fttgDAÜiMEfc'' VOOR NDERLAND ?**? mmiAuooHitT o ? 4 JO3. JAOQUE3 WIJthmnM»! -."' lItBIlBiUltllllllllSIBIIIIflllllllllllltt MEEREN MODE-ARTIKELEN AAG ROTTERDAM AMSTERDAM Administratie \ Redactie j TELEF.: 6925 - 6241 N. - HEERKNSTRAAT 12, GRONINGSN TELÈTÖON 1088 HEERENKLEEOIN6 «p* jiji^^'ipww^^ppw i ?wippw vp it^HB H.J.LOOR, Utrecht 3 Grootste Goedkoope WEEKBLAD Vraagt GRATI* Pnoofnummorm I Letse Exempl, ^f J[4f h^ aan alle Kiosken en ^^^fV Spoorwegboekhandels \ ^^ ets. mnmm 215 Telegram-Adres: NEOINBA". Ri«nts Balt ZcAiond. 8V i». In d. Boekh. en na póstw. b| RIÊNTS BALT, Den Haag, b| wten ook mond. en schr. oad. .Dit werk (opnemen van Redevoering-en) wordt UIT»XEKKE*r> B EX ItllllllllllllHIlfHHlIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlUIIMlIUIIllHllllllllllllllAlllÜlïilillllllINlMIlIlllinill //Er WONDER, DAT GEZONDHEID GEEFT EN KRACHT. WÉr KBACHT-PREPARAAT e// UITNEMENDHEID. VERKRIJ6BAAR IN DE VOORNAAMSTE APOTHEKEN. VfiAAGT ZéO NOODiG RECHTSTREEKS WEZENOJNG \AAN, DÉE. P. N.v. EXPL. M/J VOOR EIWIT PRODUCTEN. KEIZERSGRACHT 73Oj AMSTERDAM. Mux <ttt toeft men ook ais adagium te tot de volgende verkiezingen liiiiiiminiiiii vorige toa het p - . Ittttte k. Af wijking van dit bewind verlammen, eigen opinie d in macht was recht -zou hebben veran te eisen. fl Mr. Ttoelstra |f fM «iihrTod|öuib aigument voor « dag. «q hebben, m wide nf . de grootste ' "' ' Wfl bezitten t wapengeweld onze ; *rij$ t» tiet rechtaan pï» Slechter het volgennoodzakelikheld vast: daar IV' a/V DEZOROENVANKONINGSALOMO DOOR /., ' . ALPHA TWEE De koning zat aan zfln lessenaar en zachttei wat hij veel deed in de laatste maanden. Er lag een stapel telegrammen voor hem en juist stapte er weder een «ecrejGftrts binnen met een nieuw stapeltje, dat hm'met een buiging op 's konings lesse naar neerlei. Toen wilde hifzlch zachtjes iverwSderen, doch Salomo riep hem terug: Cteupn, wat behelzen deze tijdingen ?" . .Niet veel goeds, Uwe Majesteit, helaas, <dat ik het zeggen moet. De admiraal van ?de oostelQke vloot bericht, dat er wederom vlet zwaargeladen woestflnschepen door den vijand getorpedeerd zfln, toen zfl zich even bulten de Syrische territoriale zandstrook waagden. Zfl en de ladingen zijn verloten gestaan." Dat beduidt?" .Meer honger, slre." .Stuur den Levensmiddelen-controleur dadellk bij me." Salomo zuchtte nogmaals. Wat moest hij beginnen, als de vijand niet binnen de perkea te houden was en alle toevoeren aan zfln strijdkrachten ten offer vielen ? Qe levensmiddelen-controleur trad binnen, kuchte zachtjes.' .Uwe Majesteit beveelt?" (' Aron-ben-Moses, bet gaat zoo niet. Voor feóelang hebben we nog voorraden?" .Voor twee maanden, Sire, bfl gewoon watt." .Welnu, dan moet het er van komen. Iedereen op half rantsoen en elk gezins hoofd een legitimatiekaart voor zich en zfln % gezin, aanvrage persoonlijk invullen. Zorg, wit het spoedig gebeurt en stel maximum prijzen vaat voor alles, wat er niet meer is. Laat alte exporteurs en handelaars, die nog "geen inültoen verdiend hebben, ophangen «a bdaat 4e re» met honderdtien procent van hun notnule jaarverdiensten in de laatste Salem aleichum." MfWtt '* _. koning aan zfln lessenaar, B later, en weer zuchtte hfl. Doch ? _Jn>er geen telegrammen voor hem, l booge stapels napier.'Voor telegrammen .«»? nieuwe torpedeeringen had de verst ditmaai geen tfld. Er waren gewichtiger vragen ,<te behandelen. Hfl doopte zfln vulpenhouder » ia den pot mét roetinkt", want de echte ?was er Biet meer tékrflgen sinds alle gal voor de dagbladen gereserveerd was. Toen 'kade hfl aandachtig naar het formulier, dat ?voor hem lag. Haam: Salomo. Beroep: Koning. Woon" ' straat en huisnummer: Jerusalem, nweg 16. Gezin;., .. . wij de partq zfln die feitellk de macht in den lande bezit, zo zQn wij ,irerpj|«nt de regering te aanvaarden en voor rust en veiligheid te zorgen. Geen andere regering is daartoe op het ogenblik in staat. Treden wij niet op, zo zal het land worden over geleverd aan iets dat revolutie zal heten, maar feitelik moord zal zijn. Htt schijnt ona dat men, om Troelstra recht te doen, zijn beroep op de macht onder het licht van dit noodzakelfjkheidsargnment meet bezien. Dat het echter ookdan niet opgaat, is duidelik. Nog daargelaten dat uit Mr. Troelstra's vergissing omtrent de feitelike machtsverhoudingen Wijkt hoe gevaarlik een dergelflke argumen tatie is, zijn konkluzie had, o*k al ware zijn Daar had je de moellQkbeld. Dit was het, dat den koning telkens en telkens weer tot zuchten bracht-... ZQn gezin.... drie hoofd-vrouwen waren gauw genoeg opgeschreven, maar de rest? 1 En dan dat lawaai in de kamer naast zijn studeervertrek, waar juist een paar van zijn kinderen aan het stoeien waren, zonder te weten of te bedenken welke zorgen hun vader en koning kwelden. Met zijn gouden sigarettenkoker tikte hij energiek op den wand: alloh, kan jelui rustig zijn ?" De rest.... hoe heette de rest? hoeveel waren er? Waar was nu het koninklijk slaapkameradresboek weer? .Chefron, mij» privé-adresboek, snel." Dat is naar den binder, Sire, kleine Abner heeft er spelend een paar bladzijden uitgescheurd." Vervl?welke Abner nu weer?" Abner 86, Ctrcassiër, blond, Sire. Maar het telefoonboek misschien?" Telefoonboek?de helft is niet aan gesloten en bovendien hebben we alleen maar een oud boekje. Sinds Mei zijn er nog achttien, neen, nog een en twintig gemalinnen bijgekomen. Die drie van de laatste karavaan had ik haast vergeten... O ja, waar zitten die?" Chefron kreeg een kleur, want bij die laatste drie was een wondermooie Egyptische ge weest, Arasro, een landgenoote van Chefron, die heel aardig tegen den adjudant gelachen had In paviljoen 293-Zuld, voorloopig, tot Uwe Majesteit anders zal beschikken." Goed, geef dan het inkoop- en het ge schenkenregister en mijn trouwboek je met de bijlagen. Is alles punktueel in orde ?' A jour, Sire, dat Hare Majesteit van Sheba in baltoilet het niet verbeteren kan,'' waagde Chefron, die wist dat de Koning van een grapje hield. Als er maar niet mér open plekken in zijn, zal het schikken," glunderde de monarch. Chefron was naar de loketkast gegaan en kwam met vier laden terug. Vak A zijn de Assyrische van l tot 73, mankeert nr. 4 en nr. 7 overleden,68 en 70cadeau gegeven, blijft 7 Assyrische Hooglieden." Even beek de koning het register in: Gahzr no Beth... ja, nu herinner Ik me, zoo'n kleine magere, die ik ten geschenke kreeg op den avond na den slag tegen de ? Midianieten, die heb ik in een poos niet gezien, noteer haar eens...Weet je wat, Chefron, wij deelen het werk, jij leest de namen voor en ik schrijf en telkens.zeg je erbij hoeveel kinderen boven en onder het jaar." Meer dan een uur lang klonk het oplezen der namen, kraste de pen over het papyruskarton. Toen was 'skonings vulpen leeg en de adjudant schor. Hoe ver zfln we?" Midden in de E, sire, bij de Edaimietische Hooglieden, zoo wat op een derde van de koninklijke verzameling." Goed, schrijf jij dan verder, dan zal ik dicteeren." .Dat gaat niet, Sire, er staat uitdrukkelijk: persoonlijk invullen." Eindelijk, na zes uur ingespannen arbeid, Inzicht juist geweest, niet moeten zfln dat bij, torn het moordgevaar te bezweren, de regering omver moest werpen, maar hfl had mét de wettige regering tegen die amokmakers front moeten maken. Werd zijn theorie hier werkelikheid, zo werd in Neder land déregering op de macht der bajonetten gevestigd, en zouden in het vervolg in plaats van stemmen, bajonetten en gummistokken geteld moeten worden. Ten slotte heeft Mr. Troelstra als zijn mening verkondigd, dat de stemmen niet alleen geteld maar sok gewogen moesten worden. Van Kol noemde dit een leuze voor Saaymans Vader, en het is zeker begrijpeliker dat hfl als S. D. A. P.-er een dergelik arguiient verwerpt dan dat Troelstra het te berde brengt. Is het niet juist een overwinning voor de arbeidersklasse geweest dat men ten slotte van elk wegen van stemmen heeft afgezien? Hoe is het dan te verklaren dat aan een strijder voor algemeen kiesrecht als Mr. Troelstra zulk een wegen tans plot seling gewenst voorkomt? Het kan wel niet anders, of hfl is zelf onder de bekoring geraakt van deleer waarin de socialisten hun arbeiders opleiden: dat zfl perse meerderwaardig zijn dan de bourgeois. Naast hun klassehaat kweken zfl vooral klassebewustzfln opdat de arbeider zich van eigen waarde bewust zfl. Doch deze op zich zelf prijzenswaardige aktie heeft sinds lang klasse- en zelfver heffing doen ontstaan. Zo is het te verstaan dat als Mr. Troelstra de stemmen wil wegen, hij overtuigd is dat deze operatie aan de S.D.A.P. een meerderheid zal bezorgen. In deze zelfoverschatting der arbeiders klasse ligt tans het grote gevaar voor de demokratie. Men ziet het in 'Rusland, waar een in aantal geringe, intellektueel en moreel laagstaande arbeldersgroep, onder enige idealistiese leiders, geen buratsschapsïechten toekent aan burgers die niet bun sociale inzichten zfln toegedaan. Men ziet het in Duitsland waar een minderheid in het volle bewus'zfln van haar eigen beter sociaal inzicht, hervormingen wil doorvoeren vóór dat het volk in zijn geheel ter Nationale Vergadering zich daarover heeft uitgesproken. was het werk gedaan. Met moeite, want hij had schrflfkramp, kon de koning zfln handteekening onder het document zetten, nadat de totalen der vrouwen 1023 en der kinderen boven het jaar 2698, waren. opgeteld. Toen voer plotseling een groote schrik door 's Konings leden, want daar ontdekte hfl de volgende vraag: hoeveel kaarten worden verlangd voor bruin- en hoeveel voor witteb.rood? Een familiereferendum, Sire, dat is het eenige wat er op zit. Alle genooten Uwer Koninklijke en morganatische echtverbintenissen bfleenroepen en zelf laten beslissen," meende Chefron. Daar de lijst binnen drie dragen bfl d brooddistributle moest wezen, was er weinig einders aan te doen, dan dien raad met spoed te volgen. . In het paleis hoe groot ook was geen enkele zaal geschikt om die schare te ber gen en, zei Chefren, nu het land in oorlog was met de Syrlers, was het best mogelijk dat het tot botsingen zou komen wat lastig is binnenshuis. Daarom besloot de koning het referendum in de open lucht te houden. Op den tweeden dag had de vergadering plaats. Aanwezig waren 951 vrouwen, ver tegenwoordigend 2616 kinderen boven het jaar. Wegens verschillende redenen, ziekte, kraambed, uitstedigheid bleven er 72 afwe zig. De koning hield een rede aan zijn ge liefde vrouwen (?en verder slaapkamermeubilair" mompelde Chefron zachtjes, terwijl hij achter 'skonings rug het mooie egypti sche nieuwkoopje een knipoogje gaf). Salo mo zette uitdrukkelijk het gewicht der keuze uiteen, want: eens bruin,altfld bruin". Eindelijk gaf de stemming als resultaat 2305 witte en 1262 bruine broodkaarten voor het geheele gezin. En ik zelf bruin," zei de koning, dat is dus 1263. Maar hoe doen we met de afwezigen, met die 154 monden? Als we het gemidd-lde eens nemen in de verhouding van l tot 2. Dat zou dan 2405 en 1317 zfln" en met energisch gebaar schreef de koning met zijn swan" de cijfers neer. Ziezoo, laat dit nu direct naar het broodkantoor brengen... en, o ja, zeg Che fron, nu we toch bij elkaar zijn, wil ik die nieuwe zending wel eens inspecteeren." Dit nu was Chefron in het geheel niet naar den zin want, daarbij behoorde ook de lieftallige egyptische Arasro... Uwe Majesteit had gesproken van de assyrische Gahzr no Beth en dus..." O,ja, da's waar ook. En? Waar is ze?v In de kleine ontvangkamer, Sire." Goed, sluit jij dan de vergadering, laat mijn vrouwvolk vertrekken en zeg dat ik geen lawaai van de kinderen wil hebben, want dat ik gewichtige regeeringszorgen aan het hoofd heb." Aldus geschiedde en Chefron wandelde met Arasro samen op naar paviljoen 293, Zuid. Nauwelijks had Chefron de kaarten laten verdeelen, of er ontstond gedruisch in den voorhof van het palels. Opgewonden vrouwen zwaaiend met broodkaarten, verdrongen zich, En men-ziet het nu ook bij «ns. Het opvoedsysteem der socialisten heeft gemaakt dat de socialistiese arbeider op de bourgeois'' neerziet. Hf] kan niet meer geloven, dat die bourgeois uit eerllke overtuiging, om idleële redenen zich aangesloten heeft bij de partij waartoe hf behoort. Indien de bourgeois het socialisme niet volgt is dit omdat hij bang is z|n effekten te verliezen, uit be zorgdheid voor zijn brandkast. Als hij zich beroept Op ekonomiese gronden of op zQn godsdienstige overtuiging, zo schermt hfi. met woorden en huichelt 1). Dit zQnook de gronden Waarom een Kolthek zijn sociaal ideaal van ekonomiese gelijk heid niet meer van gelijke waarde, maar hoger acht als de sociale idealen van andere partijen: het is hét ideaal waarnaar allen zouden streven wanneer zij alleen met hun verstand en gemoed en niet ook met hun beurs te rade gingen. Daarom moet ? het desnoods met geweld 2) aan de onwllllgen worden opgelegd, zoals vroeger het geloof met de wapenen werd gepredikt. Hóe eerder het wordt verwezenlikt hoe beter voor de ganse maatschappij. Wanneer men vroeger ook steeds had gewacht tot de meerderheid overtuigd was van het wenselike van nieuwe hervormingen, dan zou de maatschappij tans noch'ellendiger zijn dan ze al is. Ook tans dient de minderheid, die de tekenen des tijds verstaat, de soqialistiese maatschappij, desnoods tegen de wil der meerderheid in, te grondvesten. Hierbij wordt echter vergeten, dat waar vroegere hervormingen met geweld werden doorgevoerd, zij die hervormingen wensten geen gelegenheid hadden ze langs vredelievedde weg te bewerkstelligen, zejfs al was ook de meerderheid van het volk er vóór geweest. Tans bestaat er echter een wettelike weg om hervormingen in te voeren en waaneer de meerderheid van ons volk van de hervormingen van de heer Kolthek gediend is, zullen ook die worden inge voerd. Zijn gezegde: dat een heersende klasse nooit anders dan door geweld afstand van haar macht heeft gedaan, kan (gesteld al dat die tegenstelling van heersende en l lllllllllril vroegen haar gemaal te spreken. Vooraan in den dram stond Gahzr no Beth. Het alleronstuimigst: Mij heeft mijn man gisteren een extra bruine kaait beloofd, omdat ik geen rijst lust..." De Koning," mijn man," Salemp," klonk het in allerlei talen en toonaarden. Alleen Arasro was kalm, want haar had Chefron zijn eigen kaart gegeven, omdat hij altoos een beschuitje voor ontbijt en een warme lunch at. Zij was alleen maar mee gekomen om het relletje te zien. Ten slotte werd het den koning, die juist krijgsraad hield, omdat er opnieuw woestijnschepen getorpedeerd waren, een staking in de rijkspylenfabriek was uitgebroken en een vijandelijke inval, uit het zuiden dreigde, toch te machtig. Als jelui je niet dadelijk stilhoudt, stuur ik je allemaal als vrijwillige arbeidsters naar de rijkspylenfabriek of ik richt voor de heele verzameling plus de kinderen n matrimontale eetzaal in, waar jelui kunt komen eten." Dat dreigement hielp, want al deelden zij den echtgenoot met haar 1023en, een eigen woning hadden zij allen en daar hechtten zij aan. Mokkend gingen zij tenslotte huis waarts, wat tijd werd, omdat de bakker op de komst was en de werkster natuurlijk alleen haar eigen kaart bij zich zou hebben. Doch toen de verdere distributie ingevoerd moest worden en alle bestellingen door het hoofd van het gezin moesten geschieden, werd de toestand des konings nog veel moeilijker. Want 3721 halve onsjes haver mout en 3721 maal anderhalf ons groene erwten, waren rekensommen, die aan 's konings hoofd en hoeveelheden, die aan de voorraden van den hofleverancier-grutter te hooge eischen stelden. Toen riep hij een nieuwe vergadering bijeen, die hij ongeveer in deze woorden toesprak: Geliefde Ana's, Gahzr's Djela's, en hoe gij verder heet van nummer l tot en met 1023... zoo gaat het niet. Ik had gedacht evengoed een familie te kunnen beheerschen, als een koninkrijk. Dat rijk te regeeren gaat wel, met behulp van de wakkere mannen, die mijn ministers zQn(hoera, leve de regeering I) want wQ hebben den vijand zoo pas weer in onze eigen stellingen gelokt en er is maar n woestQnschip ge torpedeerd sinds het laatste telegram, dat ik ontving (bravo's). Maar met het beheeren van mijn gezin, dat ik heelemaal alleen doe (Chefron wisselde een knipoog] e met Arasro en eenige andere jonge officieren deden hetzelfde met andere doorluchtige morganatisch-konlnklijke fllrtjes) gaat het minder gemakkelijk. Ik sta dus voor de keuze tusschen de matrimoniale keuken, een verstands bankroet of een ontbinding van mijn gezin door echtscheiding en gros (luide kreten van verbazing, wanhoop en ontzetting neen, schat", neen, lieveling", neen, koning".) Salomo legde de hand op het hart en verklaarde zich diepgeroerd door deze blijken van aanhankelijkheid, die hij, trouwens verwacht had". Toen sprak hij verder. Ik heb besloten Ut het laatste.... en wel op deze wijze: de vijftig mooiste vrouwen van .overheerste klasse tans werkelik zou. be staan) in een demokraties land daarom niet als motief voor een revolutie gelden. Stelde Kolthek zfln eigen sociaal ideaal gelijk aan dat van andere partijen en achtte hij zijn eigen partij niet meerderwaardig, dan zou hij kunnen wachten tot hij langs vredelie vende weg zijn mening bQ de meerderheid ingang bad doen vinden. n nieuwe tijd gaan wij in een nieuwe tfjd van sociale hervormingen. Nu of nooit zal het de socialistiese leiders duidelik worden, dat ook anderen dan zij zelf het wel met de arbeidersklasse menen; zij ^moeten bespeuren dat ook anderen, wier ekonomies inzicht van het hunne verschilt, eerlik zijn in hun streven naar een sociaal ideaal En als zij dat bemerken, dan rust op "ten de plicht het hun volgelingen te ver kondigen, opdat het wantrouwen van socialist tegen bourgeois, van arbeider tegen patroon worde weggenomen. Alleen bij een samen werking, waarbfl men niet aan de oprecht heid van elkanders overtuiging twijfelt, kan de maatschappij haar grootste bloei be reiken. Verschil van mening is daarbij alleen geen bezwaar, zolang men elkaar niet beticht uit winstbejag een andere mening te huichelen en zolang geen partij baar etgen inzicht overschat en voor de waarheid aanziet, die bij elk eerlik man erkenning zou moeten vinden. Alleen bij een dusdanige, wederzijdse waardering van elkanders over tuigingen kan een ware demokratie zich ontwikkelen en heeft' men niet te vrezen dat een minderheid op grond van de meerder waardigheid van haar eigen idealen op on wettige wijze naar de' macht grijpt. Mr. Dr. R. D. KOLLEWIJN 1) In die geest is ook bet laffe stukje van Een Studente" in de N. Amsf. van 23 November 11., waarin (NB. onder pseudoniem!) zonder enige grand aan de studenten die zich van revolutie afkerig verklaard hebben, de laagste motieven worden toegedicht. 2) Vgl. Handelingen II pag. 391. itiiniiiiililiiii IIIHIII imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiHnuiin,,,,,,,,, mijn gezin worden overgedaan aan den hoogsten bieder en de opbrengst zal strekken om oorlogsleening aan te koopen en uit de rente .daarvan distributie-vrije artikelen aan te kvopen tot beter onderhoud van mfln overblijvende familie. Macht de afschaffing van deze vijftig niet voldoende opbrengen voor dit doel; dan zal ik van nog vijftig mijner geliefde schoonheden afstand moeten doen en zoo vervolgens. Zij, die het droevig voorrecht hebben qe schoonste te zijn en dus het eerst van haar gemaal moeten scheiden, gaan links staan. De aanwflzing dier.eerste vijf tig en zoo vervolgens geschiedt door u, mflne gemalinnen, onderling." Onbeschrflfelflke verwarring volgde, want" verkocht worden was geen pretje. Morga natische vrouw des konings was toch altoos een betere, vastere positie dan gekochte vrouw, van wie weet een O.-Werl Doch daar de vrouwen, vooral diegenen, waarop zij wegens haar schoonheid of wegens baar invloed op den koning het meest jaloersch waren tot de .allermooiste" rekenden, kwam Arasro tot groot verdriet van haar zelf, die overtuigd was een plaats in de eerste groep te verdienen en van Bhefron, die werkelijk niet tegen eenige talenten op zou zien om deze schoonheid voor zich te hebben, pas in de tweede ploeg. Toen na veel geharrewar de keuze elndek was vastgesteld en de dames naar schoonheid opgesteld waren, nam Salomo weder het woord. Toen eerst bleek 's ko nings wijsheid in vollen omvang: Wie 973 monden spijzigen wil met de opbrengst van vijftig schoone vrouwen, ziet, hij is een dwaas. Wie een koning, die vrouw,e"beko<»I9kheid bemint, doemen wil tot OTO 1°br,ood> groene erwten, havermout en y/ji minder-schoone vrouwen, terwijl hij de vflftlg schoonste, di« zfln oog verheuef*n »n zij'n hart verblfldden, zou wegdoen uit zijn aanschouwing' ziet, ook hfl is een dwaas. En die een dichter van vrouwen schoon tot genieter van materieel eténsproza wil verlagen, is erger dan een dwaas, is gelijk een groenboer, die zélf regeerinesaardappelen eet, is misdadig tegenover zich stïm werïpSigï" DerhalVC ^^ Lasten en bevelen, dat de 973 minderm°k "ouwen direct verkocht zullen wor2h!lv * O.pbo.d en afslag'en dat de opbrengst S . ^.1tot het onderhoud der vijftig allerbekooriqkste sieraden van zijn gezinf Onze^ adjudant Chefron, die voor zfln bemoeleiüen «én per müle van de opbrengst In gern ot Jn natura zal ontvangen is belast met de uitvoering van dit besluit." Of de vertaling precies is weet ik niet, wel dat mij dit tot dusver ?nbekend brok geschiedenis op een avond laat Is voorge '«en door een hëbraicus en dat het toen ot titel droeg: hoe koning Salomo de dlstiributiemoeilijkheden in eigen kring op loste en hoe zijn adjudant Chefron op een koopje aan zijn beeldige egyptische, aan zijn Arasro, kwam."