No. 2553 DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EEN HISTORISCHE HERINNERING DOOR DR. W. VAN RAVESÏEIJN De slaking in bngeland DE geweldige worsteling, deze week in Engeland begonnen tengevolge van de mislukking der pogingen om in het mijnbedrijf een regeling te treffen tusschen ondernemers en arbeiders, voert de ge dachten van wie in de arbeidersbeweging reeds geruimen tijd werkzaam is, onweerstaanbaar terug naar het jaar 1912, het jaar van de groote mijnwerkerssta king vóór den wereldoorlog. ? Het zal velen allicht belang inboezemen thans over deze veertien jaar achter den rug liggende episcde in den klassenstrijd der Britsche arbeiders nog weer eens eenige bizonderheden te vernemen. Want de groote staking in het mijnbedrijf van 1912 met haar ge volgen is het prototype van de huidige beweging, die zich tot de algemeene staking", d.w.z. de staking in de groote vitale bedrijfstakken heeft ontwikkeld. En reeds de staking van 1912 leverde het bewijs, tot welke krachtsontwikkeling de Britsche niijn?werkers in staat waren in den strijd om wat zij als hun goed recht, een zeker maximum van levens standaard, beschouwen. De groote staking van 1912, die den Isten Maart begon en 5 weken duurde, omvatte evenals de huidige staking alle Britsche mijnwerkers, d.w./., de rond 660.000 leden, teen georganiseerd in de Mijnwerkersfederatie, de overgroote meerderheid uit makend van de in totaal 863.500 ondergrondsch toen werkzame arbeiders. Als gevolg sleepte zij, volgens de officieele gegevens der Engelsche regeering -?in de Labour Qazette na eenige weken den stilstand mede van de volgende industrieën: de ijzer- en staal fabrieken nagenoeg geheel, de b ikfabrieken grooten deels, de glasfabricage voor een derde, de aardewerk fabrieken grootendeels. De textielnijverheid daaren tegen begon eerst in de vierde week der staking den invloed er van te ondervinden en in de bouw vakken, begon tegen einde Maart gebrek aan mate riaal te heerschen tengevolge van ingekn mpen spoor wegverkeer. Einde Maart beschreef de g> cd inge lichte en zeer betrouwbare correspondent der K lnische Zeitung in Londen den t; estand als Volgt : Drie millii en arbeiders zijn buiten werk. Honderd duizenden hongeren. N :g veel meer hebhen sinds zooveel dagen geen vuur meer in den haard gezien. Sedert veertien dagen verliest het land Hl mi! i; en pond per week. N g is geen uitzicht op het einde. Wij leven in een toestand als aan den aanvang tier Fransche Revolutie en nu rgen of overnii.rgen is misschien reeds het verschrikkelijke onweer over ons Josgebarsten . . . . " Men ziet uit dit bericht, welken invli ed de toen malige staking, niet ondersteund dea r andere gronte arbeidersbonden, op het eci ui mische leven van hè' vóór-oi rlogsche Engeland uitoefende, dat /.ieh in een periode van grooten econ< misclien voorsp* ed bevend en financieel in een toestand verkeerde, die eiken Kanselier der Schatkist van nu ais een verl< ren Paradijs moet voorki men. De ca rnsp; ndent van den Franschen Tcinps schreef in dienselfden tijd, dat tengevolge van de staking der mijnwerkers, een ver starring t,f verlamming langzaam maar zeker bezig Was het geiieele CCOIK mische leven van Engeland aan te grijpen. Alle beoordeelaars waren her er ovtr eens, dat indien de staking nog een of twee weken :anger zou hebben geduurd, de gevolgen zoodanig /ouden zijn geworden, dat een katastrophe onvermijdelijk was. M.a.w., dat de vreedzame staking elan een spontaan karakter van heftige en bloedige botsingen zou hebben aangenomen. Men kan uit deze feiten zich misschien eenigszins een denkbeeld vormen van de gevolgen, die de huidige beweging op zooveel grootere schaal, en die van den aanvang af millioenen arbeiders meer heeft omvat, na eenige Weken zal hebben, wanneer zij zoolang zal Worden volgehonden. Gevolgen voor den DE R. K. PERS EN MINISTER VAN KARNEBEEK Teekening voor ,,de Groene Amsterdammer" door Joh. Braakensiek IN OlMS HOOFOWIAGA^lJ.J DEM HAAG PERZISCHE KELIMS ZONDER NAAD. VOOR DIVANKLEEDEN EIM GORDIJNEN -J DE R. K. PKRS: ..MET XOO'N K K E l' E R WINNEN DE I5ELGEN WEER!" Brilsclien Staat des te ernstiger, daar het eco en financicele leven in.g altijd in zoo sterke gevelgen ondervindt van den \\'ei'eldoi;i'io Maar de groote wi.rsteling van 1912 is misschien liet leei/.aamsl in onze dagen, wijl, van de eiselien, waar liet l< en en nu zij liet bewijs leverde van de eiii rnie en snelle vcrgrootitig der strijdvaardigheid, van de Eiigcisehe mijnwerkers, eu \'aiïtl e sing der klassetegcnstcMiugen in de laais aan den \Vt-reklnorleg Voi ralgaandc i meen. Immers, na 191 N zien wij, "P u'ootcr plaats gehad en dat tie mijnuerkersmassa's reeds in 1912 gei'.eei aiiders v.aren gew-a'tlen tle.n n. 'g enkele jaren geleden. Een tles Ie merkwaardiger, m tar Voor tie geiieeie on! \\ikke: n;g eau tie Brilstke arbeiders klasse sinds 2u iaai' karakteristieke ont\\ ikl\\ 'ing, wij! men haar onuiogelük ip rekening kan :-e!:i!!\eu var. sle ..'k t' en iii Engeland n.ig aüii'i reiai'ef /'V'kkt - eiausi ise:;e jiropagaiula en omdat deze arbeider? vi-. ir en ^eoüieiitle tte gi'oote staking van 1912 /ich l eu i n tieü! eioinente. n niv H etl van hun eigen ieiiiei's v. -i r, il gedui.ngeii za.ei] u- vet'i'in. l 'e ge^.e.dJLe : ! a k oigr-bev. i .i.-in:- in 1:;1 liiii'Ji^e Maling van dezelitie t mu ikkeliug. In 1912 was liet pa< vier laar i Lngeisclii miiiiW'-rkei's zich a.ansioie Panii, tiruiii zij iet dat ujdsiip eis de kracii' :L.M i hulptroepen der groote Liberale Partij en de M:c;M burgerlijk denkende en ..o.nsci v ai ic\ e" mei n1. den poiitieken zin, maar ier kcnsclu ising van Mm: a.lgemeeile denkwijze ni'chlen ge'tlen. 'loeii, m I9H8, werd die toetreding algemeen opgcvai als een Versterking van liet anti-S'-cialistiseh. behoudend element in de arbeiderspartij. Nog in 'i jaar IM:,, hadden de in meerderheid zuiver liberaal denkende mijnwerkers de aansluiting bij tie arbeiderspartij v eiWi.rpeti, waarbij de meerderheid ongeveer lii.i.i.ii bedroeg op een lotaal van 2UI.U.I) stemmenden, liet referendum, dat in Juni I1HI8 werd gcpuhiicceru. besliste de aansluiting met 213.M'O legen lt)8.rin stemmen; de arbeiderspartij omvatte na deze aan sluiting l', millioen vakarbeiders, georganiseerd in de verschillende bij haar aangesloten bonden; de Laboiir-fractie in Met Parlement wou er 13 lilh'i'uU' parlementsleden, de Vertegenwoordigers der mijnarbeiders mee. Vier jaar later treden deze zelfde mijnwerkers, die nog in 1908 door socialisten en uiet-si eialisteii, revolutionnair-gezindeii en behoudenden tot de fintfleur der nuchtere, behoudend-denkende en hande lende echt-BritscMe arbeiders gerekend werden, om zoo te zeggen automatisch aan de spits der arbeiders massa's, die niet door hun strijd voor lotsverbetering, doch eenvoudig door hun taai verzet tegen lotsver slechtering, want daar ging het bij den grooten strijd in 1912 eveneens om in hotsing kwamen met liet geiieele Britsche kapitalisme en de Engelsche staatsmacht ! Want hierover bestond bij vriend en vijand ook toen reeds geen twijfel, dat de groote staking van 1912, evenals de geweldige stakingen der spoorweg-mannen en transportarbeiders in het Vorige jaar, een politiek, een revnlutionnair karakter aan namen, verre het kader van een gewonen ecoiinmischen strijd om loonsverhooging, lotsverbetering of een gewoon verzet tegen verlaging van levenspeil tebuiten gaande. liet /.ou het bestek van dit korte artikeltje verre overschrijden, indien wij in bi/.i ndcrheden n- g eens wilden nagaan, In e tut < ngcli oflijk sneue revolut ii ?nnceriiigs-pn ces, in den zin van imwenu-üug in de denkwijze eener zoo gr-eie in beteekenis\vi!e categi r;e van .arbeiders, zieh :n een i< o kirt tijds verloop van v ier a zes jaar heelt '> o i t r,, k ken. l i's'o -ri-eii staat liet vast, dat de/e snelle verandering heet! :.)e n'. 'S~ -j Ie he\l i :.: nu,--' j (Ier |.M\ i ! -''M ^ n ' ' ' l 2 , /n is ei O: v-''..:k v.:o ilt/a. ,t!e re v', ; : u : ;. -n ni , -' : ne \a;! -i.'t'ü-- gi"'. 'i-, 1' u:.;-.-'::- del llrjisij,- -i'JK-;dl!\- ei: , "? biedi !'?.?: /e.lt1...- iu\:ti van tien s.riio ui r ?:!::-;.> ? ie;-en de .-. uil' piet p1 gn':,en '...a ., en :..'.'? -a de-', lümiu r 1; :;i. r- ..o: tlei1 --' vinl ! e v... i i-,' n:en en , :.-, J. S. MEUWSEN, Hofl. A'dam-R'dam-Dcn Haag. DE BESTE H O E D E N ! N HO L t. A N D TOEGEPASTE K,U N S T DOOR l.\\ I), \ OSKl IL l'er aankontliging van de tierde Bi ilogische Ten toonstelling te Amsterdam heeft Clir. Ie I\'nv een biljet i.ntvvi rpen, dat bij /.UII/;/MII( in den l laag gelilliiigrapheerd werd. In de frissche en vaak fijn genuanceerde kleuren van letters en versiering bleef, ook door de soepele behandeling, hel leere karakter van de litho volkomen beuaard, hetgeen een lof waardig streven te noemen is. Maar ondanks de goede eigenschappen, heeli de ontwerper deze plaat wat te lieflijk gemaakt. Want al deze vlinders, kevers. vogeltjes, hagedissen en nog zooveel andere dieren, die elk ,a)Z"ntlerlük beschouwd, ongetwijfeld te waar deeren qualileihübtvitten, vormen s,noen, vooral \ni.r een wamtpi :.-,! als eleze, een minder geslaagd geheel. Van tie be:e! tering is de eenvoud een deugd. maar daarmede heelt men dan ook al liet goede van tlit belangrijke onderdeel gezegtl. wam bijzondere eigenschappen In-zit dit lettertype niet ! In ieder geval toont /(' I\oi zich in dit werk een kunstzinnig bespiede!' der natuur, uaarvan liij een volgende maal, tenminste wanneer hij zieli vrij heelt kunnen maken van vreemde invloeden, zooals o.a. die van lluvtciihi (wiens tijd t' dl ool< al u eer ver achter ons ligt !) ongelw iifeitl ttii oorspronkelijker en h'gischer weergave '.al welen ie geven. Hotel Duin en Daal" - Bloemendaal Str. koud en warm water op alle kamers P R I V E B A D K A M E R S - Telefoon 2222 5