Historisch Archief 1877-1940
10
D E-' A M S T E R D A M ME II WEE K B L AD VOORN E DER LA N D.
Ko. 1357
De jaarlijkscbe doorsnée-prjjs is het Index
nummer" van het betreffend artikel. Uit de
Bom der Index-nummers van alle 45 stapel
producten verkrijgt men nu, door die som
met 45 tédeelen, het Index-nummer van
de gezamenlijke prijzen over een zeker jaar.
Voor 1867?77 verkreeg men als doorsn
epnjs 100, voor 1896 slechts 61, m. a. w. zou
volgens die opgave een complex producten,
in het eerste tijdvak voor 100.?in goud
verkocht, in 1896 slechts ? 61.?in goud
hebben opgebracht.
De mindere waarde in goud had een
algemeenen teruggang van de reLtabïliteit
van den grond tengevolge.
Op het vasteland was dit minder merk
baar, doordien men door hooge bescher
mende rechten eenvoudi* de graanprijzen
kunstmatig hoog hield. Waar dit niet ge
schiedde, zooals bijv. in Engeland, Zweden,
Turkije, verminderde de grondrente en de
waarde van den bodem belangrijk. In En
geland liet men een groote uitgestrektheid
grond, waarop vroeger graan werd verbouwd,
of geheel braak liggen, óf men maakte er
weiden van.
Voor landen als Argentiniëen Australië,
die groote goudleeningen in het buitenland
hadden aangegaan, dreigde de ze toestand van
ernstige gevolgen te worden.
Sedert 1896 zijn de omstandigheden echter
geheel veranderd.
De goud-productie ia bijna eens zoo groot
als 11 jaren geleden en dientengevolge is de
koopkracht van het goud gedaald ei de prijs
der producten gestegen. Was het Index num
mer in 1896 61, 10 jaren later wordt het
op ruim 80 benaderd, d. i. een rrjzing van
den prijs der producten met ruim 30 pCt,
Voor sommige landen heeft dit een veel
bet eek er er d gevolg.
Australiëbyv. heeft een buitenlandsche
schuld van ciica £ 400 millioen, die groo
tendeels in Engeland is geplaatst. Hierin
zijn bonds-, provinciale en gemeente-schuld
den, zoomede de verplichtingen tegenover
het buitenland van Banken, spoorwegen,
tram's havens, fabrieken enz. natuurlek be
grepen.
De rente der Australische schulden wordt
voornamelijk door de wol-export gedekt,
zoodat volgens bovenstaande waarde-becijfe
ring een baal Australische wol thans bijna
een derde meer waard is, dan 10 jaren ge
leden, hetgeen ook voor Argentiniëgeldt.
De meerdere welvaart van Australiëen Ar
gentiniëwordt toegeschreven aan h3t dalen
der goud-waarde en de overkomstigestgging
van de prijzen hunner producten. Ditzelfde
geldt voor Canada, welks granen, hout en
nikkel belangrijk in prys zijn gestegen, voor
de katoen van Britsch-Indiëen de koffie
van Jamaica, Ceylon en Java, terwijl als een
verder gevolg wordt gewezen op de hoogere
graan- en veeprijzen in Europa, waarvau
weder een styging van da rente van den
grond het uitvloeisel moet zijn.
In de jaren j.873/96 had de appreciatie van
het goud, d.i. de waarde vermeerdering van
het betaalmiddel, een teruggang van de
prijzen der producten ten gevolge; na 1896
vond het omgekeerde plaats door de
depreciatie van het gele metaal, d. i. de waarde
vermindering van het goud.
In hoeverre die waardevermindering ten
zegen van het algemeen zal zijn, is voorals
nog moeilijk na te gaan. Wél is zij in de
laatste jaren een etimuleerende kracht ge
bleken voor de produutie en heeft zij land
bouw en industrie tot verdubbelde werk
zaamheid geprikkeld.
Maar de mogelijkheid bestaat ook, dat
indien dit proces te krachtig wordt door
gezet de goudprijs weder wordt opge
dreven en daardoor da terugwerking der
vermeerderde goud-productie wordt verzwakt.
Ten dpele heeft men dit in het eind van
het vorige en begin van dit jaar in
Duitschland en Amerika kunnen bespeuren.
V. D. S.
lllllllllllllllllllllll
limilllllllllllulMIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIHIIIIItlllltllltl
MuiiiinmmiiuiiiiittiiiiiiiiiiiiiiuMii
Zf eedsclie gymnastieL
De citaten waarmee de heer J. J. van
Haagen zijn stukje compileerde zijn juist ;
de opmerking, die hy er ter voorlichting van
het publiek aan toevoegde, echter niet.
Prof. Du Bois-Reymond w»s geen lid van
de dor mij be loeide commissie, doch heeft
op eigen gelegenheid het wetenschappelijk
onder/soek naar de waarde der Zweedsche
schoolgymnastiek ingesteld, met het, voor
dit stelsel zoo vernietigend gevola.
Hij schrijft o a.: Een enkele blik in Ling's
geschriften l) is voldoende, om duidelijk in te
zien, dat men hier te doen heeft met een pro
duct van de krankzinnige natuur-philojophie,
die gedurende een kwart eeuw de Duitsche
wetenschap in smaad gedompeld hield. S'.echts
halve geleerden, die willekeurige constructies,
holle symboliek, oppervlakkig schematisme,
pedante terminologie en een paar
anatomischphysiologische brokstukken, als diepe weten
schap beschouwen, en wieu de eigenlijke kern
der zaak ontgaat, kunnen zich door zu.ke
theoriën laten overbluffen."
Volgens den heer Van Haagen was ik, toon
ik het veroordeelend vonnise/erdeZweedsche
gymnastiek, indertijd door een commissie van
Duitsche medici uitgesproken, op den voor
grond plaatste dichter bij de waarheid dan
ik vermoedde."
De heer v. Haagen stelle zich gerust; ik was
er nie: dichter bij, doch ook niet verder af
dan ik vermoedde.
Ik weet zeer gotd, dat de Zweedsche gym
nastiek der 60er jaren een andere was dan die
van heden; er bleef echter nog genoeg van
over om haar voor ons verwerpelijk te maken.
Maar ik kan niet helpen, dat de heeren, die
nu voor de Zweed-che gymnastiek reclame
maken, niet weten, dat het goede, van de
1) Wng is de grondlegger der Zweedsche
gymnastiek.
tegenwoordige Zweedsche gymnastiek, aan de
Duitsclie school ontleend is. De vla» dekt de
lading niet meer; de naam Zweedsch''geeft
echter kleur aan hun gedoe; 741 kennen de
wa'rde van het: Mundus vult dx:ipi."
Dezelfde dr. F. A. Scbmidt, zoo
triotaplianteüjk door den heer Van daagen geci
teerd, ?'chreef ia het Zeitschrift für
Schulgesundheitspfl ge" : 't Ware te wenschen, dat
de heeren, die met het Zvveedsche stelsel
tegen de Duitsche schoolgymnastiek ageeren,
eens met een goed afleid Dui'sch schoolturnen
kennis maakten. Zij zouden dan overtuigd
worden, dat die gymnastiek, in haren geheelen
o-nvane; onderwezen, naast haar hygienifch
nut, in opvoedkundigen zin, ver boven ilc
ander stelsel venenen is.''
En verder: Die Goschicklicbkeitsübunzen
dfs deutschen Schulturnens er/,ieh^n in An
stelligkeit, Besonnenheit, Sahiagfditigkeit und
Mut und zu dt-r voiligen Beherrschung des
Körpers."
Aan een dergelijk opvoedingsmiddel heeft,
om verschillende redenen, het >?ederland*che
volk diingend behotfe en onverantwoordelijk
is het dan ook, de bettekenif daarvan ver
dacht te maken N.h. door een paar ei'aten
uit een courantenartikel en u't het voor
woord" van een boek. Dit is wel een goed
koop te krijgen middel om een artikeltje te
schryven, doch niet voldoende om zich over
een wetenschappelijk onderwerp als voor
lichter van het publiek op te werpen.
Daarom zij den heer Van Haagen de raad
van d'. Scharde en bovendien, bronnenstudie
aanbevo en. Misschien verrast hij ons dan over
eenige jaren nog in een verea lering van vak
mannen met argumenten, die ook raii
bekeeren en neemt hij den indruk weg, dien nu
zijn stukje maakt, nl. te zijn geschreven,
pour Ie besoin de la cause."
V AS AKEN.
Rotterdam, 10 April '07.
MlllltllllllllllllllllllllllinilllllllllllHIIMIIIIMIIflIIIMIMMMIIIIIIIIIIIII ~
4e Jaargang. 28 April 1907.
Eed.: C. H. BBOIKKAMP, Damrak 59, Amst.
Verzoeke alle mededeelingen, deze rubrii k
D3treffende, te richten aan bovenstaand adres,
Probleem No. 83 is goed opgelost door:
J. J. Pelcano, K. C. de Jonge, L. S Koperber»,
A- D. Querido, J. S wart, J. Tatei, Ch. Winkels,'
A'dam; K.. Bouwes, N. Bouwes, D.Kikke.E lam;
L La Porte, Goep; J. Luteijn, Groeie; W. van
Daalen. W. J. A. Matla, Haarlem; F. C. Hem
mes, Ilaren bij Groningen; G. Bakker VVz.
Heemstede; J. G. Bakker, J. Fortgens. Helder;
J. Meijer, Nijmegen; J. H. Makkink, Utrechi;
J. Ren>, K. Slagter, Zaandam.
Partij No. 58 gespeeld in de huishoudelijke
wedstrijd van Ons Genoegen" te Eiam,
tusschen de twee premiers dier club, de hee
ren D. Kikke, met wit en N. Bouwene, m. zw.
KORTE CENTRUM-OPENING'.
Wit
Zwart
10.
11.
1-2.
13
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21
22
2:1
24.
25.
26
27.
28.
21*.
3ü!
31.
3 2.
33 28
31 27
34 30
3(.) 33
37 31
31 26
26:17
oC: 27
40: 20
45 40 2
44 39!
40 34
34 30!
41 37
50 45!
4'J 44!
44 40!
46 41
41 30
37 31!
42: 31
30 25? 5) 7
25: 14 9:
47 4-21 11
40 34! 4
31 268)17
2G: 17 12:
34 30! 20
39 34 9) 9
31 29 23:
30:39 14
39 34 24
18
20
17
12
14
20
11:
25:
15:
l G
7
11
17
10
21
l
5
2
10
26:
14
3)
23
21
21
18
20 1)
25
31
31
24
11
121
17
21!
14
26? 4)
6
10
7
15
37
20
11!
20 G)
17 7)
9!
21!!
2t
25?
14
31
20!
3010)
Wit.
33. 35: 24
34. 43: 34
35 28:19
36. 27 22
37 32 28
38 42 37
39. 37 32
40, 22 18!
41. 36 31!
42. 32: 41
43. 41 37
44. 37 32
45. 48 42
46. 42 37
47. 45 40
48 33:44
49 32:21
50 28 22
51. 18 13
52. 13: 2
53. 44 39
54. 39 33
55. 2:35
56 33 29
57. 40 34
58. 22 17
59. 17 11
60. 11 G
61. 35 13
62 13 8
63. 8 26
61 26 42
Zwart.
19:
18
13:
6
21
11) 8
12
17
26:
3
21
16
11
24
30:
21
16:
12)27
31:
33
38
20
42
47:
20
9
18
45
35
26
31
39
23
24 *}
11
26
12
17
21
37
8
27
21!
16
30
39
26
27
31
33
38
42
24
47
20
9
18!
45
l
20
31
36
remise!
*) Stand na den 35en zet van zwart.
1) 7-12 is beter geschikt om wit te ver
leiden, met 44-3Ï) te vervolgen. Bij cwrerle
voortzetting b'ijft het fchter gelijk, daar de
eindstand na de afruiling, toch deze'fde i*.
(Zie hierover de analyse bij l, in partij No. 56,
geplaatit in de ruiriek van 31 Maartij.).
V) Wij hebben meermalen aangetoond,
waarom na de afruiling, direct 44 39 moet
'volgen. Het is noodzakelijk om eerst het
centrum te versterken, teneinde tijdig te
kunnen aauvaüen.
3) Ook hier moet om dezelfde reden 7-12
volgen.
4) Tot zoover is de partij meesterlijk be
handeld. Na wijkt iwart ech'er eenigszirsr
van den goeden weg af en ontsluit zijn eigen
korten vleugel. De schijven op 30 en 21 zijn
als 't ware de sluisdeuren, waardoor het
ongew<n:chte water belet woidt binnen te
dringen. Alleen, wanneer het peil op eelüke
fchaal staa», mcuen zij opengezet worden.
M. a w., wanneer het ge?*ar van ef n attaque/
op dien vleugel geweken is, kan. en moet
somtijds , het spel met open vleugels
voortgezet worden.
5) Het was beter om met 47-42 voort te
gaan, teneinde aanstonds een attaqueopden
korten vleugel te kunnen ontwikkelen, waar
voor de stand van drie schijven ('-'7. 31 en
36), iicli bijzond.r leent. Met 30-25, gaat niet
alieen de betere stelling verloren, maar wordt
aan zwart een zelf ie beste stand gegeven
(drie schijven op 15, 20 en 24)
6) Na dese afruiling is beider spel weder
gymtnetriek en goed opgebouwd. Wij hebben
echter ge/.ien, dat van het te behalen
voo:dee', niet voldoende is geprofi'eerd.
7) Wij prefereeren 4-9, om tijdig versterkt
te zijn bij een eventueel aanvallen van wit.
8) 34-30, waardoor de deur weder wordt
toegedaan, verdient de voorkeur.
9) 36-31 zouden wij pn-fereeren.
10) Nu moeit beclijt 18-23 volgen, waardoor
zwart in staat wordt gesteld, aanstonds een
aanval te kunnen ondernemen en, o. i met
succej. Thans neemt zwart zijn beste schijven
van het bord en laat het centrum onbeheerd
ach'e,-.
II) 36 31 achten wij sterker, omdat hier
mede de hinderlijke schijf op 26 wordt weg
genomen, en hierna een goede aanval op
dien vleugel kan gericht worden.
12) O. i. was 44-39 nog iets bïter, omdat,
na z 27 31, w 39 33, z31 : 42, w 38 : 47, wit met
twee schyven de datnlijn bedreigt. Wij
gclooven evenwel, dat op dit moment de remise
oni ermij ielijk is.
*)
LEERZAME OEFENINGEN.
(Zie bovenstaande partij en diagram).
Tusschen den 35en en 50en zet, is in boven
staande partij, aan een der spelers de winst
stelling ontsnapt. Deze combicatie is zoo
interessant, dat wij haar bij de analyse
opzettelijk hebben verzwegen, en hiervan
een afzonderlijk vraagstuk hebben gemaakt
voor de fijnproevers, overtuigd als wij zijn
dat zij, die dit weten op te lossen, ruim-choots
voldoening krijgen voor de hieraan bestetde
moeite.
Vraag: Wanneer en hoe had het ppe.l,
tusrchen de 35en en 50en zet, kunnen beslist
worden?
Na 14 dagen geven wij het antwoord,
a's nede de namen van hen, die ons dit tijdig
ht bben toege iondt n.
Engradin
(titniiiiiiiiitiiumiiiiinniiiitniiiiiittiiiinitiinmnitinr
VULPERA-TARAS
Zwitserland.
Uitstekende Bad- en Hoogte-kuroord. 1270 Meter boven de Zee.
Seizoen van 15 Mei tot midden September.
Hotel Waldhans
en Dependances, 4OO Bedden.
Huis m fa eerden mi met alle Comfort van Hen tepioorliip tijd i
Hotel
en Dependances, 25O Bedden.
L Sip Mapei. Grooïe Parten, itpsstrelte Demtossctai. TenÉ-vlalte.
Ir'rivnt-Ir'eii.sioii:
Silvziiia eix Villa TVIfirin.
Vulpera ligt op een hooggelegen door bosschen
omringde vlakte. 10 Minuten verder zijn de beroemde
Tarasper-Brounen di°, zooals bekend is, in hunne
eigenschappen die van Karlsbad, Marienbad, Kissingen
en Vichy nabij komen. Vulpera heeft boven die
genoemde badplaatsen nog het bizondere roordeel)
dat naast de genees-factoren van Baden- eu Drink.
kur nog gevoegd moet worden de zeer krachtige,
practiscli en wetenschappelijk bewezen invloed
van het hoogklimaat. Bad-kuur en invloed van
het gebergte worden hier op de aangenaamste wijze
vereenigd.
Voortreffelijk overgangs-verblyfplaats naar de
zooveel hooger gelegen badplaatsen van den
Boven
Engadin, St. Moritz enz. Vergeleken met andere
berg-badplaatsen komeir in Vulpera weinig hevige
overgangen in temperatuur en van vochtigheid voor,
zoodat een verblijf door zeer zenuwachtige mensctien
goed te verdragen is.
W^^^^$^^^^^^^^^^^^^jf^^^^^^^^M^
:f^? ^?-?'.:?- M. -te4^fc-'
.J-':.."«i!
?^m£
'3 :': ;
wf>-Vf.
i- -^H:.1
*&^
v«i^ffi^,
ffr'^'Dank zij de beschutte ligging en het in verhouding
zachte klimaat kan ook zeer goed het gebruiken
(Ier kuur in Mei en Juni aanbevolen worden.
Bereikbaar van de spoorwegstations Davos-Dorp
in 6, van Bevers (Boven Engadin) in 5 en van Lundeck
(Arlbergbaan) in 9 uur. Diigelijks eenige postver
bindingen naar Vulpera.
G-eneesheeren aanwezig-.
PRIJZEN.
Kamers (per bed) ran of 5 frakken.
Pension b franke».
Sc/i tveiz r r hof' :
K&merS (per bed) van af 3 franken.
Pension 8 franken.
Tot half Juni en in September zeer verminderde
prijzen der kamers.
3J^P" Voor brochure.0, prospectussen n.ls voor
ieder andere inlichting wende men zich tot de Directies
van een der beide Hotels.
Als Nieuwigheid is voor de badplaats Vulpera-Tarasp voorliet aanstaande seizoen in de Villa Engiadina een
Sanatorium voor ziekten van de Stofwisseling en Spijsvertering,
met strengste kur-dieet ingericht, onder leidirg van med. Dr. A. OSWALD, specialiteit, 's winters in Zurich, Gartenstrasse 24.