Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND.
No. 1604
Marie Jaogins.
IL
Onder haar opgroeien openbaarde het
meisje een aard, dien men in sommige op
zichten een jongensaard kan noemen. Gym
nastiek en spelletjes, die de lichaamskracht
oefenen, waren haar 't liefst De rekstok in
den tuin te Deveater had er van kunnen
getuigen. Met jongens op de straat baantje
glqden en tegenover hen voor haar rechten
opkomen dat was geen ongewone bedg
beid. A.ch, waarom was ze niet als jinten
ter wereld gekomen? De wensen, in die
vraag neergelegd was bij haar zee- sterk
ontwikkeld, Meisjesachtige spelen kon ze ver
achten; althans tot meedoen daaraan liet zii
zich niet vinden.
R-Jeds vroeg trof haar, schoon zij zelve geen
broertjes had, de oneeüjkhei l in de opvoeding
van jongens en meisjes, en de meerdere zorg,
de grootere kosten, die de vorming der
eerstgenoemden vereischen, dikwijls ten naderie
van die der zusters Het opmerken dier
ongeljjkhei i gaf haar verdriet, waaronder zij
soms leed. In haar jongmeisps hoofd kwam
de wensch van volkomen gelijkheid op en
in schoolgegprekken werd als ernstige over
tuiging beweerd dat de jonge vrouw even
goed als de jonge man soldaat moest worden
In den huiselijken kring ontwikkelde zich
een talent dat niet velen eigen is: Marie
kon o zoo mooi vertellen. Dat zouden de
zusters u kunnen getuigen als zij zich zoo
menig gezellig avonduur harer jeugd
herinn;ren; of de mede-leerlingen der
avondnaair>chool, waar de vertelster, die geen steek
naaide, door de juffrouw niet beknord werd,
omdat zij het woelige gezelschap wist stil
te houden.
O, merkelijk in de lagere en hoogere bur
gerschool waa haar voorliefde voor de
wisen de natuurkunde; de wiskunde in den regel
voor de vrouwelijke leerlingen een schrik
beeld. Planten drogen deed ze gaarne; een
aardig herbarium had ze aangelegd, ja zij,
die later tegen de vivisectie spreken en
schrijven zou, had een verzameling opgezette
insecten wie onzer herinnert zich niet uit
zijn jeugd een of ander, dat met latere over
tuiging in strijd is ?
Lezen van boeken, die maar te krijgen
zijn, rijpe en groene vruchten van d
weeldragende pers, was haar liefhebberij niet.
Sprookjes en fantastische verhalen waren
haar lievelingslectuar.
Maar wat hier genoemd en wat vooral niet
vergeten mag worden, dat ia Marie's liefde
voor al wat zwak en klein en verdrukt werd,
op welk gebied ook. In een in 1900 uitgespro
ken rede over de onbegrensdheid van ons
meegevoel heeft zjj haar overtuiging omtrent
onzen plicht tegenover die groote schare der
onmachtigen uitgesproken. Zg wilde ontzag
voor het zwakke, om te komen tot den vol
strekt niet onbereikbaren toestand van een
a'.gemeen gezond en ontwikkeld
menscheugeslacht.
Tegenover de tallooze kinderen, ge
xploiteerd en verwaarloosd op allerlei wij*, de
,weezen, dikwijls zonder zon opgroeiend in
,»roote gestichten, de zieken en armen nog
,maar halfdoende geholpen en toch een
,uitputting voor de samenleving, de ouden en
,gebrekkigen in hun machlelooze
een'.aam,heid, de verwaarloosden en gevangenen,
,zwervers en bannelingen in on'.e
maat,schappij, de drankzucbtigen door ons '.el ven
gedreven in voortdurend gevaar, de over
,matig arbeidenden en ondermatig
beloonden, de werkeloozen, de tot oorlog en
doodslag geiwongenen, de in gevaarlijke
bedrijven arbeidenden, de prostituees in
haar levenden dood, de
hongerloontrekkenden met hun doode leven, de vrouwen in
onbillijke wetgevingen conventie gebonden,
de onderdrukte volkeren gebruikt al naar
ons lust, de dieren vogelvrij en in volslagen
hulpelo >sheid afgesloten, het nageslacht
liggende in absolute afhankelijkheid, in 't kort
al de offers van machtsmisbruik en sleur."
Wij hebben de spreekster laten uitspreken,
om alles wat haar op het hart lag te zeggen.
In hetgeen volgt vindt de lezer een schets
van wat het erbarmen, het meielijden op
menig gebied gedaan heeft en nog vindt te
doen
Dat machtsmisbruik, in haar oog de bron
van alle mogelijk onrecht en allerlei mis
standen; machtsmisbruik van sterk tegenover
zwak, groot tegeno/er klein, rijk tegenover
arm man te jenover vrouw dat moet worden
bestreden door ons meegevoel, dat niet anders
is da'i het verhelderd inzicht der rede, voor
ee voeld door het hart.
Dat i- mand, die zoo schrijft een brochure
in het licht zond: De vivisectie is eea kwaad
en moet daarom uit de samenleving verdwij
nen" is even begrijpelijk als dat ze de belangen
van den Kinderboni met hart en ziel voorstond
en et>n centrale organisatie ontwierp die den
Bond nieuwe kracht inblies.
Nog moet gewezen worden op een karak
tertrek, die haar in hare praktijk zoo bijzonder
gosd te stade kwam, haar zin voor orde.
Alles op zijn vaste plaats; alles op den j uisten
tijd; alles naar vasten regel die leuze was
de hare. Dit gaf haar dat adminlitratief
talent, dat de Tentoonstelling van Vrouwen
arbeid hielp maken tot een succes. Ik heb
altijd 't gevoel gehad."?zoo schrijft mij mej.
C. P. van Aspe--en van der Velda, die als
algemeene secretaresse dier tentoonstelling
werkzaam is geweest dat ze haar gedachten
ook zoo prachtig wist te ordenen en zuiver
te rnbriceeren, evengoed als haar papieren,
en dat dit haar bij het overzien van ds dingen
zoo te staie kwam. Niets verwaarloozend,
ook de kleinste détails de moeite waard acht end
om goei gedaan te worden, kwam zij tot het
resultaat van dikwijls groot werk. In haar
werkte een m.i. zeldzame combinatie van
hoofd en hart, heHerheid en warmte en ik
geloof da* juist daardoor zooveel van haar
uitging Zij is van grooten invloed geweest
op veel jonge vrouwenlevens."
***
Marie Jungius bezocht de kweekschool
voor onderwijzers en onderwijzeressen te
Haarlem en werd, voorzien van de hulpacte,
M H i-az D
KlIJK.
Liefde om Ie leven g
het verz. van postzegels Postz.-cat. enlcrt.
gratis. PHIL. KOSACK. BurgstrJ2,
DE
fslATUURVOOLLEN
ONDERGOEDEREN
VAN
JANSEN&TILANUS
>i$^ FRIEZENVEEN.
zijn verkrijgbaar:
te Kampen bij Gebr. van
Genderingen; Leeuwarden, Sybouts
& Co , P. & . Piantrnga,
Burman's Wit t>- Goederen Magazijn,
Firma Mekking, Ed Kaller
& Co.; Leiden, Beuzemaker &
Co.. Wed. P de Wilde &
Zo.; Maatschappij de Faam";
Meppel, Gebr. Roelink; Nijme
gen, Manufaeturenbandei van
Balhmann & Co.; K.
Ossenbeek, Wed. H. G. J V'erwey;
Sneek, H. Brenninkmeijer
Zonen; Zwolle, Ter Weele
Buisman & Nellensteyn ; Zaan
dam, J. Keijzer ; Zutfen, Wed.
Th. Xuy.
En verder in alle voor
naamste plaatsen. "?Bs@
Mre.ssen worden gaarne opge
geven.
3eïJlustreerde Prijscourant
op aanvraag te bekomen.
De
Ver
krijgbaar bjj
allesoliede hande
laren in
scbrjjf be
hoefte n.
S WA N"
Y
lpenhouder.
SWAN"
PENALBUM
Geschikt voor
ELKE HAND
IB wereldbe
roemd als DE
BESTE. Prijs
vanaf ?6.30.
Wacht
n voor
na
maak !
Vlissingen.
THEE - E. BRANDSMA.
SEYFFARDF5
BOEKHANDEL
: DflIYTRflK99
Telephoön 5341
'- SPRAAKKUNSTEN
WOORDENBOEKEN
iUIE-PAPIER
STEMPELEN.
CEBR.SIMONS
KAL.VKRSTRAAT 124.
«f K l L, I CJ E W WE O 34.
<*?* R <" h
SINGEL by de Paleisstraat 2-V,), Amsterdam.
It t JiH 6 M
Telephoön No. 4646.
Spoor's
Mosterd
W. A. SPOOR Jr, Fabrikant, Culemboru
Begrafenis-Onderneming
J". XX SI
Prinsengracht 837. Telephoön No. 906.
COGNAC 11ENNESSY.
RESTAURAJTT cl-de van t V ABT PER PIJL.,
f8 Plaat t, La Haye.
?KPREMIÈRE MAISON DE LA HOLLAND E. -*
_?-? SA.NH ORCHTTWTKH ~~
& WMSDO
\\
Kalverstraat 11O-112.
Eei
Beddeniimgazijii te Amsterdam
Uitsluitend J** «HM* Qsnilitt-'ilm.
COMPLETE SLAAPKAMER INRICHTINGEN.
Voorhanden bij:
J. H. DE WIT,
Boekhandelaar,
Utrcchtschestraat 54, j
Prof l>r P. U. PKL,
Ge'ionden f 6 25.
Buiten Amsterdam, franco.
aanbevo'en
bij Hannover voor binnt-n en
buitenland. Onderricht in wetenschap,
talen en huishouding etc. volgens ver
zoek. Heerl. woudr. streek. Prosp. enrev.
geeft het hoofd FRIEDA KAUFMANN.
DEBONT&LEIÜTENS
SPORTPASTILLES.
Dorststillend.
Neat:l. Accountantskantoor,
onder directie van
A. v. d, STEMPEL Jr,
Accountant,
Weteringplantsoen 10
Telefoon 3425.
Speciaal adres voor KOFFERiS en TAJNHOJHEIV i
w. JAiYSEV ii»iii*ir>i»i io, fahttaEt en Repraienr.
g Xt>ni*/r<nif 910.
Juist verschenen:
DOOH
J, P. SCHOEMAKER,
Gep. Kapt. O.-I. Leger.
A'om verkrijgbaar. Pry's ?0.75.
uitgave Boekhandel en Drukkerij
voorheen E. J. BEILL, te Leiden.
Verschenen tleet d ratt tle toflisiiifj/arr van tle
Werken van JUSTUS VAN MAURIK.
35 cents cclitie.
UIT EEN PEN.
INHOUD: Herr Hagenbat-h's erfenis. Oude Sientje. l'esar.
De IVjiolilwui-ht. Keu kleine surprise. David de lioterijiiian. Keu
Kuorrepot. Mnziekkeiiners.
Ieder deel in fraaien,stecds afwisselenden gelithographeerdeu omslag kost slechts Bocents.
Ieder deel in fraaien, door J O H A N B11A A K E N SIE K ontworpen stempelbaud kost
slechts 60 cents.
De compleete verzameling Novellen en Schetsen van den meest populairen Nederlandschen
schrijver JÜSTÜS YAN MAURIK kost in 12 deelen tezamen slechts ? 4.20.
Goedkooper uitgave bestaat hier te lande niet,
Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam.
PHILIPPONA KETELAAR,
Fournisseui' de t a Cour,
Kal ver s t raat J 66, Amsterdam.
GRANDE SPECIALITÉPOUK
Trousseaux & Layettes.
Sur demande envoi franco de Devis et de modèleg. Téléphone N o. 5939.
G E R IVI A l N,
PANHARD & LEVASSOR,
niet Miclielin Bniulcii.
J. LEONAKD LANG,
rda.m.
firma G. W. VON SCHMIT & ZOON,
HAARLEM, AMSTERDAM,
Groote Houtstraat 16. Kalverwtraat 167.
Kousen en Hygiënische Onderkleeding.
Jaeger Lahtnann Ratneh Merk Z Crêpe de Santée.a.
NAAMLoOZt. VENNOOTSCHAP
Segraienis- Vereeniglc
TE AMSTERDAM.
Administrateur K. SAX Jr., adre» P. C. Hooftatr. 38.
elepiiuon .N'o. 941. Df Rand van Hestuur:
A W. V\N F,E« HEN Jr., Voorzitter.
Is. DA COSTv. (IrMwrde..
5IL1IÏE1
DOOR
L. 15.
Da schrijfster van Silhouetten''
heeft haar incogni:o nog niet opge
heven, al wordt haar boek terecht
het gunstigst beoordeelde oorspron
kelijk- Nederlandsen werk in 1906"
ieheeten en al is het voor velen
een geheim meer wie de schrijfster
der zoo aantrekkelijke schetsen i?.
De lof in de Pers is eenstemmig
geweest, L. E. mag ze^en: \k
kwam, zag en overwon". In onzen
tij i is zoo iets heel ongewoon bijna
iagelijks leest men rneerendeels
afbrekende beoordeelin^eu in de
tijdschriften en dagbladen, maar
menigeen, moe en beu van de fel
heid en het drukke gedoe der
hypermoderne literatuur, kwam
hier onder de bekoring; het aardige
gezellige boek met de eenvoudige
verhalr-n uit de oude doos" sloeg
in, het lustige van dit hoek deed
behagelijk aan, de lectuur boeide
en wat tegenwoordig zoo zelden
L. E.
voorkomt, verkwikte de lezers. Van
daar algemeene erkentelijkheid en
de hier en daar uitgesproken wensch,
dat de auteur spoedig meer van die
spijs moge voorzetten, waaraan het
Nederlandschepubliek behoefte heef t.
L. E. liet de ongeduldigen niet
lang wachten; een jaar na Silhou
etten" is een tweede bundel ver
schenen.
Wij wenschen de talentvolle
schrijfster geluk met dit nieuwe boek.
Moge het succes even groot zijn en
een tweede druk spoedig noodig
blijken. Stellig zal dit het geval zijn.
indien voor bet lezend publiek deze
soort van lectuur even pakkend en
sympathiek is als voor den onder
geteekende, die het een voorrecht
achtte een boek van L. E, te mogen
aankondigen.
Dr. K. E. W. SIROOT.M.VN, in de
De Amsterdammer Weekblad v. Nederl.
i
Prijs van elk deel f 2.UO, gebonden ? 3.5O.
Uitgaven v<m VAN HOLKEMA & WARENDORF, te A'dam.
flrnbern
Lovensvcrzokeriiiff
Maatscliappij
Maatschappelijk Kapitaal:
KK\ JIIL.LIOKX G U L D ES (volteckcnd).
Sluit Levensverzekeringen en Lijfrenten op bijzonder gun
stige verzt*]ie*iiigs%oomaardeu en tegen zeer billijke
preuiiöu.
Geldersche
DE HAMERMOLEN".
F. K N. PRELLEE,
UGCHELEN bij APELDOORN.
Goede referentiën Billijk tarief.
LUXE-BROODBAKKERIJ
Henri J. Carels
voorheen PAUL C. KAISER.