Historisch Archief 1877-1940
18 Aug. '23. - No. 2408
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Op den Economischen Uitkijk
Van een'jaarverslag en
nog wat.
De Redactie der Groene" zond mij ter
bespreking het jaarverslag van het Verbond
van Nederlandsche
Fabrikanten-Vereenigingen" over 1922 (dat bij Nijgh en van Ditmar's
Uitg. Maatschappijen te Rotterdam verkrijg
baar is gesteld). Het bestaan en de yverkwijze
van dit verbond zullen zeker niet velen, die
onze dagbladpers eenigszins geregeld volgen,
onbekend zijn, want telkenmale vindt men
in haar kolommen langere of kortere
mededeelingen omtrent door dit verbond gehouden
vergaderingen, gevoerde besprekingen, aan
genomen moties of ingediende adressen. En
wanneer men nu ook weer dit laatste jaar
verslag leest, vindt men daarin een waarlfjk
eerbiedwaardige reeks van onderwerpen, waar
aan dit verbond in den loop van het vorige
jaar zijn aandacht heeft gewijd: achturendag,
arbeidsgeschillenwet, arbeidswet 1919,
bedrijfsradenstelsel, bemoeiing van arbeids
beurzen met het loonpeil, binnenvaart (wets
ontwerp), concentratie van den export,
collectieve arbeidsovereenkomsten, douane
formaliteiten bij de Nederlandsche Spoorwe
gen, Duitsche contracten (naleving van),
economische positie van het land, .ellemaat,
exportcredieten, export (tarieven voor),
handelsregisterwet, huurwetten.... wij zijn,
gelijk men ziet, in de alphabetische op
somming eerst tot de letter i genaderd, maar
dit lijstje geeft dan toch reeds een indruk
van de in dit verslag behandelde aangelegen
heden. Natuurlijk is niet ten aanzien van
alle eene actie gevoerd, meermalen betreft
de vermelding slechts een vervolg op vroeger
gedane mededeelingen.
Hoe dit zij, het Verbond strekt zijn be
moeiingen uit over een breed veld. Welk
standpunt de leiders van deze organisatie
innemen, is mijnen lezers zeker welbekend:
de frissche taal van den practischen zaken
man" wil het Verbond doen hooren, wat
te meer noodig geacht wordt omdat ten
opzichte van sociale en sociaal-economische
aangelegenheden in de Regeeringsbureaux
en in het Parlement een eenzijdige oriën
tatie te constateeren valt, die allengs verderfe
lijk voor het algemeen belang is geworden."
Nieuw is deze klacht niet; zij werd reeds
in 1899 geuit door de industrieelen, die,
orn daaraan tegemoet te komen, de
Vereeniging van Nederlandsche Werkgevers" op
richtten en haar sedert dien in stand hielden.
In tegenstelling tot laatstgenoemde is
het Verbond, gelijk zijn naam aanduidt,
een soort van centrale" voor
fabrikantenvereenigingen. Het aantal dier Vereenigingen
bedroeg 39 op l Januari 1922 met gezamelijk
ongeveer 1400 leden. Na verschillende mu
taties werd het jaar 1923 aangevangen met
35 vereenigingen. De uittreding van leden
in verschillende vereenigingen nam, zoo
lezen wij, in het afgeloopen jaar meer dan
gewone afmetingen aan, waardoor het juiste
aantal,, adhaerenten" aan het Verbond niet
nauwkeurig is vast te stellen; eene raming
van 1250 wordt niet te hoog geacht. Voortszijn
er 124 individueele leden en 118 donateurs.
Het is zeker te betreuren dat het uiterst
labiel evenwicht" der fhianciè'n van het
Verbond het bestuur noopt een gedrtjkte leden
lijst achterwege te laten.
Voor de lezers van de Groene", die slechts
uit een algemeen oogpunt in de door dit
Verbond behandelde aangelegenheden (mis
schien zelfs niet in alle) belangstellen, heeft
het geen beteekenis na te gaan, welke positie
deze organisatie ten opzichte van verschil
lende der aan de orde gestelde onderwerpen
heeft ingenomen, noch ook ten aanzien van
welke punten ik voor mij eenig voorbehoud
omtrent de juistheid dier positie zou wenschen
te maken. Maar nu dit verslag voor mij ligt,
wil ik toch op n belangrijk punt de aandacht
vestigen: de houding van dit Verbond
tegenover de meest aanbevelenswaardige
richting voor onze handelspolitiek. Het
bestuur, zoo lezen wij, heeft de vraag besproken
op welke wijze en in hoeverre de bijzondere
noodtoestand van verscheidene nijverheids
takken de Regeering tot maatregelen van
politiek-economischen aard moest leiden,
maar bij deze besprekingen bleek opnieuw
hoe buitengewoon moeilijk het was op dit
terrein tusschen de verschillende bij -ons
Verbond aangesloten
fabrikantenvereenigingen eenstemmigheid te verkrijgen." Daarom
heeft men zich over het vraagstuk der
invoerbelemmeringen niet uitgesproken, want
zegt men als wij niet namens vrijwel de
geheele in ons Verbond georganiseerde nijver
heid kunnen spreken, verzwakken wij ons
door niet te zwijgen.
Echter was het bestuur ten aanzien van
n punt op het gebied van de handelspolitiek
eenstemmig: het acht het een zeer groot
bezwaar, dat in het arsenaal onzer Regeering
een middel ontbreekt om tegenover landen,
die opzettelijk den invoer van speciale
artikelen in ons land belemmeren, te doen
gevoelen, dat onder zulke omstandigheden
op het binnenkomen van producten uit het
betrokken land hier te lande niet onvoor
waardelijk prijs wordt gesteld." De laatstelijk
aangehaalde, zeer diplomatiek gestelde woor
den wijzen, gelijk men begrijpt, zeer stellig
heen naar invoerverboden als represaille
maatregelen. En deze bedoeling treedt dan
ook helder aan het licht: in dit verslag wordt
er aan herinnerd, dat in het vorige reeds
gewezen werd op de zeer ernstige belemme
ringen, die Spanje in den weg legde aan invoer
van Nederlandsche gloeilampen. Onder zulke
omstandigheden hier te lande den invoer te
verbieden van een artikel, dat voor de be
hoeften-voorziening hier te lande niet van
overwegende beteekenis is en bovendien
nimmer den schijn van protectie van een
Nederlandschen tak van nijverheid op zich
kan laden, scheen ons volkomen gewettigd".
Dies stelde de voorzitter van het Verbond
een dergelijken maatregel voor in den
Nijverheidsraad, die het denkbeeld overnam
en het de Regeering aanbeval; het Verbond
steunde dien aandrang, maar onze regeering
gaf daaraan geen gehoor. Sedert dien, zoo
vervolgt het verslag, zijn de toestanden,
wat Spanje betreft, nog verscherpt: verschei
dene Nederlandsche nijverheidstakken wijzen
op dalende cijfers van haar export naar Spanje.
Inmiddels" zoo luidt het slot van deze
in het verslag was ons tractaat met
Spanje afgeloopen en de onderhandelingen
met de Spaansche regeering om tot een nieuw
contract te geraken, leden schipbreuk op de
ongevoeligheid der Spaansche regeering voor
concessies ten behoeve van onze nijverheid
zoolang hier te lande naar het oordeel van
Spanje exorbitante rechten op zuidwijnen
geheven worden."
Deze beschouwingen en mededeelingen ont
leen ik aan het Verbonds-verslag, omdat
zij zoo treffend in het licht stellen, wat
invoerverboden als represaille beteekenen en
bedoelen en wat men ermee bereikt. Bij dit
wapen uit het arsenaal" der handelspolitiek
denk ik altijd aan de Duitsche leus: der
Klugere gibt nach", de les, die vyij ook
steeds onzen kinderen, als ze kibbelen, trachten ?
in te prenten: wie het verstandigst is, geeft
den ander toe. Want wat is dit spel" van
invoerverboden als represaille anders dan
gekibbel tusschen Staten? Spanje begint met
een grief tegen-ons: gij heft exorbitante
rechten op mijn zuidwijnen; nu zal ik den
invoer van uw gloeilampen tegengaan ! En
wij antwoorden (zouden antwoorden, als het
Verbond zijn zin kreeg en onze minister niet
wijzer was !): wat? gij wilt mijn gloeilampen
niet? nu, dan wil ik uw zuidvruchten niet !
En dan? Wel, dan kijken wij elkaar boos aan;
Spanje doet het zonder onze gloeilampen;
wij drinken duurdere zuidwijnen dan noodig
is en wij spenen ons van zuidvruchten. Over
dit laatste gemis troosten wij ons dan met de
wijsgeerige overweging dat het artikel zuid
vruchten voor de behoeftenvoorziening hier
te lande van niet overwegende beteekenis is."
Inderdaad, wij kunnen ook zonder dit ooft
blijven leven. Maar wij vonden het toch maar
wat lekker! Want waarom voerden wij het
anders in?
Dit is nu juist het dwaze van heel dit ge
kibbel: wij ontzeggen ons zelf iets om den
ander te hinderen en moeten er ons nu maar
overheen zetten, dat dit ontzeggen ons zelf
ook hindert. Wanneer Spanje nu zoo dom is
dat het niet van onze prachtige gloeilampen
gediend is, moeten wij dat dan met een dom
heid beantwoorden door net te doen alsof
wij niet van zuidvruchten gediend zijn?
En wat zal dit ons offer voor hulp geven aan
de Nederlandsche gloeilampenfabrikanten?
Immers niets, want Spanje zal wel blijven
bestaan, al eten wij hier geen van zijn zuid
vruchten meer! Denkt men nu werkelijk
een ander land tot toegeven te bewegen door
zoo'n maatregel van weerwraak? Dat zou
alleen denkbaar zijn, indien we dien maat
regel op zeer groote schaal troffen, maar
dan zou de hinder ook voor ons zeer groot zijn !
Zoo is dit stelsel niet anders dan een spel
van speldenprikken, een politiek van kleine
middelen, die geen doel treffen, als strafmiddel
onbeteekenend, tenzij ge een waren
tarievenoorlog ontketent, gelijk destijds Frankrijk en
Italiëvoerden.... tot wederzijdsch nadeel!
Als overtuigingsmiddel volstrekt ondeugdelijk.
De toepassing kan alleen wrok en spijt
kweeken, niet die stemming van sympathie, waarin
men kans heeft tot elkaar te komen. Laten
wij als ,,<ler Klugere" toegeven, als Spanje
het al te.... Spaansch maakt!
S M i s s A E R T
uimifiimmmitiiiiiiiiiiiiiiimiuiiilllllliiiiilllllllllllllitlllllllllllllllllll
UNIE BANK
voor NEDERLAND en KOLONIËN
AMSTERDAM
en ROTTERDAM
Agentschappen in Nederland:
's-GRIVENHAGE, TILBURG,
LEEUWARDEN, OISTERWIJE,
UDENHOUT, LOCHEM en BORGULO.
Agentschappen in IndiS:
BATAYIA, SOERABATA,
SEMARANG, BANOOENG, KEDAN ex
WELTEVREDEN
i VREEMDELINGEN IN AMSTERDAM I
Teekening voor de Amsterdammer" door Bernard van Vlijmen
Dit is de weg naar het Rijksmuseum!
MOOI HOLLAND"
iiittiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiHimiiiiiiiiiiiMiii
In het stille struikgewas.
Gaat eens snuffelen in Brabant,
In de buurt van Oisterwijk... .
Waar in Holland vindt ge plekjes
Zoo aan heideplanten rijk?
Dwaalt eens langs de wonderpaadjes
In het Leuvenumschc Bosch,
Tuurt eens naar de edelboomen,
Spiedt eens in het zachte mos.
aat op Hagenau eens loeren,
Snuift eens rond op Rhederoord,
En geniet eens van het schoone
Wat ge daar al ziet en hoort.
Vaart eens naar het eiland Texel,
Speurt voorzichtig wat daar broedt,
Wat voor vogels men daar veilig
Tegen ondergang behoedt.
Landgenooten, buiten-zwervers,
Treedt in die Vereeniging
En vergroot voor ons natuurschoon
Haren ledenkring.
Doctors Oudemans en Thijsse,
Bijgestaan door het Bestuur,
Waken voor de monumenten
Van de HollandseVie natuur.
Kom. bevordert dit,
Wordt lid !
J. H. S P H E N H O F F
Voor de Vereeniging tot behoud van Natuur
monumenten
Wonderveel heeft voor nahuirschoon
Die Vereeniging volbracht,
Zuinig wist zij te bewaren
Bosschen-, water-, bloemenpracht.
Wat al bracht zij in die jaren
Met een zorg een werk tot stand,
Hoe omzichtig bleef zij waken
Voor het mooie in ons land !
Rijdt of loopt eens. landgenooten,
Door of om het Naardermeer,
't Is er kwetteren en kwaken,
Tjiipcn c» gckwinkeJeer.
't Is er vol van rietgeheinien,
Vol geritsel en geplas,
IIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlnlIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIlllllllflIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllMIIII
111111111 "'"""imiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiii iiiiniti IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIII*' 411111111111
DE TWENTSCflE B JUK
Amsttrdafe, Rotterdam, 'j-8raven!iage, Dordrwht, Utrecht, Zaandam.
tatert kapitaal f 35.500.000,?Rmrven: circa f 12 000.000.
ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van:
B. W. BLIJDENSTEINiSCo.jSJ-MVnreadneedlestreet London E.C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede.
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening-Courant met Rentevergoeding.
In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Bulten!., Vreemde Munt, Coupons.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Rembourscredleten.
In- en Verkoop Effecten.
Bewaring van Waarden. Safe Deposlti.
Verzekering tegen verlies bij uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeellng
CRED1ETVEREEN1GING, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek
?f andere zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S
Direct opvorderbaar _________ n/,%
Tien dagen opzegging ia/4
Een maand vast , . l op nader overeen te komen
Een maand opzegging J voorwaarden.
Drie maanden opzegging. . . 3 % \ Vanaf den dag der
opZes maanden . . . 3J [ zegging wordt i %
Een {aar . . , 4 J minder rente vergoed.
Voor andera termijnen, zoomede voor grootere bedragen
volgens overeenkomst.
OHÏAS&- ei BÏTAALKAS
liiBii Doiiinsliiit 20-22,
Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000.
Uitstaande Leeningen. . 19.535.900.
Pandbrieven. 18.889.600.
Reserves 1.197.720.
Hoofdkantoor: te 's-Q R A VEN HA O E, NASSAULAAN 23.
Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15.
De Maatschappij stelt beschikbaar:
4J% en 5% PIIDB1IEVEI TEIEI BEOISKOEIS In itiikkn m f
1.000.f 500.- H f IDO.-, «ET VEIFLIGHTE JUILIIKSCHE UITLOTIH, iinuij.nil. 1921.
Dt Directie: Mr. D. VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUBBEN CATE,
Renteverg. voor gelden a deposito
met l dag opzegging 1^ pCt.
Bedr. tot ? 20.000 terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging l % pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement.
SAI-S DEP08IT INRICHTING,
geope*d :
opWerkd.v.83/4V.m.tot4y»uurn.m.
op Zaterdage.) en
Beursvacantledagen des morgens v. 8'/4 tot 12 uur.
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10. per Jaar) en hoogerte huur
voor bij de Directie bekende of
geïntroduceerde personen.
Assurantie
kantoor
Billijke premiën
voor alle soorten van
Verzekering,
Heerengracht 184
Amsterda m
DE AMSTE RDAMME R
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 10.?per Jaa»
Levensverzekering Maatschappij
flrnbem
verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden
Standaard Hypotheekbank
te ROTTERDAM
Directie:
Mr.H. H.C. CASTINBIJR n
I. MOSJBIJUN
De Bankgeeft onder contrOli
van het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantoot
5% Fandbr. tegen 95%.
De Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70
De Bank verstrekt gelden tot
elk bedrag met een minimum van
l 1000.?op zakelijk onderpand
en onder borgtocht, met in
pandgeving eener polis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en
verkoopt 6% schuldbrieven in stuk
ken van ? 1000.?, ? 500.?en
? 100.?tegen den koers van 99%
Residentie Hypotheekbank
's-Q R A VEN H A GE Anna Paulownastraat 97.
TRUITBH'I IN ACCOUNTANTSCONTROLB
5'/2°/o Hypotheekbrieven tegen100°/<
Opelmohammr * amrl n* W Jaren.
Directie: K. E. ABBINO. D. VAN OOKIT.
De Haarlomsche Hypotheekbank
Directie: Mr. A. S.MIEDEMAS P.H. CRAANDIJK
Kapitaal 12.500.000 Reserves f510.239
Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300
SpCt. Pandbiienn tijen hulsten Imstirdaniicban Beunkos».
Illustratiedruk-papler van de Firma C G. A. CORVEY, Keizersgracht 255, Amsterdam, Tel. 41202 en 40555
IEDEIU1DSCIE
Gestort Kapitaal ..... f 80,000,000.?.
Statutaire Reserve ..... f 19,769,180.?.
Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en VÜRAVENHAGE
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
Direct opvorderbiar , ....... l Vi %
l maand vast of opzegging .... 2 %
3 maanden vist o! opzegging. . . 3 %
6 H n n n ? ? ? 31/» %
12 ....... 4>/, %
Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen
lottitd, Hjpotluikbank 1001
Opgericht In 1864
foltaakend MnticfiippelüK Kipltul f5.000.00i
Verstrekt geld op eerste hypo
theek. Voor inl. wende men zich tot
het kantoor der Bank, Oed. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
in de hoofdplaatsen des Rijks.
De Di'r.Mr.W.v.RossuM.Mr.TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
EEN POLIS bij de
AMSTERDAMSCHE"
GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID
Sóliede grondslagen -Yoorzichfig beheer.
Qroofe openbaarheid.
Vraagf jaarverslag. - A'dam.TI.Spiegeisfraaf 17.
In iederen Boekhandel
voorhanden werken van
Guy de Maupassaof
6 deelen
gebonden a f 150
^Uitgaven van
Van Holkema & Warendorf, Amst.
Binnenl. Vaart Risico Sociëteit.
Amsterdam, Heeren «tracht 260
Tel. .? 48O22 (4 lijnen) 43822 (4 lijnen)
VERZEKERINGEN op alle Binnenwateren van Neder
land, België, Duitschland Frankrijk, enz.
VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en
Stoomboeten.
VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels,
enz. geladen In Schepen, Booten enz.
VERZEKERINGEN te LAND door geheel Europa pet spoor,
Wagens, enz.
VERZEKERINGEN per POST enz. op Ef fee ten,
Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa,
naar en van Amerika, naar en van Oost- en West-Indien, enz.
VER7EKER1NQEN op PASSAGIERSGOEOEREN. De scha d
In de Hotels enz. wordt vergoed. All risks verzekeringen.