Historisch Archief 1877-1940
No. 1&24
DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NüDERLAND.
DAMEjS.
De Russische TTOHWenziel.
Naar het Zwudtch, van ELLEN KÏT.
II.
Nog door een ander Russisch vrouwentype
geen verdicht maar een werkelijk kan
Sonja voor een deel in het juiste licht wor
den gesteld, n.l. door Marie Baachkirtachew.
Deze stierf in het najaar van 1884 en haar
dagboek verscheen juist gedurende Sonja's
eerste jaar in Stockholm. Ik herinner me
nog, dat Sonja aantoonde, dat men de origi
naliteit van Marie Baschkirtschew over
schatte, omdat het westelijk Europa niet
begreep in hoe hooige mate deze originaliteit
samenhing met haar ras. Dat is zeker vol
komen juist. Maar even zeker is het, dat van
diébeide Bussinnen, die tegelijkertijd eoo
sterk de belangstelling van Europa genoten,
de een zoowel als de andere niet alleen de
eigenaardigheid der Russische vrouw bezat,
maar ook die van het vrouwelijk genie. Dit
blykt uit den hartstocht, waarmede haar ziel
telkens nieuwe brandstof zocht, ze verteerde
en zich weer op een andere wierp; uit den
moed, om voortdurend zich wér een nieuw
doel te stellen en uit de kracht om daar met
onbuigzame wilskracht op af te gaan, uit haar
niet te verzadigen Ie venshonger, uit de onbe
grensdheid van haar verlangen.
Laura Marholm, die in haar geniale- een
zijdigheid zoowel in Aiine Charlotte Leffler
als in Marie Baschkirtschew, in Sonja
Kowa'lewski en in Ernst Ahlgren niets zag dan het
getiachtswezen, heeft ze daardoor geen van
allen begrepen. Van hoeveel beteekenis Laura
Marholms reactie tegen het eenzijdig intel
lectualisme der voorvechtsters van de vrou
wenbeweging ook was haar eigen erotische
eenzijdigheid leidde even goed opdwaalwegen.
Wapt wel verkreeg de erotiek in het laatste
gedeelte van het leven van Sonja Kowalewsky,
Anne Charlotte Leffler en Ernst Ahlgren een
besliste beteekenia en zou die vermoedelijk
ook wel verkregen hebben in het leven van
Marie Baschkirtschew maar bij geen van
drieën zou toch de liefde ooit den
scheppingadrang, den hartstocht voor waarheid, den
dorst naar kennis, de scherpte van het ver
stand hebben kunnen* uitsluiten of, met
andere woorden, juist die eigenschappen, die
men gewoonlijk mannelijke eigenschappen
noemt.
Voor Anne Charlotte Leffler was het een
geluk, dat ze alleen als vrouw werd bemind
door een man die ook tegelijk haar
intellectueele wezenstrekken liefhad. Voor Sonja
werd het een ongeluk, dat ze een man lief
had, die in haar alleen maar die intellectueele
eigenschappen waardeerde; het tragische in
Ernst Ahlgrens leven was, dat ze een man
liefhad, die noch de vrouw beminde, noch
de dichterea waardeerde.
Evenmin ala Laura Marholm de tragedie
van Marie Baschkirtschew juist gekarakteri
seerd heeft doo» ze te noemen de typische
tragedie van het jonge meisje, evenmin heeft
ze die van Sonja Kowalewsky juist gekarak
teriseerd door te beweren, dat ze, als de
hinde in het wond ronddoolde, roepende om
het mannetje."
Sonja had den man wel kunnen vinden,
wanneer ze maar gewild had, wanneer dit
haar verlangen was geweest!
Ik heb aangetoond, dat dit niet het geval
was. En wanneer ik opkom tegen de dwaling
van Anne Charlotte Leffler, als zou Sonja's
erotisch conflict geweest zijn het conflict
tnsschen genie en liefde, dan moet ik even
beslist opkomen tegen de voorstelling die
Laura Marholm er van geeft. En niet alleen
het conflict van Sonja Xowalewaky, maar ook
dat van Anne Charlotte Leffler en van Ernst
Ahlgren. Laura Marholm kende alleen de
laatste van die drie vrouwen, en dan nog
maar alleen -tijdens de laatste veelbewogen
levensjaren van Ernst Ahlgren; ik heb ze
alle drie zeer van nabij gekend en daarom
beschouw ik mezelf als veel geloofwaardiger
dan Laura Marholm. Zij heeft geniale
veriiiiiilliiiliiimiiiiiililiiiiiimiiiiiililiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiimiiiniii
UIT DE N AT U U El
CCLXXXV. Bloed parasieten (Malaria).
Van de week was de straat voor ons huis
opgebroken; de grijsgele, natte, vieze
moerasgrond lag dagen lang bloot; en natuurlijk vond
menigeen dat, bij die groote warmte en lauwe
regendagen: een ware malaria bron". Waar
om dat niet in het voorjaar of in den winter
gedaan?" Mijn buurman verbeeldde zich al,
dat zijn kinderen anderdaagsche-koorts ver
schijnselen vertoonden en stuurde ze dadelijk
naar Zand voort.
Nu zal ik niet beweren, dat zoo'n
Amsterdamsche straten-opbrekerij in het geheel niet
in verband kan staan met ziekteverschijnselen
bij kinderen of volwassenen, maar een ma) aria
bron was het geval stellig niet; wel een
bron voor dit opstelletje.
't Is trouwens nog niet veel jaren geleden,
dat ook de artsen geloofden aan het verband
tusachen malaria en kwade dampen, die uit
den moerassigen bodem zonden opstijgen.
Het woord malaria zelf, dat letterlijk slechte
lucht beteekent, zei het immers duidelijk
genoeg. Tegenwoordig weet ieder leek; die
kranten leest, wel beter, en toch bemerkt ge
vaak genoeg, dat het oude geloof nog lang niet
is uitgeroeid.
Malaria heeft niets met giftige gassen of
dampen te maken; wel is- nu tot in de
puntjes bekend, in hoeverre de ziekte met
een moeras of een stilstaand water in ver
band staat. De meest gewone uiterlijke
verschyn«elen van de malaria zijn ook bij
menachen, die nooit in medicijnen of dierkunde
gestudeerd hebben, beter bekend dan van de
meeste andere ziekten. Eén dag aoma plotse
linge opkomende hevige koorts, voorafgegaan
door koude rillingen, dan een koortsvrije dag,
daarop weer de verheffing tot 41°en hooger
en zoodoende een poosje door; en dat
chinine in dit geval het geneesmiddel bij uit
nemendheid ia, zal ook wel ieder ontwikkeld
mensen weten.
Wat er eigenlijk gebeurt in ons lichaam, ia
niet zoo algemeen bekend, en wie het al
eens gelezen heeft, is het misschien toch al
weer vergeten, doordat het zoo'n ingewik
kelde geschiedenis is; laat ik het daarom
nog e_ens vertellen, zoo beknopt als meteen
goed inzicht overeen te brengen is.
Malaria, de echte, die in drie hoofdsoorten
voorkomt, ia een bloedziekte, veroorzaakt
dooreen parasiet eenptasmodium.Diteenvoudig
gebouwd eencellig diertje, een oerdier of
protodichtingen geschreven over het thema Sonja
Kowalewsky enz. Ik heb de waarheid gege
ven, voor zoover dat mogelijk ia, met be
trekking tot het lot van anderen.
Met haar waarlijk buitengewone psycho
logische helderziendheid, heeft Sonja zich,
terwjjl zij midden in het conflict stond,
uitgelaten, dat ze zeer goed wist, dat de
intensiteit van haar gevoel niet in de juiste ver
bonding stond tot de overwinning die ze
wilde behalen, -en dat ze, wanneer ze eenmaal
overwonnen had, misschien teleurstelling
zou voelen, in geen g wal zou ze zich op den
duur gelukkig hebben gevoeld door de liefde
alleen. Ze had de wetenschap noodig, haar
litteraire werk, den omgang met menschen,
in n woord, allea. Wel kon ze zeggen,
en op zoo'n oogenblik meende ze het ook
dat ze graag al haar genie zou willen geven
voor de schoonheid of het geluk van deze of
gene vriendin. Maar dat wil nog niet zeggen,
dat ze werkelijk al haar genie zou hebben
willen opofferen het beteekent alleen maar
dat ze alles verlangde.
In dit opzicht ia ze een echte Slavische,
een echte zuster van Marie Baschkirtschew.
Door geen woorden ia het beeld van Sonja
Kowalewsky dan ook beter weer te geven,
dan die waarin Marie Baschkirtschew de
hoogste uiting gaf aan de diepte van haar
eigen wezen.
Ik heb het gevoel, alsof niemand alles zoo
zou kannen lief hebben als ik: kunst, muziek,
schilderijen, boeken, omgang met menschen,
kleeren, luxe, drukte, rust, lachen, leed,
melancolie, vrooljjkheid, liefde, kou, zon; alle
jaargetijden, alle atmosferen; Enslands zwij
gende vlakten en de bergen om Napels heen;
de wintersneeuw, den herftsregen, de lente
met haar grillige buien, de rustige dagen
van den zomer en de mooie nachten met
de fonkelende sterren... alles aanbid en
bewonder ik. Allen zijn ze voor mij interes
sante of sublieme openbaringen; allea zou ik
willen zien, allea bezitten, allea omarmen,
met alles samensmelten en dan, zoo noodig,
over twee of over dertig jaar sterven, om dit
laatste onbekende te ondervinden, dit einde
van alles en dit begin van het goddelijke."
oëducatis oot tui tiet speelgoed,
De heerachende strooming voor coëducatie
is in de laatste jaren aanmerkelijk sterker
geworden en zal naar alle waarschijnlijkheid
nog steeds in kracht toenemen, niettegen
staande het feit, dat sommige mannen der
wetenschap, die op het gebied van opvoed
kunde naam hebben gemaakt, meenen daar
tegen waarschuwend hun stem te moeten
verheffen.
Het streven jongens en meisjes eenzelfde
opvoeding te geven wint veld; wij zetten
de meisjes op de banken van Jongen s H. B. 8 "
en gymnasia, wij moedigen haar aan deel te
nemen aan gemengde spelen, wij de voor
standers der coëiucatie natuurlijk willen
toepassing van de leuze gelijkheid voor
allen".
Goed, best. Maar, maar l o, moeders, die
er nu al over spreekt, dat uwe kleine baby
bepaald aanleg heeft om in de letteren te
gaan studeeren ze grijpt immersnaar ieder
boek dat zij ziet en kent geen grooter
genoegen dan met een potlood in haar mollige
knuiatjes op een stuk papier in onleesbare
krabbels verhalen" te schrijven?wat zijn we
toch nog vreeselijk inkonsekwent, juist in
dien beerlijken, gulden leeftijd dat er nog
geen sprake van scheiding tusschen bokken
en schapen, dat de kleinen nog zoo onge
dwongen door elkander krioelen, zoo vanzelf
op elkaar aangewezen zijn.
Er is geen sprake" van scheiding, van
het gevoel hebben, dat een meisje zoo heel
anders is dan een jongen, dat een meisje
geheel anders moet worden opgevoed. Geen
sprake, in dezen zin, dat er nog niet over
gesproken wordt, maar gedaan wordt er heel
iiiiiiiiiiiilllilljliilllllllilillliiiiiiiiiimiiiiiiiiiiMlliiiiiiimi'umilllHlliii
zoon, dringt binnen in een rood bloedschyfje;
het heeft een langwerpige vorm, ala een kort
draadje, dat in het midden iets dikker is, een
slangetje om zoo te zeggen, dat zich snel
kronkelend bewegen kan. Het is heel klein,
voor het bloote oog is het onzichtbaar;
evenals ook hetroode bloedlichaampje, waarin
het huisvesting koos; die schijfjes welke door
bun massa de roode kleur aan ons bloed
geven, zijn eerst bij een vergrooting van 500
keer duidelijk te onderscheiden als ronde
plaatjes met een holte of deuk er in.
Het minieme slangetje daarin, de spore" (zie
het fig.) leeft tenkoste van het bloedlichaam,
het groeit en beweegt zich langzaam; het gaat
lijken op een amoebe, ook een oerdi"rtje, waar
van ik n al meer dan eens verteld heb, o. a.
toen ik het over roode en witte
bloedlichaampjea had. Het vult ten alotte het
heele schijfje, waarvan nu alleen een
buitenvlieaje zichtbaar blijft. Daar verdeelt het
zich in stukjes, die aan elkaar gehecht zijn
en er uitzien als een braam of moerbei; bij
onze gewone malaria althans; bij de
derdeveel als voorbereiding tot een opvoeding die
moet leiden tot... ja waartoe? Bij zulke grove
inkonaekwentiea ala ik op het oog heb raakt
men de kluts kwijt.
Het lijkt zoo onschuldig, maar in het
speelgoed der kinderen ligt zoo groote op
voedende kracht. En hier is het juist dat
de inkonsekwenties begaan worden.
Uw jongen is jarig, wat ligt er 's morgens
vroeg in achitterpracht van nieuwe kleuren
uitgestald ? Een uniform, een sabel, een geweer,
een stokpaard, trommel en trompet, of, wan
neer ruimte van behuizing en financiën het
toelaten, in een schuurtje een bokken wagen
met een bok.
Is de dreumes het soldaat j espelen ontgroeid,
dan geeft ge hem een stoommachine of der
gelijke werktuigen.
En zmje, ala die haar verjaardag viert?
Voor haar is er keur van
meisjesspeelgoed. Poppen, een keuken, een badkamer,
thee- en eetserviezen, allerlei fraais waarmee
ze een huiahouden'je" kan opzetten.
Nu ja, er zijn wel dingen zooals legkaarten,
bouwdoozen en dergelijke, die de kinderen
samen kunnen gebruiken, maar veel ver
scheidenheid ia er dan toch niet. Een mei'je
dat knikkert of in geestdrift geraakt over het
oplaten van een vlieger wordt al heel Jon
gensachtig" gevonden.
Want we zijn er zoo vlug b|j den kleuters
het verschil tuaschen jongen en meisje
vooral opervlakkig en waar het speelgoed be
treft in te pompen.
Een jongen, die eens een pop in handen
beeft of smaak vindt in een theepartijtje,
wordt flauw en kinderachtig gevonden en
uitgelachen zeker het beste middel om een
herhaling te voorkomen.
Intusachen, als de jonge dandy later op
een afternoontea kopjes thee rondreikt en
koekjes presenteert vindt men dat charmant".
Wanneer het meisje vraagt om een
stoommachinetje of iets dergelijks, dan past dat
niet voor een meisje".
Maar heusch, een meisje dat aan de tech
nische hoogeschool voor ingenieur gaat stu
deeren, mag toch als kind wel met een
stoommachinetje gespeeld hebben l
Maar het verschil in aanleg dan, waarmee
altijd zoo druk geschermd wordt! Natuurlijk
bestaat er tusschen jongens en meisjes ver
schil in aanleg, maar evenzeer is dit het geval
met meisjes onderling en jongens onderling,
een verschil dat zich reeds in de uitingen
van het jonge kind openbaart. Even goed
als er punten van overeenkomst zijn in den
aanleg van sommige jongens en sommige
meisjes.
Waarom moeten we nu bij de opvoeding in
de levensjaren wanneer de coëducatie zoo iets
geheel vanzelf sprekends ia, met alle middelen
welke ons ten dienste staan het verschil
tusschen jongens en meisjes in het a'gemeen
zooveel mogelijk pogen te markeeren en het
verschil tusschen verschillende individuen
onderling in diezelfde mate weg te doezelen?
Wij redeneeren er altijd zoo druk over dat
het individueele van ieder kind tot zijn recht
moet komen, waarom trachten we dit te
vergeten bij het kiezen van het speelgoed
voor onze kinderen ? Omdat het te onbelang
rijk is, misschien?
Maar moeders, is er iets onbelangrijk dat
verband houdt met de geestelijke of lichame
lijke ontwikkeling van uw kind?
Later, later krijgt het kind vrijheid zijn
beroep te kiezen, te bepalen op welke wy'ze
het zijn roeping in de maatschappij zal
vervullen.
Maar ook nu heeft het recht op die vrij
heid en wij moeten bedenken dat het thana
even ernstig zijn spel speelt, ala het later
zijn taak vervullen zal.
Laten we toch niet maar raak
classificeeren en verdeelen alsof we met levenlooze
delfstoffen of met onbewust levende planten
te doen hadden. De natuur van een kind
moet niet met geweld in een zus of zoo
richting gedwongen morden louter en alleen,
omdat het een meisje of omdat het
eenjondaagsche koorts, lijkt het diertje wat meer
op een madeliefje (het margariete-stadium);
bij een derde vorm, de Italiaansche, de gevaar
lijkste, liggen de deeltjes los naast elkaar.
Maar welke soort ook, wat er volgt is steeds
hetzelfde : de moerbei valt uiteen en de vele
stukjes verspreiden zich in het bloed.
Dit groeiproces duurt 48 uur; bij het eerste
indringen en aantasten van de langwerpige spo
ren verheft zich de temperatuur; tijdene den
groei daalt ze; het aantasten dus van onze
bloedlichaampjes gaat samen met den hevigen
koortsaanval; de tweede 24 uur, de ont
wikkelingstijd of het vermenigvuldigen, gaat
samen met den koortsvrijen dag. Maar nu
dringen de nieuwe sporen weer andere bloed
lichaampjes binnen en de koorts komt weer
opzetten, om gevolgd te worden door een
dag zonder koorts; zoo gaat het eenige dagen
door. Steeds wisselt de stijging af met een
daling, de heele koortsdag (paroxisme) met
de koele rustdag (apyrexie); door teekens
zou het zoo voor te stellen zijn XOXOXO
(X = koorts).
gen ia. En juiat omdat een kind, vooral in
de eerste levensjaren al spelende leert, kun
nen wij met de keuze van het speelgoed zoo
veel «oed of zoo veel kwaad doen.
Wanneer we reeds in de eerste levens
jaren het kind vrijheid geven zich te ontwik
kelen een iegelijk naar zijnen aard" zal de
opvoeding zich gemakkelijker la'en voltooien
en zullen wij, misschien, onze kinderen veel
weifeling en strijd besparen bij de keuze van
een beroep, omdat er dan niet meer te
aarzelen valt tusschen natuur en leer".
W. P.
Schematische aanduiding van het verloop en de ontwikkeling van een malaria-plasmodium.
Boven links een mug, die in een adertje steekt en daarin zijn parasieten ontlast;
in de ader de opeenvolgende stadiën ; rechts een mug die de geslachtsrijpe
vormen uitzuigt; in zyn maag het copuleeren; het dringen door
de maagwand en het verzamelen in de speekselklieren;
waaruit ze weer in een mensch kunnen overgaan.
Engtlsck- Spaan sche tchtverbinteninen.
Huwelijk van prinses Amalia ton
Fuerstenberg. Isadora Duncan in
Londen. Princess Pat.''
Nu een Engeleehe prinses, koningin van
Spanje werd, staat het hovelingen-verkeer
tusschen de Britsche eilanden en het Iberische
schiereiland in 't teeken der Rijzende Zon.
De omgang dezer hemelsbreed van elkaar
verschillende elementen, zal niet zonder ge
volgen blijven. Gezegende of niet? De tijd,
de l- verklapper, zal er konde van doen. De
meening: dat sterk met elkander contraa
teerende menschen wederzydsch zekere
bekoring voor elkaar hebben, is, bij schaarsche
ontmoetingen, en voor oppervlakkig verkeer,
van kracht, doch voor het slu'ten van een
verbintenis, zóó ernstig als 't huwelijk, is
overeenstemming van aanleg, smaak en nei
gingen, humeur en karakter, verreweg te ver
kiezen, en geeft meer waarborg voor
huiselijken vrede, en persoonlijk welbehagen,
dan wanneer Noord- en Zuidpool het in 't
hoofd krijgen voor den ambtenaar van den
burgerlijken stand te verschijnen, om hun
bizarre verbintenis tegenover de maatschappij
te sanctionneeren.
Vele Senorita's zullen tot peeress; Ladies
tot Condesa verheven worden. Lord Cannoys.
een jongmensch van dertig jaar is nu verloofd
met Senorita de Cuadra, dochter van een
kamerheer van koning Alfonso van Spanje.
Het Prager dagblad, de Narodni Listy",
deelt eenige sensationeele bizonderheden
mede, over het heftig besproken «huwelijk
van prinses Amalia von Fuerstenberg met
den ex-huzaren-luitenant Kozian.
Tot op 't laatste nippertje, wilde men in
't slot Hradek, zomer-residentie van de moe
der der trouwlustige Atnalia, niets van haar
huwelijk met den heer Kozian weten. Toen
de bruidegom te Hradek aankwam, werd hij
in een groot, somber vertrek door de wan
hopende moeder ontvangen.
Vorstin Fuerstenberg smeekte den jongen
man van 't huwelijk af te zien, omdat haar
dochter aan zijn zijde, baar ongeluk tegemoet
ging. De heer Kozian beweerde juist't tegen
overgestelde: dat de schoone Amalia, die
zonder toestemming niet den traditioneelen
graaf, maar den jongen, dartelen officier
beminde", voor haar leven geknakt zou
zijn, indien hy haar in den steek liet.
Bedreigingen, tranen, niets mocht baten.
Onmiddely'k na de huwelijks-voltrekking
verlieten de heer en mevrouw Kozian slot
Hradek. Koel-vormelyk bogen zij voor de
de snikkende moeder en de overige verbijs
terde familieleden. Op 't slotplein deed het
jonge vrouwtje de verontwaardiging der
familie Fuerstenberg haar culminatiepunt
bereiken, toen zij zich stralend van vreugde,
in Kozian's armen wierp, en hem ten
aanschouwe van 't dienstpersoneel herhaaldelijk
kuste!
***
Bij de tweede soort parasiet duurt de ont
wikkeling 72 uur; zoodat wij dan krijgen
X O/O X O O X O/O---; bij een derde
soort gaat het niet zoo regelmatig toe, daar
kan het proces binnen de 24 uur afloopen en
dan is het de noodlottige ndaagsche koorts
of X (O) X X X X (O)
XGelukkig dat dit wisselen van koorts en
rustdagen niet steeds en zelfs niet lang
voortduurt. De parasieten, de plasmodiën, ook
bloed amoeben of hoemosporidiën geheeten,
staken hun eerste vermenigvuldigingsproces,
dat was een voortplanting door deeling zonder
geslachtsdaad, zonder paring; die monogonie
ia afgeloopen.
Nu begint de geslachtelijke voortplanting.
De jonge sporen of deelstukjes dringen
wel weer elk een b.'oedlichaampje binnen,
ze teren daar op, tot er niets van overblijft,
ze groeien, vullen de heele ruimte, maar ge
splitsen zich niet, gelijk hun voorgangers.
Ze blijven rusten. Er gebeurt wel iets in hun
lichaam, maar wat dat is blijkt eerst, als er
iets heel byzonders op volgt. Er vormen zich
n. 1. twee vormen van plasmodiën, de eene
vorm zal tot mannelijke, de andere tot vrou
welijke wezens worden.
Nog is er niets van een verschil te zien,
wel zy'n deze amoeben wat beweeglijker;
ook blijkt een deel er van zich toch te splitsen,
maar in slechts enkele deelen en deze bly ven
bijeen.
Dan staakt de ontwikkeling: de temperatuur
van het menachelijk bloed is gelukkig te
hoog; gebeurt er niets, dat die toekomstige
geslachtsdiertjea een koelere omgeving be
zorgt, dan is de malaria, de ziekte, voorloopig
geweken. Toch zijn ze niet alle dood, en de
overgeblevenen geven het zoo op eens niet
op. Het bloed voert ze mee en bergt ze op
in de milt, die er door zwelt en ook in het roode
beenmerg, waar de roode bloedlichaampjea
gevormd worden. Daar blijven ze Ie ven en na
langen tijd veranderen ze; ze worden weer
tot zulke langwerpige slangvormige dieren ;
alleen iets grooter dan die in het beginvan
den aanval. Dan krijgt de patiënt de her
nieuwde malaria, de recidieve, zonder weer
geïnfecteerd te zijn met versche parasieten.
Maar dat is hun laatste poging, ze gaan te
gronde en de lijder is genezen, tenzij
Ja, tenzij de parasieten die, zooals ik ge
zegd heb, nu in tweeërlei vorm, toekomstige
mannelijke en vrouwelijke dieren, in het bloed
wachten, in een koele omgeving geraken
waarin zij leven kunnen. En dit ongeluk ge
beurt, als de malarialijder door een mug van
De hoogst-gesalarieerde kunstenares te
Londen is op 't oogenblik de bekende dan
seres, Isadora Duncan. In Londen heeft zij
gedurende de laatste season, triomfen behaald
zooals slechts voor luttel stervelingen ia
weggelegd.
Aan de bewegingen der bevallige, klassieke
ballerina, en aan die van haar leerlingetjes,
met wie zij danste, was men niet uitgekeken.
Nooit werden de voorstellingen, die twee
uur duurden te lang gevonden. Integendeel.
De opgetogen Londen aar s hadden de twee
uur gaarne tot een viertal uren verlengd.
Het Engelsch, geïllustreerd Weekblad
The Tatler" heeft Isadora verzocht, eenige
bizonderheden uit haar leven te willen
meedeelen. In het nu n m er van 22 Juli, staat
een geheele pagina van de baad der ver
maarde danseres, getiteld: Some steps in
a dancer's life". Haar kroniekje is voorzien
van een allerliefst portret. Isadora in zittende
houding; in wit gewaad, de handen in vrome
rust gevouwen op de knieën; baar gezichtje
lief, ernstig, peinzend als een in contemplatie
verzonken kloosterzuster.
Isadora deelt 't volgende mede: Muziek,
dans- en schilderkunst spelen sedert myn
prille jaren een groote rol in mijn leven.
In San Francisco kreeg ik met andere
lessen, óók mijn eerste danslessen. Toen ik
zoo wat 12 jaar oud was, verlieten wij
'Frisco en vestigden ons in New York;
daar werd 't hooge ernst met mijn dansen;
vader was aan lager wal, had in speculaties
zijn geld verloren. Er moest gehandeld wor
den. Ik bedacht wat. Ik zou dansles geven;
met de verdiende dollars kon ik mijn eigen
danslessen betalen en mij boeken en plaat
werken over Grieksche kunst aanschaffen.
Voor mij, haalt niets ter wereld bij Grieksche
kunst, zij is de hoogste, de reinste uiting
van 't schoonste dat bestaat. In Budapest
ben ik 't eerst opgetreden. Toen was na jaren
van tobben, angst en vreeze, mijn succes
verzekerd.
En nu ben ik weer terug in Londen, en
dans ik voor het meest kritische en meest
waardeerende publiek van de wereld. Ik kan
onmogelijk onder woorden brengen, hoe
ontzettend angstig ik was, den avond van
mijn eerste optreden alhier. En daarna?
Och l het is onbegonnen werk, zelfs om te
trachten, bij benadering mijn erkentelijkheid
weer te geven, doch, indien de vrienden,
die ik in n week mocht maken, mij hun
vriendschap laten behouden, dan wil ik mijn
best doen, hun door mijn werken te bewijzen,
hoezeer ik hun goedheid waardeer."
***
Van de beeldschoone prinses Patricia van
Connaught, in de wandeling Prinses Pat"
genoemd, ia we» een nieuw portret versche
nen, zóó betooverend schoon, dat zich wel
weer nieuwe pretendenten zullen opdoen om
de schoone jonkvrouw naar het huwlijks
altaar te geleiden.
Heel wat jonge mannen, waaronder ge
kroonde hoofden Alfonso van Spanje, liepen
bij Prinses Pat een blauwtje.
Zij ia zich zóó bewust, dat haar voort
durende weigeringen druk besproken wor
den, dat zij onlangs uitriep: Ik zal nu
toch weieens tot een huwelijk moeten over
gaan, om eindelijk al die belangstellende
menachen gelegenheid te geven, over iets
anders te praten, dan over de kansen mij uit
te huwelijken."
Toen Patricia van Connaught nog een
hél klein peuzeltje was, amuseerde zy
reeds met haar snaaksche uit vallen koningin
Victoria.
CAPRICE.
een bepaald geslacht gestoken wordt. Dit
steken, ik heb 't al eerder verteld en
voorgeteekend, is een uitzuigen van bloed; de
malaria mug zuigt met het bloed uit een
ader van zijn offer, ook de malaria-paraaieten
in. En in de maag van de koudbloedige
mug neeft de copulatie, de paring plaats.
Dit gaat zoo in zijn werk; de diertjes die zifh
in enkele deelen hebben gedeeld, maar nog niet
gescheiden zijn, de toekomstige mannetjes,
groeien nog wat; de kernen of deelen waaruit
ze bestaan krijgen elk een draad, het gemeen
schappelijk hulsel barat en uit de cel breken
de mannely'ke geslachtsdieren 'os; die met
de spermatozoïden van planten en hoogere
dieren te vergelijken. Ze bewegen zich snel
en heftig.
De grootere cellen (de macrogameten) de
vrouwelijke wezens, beginnen nu op n plek
van hun bolle lichaampje een verhevenheid,
een uitpuiling, een knobbeltje te vertoonen,
dat is de bevruchtingsheuvel, de ontvang plek.
Bereikt n zoo'n spermatozoied-achtig din
getje (een micro-gameet heet het) het ont
vangheuveltje, dan dringt de kern er van
binnen, de draad breekt af en de
bevrncbting is geschied.
Eerst herneemt het weer den bolvorm,
dan strekt het schijnpootjea uit als een ware
amoebe en gaat wandelen ; het diertje kruipt
langs de maagwand van de mug.
Dat gebeurt bij honderden tegelijk en al
die bevruchte dieren dringen door de maag
wand heen. Ze voeden zich met
muggebloed en lichaamssappen.
Hun kernen splitsen zich in een groot
aantal; dat zijn weer nieuwe sporen; die
groeien en splitsen zich weer en krijgen ten
alotte de ons bekende slangetjes- of draad vorm.
Ze bewegen zich driftig, verbreken de wand
van de moedercel waarin ze nog als in een
nest opgesloten zaten en verspreiden zich door
het muggenlichaam; ze boren overal door
heen en komen in menigte in de speeksel
klier van het steekapparaat van een
wijfjeamalaria-mug.
En ala die nu een menschenader aansteek t,
om er bloed uit te zuigen, dan dringt er
muggespeeksel in het menschenbloed en
daarmee komt de eerstgenoemde
slangetjesvorm van ae parasiet binnen; de cyclus, de
kringloop van ontwikkeling van Plasmodium
vivax, de bloedamoebe, die de anderdaagsche
koorts veroorzaakt, is gesloten en de eerste
dag van malaria voor den nieuwen patiënt is
daar.
E. HEIMANS.