Historisch Archief 1877-1940
2378
Zaterdag 20 Januari
A°. 1933
DE AMSTERDAMMER
WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Onder Hoofdredactie van G. W. K E R N K A M P
Redacteuren: H. BRUGMANS, TOP NAEFF, G. NOLST TRENITÉen H. SALOMONSON
Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM
UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF
Prijs per jaargang f 10.?bij vooruitbetaling. Per No. f 0.25.
Redactie en Administratie: Keizersgracht 333, Amsterdam
INHOUD: 1. Naar aanleiding van de lezing
van Oeorg Hermann, door Prof. Dr. Q. W.
Kernkamp Tijdgenooten, door Dr. W. O. C.
Bijvanck De internationale puzzle, door
Brandaris 2. Ruize-Rijm, door Charivarius
De Reinigingsdienst, teekening van Jordaan
Brieven uit Amerika, door Dr. Hendrik
Willem van Loon Het einde van de
,,A1gemeene", door Prof. Dr. A. O. Holwerda
3. Israël's wezen en willen, door Mr. J.
Ornstein?Hoofiën 5. Voor Vrouwen (red.
Elis. M. Rogge): Bijkomstigheden, door
Annie Salomons Nogeens de rol van de
getrouwde vrouw te Oberammergau, door
Nine Minnema Dans en Plastiek, door
N. Schaffer?Boekbespreking, door Dr. J.
Rutgers Uit de Natuur, door Dr. Jac. P.
Thijsse?6. Karakteristieken: J. H. Speenhoff,
door Is. Querido P. U. Q. door Dr. N. J.
Singels 7. Financien en Economie, door
Paul Sabel Spreekzaal Qeorg Hermann,
teekening van B. van Vlijmen 8. Welkom,
Vreemdeling? door Cornelis Veth
Oostersche tafereelen door Jan Poortenaar Dra
matische Kroniek, door Top Naeff Hanns
Heinz Ewers, teekening van O. Roland
9. De motie-Boissevain over de gemeente
auto's, teekening van Joh. Braakensiek
Zangers van het levenslied, teekeningen van
B. van Vlijmen Charivaria door Charivarius
De Verwoesting van het Nederlandsch,
door Dr. Ch. F. Haje De da-daïsten in
Nederland, door H. Q. Cannegieter 10.
't Schietgat, door Melis Stoke Uit het Klad
schrift van Jantje Vrienden en bekenden
II, teekening van B. van Vlijmen, met bij
schrift van Charivarius Ervaringen van een
humorist, door F. de Sinclair. Omslag:
Oplossing van de prijsvraag Kerstkortswijl
uit het Kerstnummer.
Bijvoegsel: Duitschland's houding bij de
bezetting van het Ruhr-gebied, teekening
van Joh. Braakensiek.
NAAR AANLEIDING VAN
DE LEZING VAN
GEORG HERMANN
Het waren er niet zoo velen, die de
vorige week, hier in Utrecht, de ge
legenheid hadden gegrepen om Georg
Hermann te hooren. En men moet al
een groot vereerder van dezen schrijver
zijn, om dien avond niet een verloren
avond te noemen.
Hij las fragmenten voor uit zijn eigen
werken: het begin van Jettchen
Gebert", een passage uit Schnee", en
dan nog een paar kleine schetsen en
een onuitgegeven stuk. Maar het kostte
de uiterste inspanning hem te volgen,
zelfs daar, waar je goed vertrouwd was
met wat hij voorlas; zoowel zijn accent
als zijne gebrekkige spreektechniek
maakten het moeilijk, contact met hem
te krijgen; eerst na de pauze werd dat
beter, toen je wat gewend was geraakt
aan zijn stem en er gelegenheid
kwam, een plaats op de voorste rijen
te bezetten. Toen heb ik enkele
oogenblikken gemeenschap gehad met den
kunstenaar, die de figuur van Dr.
Herzfeld heeft geschapen. Daarvoor
was ik gekomen, en voor mij was de
avond dus niet verloren.
f Van alles wat hij geschreven heeft,
zijn Die Nacht des Dr. Herzfeld" en
,,Schnee", het vervolg erop, mij het
liefst. Rekenschap van die voorkeur
zal ik niet geven; dat hoort hier niet
thuis; wat ik hier uit de genoemde
werken te pas zal brengen, heeft met
het kunstenaarsschap van Georg Her
mann niets te maken.
Herzfeld in wien de auteur zich
zelf uitspreekt ? is een herhaling van
de figuur van Onkel Jason uit Jett
chen Gebert" en Frau Henriette
Jacobij", maar die dan overgebracht
uit den tijd van omstreeks 1840 naar
de jaren vóór en tijdens den oorlog.
Een vrijbuitersfiguur ook in zijne
politieke meeningen. Erg on-Duitsch;
even on-Duitsch als Heine. Reeds vóór
den oorlog Die Nacht des Dr.
Herzfeld" speelt in den zomer van 1910,
en het boek kwam in 1912 uit .behept
met ideeën en sentimenten, die een
onvervalscht Duitscher deden gruwen.
Zoodat Hauptmann" Grübnau
een café-vriend van Herzfeld, een van
het clubje der dito-passabelen" (zoo
als in een vlinder-catalogus de licht
beschadigde exemplaren worden ge
noemd of die, waar de fleur van af is)
zoodat deze oud-gediende uit den oorlog
van '70 (hij had toen, als jong vaandrig,
in een Duitsche garnizoenstad den
manschappen de handgrepen geleerd)
dan ook stikte van woede en bijna was
weggegaan uit het cafévoordat hij
zijne gewone portie bier naar binnen
had gewerkt, toen Herzfeld een lofrede
hield op den kort te voren overleden
Engelschen koning Edward: voll
Achtung vor seinem Volk und voll Liebe
zu seinem Volk, stand er nicht i m
Gegensatz zu der groszen Menge, war
kein Soldatenkaiser, der an sein Schwert
schlug, war nicht Geschaftsführer
zugunsten einer kleinen Gruppe, war
nicht Lobredner seiner Plotte, die die
starkste der Welt ist".
Maar Herzfeld nam het den Haupt
mann" heelemaal niet kwalijk, dat hij
bij zulke woorden aanstalten maakte
om zijne vertering te betalen en heen
te gaan: in Rusland krijgt iemand, die
een andere meening heeft dan de
officieele, knoetslagen of wordt hij opgehan
gen of naar Siberiëgetransporteerd;
zoo onbeschaafd zijn de Duitschers
niet meer: sie spieszen nicht, sie
sa'beln nicht, sie schieszen nicht, sie
deportieren nicht sie tun nichts von
alledem mehr. Aber sie erklaren sofort
jeden für einen gemeinen Lumpen, der
nicht unentwegt Heil Kaiser Wil
helm !" " und Hurra Germania !" "
brüllt".
In den oorlog hebben we bij mij thuis
dikwijls tot elkaar gezegd: wat zou
Georg Hermann nu denken? zou hij
ook over stag zijn gegaan? en we hoop
ten en vertrouwden van niet; maar als
hij zuiver in de leer was gebleven, zou
hij zeker moeten zwijgen; wie weet,
iiiiiiiimiiiii immuun
iiiiiiiiimiMiiiiiiiitiiiiiiiimiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
VAN DEN ANDEREN KANT
Het is zaak in dit leven aan den goeden
kant der dingen te blijven. De dingen zelf
zijn zoo erg niet, waar het op aankomt is
niet aan hun verkeerden kant te zijn.
De Franschen zijn meesters in het korte
verhaal. Ik herinner mij van lang geleden
uit zoo'n verhaaltje het woord van een
vagebond die den réchter een idee wil geven,
van het noodlot dat hem vervolgt: hij heeft
menschen gezien die er door de revolutie
boven op zijn gekomen, maar hij zelf was
steeds te laat, en vocht nog wanneer de zaken
al hun keer hadden genomen. Monsieur Ie
Juge," riep hij meelijdenswaardig uit: je
suis néau mauvais cötéde la barricade."
Er zijn veel vagebondengeschiedenissen
onder de korte verhaaltjes, waarmee de
Amerikanen hun 'magazines' levendigheid
willen bijzetten. Men weet welke een beroemd
heid O'Henry zich in dit genre verwierf.
Hij bezat bijna het monopolie. Zijn merk was
het gewilde. Hij wist met aangeboren tact de
ingrediënten te mengen, die in den smaak
vielen van een publiek,dat maar heel korte
oogenblikken had te geven aan zijn gevoelig
heid voor verbeelding en tegelijk verrast,
gekitteld en toch gesticht wilde wezen. Om
niet te vergeten, dat voor snel genot de dronk
met geest en met schilderachtige prikkeling
moest zijn gekruid.
Maar waar zal men in geringer bestek
van tijd de afwisseling zoo wel van avon
turen als van landschap bijeen vinden, dan
in het vagebondenleven, wanneer men
hoe zwaar het hem in de oorlogsjaren
reeds aan is gerekend, dat hij in Die
Nacht des Dr. Herzfeld" geen blad
voor den mond had genomen !
Op de vraag, hoe Georg Hermann
tegenover den oorlog stond, hebben wij
in 1921 antwoord gerkegen. Toen kwam
Schnee" uit: dat is óók het verhaal
van wat Dr. Herzfeld, alias Georg
Hermann, tijdens den oorlog heeft ge
voeld.
Het was zooals we gehoopt en ver
trouwd hadden.
Toen Georg Hermann de vorige week
een passage uit Schnee" voorlas: den
brief van Herzfeld aan een van de
dito-passabelen", Hermann Gutzeit,
die twee zonen door den oorlog verloren
heeft; den brief, waarin Herzfeld, die
zielsveel van n van die jongens ge
houden had, onbarmhartig den leugen
blootlegt, waarmede menschen als Gut
zeit zich zelf diets maken, dat zij geen
troost behoeven, omdat zij zich ge
lukkig gevoelen dit offer op het altaar
des vaderlands te hebben gebracht";
den brief, die dan ook niet verzonden
werd, omdat hij den zwaar beproefden
vader, voor wien hij bestemd was,
zeker gekrenkt en misschien ziende zou
hebben gemaakt voordat het raadzaam
voor hem was, dat hij van zijne blind
heid werd genezen: eens zou de tijd
dat toch doen ! toen Georg Hermann
daarmee zou beginnen, vertelde hij,
dat hij eerst na het verschijnen van zijn
boek had gemerkt, dat in Well's Mr.
Britling sees it through" een dergelijke
brief voorkwam.
Hét was niet noodig geweest, de
verdenking van plagiaat af te weren.
Uiterlijk is er overeenkomst tusschen
deze brieven: beide zijn gericht aan een
vader, wiens zoon of zonen in den
oorlog zijn gevallen; beide worden
's nachts geschreven door iemand, die
den vrijen loop laat aan zijn overkropt
gemoed maar bij Wells is de brief,
behalve een poging om dt gedragslijn
van Engeland te verdedigen, een uiting
van het verstand, van den afkeer tegen
de redeloosheid van den oorlog, bij
Georg Hermann hoort men óók den
diepen smartkreet van een gevoelige
ziel, voor wie het leven in al zijne ver
schijningsvormen heilig is, den smart
kreet over het heengaan van zooveel
jonge levens, voor wie alle mogelijk
heden plotseling zijn afgesneden.
Diese armen, armen, armen Jungen,
die man hingemordet hat; wer nat
sich das Recht herausgenommen
nicht bei uns allein ! sie vor die
Kanonen zu hetzen? Wer ist daran
Schuld, dasz es geschehen könnte?!
Sie, Sie alle. Nicht von heute und
gestern sind Sie es, nein, durch Jahre,
duren Jahrzehnte sind Sie is. ... schon,
da Sie gedankenlos das Wort Feind
schrieen, da Sie Armee schrieen, Gene
rale, hurrah ! da Sie Vaterland brüllten,
Weltmacht, blauc Jungens, da Sie den
Mord hunderttausendfach vorbereiteten,
het met een filosofisch oog beschouwt?
De verhaaltjes van O'Henry zijn te veel
verspreid en te goed bekend, dat het noodig
zou zijn voorbeelden bij te brengen om het
karakter van hun inhoud te onderscheiden.
De man die ze heeft opgesteld moet het leven
van de menschen,dat hij schetst, intiem hebben
meegeleefd en meêgevoeld, hij is met hen
geweest en toch is hij niet van hen. Hij blijft
op een afstand.
De indruk, dien men dikwijls ontvangt, is
niet zuiver te omschrijven, men weet soms
niet hoe hij 't heeft met zijn sujetten....
Men vermoedde daarom wel, dat hij, die
in de literaire kringen van New-York leefde,
een mysterie had te bewaren. Maar bij het
leven van den schrijver is het op den achter
grond gekomen. Eerst onlangs heeft een van
zijn zeer weinige intieme vrienden iets van
het geheim ontdekt van O'Henry's leven, die
inderdaad William Porter heette en die een
tijd lang aan dien kant van het leven heeft
doorgebracht, welken men niet den goeden
kan noemen.
Through the shadows with O'Henry" heet
het boek door Al. Jennings geschreven. Het
legt den nadruk op de donkere zijde. Wij
leeren er de wreede, wilde wereld kennen van
het eind der 19e eeuw in Texas en de andere
Westelijke streken, waar Cowboys en bandieten
en het onverhoeds getrokken pistool den toon
aangaven.
Een aaneenschakeling van wederwaardig
heden is de jeugd van Al. Jennings, die be
stemd is om ons in het gezelschap van
O'Henry te brengen. Hij werd geboren in een
sneeuwstorm, op de vlucht van zijn moeder
met hare vier kinderen naar Virginië. Het was
in dedagen van den strijd tusschenNoordelijken
en Zuidelijken. Op eens in den winter van
1863 kwam een aanmaning van den vader,
Kolonel in het econfedereerde leger, om de
plantage te verlaten; zij zou in brand worden
gestoken om geen schuilplaats te zijn voor de
Noordelijken.
iitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiniiiiilllli
Van dien dag af dateerde de misère ....
Het werd letterlijk een gevecht tegen armoede
en gebrek om in 't leven te blijven. De af
loopende en afgeloopen tijd van den burger
oorlog was voor de verslagenen een periode
van wanhoop en wanorde. Wel keerde de
vader uit het leger terug, en misschien be
stond de kans het huishouden weer op te
bouwen, maar de moeder stierf, de vader
raakte aan den drank en van huis weg, de
kinderen stoven uit elkaar als een troep
ratten.
Al., de jongen dien we inde sneeuw geboren
zagen worden, een kereltje van tien of elf
jaar, verstopte zich op booten van de rivier
of reed met treinen mede, stal zijn eten en
maakte kennis met het Zuid-Westen. Wij
vinden hem terug op een ranch in Texas,
hij leert er het harde cowboy-leven met zijn
harde wetten, onder de leiding van een er
varen ranch-man, en de jongen, hoe klein hij
mag zijn, zet zijn borst op en gaat zich een
held van de prairie gevoelen.
Maar de man dien hij dient, wordt bij gele
genheid van een twist verraderlijk in den rug
doodgeschoten.
Dat eischt wraak: hij moet het bloed van
dien moordenaar hebben, zoo is de wet van
de prairie, en hij volvoert zijn heldenfeit.
In zijn opwinding gaat hij drinken en schieten,
als de manier is van de cow-boys. Overmand
wordt hij in de gevangenis gesloten. Zijn
vader, een gezeten man geworden, redt hem
daaruit en neemt hem mee naar Charleston
in Virginië.
Hij was toen veertien jaar, de ontbering en
het vechten waren zijn school geweest. Zijn
verstand was er niet minder om geworden.
In de hoofdstad van Virginiëvoltooide hij
zijn studie in de rechten in vier jaren, hij
en een van zijn broers.
Wat mag er voor bewegelijks en roekeloos
in onzen aard zijn geweest?" vraagt hij zich
af, want wij hebben nooit in het gelijke effen
spoor gemarcheerd. Integendeel wij schenen
nur urn ihn zu vermeiden, wie Sie
behaupteten; da Sie, was eine andere
Sprache sprach, haszten oder sinnlos
miszachteten. Nie ist einer Generation
von Vatern so geflucht worden wie der
Ihrigen, nie fand eine Generation von
Söhnen ein mehr schuldbelastetes
Erbteil, das man i h r aufzwang, weil sie
garnicht erst gefragt wurde, ob sie es
annehmen oder verzichten wollte".
Wie zóó voelde tijdens den oorlog,
stond alleen. Niet alsof er in Duitsch
land niet vele anderen zouden zijn ge
weest, die eveneens dachten als Dr.
Herzberg. Maar zij kenden elkaar niet.
Ieder leefde voor zich zelf op een een
zaam eiland, angstig, half verdwaasd,
omgeven door een hooggaande zee van
gedachteloosheid, domheid en gemeen
heid.
En zelfs wanneer men liet geluid van
die branding had kunnen overstemmen,
wanneer het mogelijk ware geweest,
teekens te geven aan de gelijkgezinden
aan den overkant, zich door hen te
doen verstaan wat dan nog? Het
lag niet in den aard van Dr. Herzberg
om proselieten te maken; hij wist van
tevoren, dat er een oogenblik zou aan
breken, waarop hij zich zou afvragen:
wat gaat het u aan? hij kende zich
zelf: als hij ging ijveren voor zijne
denkbeelden, zou zijn eigen Ik met ge
kruiste armen terzijde «aan staan, toe
zien, misschien bijval klappen maar
zelf meespelen, nooit !
Zeker, er waren menschen, die daar
aan geloofden, daarvoor werkten, daar
voor ijverden. Maar zoo meende
Dr. Herzberg met ne kleinigheid
hielden zij daarbij geen rekening: het
fundament ,waarop zij moesten bouwen
en waarop niets gebouwd kon worden:
de menschelijke ziel. Die was goed noch
slecht, maar sinds menschenheugenis
was zij zooals zij is: onveranderlijk,
stomp, ontoegankelijk voor eiken in
vloed. Eeuwen lang had de godsdienst,
met middelen, zoo krachtig als er maar
denkbaar waren, met methoden, zoo
vernuftig als men maar kon wenschen,
getracht die menschelijke ziel te
modelleeren, haar te bevrijden van haar on
verzoenlijkheid, vernielingslust, moord
zucht en zoovele andere slechte eigen
schappen wat had het gebaat? Voor
een korten tijd had men die eigenschap
pen kunnen onderdrukken, zij doken
altijd weer op, als een kurk, die onder
water was geduwd.
Indien de godsdienst zoo weinig ver
mocht wat zou dan het handjevol
menschen vermogen, de piraten van
den geest, de intellectueelen of de
geexalteerden, uit wie het schreeuwde:
het mag zoo niet zijn, liet moet anders
worden?"
Hoop op een betere toekomst geven
zulke beschouwingen niet. Menschen
als Dr. Herzfeld haten den oorlog juist
daarom het meest, omdat zij weten dat
hij niet kan worden uitgeroeid, omdat
den tegenspoed uit te nooden; onze kans liep
als een golf door een opvolging van kruinen
en diepten."
Een onbezonnenheid van Al. trok eens
klaps een streep door het succes van de
familie Jennings. De vader, versoberd en
respectabel geworden, was tot rechter aange
steld, de zoons hadden advocaten- en
procureurs-bureaux. De toekomst waarop zij allen
waren blijven rekenen, scheen voor hen open
te staan : daar liet onze Jennings zich ver
leiden- in een proces voor de rechtbank den
advocaat van zijn tegenpartij een
verd.leugenaar te noemen. Het tegenwoord bleef
niet uit, de pistolen werden getrokken, maar
de mannen werden gescheiden.
Daarom zou het echter niet zonder een
moordpartij afloopen; de eerste slachtoffers
waren twee broeders van Jennings; hun
moordenaars werden vrijgesproken, maar
voorzagen welk lot hen wachtte, wanneer
Al. de gelegenheid kreeg zich te wreken.
Sinds den dood van zijn broers was hij in
een staat van verzet tegen de gansche maat
schappij, hij gevoelde zich omringd door een
duisteren muur van onrecht en toen hij be
greep dat zijn vijanden liet uiterste tegen
hem wilden beproeven door hem als dief en
treinroover aan te geven, toen koos hij uit
zichzelf de andere zijde van de maatschappij
en is onder een bende roovers en
trein-ophouders gegaan en heeft een regelloos leven geleid,
toch niet zonder terug te zien met verlangen
naar zijn vroegeren toestand van onschuld.
Hij troostte zich met het denkbeeld, dat
de mogelijkheid toch niet was uitgesloten
van een terugkeer tot de fatsoenlijk doende
samenleving. De buit dien hij en zijn jongste
broeder hadden gemaakt bedroeg ongeveer
35.000 dollars. Hij was van plan de
kostwinning te verlaten en zich in een vergeten
hoek te gaan vestigen; reeds voelde hij zich
deugdzaam in het vooruitzicht op zijn aan
staande deugd....
Toen op een avond, een feestavond, zooals
zij althans aan de mogelijkheid daarvan
twijfelen.
Het pacifisme van de daad haalt de
schouders op over een boek als Schnee"
Zooals Georg Hermann zich niet zal
bekommeren om dat schouderophalen.
Want hij schreef het niet om te ge
tuigen. Maar om een kunstwerk te
scheppen. Als zoodanig moge het ook
bij ons worden gewaardeerd.
KERNRAMP
minimi iiiiiiimiiiiiiii
DE INTERNATIONALE PUZZLE
Midden Januari 1923.
Het gemakkelijkste is 't heden ten dage
satyren en afkeurende kritieken te schrijven.
De Duitschers doen het op de Franschen,
en de Franschen op de Duitschers. De
Engelschen f naar weerszijden, al naar gelang
de muts staat. De Italianen vooral tegen de
Engelschen. De goegemeente tegen den
geheelen rommel". Het slechtst komt Poincar
eraf; maar de aanvallen tegen hem zijn reeds
over het ergste punt heen, en de papieren
der Fransche regeering rijzen eenige punten,
met het omzichtige beleid waarmede zij de
Riihr-kolenmanoeuvre schijnt uit te voeren,
en met de iets te dik opgelegde aandoeningen,
waarmede Duitschland reageert.
De wereld schijnt alweer in twee kampen van
gemoedsstemming verdeeld, bijkans evenzeer,
als soms gedurende den oorlog 't geval was.
Er wordt andermaal propaganda gemaakt,
over en weer, gewerkt met redevoeringen
en met wat niet al, geacteerd en naar effect
gejaagd, met onware berichten gemanipu
leerd, evenals vijf jaren geleden. Alles van
den kant der eene partij en der'andere, om
maar opinie's op hare hand te krijgen.
Het is ook bijna weer even moeilijk als
toen, om echt van valsch, onwaar van waar,
waardevol van waardeloos te onderscheiden.
Het publiek doet daar dan ook maar weinig
moeite meer toe, is de kluts kwijt, en slikt,
maar maakt zich niet druk meer.
Over alles schijnt een geest, van onwerkelijk
heid te hangen. Bij Duitschland is het teleur
stelling, die het zoekt te omhullen met veront
waardiging; bij Frankrijk: dreigende zorgen,
met strenge preciesheid; bij Engeland: een
alles beheerschend verlangen naar rust, "met
royaliteit; bij Italië: nerveuse nood, met een
streven naar beslistheid; bij Amerika: stille,
naïeve verbazing, met onverschilligheid; en
bij de wereld in haar geheel: een eindelooze
onrust, waarom zij den mantel hangt eener
hopelooze apathie.
Toch is het»wijzer, zoo weinig mogelijk
satyrisch of afkeurend te oordeelen. Niet
dat hiervoor te weinig stof zou bestaan. De
fouten en onhandigheden, her en der begaan,
liggen voor het grijpen, helaas. Bij het volgen
van de verschillende phases uit den laatsten
tijd, van de voorbereiding, of liever van het
gebrek dan voorbereiding der Parijsche con
ferentie af, wordt men weer getroffen door
de zoo telkens bevestigde waarheid, dat de
omstandigheden te moeilijk voor de leiders,
of de leiders niet tegen de problemen opge
wassen zijn. Soms schijnt een boosaardige
kwelgeest als Puck den staatslieden parten
te spelen.
Maar in den grond is het toch ook een feit,
dat iedere staatsman van de huidige dagen,
in ieder land, veel consequenter dan de kri
tische toeschouwer vaak doorgronden wil,
handelt, zooals hij door de belangen en positie
van zijn land gedwongen wordt. Zij kunnen
voor het grootste deel niet anders. Het ge
makkelijkste anders", kunnen nog de
Britsche voormannen, die in hun doen en laten
het vrijste zijn. Zij zitten op de wipplank,
en kunnen naar twee richtingen. Zij staan
werkelijk voor alternatieven, als gewoonlijk
met de Britsche staatkunde 't geval is; en
zullen daarom ook, als gewoonlijk, het
gemakiiiiiiiiiiiiiliililililliiilliiiiliiiillimiiimiiiiii
men ze alleen in het Zuiden van de Vereenigde
Staten kan vinden, een hand hem aanraakte
en de stem van een bekende van voorheen hem
toefluisterde,dat de politie het hotel waarin
hij logeerde had omsingeld. Alsof zij den
danspret, waarvan zij vervuld waren wilden
voortzetten, dansten de beide broeders met
hun feestdos den nachtelijken tuin in en
stapten in een toevallige boot, waarmee zij
strootnafwaarts roeiden tot zij een
smokkelaarsschip ontmoetten....
De kapitein werd overgehaald voort te
stoomen in de richting van Zuid-Amerika;
de herinneringen van dien tocht zijn echter
Al. Jennings steeds doezelig gebleven, want
de cognac op de stoomboot mee gevoerd was
alle aandacht waard en op andere omgeving
werd niet gelet, totdat de kapitein de sloep
naar den wal stuurde om den voorraad water
van het schip te vernieuwen.
Jennings ging met de matrozen mee en
hoopte aan land een verfrissching te vinden,
ter afwisseling van de eeuwige cognac. Men
moest een paar honderd meters door de zee
waden eer de oever werd bereikt en voorwaar
het moet een potsierlijk gezicht zijn geweest
den zwervenden Jennings aan de kust te
zien aankomen, in zijn geteisterd balcostuum:
de hoed vol deuken en openingen, de panden
van den rok gescheurd, broek en schoenen
druipend, betnodderd, verfonfaaid. Maar geen
spier vertrok in het gezicht van den Amerikaan
in zijn smetteloos linnen pakje die onder de
verandah van zijn waardigheid waardig scheen
te genieten.
Is u de consul hier" vroeg Jennings.
Neen", was het antwoord, ik lig hier voor
anker."
Het was de eerste kennismaking van Jen
nings met William Porter, dien de wereld
kent onder den naam van O'Henry.
W. G. C. B ij v A N c K