7 Juni '14. No. 1928 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND A JK Wfe ?? Ufr 1M[ A flVHI Zomer Kuuroord aan de Gotthard | op RIJWIEL., RIJTUIG, «n AUTOBANDEN waarborgt tolidltetU > Fabriek Hevea. Hoogezand (Groningen.) Groot llotel Maillot h (Zwitserland.) 1450 M. b/d Z. 2 uur v. Luzern. Appartem. en Kamers m. stroomend warm en koud water. Verkrijgbaar bij: N.V. Manufacturen Magazijn u HET ANKER", IL uitsluitend gevestigd: 49 Veenestraat en Heulstraat 27, DEN HAAG. SPECIALITEIT IN UITZETTEN EN UITRUSTINGEN. KANDS.VINS DE CHAMPAGNE Rerrier-Jouet ."? * Epërnay. Con,ccfsionn;iii;es, l r.nQnNTItlEOERSlUKüATKRIMPI UHHHIl IIC WORDT TtRUGütflOMEN Monsters, geïllustreerde prijscou ranten en attesten zenden gaarne N. V. Ned. Tricotfabriek VALTON ZONEN, Amsterdam. BOUWT Tf NÜNSPEET Mooie boschnjke terreinen. Spoor.Tram, Electrisch licht, Telephoon. inlichtingen M.ij DE VELUWE", Nunspeet. MMMHMMHHMVHM^H Perzische Tapijten.l in diverse] maten. IAF6HANISTAN Zeldzame keuze. Voordeelige prijzen. VArt Uécoi-Atlf dr.Gebouw KIRSCH &CieJ a/d TACMUS, 1913, 55 Artsen ter plaatse, 35000 Kurgasten, 480.000 Baden. Seizoen: 15 April tot 15 Oct. Gedurende het gen. jaar drinkkurenen baden.Prosp. : GeschaftszimmerKurhausen Intern. Verk.bur. Amst, Raadh.str. 16, Den '. Haag, Papestr.5.Beroemd door heilz. result. bij hartziekten, rheumatiek, jicht, rucfgemerg, zenuw en rroawenz.,langz.her8t.,8crophnl«ce,enz. Zie Advertentie op pag. 8 DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts ? 1.65 per kwartaal N.7.EEBSTE NED. f IBM YAK 4SBBSTCEISNTPLITEE Martinit". MABTINITPLATEN z^n: brand-, trek- en krimp vr$j. Vraagft, pjr||xen en monsters. ADRES: C'rnqlnawe^ 113, Amsterdam. AUTOMOBIELEN. Hoofd-Agent voor Nederland : J. LEONARD LANG, 114 AMSTERDAM. CHI-.MK.NAF-'ISl'lll-' KUNSTINRlCHTINr, VH DIRK SCHNABEL CLICHE'S - I;N KU-.IIRUNDRUK ONS N l HUW PROCKDH IS KOPERDIEPDRUK SCHIKT VOoR I-.I.K Ongelukken O C E f\ M Aansprakelijkheid EOKIN 151 - AMSTERDAM Ziekten Automobiel iiimtinmtiiim leiiiiiiieiiiiHiMiiiiiiiiiiieniiiMeiiiiiiiiiiiiiiiMeiiiiimiiiMieiiiiiiiniiMiiiiiiim O, Arti, Arti! Wie Jupiter in 't ver derf wil storten, verdwaast hij eerst! Amsterdam, 3 Juni 1914 FRANS VERMEULEN 1) Wij zochten de hier bestreden uitdruk king in Handelsbl., N. Rott. Ct., Maasbode, N. v. d. D., Het Volk, Architecture et Amicitia, enz., enz. te vergeefs. Slechts in de Telegraaf vonden wij eindelijk een passus, die bijna letterlijk bevat wat Arti" hindert. 's Heeren Dake's dagblad is dus bij Arti" reeds de dagbladen." Corr. 2) In verba«d met de voorlaatste alinea juister: tot de orde der eeuwen. Corr. * * * Ingezonden Betooging voor Vrouwenkiesrecht Zondag 14 Juni a.s. zullen door de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht tegelijk in het land zes Openluchtmeetings gehouden worden, op elke waarvan zes of zeven spreeksters het woord zullen voeren. Er zal daar gesproken worden over de Vrouwenkiesrechtkwestie, vooral in verband met het Volkspetitionnement voor grondwettelijke gelijkstelling van Man en Vrouw. llllllflIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIIMIII FEUILLETON uiillillllllluiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu Een souper in tegenwoordigheid van Jan Steen Naar het Italiaansch van Rosso DI SAN SECUNDO Daar, allerliefste mevrouw, Maryke me verlaten heeft om te gaan babbelen met een paar van haar vriendinnen, die ze sinds lang niet zag, verzoek ik u mij eenige inlichtingen te geven over de genoodigden, die rondom den disch gaan om een plaats te vinden. In een zoo vochtigen en kouden nacht is inderdaad deze goed verwarmde zaal, die schittert van electrische lampen en allerfijnst kristal, het beste, dat men zou kunnen vragen van onzen Lieven Heer. De aange name warmte, die de kachels aan de om geving meedeelen, bezorgt aan alle ledematen een ongekend gevoel van welbehagen, dat den eetlust noodigt. Het vizioen van de modderige straten, waarop het licht der lantaarns vaal weerkaatst, verdwijnt uit onzen geest en de ontsteltenis, die we gevoeld hebben bij het komen naar hier dwars door het onder den druk van het onverzoenlijke winterlot verlaten Amsterdam, hebben we rillend van ons geschud bij het binnentreden van deze schitterende zaal, we herinneren ze ons niet meer. Of, als we ze ons nog herinneren, is het om uw goudleeren schoentjes en uw zoo rijk gewaad te be wonderen, die het slechte weer hebben kunnen trotseeren zonder bezoedeld te wor den. Ik spreek niet van uw gelaat, mevrouw, dat zeker vandaag glanst als gister, als altijd, gelijkelijk, onder regen, sneeuw of zon. Gij hebt voor de bijzondere gelegenheid van vanavond u niet geblanket, zooals ge dat nooit doet, zooals geen van uw lieve landgenooten het doet. Uw blanketsel is uw bloeiend vleesch, en iederen morgen dankt aan 't kundig aan brengen daarvan het snelstroomend bloed, dat met vreugde door uw aderen, door uw blijde leden vloeit. lederen morgen verheft ge uw schoonen, vollen boezem uit het bed, dat niet zacht is door te weeke veeren, opent uw groote oogen, die zegevierend recht tegen het daglicht in kijken en keert zonder pijnlijk rekken, zonder angstige krampen, op eens, teiier B. van Mantpm SINGEL 562 hoek Vüzelstr. LIBERTY JAPONNEN NIEUWE MODELLEII JAPONNEN BLOUSES EN KIHDERKLEEDIHC JAPON VAM OMVERSCHIETBARE KATOEN MET BEDRUKTE VQJLE*HAr1DBORDUUR5CL Fl. CATALOGUS FRAMCO METZ&C2 AMSTERDAM sCRAVENHACE ? IMIWlV GARANTIE KUNSTSPELenELECTR: PIANO'S. VUUGELSisHETADRES BP-KESSELS'KON.FABRIEK. TILBURG VRAAGT CATALOGUS - OOK TERMWBETAIIHG Invoering van vrouwenkiesrecht is thans, nu de economische positie der vrouw zoo zeer gewijzigd is, een eenvoudige eisen van sociale doelmatigheid zoowel als van recht. Maar al te zeer heeft de vrouw leeren be seffen, hoe haar strijd om het beslaan ver zwaard wordt door het gemis van het kiesbiljet, dat haar mede stem geeft in wat niet weinig ook haar Publieke Zaak is, en de groote actie, door de vrouwen dit jaar gevoerd, toont wel hoezeer duizenden en duizenden tot zelfbewustzijn ontwaakte vrouwen haar politieke rechten op prijs zijn gaan stellen. Zij beseffen het duidelijk, dat deze grond wetsherziening hun het kiesrecht moet bren gen, of het gunstig oogenblik gaat weer voorbij en dezelfde bittere strijd zal nog jaren worden verlengd. Indien echter de vrouwen van Nederland het ernstig willen, dan zal dit niet zoo zijn, dan zal men niet opnieuw een grondwet durven voorstellen met ongelijke rechten voor mannen en vrouwen, doch het alge meen kiesrecht voor vrouwen met dat voor den man tegelijk worden doorgevoerd, het Algemeen Kiesrecht, dat zij niet beknibbeld en beknabbeld moet aapvaarden, maar onge schonden gelijk men het den mannen be loofd heeft. met een sprong, van den vrede des slaaps tot de vreugde des levens terug; en ge aarzelt niet de dekens naar een kant weg werpend, u naakt op te richten in de koude lucht vau uw kamer, onder de stekende bries, die van uit den morgenhemel door het venster, dat den geheelen nacht open gebleven is, het leven komt wekken tot in de laatste cel van uw bloeiende gestalte; maar naar alle kanten op den ronden hals het mooie blonde hoofd draaiend en het als een slang wendend naar al u w leden, totdat gij u met liefde heelemaal bewonderen kunt, juicht ge ziende hoe de blonde bleekheid, waarin rustend uw ziel geademd heeft, zich kleurt met een rozengloed als van morgenstond. Ik verwonder me dus niet over uw weelderigen bloei, die het blanketsel versmaadt: ik weet, dat ge behoort tot een sterk ras van zeelieden, gewend aan den strijd met den Oceaan, aan de verovering van barbaarsche landen; maar wel verwonder ik mij over uw vergulde schoentjes, uw overrijk gewaad, waarvan de te elegante snit niet de beste figuur maakt op de vaste, besliste welvingen van uw lichaam. Het zou wer kelijk beter staan om de gestalte van een mager vrouwelijk wezen, dat haar leven er aan wijdt ziel en lichaam te gewennen aan gehoorzaamheid tegenover haar zieken wil. Misschien weet ge het niet, misschien meent ge, dat het uw rijkdom waardig is, of een eisch van sociale conventie een kleed aan te trekken als het uwe, vol van kanten en strooken, ge zijt u niet bewust, dat men niet gemakkelijk van het eenvoudig pak, waarin ge 's morgens de huiselijke bezig heden verricht of van het vrij kostuum, dat nauw als een foedraal uw forsche gestalte omsluit, wanneer ge snel schaatsen rijdt op het ijs, overgaat op het zwaar neervallend weelderig gewaad, dat gemaakt is om te verschijnen niet in het klare licht der weiden, in wind, sneeuw, zon, waarvan gij gezond geniet, maar in het valsche licht van een Parijsche of Italiaansche schouwburgloge, in de ontzenuwde geparmufeerde atmosfeer van een aristocratische zaal waar men blik ken van koortsachtige wellust begeerte en bittere glimlachjes wisselt. Gij weet dat niet, mevrouw, en trekt een kleed aan, dat een ellendig contrast vormt met uw bloeiende burgerlijke schoonheid. Ge meendet u mooier te maken, ge hebt da?irentegen Uw aanblik onaangenaam gemaakt. Mogen dan de vrouwen toonen ernstig te willen en de gelegenheid gebruiken die thans gegeven wordt. Mogen de bezoeksters der openluchtmeetings bij duizenden geteld wor den, n in geestdrift en vastheid van wil om eindelijk te verkrijgen wat haar zoolang al toekomt en wat voor velen harer niet meer te ontberen is. EEN MAN ? * * Utrecht, 3 Juni 1914 Den WeledelGestrengen Heer Hoofdredacteur van de Amsterdammer Geachte Collega, Niet om een discussie uit te lokken over goede incollegialiteit" en slechte collegia liteit" onder behoorlijke" dan wel boos aardige" journalisten, maar alleen om te voorkomen dat ten opzichte van het Utrechtsche Dagblad", met name ge noemd in het ingezonden stuk van den Heer E. Wichmann een onjuiste stemming zou worden gewekt, zij het mij vergund er U mijn leedwezen over uit te spreken, dat Uwe Redactie gemeend heeft het artikel van den Heer Wichmann te moeten publiceeren en van een bijschrift te voorzien, zonder vooraf kennis genomen te hebben en van de in het U. D. gepubliceerde beschouwing Of zijt ge u bewust van dat alles en is in u een vaag verlangen te verleiden ? O, word niet purperrood! Ik spreek niet van u alleen, ik spreek van al uw vriendinnen, van heel uw ;,wereld", die in stevige ledematen en stevige ziel besluit. Ik zag in de straten van de rookerige stad, de dierlijke menigte van het lagere volk lachend en schreeuwend onder liedjes en omhelzingen van krachtige leden springend in het slijk: in dat rhytmisch hossen van een volk was een dierlijke vleeschlijkheid, die walgen deed, maar er was ook een nog oorspronkelijke gezondheid, waarop men goed de toekomst van een natie kan bouwen. Haal, als 't u blieft, niet uw neus op, mevrouw; dezelfde oorspronkelijke substantie is in u, maar u hebt de overschuimende levenskracht van uw ras tot matiging ge disciplineerd. Welnu, waarom dit gewaad een hysterica waardig, aandoen, terwijl ge het blanketsel verwerpt ? Of wilt ge, in een verlangen naar verfijning, u er aan gewennen uw rondingen buigzamer te maken, uw ge baar verleidelijker, de Junonische macht van uw heup minder gemarkeerd ? Zijt ge gezond en wilt ge ziek worden? Ge zoekt geen verfijnden wellust: uw ijzeren burgerlijk ge weten zou u niet veroorloven uw echtgenoot te verraden; ge hebt geen onmogelijke ver langens, zwakheden, oogenblikken van wan hoop, geestelijke buitensporigheden, onver wachte exaltaties. En dus ? Heeft men misschien te doen met een naieve poging een vernisje van corruptie aan te brengen op het fond van uw fatsoen, om meer ver fijnd te schijnen ? En waarom, mevrouw, waarom? Is dat niet een echte doodzonde? Maar 't is beter te gaan zitten, mevrouw, de dischgenooten hebben bijna allen hun plaatsen ingenomen: de bedienden geven op zilveren schalen de oesters rond, die glanzen in hun parelmoeren weerschijn: in de bekers vonkelt reeds de witte, scherpe en wrange Rijnwijn; we zullen tot aan het einde van den maaltijd een gevarieerd veelvuldige op eenvolging van Bacchisch vocht hebben, want de heer des huizes verbouwt niet alleen koffie en tabak in de koloniën, maar handelt ook, uit liefhebberij, in wijnen, hier in Holland. Kijk, daar zit hij: dik, mollig, in volkomen zaligheid om de pracht van zijn disch, naast zijn geliefde, niet minder poezelige ega; hij wenkt, buigt, glimlicht, bewaakt, roept een bediende, geeft orders. Goede hemel, wat IIIHIII1IIIIIIIIIIMIH IIIMIIIIIMItlllllllllMIIIIIIIIIIIIMIIItlHIIIIIIMIIIMIIHIMMHIIIIIIIIIIIHHIIMIIIIIIIHI en van het geweigerd verweer. Ware dat wel het geval geweest, dan zou Uwe Redac tie waarschijnlijk mijne overtuiging hebben gedeeld, dat de aanval" van onzen ver slaggever niet schunnig" was, doch het verweer van den heer Wichmann de beta melijke grenzen van vorm" verre overschreed. Wanneer Uwe Redactie, geachte Collega, alvorens het artikel van den heer Wichmann te publiceeren, mij daarvan inzage had ver strekt, dan had ik ongetwijfeld gaarne van die goede collegialiteit" gebruik gemaakt om Uwe Redactie te verzoeken tegelijk met het ingezonden stuk mijn antwoord daarop bekend te maken. Met collegiale groeten W. GRAADT VAN ROGGEN Hoofdredacteur van het Utrechtsche Dagblad. De klacht, die de heer Wichman ons zond, was hem een aanleiding tot de vraag of perswetten, als in 't buitenland bestaan, niet ook bij ons dienden te worden ingevoerd. Hierover hebben wij zeer in 't algemeen onze meening geuit, die zelfs niet den schijn had van tegen het Utr. Dagblad te zijn ge richt. Bovendien hadden wij de voorzorg genomen ons bijschrift te openen met de verklaring, dat ons noch het artikel van het zijn rokken een last voor deze menschen! Ze voelen zich ongezellig, kunnen zich niet bewegen! Maar waarom dan, in Godsnaam, ze aangetrokken? Wat zou het veel aange namer zijn als allen het morgenjasje droegen, waarmee ze per auto, per rijtuig of, een voudig weg, met de tram, dwars door de treinweg kruisende drukte der tallooze voer tuigen, gehaast op de Beurs komen om de voortreffelijkheid van hun waren te verheer lijken. Marijke, die ver weg is, keert zich om en glimlacht tegen mij, omstraald van het von kelen van zilver en kristal: haar glimlach is onveranderlijk, gelijk aan die, welke zij mij kwistig toedeelde op het wilde duin. Ik daarentegen voel in mijn hart een ironische vroolijkheid. Laten we gaan zitten, mevrouw. Allen ademen nu den zeegeur in en genieten van den scherpen citroensmaak der oesters, die ze begeerig inslurpen, alsof ze daaraan be hoefte hadden om den eetlust op te wekken. Roept daar aan den wand, achter den rug van de gastheeren, die midden aan de hoefijzervormige tafel zitten, dat groote schilderstuk niet met wonderbaarlijke kunst de herinnering aan menschelijke heldendaden wakker. Gij, mevrouw, kent de roemrijke traditie van de kunst van uw land; ge zegt me, dat dat een zeer kostbare Jan Steen is. De heer des huizes is door aangeboren rasinstinct een fijnproever in schilderijen. Kijk: terwijl de dischgenooten en wij zelf ook, mevrouw, beginnen te smullen van de sappige gerechten, die de bedienden ons brengen uit een onuitputtelijke keuken, en ze vroolijk besproeien, langzamerhand de maat uit het oog verliezend, eet en drinkt op het schilderij ook het dorpsvolk naar hartelust. Die, wel is waar, gaan vrijmoedig languit op den grond liggen en heffen wijd beens zittend een loflied op de onmatigheid aan, terwijl gij om u voor zulke buiten sporigheden te bewaren een Parijsche japon hebt aangetrokken; maar, als ge goed toe kijkt, bemerkt ge, dat de heele slikkende vergadering, naarmate de wijn haar verwarmt, een beetje de last van den rok vergeet en zich meer op haar gemak voelt. Hebt ook gij, lieve dame, niet uw intenties van ver fijning vergeten? Kijk, uw vriendin tegenover u, die vór het eten zich stijf rechtop hield en zelfs niet durfde praten, gepantserd in de overdreven Utr. Dagblad noch het geweigerd antwoord van den heer Wichman bekend was. Ons dunkt: objectiever kan het niet. Had de heer Wichman ons de documenten" doen toe komen of had thans het Utr. Dagblad zulks gedaan, misschien was er voor ons aanleiding geweest iets daarover te zeggen. Nu dit niet geschied is, hebben wij van geen voor keur doen blijken. Wij hebben het Utr. Dagblad geen gelegenheid gegeven voor een direct onderschrift evenmin als wij thans den heer Wichman een dergelijk aanbod doen. RED. V w w Tentoonstellingen en Veilingen TE HILVERSUM, MINISTERLAAN 2a, heeft van 31 Mei tot 21 Juni a.s., een tentoon stelling plaats van schilderijen, teekeningen en etsen van Lodewijk Schelfhout, Bankwerken van Agathe WegerifGravestein en beeldhouwwerken van Tjipke Visser. IN VAN STOCKUMS ANTIQUARIAAT, DEN HAAG, Prinsegracht 15, worden van 16?29 Juni geveild oude en moderne prenten, teekeningen, schilderijen, aardewerk, enz. expositie van 12?15 Juni (10?4 uur). * « # ummiiimiitmiiiiimiiimiiuiiiimitmiliiiiitiiillliiiilliiiiiuimiiiimii ingetogenheid van haar gewaad, laat nu, vrijmoedig schaterend van het lachen, de blinkende dubbele rij van haar wondermooie tanden zien, die al kauwend de spijzen weten voor te bereiden tot een zeer gelukkige digestie. Maar haar tafelheer antwoordt haar slechts met de oogen glimlachend en knik kend met het hoofd, omdat hij het voor beter houdt zijn mond t« reserveeren voor een prachtig vierdepart fazant, zooals je niet makkelijk iederen dag krijgt, terwijl vrouwelach iets veel meer voorkomends is. Let nu eens op, mevrouw, of niet juist is, wat ik zoo pas u zeide: onder die vrouwen, waarvan ik u gesproken heb, in die gemaakte en zieke omgeving, is een souper iets moe's en kieskauwerigs, dat dient om een eindeloos web van intriges samengeweven uit klets praatjes en jacht op liefdesavonturen te verbergen. Het eten is een voorwendsel: de tafel verheelt een onvermijdelijk spel van beenen en voeten: men veinst te eten, men drinkt weinig, men doet, wat men niet ziet. Maar hier heerscht oprechtheid: het eten is werkelijk het doel der samenkomst, het eenig doel, en hoe doet men het eer aan! Weg met het blanketsel, dat alleen dient om de bleekheid van zieke wangen te be dekken : hier zijn de koonen vlammend rood onder het blonde golven van de dichte haar lokken en in de oogen vonkelt oprecht de voldoening gegeten te hebben. Maar, mevrouw, waar komt dat aanhoudend getoeter vandaan, dat in onze ooren galmt en ons hindert als een piepende lach ? Het zijn de kinderen van het schilderij, die na hun buikje te hebben verzadigd, als echte kwajongens op de doedelzakken blazen. Terwijl de taveerne onder het prieel van gasten wemelt, gaat een op de wei gezeten groep voort zich te verzadigen; maar de kinderen trekken onrustig rond al maar blazend op den doedelzak. Een oud man, die de ingezwolgen hoeveelheid gerstesap niet heeft kunnen verdragen, wankelt weg gesteund op twee vrouwen uit het volk, die zich maar niet troosten kunnen over de on verwachte ongesteldheid! Maar, kijk! een varken vlucht midden tusschen de menigte vandaan, verschrikt door de dwaasheid der menschen ! De smulpartij der menschen be angst zelfs het varken! Het is ongelooflijk! Wat een groot humorist, die Jan Steen! En als nu, mevrouw, de schilder ook ons eens uitlachte?