!? eens: dit liefhebben v au den naaste als n/elf is ecu gebod, maar niet voor ; n of xooi' mij -- oen gebod niet MUI dozen : tij.i. ,. Voorschriften die betrekking hulden op gansch andere toestanden dan de huidige. en (lo/,o, kunnen natuurlijk niet zóó worden overgeplaatst in onze samenleving'. ' Neep, - - wilt gij den betrouwbaren rechtsgrond. welnu, hier geef ik hom: al hetwelk t ij wilt, dat do menschen u doen, doet alzoo 2-81, 34- *0 K, 29:2d, 1:12, L2-l?otï, .. .11:13 ,30-24, 6-1 , 13-3 en? ! K 1-7 , 34-40 of , 29:20, 4U 45, . 6-1 . 50 39. l :43 enz! I 1-7 , 7:10, 34:43, ..... 3.5-24. 28-33 . 22 .50 , 11-7 , H 24 30 ot , 34-41), 40-4öa7 2-8 of?, 1:12, ft- 1 . 50:0 , 1-23 enz! 12-17 >!?, 40-50, , 11-7 , 0-1 en?..! ti 2 S, 1:12, ....,6-1.1: 45 en?..! F l- 7 , 7:10, ,17:3 ,35:24 . 11:2. w. met. 4 st.! E 2 8, 25-31) of , 1-7 of?, ..... (i- 1 . l : 45 eu', ! D t-7, 7:iti, ... 17-22, verder speelt wit als in hoofdO 2 7 , variant, wachtende totdat zwart gedwongen is ora 7-12 cp te brengen, waarna onmiddellijk met 16-11 wordt vervolgd, en7,C ..... 17:3 , 10- 1 1 .11:2 . H- 1 en'..! b 2-8 , 29-;-:3i, 1-7 ui , ^a-dyul ?, ., . 16 l l .11:2 en?,, als ho^pn! a 29-34, 1-7 of '" ., ,3-!) .16-11 , 11:2 A 2-7 of?, l-I2a.D., L-7e.ü.,12 17 of , 2:30. 6-1 __ . 1-6 en?.! 25:34, 34-39 of , , 9-3 , 11-? , 3:17 en*.l d iö-2<), 12-Ls. ot".', l:i2, , 9 3 . 321 .91-3 enz. a1« B.f c 24 29, 12 17 ut , 2U-3o ui 't, ..... !)-?! e.n*. al* hij C! O 24 'M, ..... 93 . 3ó:ló . 3-25. 25-34 en*.: a 10-20, 4-3u ij, 2 ??> M ot ':, 3U 35^ 1) Met elke andere zet verva t zwart weder in een der bovenstaande varianten. De hoofdvariant en vooral de u*'que zet 3530 daarin voorkomende, is brillant en ver hoogt dit naspel tot een waar kunststukje. Daar het naspel moeielijker was te ont leden dan eerst verondersteld werd, ontvangen allen, die de combinatie tot en met den slagzet 4ï:3 gevonden hebben l punt, terwijl zij, die bet naspel ook goed hebbeu opgelost, hiervoor l punt extra ontvangen. Eindspel No. 78, ter mededinging Xo. 18. Zwart (l Fchijf en l dam). iV'il (i lam mei.) Oplossingen muefen binnen 14d*genword n opgezonden aan bovenstaand adres. Probleem N'o 70 is ook goed opgelost door .1 H. Mqkkink. Ctr. ebt. ook hun." Düar zit voor de sociale wet geving all s in wat wij noodig hebben. ,Maar lang zoo veel niet, ik wou mijn figuur nog redden lang zoo veel niet als in dat: heh je naasten lief als je zeif. Juist, zei Lohman, maar in het mijne heb je van christendom en historie een harmonisch verband. Mijn rechtsgrond kan werken als een zachte stimulans bij je wetgevenden ar beid, terwijl dat ai,dere een de historie omver\\evpeiiu principe zou zijn. Als ik u de waarheid mag zeggen, dat gebod van it is noch Christelijk-liistorisch, noch vrij of ge bonden auti-revolutionair, neon, het is een voudig i'c.i'nliit.loHai)', anarchistisch revo lutionair! Ik moest in mijn binnenste toegevep, dat l/>hmaii mij to pakken had. Met ziju rent meesterschap, de gewille ongelijkheid, het zorgen voor je, eigenbelang, behoefde; ik <io toekomst bij zijn rechtsgrond nog niet zoo donker in te zien, immers eigenlijk kreeg je daarmee toch permissie om te zwendelen zooveel je wilt, want wie zou ooit vvenschen vervolgd te worden, en dit dus ook een en ander ni"geu doen:' Kn komt er nu b.v. voor l.ohman een sociaal wetsontwerp, dat wat veel van (Je bezitienden vraagt da» zegt hij toch: ik zal voor mijn medebezitter.-1 zorgen, die ook niet graag meer betalen, want wie die andere' meii-'chun zijn, dien hij iets doen moet, -taat er gelukkig niet bij. en in da politiek heb je altoos meer dan n partij. Ik zit even na te denken eu L ihinan was bezig zijn victorie te genieter, toen mijn vrouw binnen kwam, die aanstonds haar be.st den,l hem voor 't diner te noodigeii : maar boe zij ook aandrong, hij kon niet, hij moest dien avond iu den Haag lezen, liet was Dinsdag', de eerste d,ig vait die felle vorst. Wat had Julia met hem te doen, dat hn nog' reizen moest. Och. zei hij. dat is '/.oo erg- niet, ik kan er wel fogon eu .liih'a vervolgde: j;i gelukkig, n is warm g'"kleed eu goed gevoed, maar di" arme meuschou en die hongerige kindeitjes! \\ ist i < er maar raa l vuur! Ach, zei Thétè-o van morgen nog, als je zo maar in vinkj' s kon vcrandpien. wat zouden we een brooikruim;j;s stroou n eu zandbakjcs ophangen, zoodar /e ctliem.ial even g'oed g'Ovoed werden... helaas, dat Int men-cheii zijn!... Dat getuigt van haar medelijden l hait. uut .v ooi'dde i.iihman maar /.oo lielhjk al< liet schijnen mag, daai' zit toch al de k,om van een zondige gedachte iu i umers hoe licht zou dat kunnen leiden tot ei-n jiog'fn om de ongelijkheid op te Indien, ..111 te gaan tegen de schepping (io-ls. ...' Hij trachtte mijn vrouw dit n uier uit te. leggen, maar of' hem dit geheel gelukt is. betwijfel ik wel etnigszins.