Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2568
CHAMPAGNE EXTRA
D U M I N Y
,A0eace< Comptolr des Pays-Baa
et de Pari», La Haye
[TELEFOONTJE
DOOR CEL 2
*' i Hallo! Ben jij daar Wal?
Dus niet en villégiature?
Te druk?
O, heb je gewacht tot Wibaut met
fijn begrooting klaar was?
Óf "ik' iii' hét .'/Handelsblad"' di
*> advertentie van jullie gelezen heb?
J* Reusachtig! Een fijne politieke zet.
En zoo heet van de pan!
Ja, ik herkende onmiddellijk jou
?^tijj er uit. Jongen, jongen, dat moet
tl inslaan: 16 pCt. Belastingverhooging!
"^ V/n met hetzelfde lettertype gezet als
/v' Dwangbevel" boven het vriendelijk
stuk dat wij van regeeringswege krijgen.
Ja, ja, je hebt het altijd voorspeld,
Wal. En niemand 3ie je gelooven wou.
He«tte "die juffrouw in Troje niet
Cassandra? Wat een kans om de roojen
eindelijk eens kwijt te raken. Als het
maar geen truc van ze is.
Wat ik bedoel? Dat ze er genoeg
van hebben en nu ze zelf geen uitweg
meer zien, jullie er voor op laten draaien.
Het is meer vertoond, Wal!
Vergeet niet dat er het volgend jaar
verkiezingen voor den Raad zijn!
En zitten ze zoo op rozen? Lees je
wel eens hun vakblaadjes? En wat die
schrijven over hun wethouders? Schreef
:een van de week niet met vette letters:
wat hebben we aan die rooje kerels
^als ze onze loonen toch beknibbelen?"
Waarachtig, je hebt gelijk het
is nu of nooit voor den Vrijheidsbond" !
? Maar je moet niet op je eentje ageeren.
Dat geeft niet.
Maar waarom niet met Weiss? Dan
heb je een staatsman van de bovenste
plank en wat een wethouder voor de
Kunst! Schaft meteen al de belastingen
pp de vrijbiljetten af. Die heeft' al vast
al de stemmen van al de telefoonjuffrou
wen en van al de dames van de
Rijksverzekeringsbank, die jaar in jaar uit de
grootste contingenten leveren van
vrijbiljetgangers.
En dacht je soms dat Zachie Jansen
geen aanwinst voor den Vrijheidsbond
?ou zijn? De liberalen hebben altijd een
paradepaard gehad waarmee ze het
volk en den kleinen man getracht hebben
te lijmen. En je kan geen beter verlangen
dan Zachie, want zijn aal en paling en
: panharing zijn populairder buiten de
Raampoort dan je heele Vrijheidsbond
binnen de Singelgrachten.
En vergeet niet dat je met Solkesz
het heele Rerhbrandtplein en omgeving
hebt. Dat moet je niet uitvlakken, want
waar maken ze betere politiek dan
s'avonds na bezetten tijd op het
Thorbeckeplein?
Dat spreekt. Van den Generaal en
Frida en Jan en Meerveld ben je zeker.
Dat zijn weer vier. Dat is met de
Weissneutralen al zeven. En met de drie die je
zelf hebt is dat al tien. Je bent er al haast.
En dacht je dat Douwes en Spier
en Baas niet mee gingen als al het
fatHET fPHENOMEEN
De jongeling had zijn examen gedaan,
en trok op tournee naar de,
buifenfamilie;
hij lief de gesprekken een poosje begaan,
en gaf dan in 'f korf zijn idee te verstaan
in 'f hlosofeerend familieconcilie.
Hij werd door de ooms ten exempel
gesteld
voor 'f nefelijk inzicht in 's jongelings~
plichten;
hij werd door de tantes verheven tot held,
en onderde mannen-mef-toekomstgeteld,
tof stichting der schare van huwbare
nichten.
Hij hield z'n vacantie en sprak languissonf
van cerfiffcafen, dip/oma's en acfen;
hij prees de genoegens van 'f liefelijk land;
hij praatte, en las nog alleen in de krant,
of vrienden en 'kennissen slaagden
of zakten.
Hij werd een natuurmensch (bekende
hij vrij),
en wilde de studie voorloopig vergeten;
hij liep door het dennenbosch, lag in
de hei,
hij praatte met boeren en dorpsburgerij,
hij was door natuurmin bezield en
bezeten.
Hij zat in den avond, en zag met een zucht
in 'f schoon van den vollenden schemer
een wolk, violet in een sepia lucht,
en hoord" op den weg nog wat
stemmengerucht
en avondgepraat in de landstaal van
Cremer.
Toen 't donker werd (en ze praatten
nog wat,
en de sterren, als lichtende droppen,
ontwelden den donkeren hemel, en 't pad
der vallende sfer was een goudspoor),
toen had
hij de wetten van Keppler subietop
de proppen!
KUMCRA NOSALIS
soen onder jou vleugels zit? Dat is al
dertien. Een beroerd getal maar laat
dat je niet weerhouden.
Ah, dat dacht ik wel. Maar daar
is een patent middel voor. Wil je de
katholieken hebben, dan geef je
Wierdels een wethouderszetel.
Maar waarom zou hij in jou com
binatie democratisch zijn? Alles op zijn
tijd, zegt Ferdinand en hij brengt je er
zeker zes of zeven mee. Dat is twintig.
De communisten doen natuurlijk
met je mee om van de roojen verlost te
worden. Dat is vier en twintig en je
hebt Wibaut gewipt!
En als je dan Abrahams de
wasscherijen en de badhuizen geeft op voor
waarde dat hij ze af moet schaffen
dan kan hij meteen geen kwaad doen
dan heb je tevens een prachtige
workingmajority met de vrijzinnig-democraten.
Niet te danken maar wees voor
zichtig, want ik blijf er bij: het kon best
een truc van den Machtige zijn en het
zou me niets verwonderen als zoo tegen
de verkiezingen in eens blijkt dat de
inkomstenbelasting zoo hard geloopen
heeft dat hij belastingverlaging kan
voorstellen en waar blijf je dan?!
Hallo? Ben je er nog? Het is de
kans van je leven, man. Succes, succes !!
CENTRALE VERWARMINGEN
-ML.HL
HERINGA ^WUTHRICH
HAARLEM.TEL 11966
DEN HAAG. TEL R.^ID. AMSTERDAM. TEL,
Eennieuw meisjesboek:
EEN GEZELLIG HUISGEZIN
door
RINA VAN DEN HOUT
Met illustraties van NETTY H E IJ LI G E R S
Prijs ingenaaid f 1.10
Gebonden, met geïllustreerd omslag f 1.75
De Telegraaf" schreef:
Een leeraar aan de H.B.S. heeft een groot gezin en er zijn nog
jongens bij hem in huis ook. Van al dit jonge goedje worden de
lotgevallen beschreven op levendige en vroolijke wijze. Een dik boek,
dat jongens en meisjes van 12?17 jaar ademloos zullen uitlezen.
Verkrijgbaar in iederen boekhandel en bij de Uitgevers
VAN HOLKEMA & WAREND O RF'S
UITGEVERS-MAATSCH. AMSTERDAM
RADIO
DOOR
RICHARD HEUCKEROTH
Hef Radiomicrofoon en het
acusfisch bedrog
A ANGEKOMEN bij het verschijnsel,
**? dat in het vorig artikel als acustisch
bedrog aangeduid werd, kan nu de
fluittoon van de viool alle aandacht
hebben. Wat toch is het geval bij viool
spelen? Men neemt er in werkelijkheid
twee luchtschuivingen of -schokkingen
waar. Niet alleen die welke door de
trillende snaar bewerkstelligd wordt,
maar ook en voornamelijk de in- en uit
ademing der viool-zelf door middel van
de /"-gaten. Deze is een gevolg der
pulseering van het bovendek, uit
dennenhout vervaardigd; de lucht wordt, gelijk
reeds gezegd, uit de harde niet
resonneerende ahornhouten rand en
onderdekholte der viool als het ware geperst. Hou
den wij de /-gaten dicht, dan verdwijnt
het toonvolume, en blijft slechts een
zwak toon beginsel" over.
Men kan in werkelijkheid van een
strijken" der lucht langs de /-gaten
spreken; een merkwaardige
coincidentie bestaat hier bij de oude
kerkorgelbouwers: in hun jargon worden de smalle,
lange, van boven open, viool- en
gamberegisters, strijkende" pijpen genoemd.
Een merkwaardige eigenschap van
het Radiomicrofoon is, dat deze ons
den toon der gestreken snaarinstrumen
ten alleen als continuklank brengt.
Want wat in werkelijkheid voor 't
ongewapend oor de karakteristiek der
strijkinstrumenten beteekent, is de meer
of minder snelle schoktoon. We zouden
haast van een wisseltoon" durven
spreken. Het Radiomicrofoon vormt dus
als het ware alles om in een zoo te zeggen
gelijk"toon.
Bij onmiddellijk aanhooren neemt men
bij lange en slap gespannen snaren
(contrabassen, violoncelli, alten) dezen
wisseltoon gemakkelijk waar; bij de
viool valt de snaartrilling door den
strijkstok veroorzaakt nauwelijks te
hooren. Het zelfde verschijnsel geldt bij
de koperen blaasinstrumenten. Bij deze
worden de trillingen voortgebracht door
de lippen van den bespeler, die de
lucht uit het instrument perst. Ook
hier een egaliseering door het microfoon
wat betreft den wisseP'toon. Is bij de
trombone, tuba, zelfs hoorn- en
trompet-in-de-laagte, deze waartenemen, de
radio h|ft het verschijnsel op.
Dit verschijnsel is dus eenzelfde bij
alle strijk- en koper-labiaal instrumenten,
en bijzonder merkwaardig is dit
micropogen ten opzichte der percussie-in
strumenten. De strakke snaren van
klavier en harp krijgen een zeer fraaien,
zij 't ook slechts korte doorklinkende
continuklank bij roffel, trommels en
pauken vooral is het verschijnsel het
opmerken ten volle waard: de eigenlijke
klop wordt tegenover het uitpersen der
resonantie-holte de mindere, evenals dit
bij het strijkinstrument het geval is.
Het sterkste behoudt de schoktoon
zijn typische eigenschap bij de
houtrietinstrtimenten. Hobo, clarinet, fagot,
Engelshoorn (alt-hobo) en hobod'amore.
Het slaande enkel-(clarinet) of dubbel
riet is hier wel de krachtigste factor van
klankintensiteit.
Bij alle hier behandelde instrumenten
overheerscht de druk der uittredende"
lucht de luchtmassa buiten het instru
ment.
Bij de dwarsgeblazen fluiten blijven
beide luchteenheden vrijwel in
drukevenwicht. Hier is geen sprake van
longitudinale uittreding, maar blijft
de beweging van den luchtkolom
beperkt tot transversale trilling. En
't is merkwaardig, dat bij die fluiten
evenals bij de gelijkfunctioneerende
open prestant-orgelpijpen het zelfde
verschijnsel van toonlabiliteit valt waar
te nemen door het radiomicro; de toon
staat" niet in dit geval.
De naar aanleiding van de artikelen
ingekomen correspondentie wordt in
het volgend artikel behandeld.
E. J. Van Schaick
MAKELAAR
Korte Jansstraat 25bta Utrecht
WONINGBUREAU
Assuranties Telefoon 125
PEEK&CLOPPENBURG
TYP.: AMST. BOEK- EN STEENDRUKKERIJ V/H ELLERMAN, HARMS & CO.