Historisch Archief 1877-1940
DE GROENE AMSTERDAMMER VAN j JULI 1928
No. 2666
V
Gezicht van de Gelderschekade op de Nieuwmarkt en de Waag, door de Vischhal gemaskeerd
De schoonheid van Amsterdam
door H. J. M. Walenkamp Cz.
Ontsluiting van een der prachtigste ge
zichten In 't hart van Amsterdam
EEN bravo voor den Gemeenteraad der
hoofdstad !
'n Welkom besluit!
'k Schrok bij het lezen van onderstaand bericht,
voorkomend onder een afbeelding der Vischhal op
de Nieuwmarkt.
AMSTERDAMS RAAD WAAKT VOOR
DE SCHOONHEID DER STAD. De hoofd
stedelijke gemeenteraad heeft een voorstel aangenomen
om de overdekte vischmarkt op de Nieuwmarkt, die
het gezicht op het prachtige Waaggëbouw schaadt,
«/ te breken." (Tel.)
Eenige malen las ik dit berichtje over. Zou dat
waar zijn! En dat zoo plotseling?
't Geval wilde, dat, wat anders zelden gebeurt,
ik het Overzicht der jongste Raadzitting niet
gelezen had.
Men zal zich dus mijn verbazing kunnen voor
stellen, zoo men zich nog herinneren mocht, hoe
in de Groene" van 30 April 1927 de amotie van
dezen onooglijken sta-in-den-weg door mij bepleit
werd, maar hierop niet werd gereageerd. Tot nu,
plotseling, een besluit tot afbraak dezer wan
staltige, een der schoonste gezichten in 't hart der
Stad versperrende vischhal zou genomen zijn?
Dat zou dan als 'n duvelt je uit 'n doosje gesprongen
wezen. Maar 'n goed duveltje ! Zoo moesten er
mér zijn.
't Bericht bleek echter voorbarig.
Wel deed het raadslid Gulden in bedoelde zitting
het voorstel tot afbraak der Vischhal. En, gezien
de stemming van eenige andere leden die het
woord voerden, en de geringe oppositie, bestaat
er, dunkt ons, kans op aanneming ervan. Laat
ons hopen, dat ook Burgemeester en Wethouders
het sympathieke voorstel welgezind zullen zijn !
B. en W. zegden bij monde van den Burgemees
ter prae-advies toe.
Op dus ! allen, die een der fraaiste gezichten in
't centrum der Hoofdstad, met ais middenpunt de
Oude Waag (de historische St. Anthoniepoort)
ontsloten willen zien.
De voorstanders dezer amotie in den Raad,
gronden hun voorstel op het feit, dat deze vervallen,
Pijnloos Scheren
Vlug Seheren
Schoon Scheren
zonder dat Uw huid stukgaat of naschrijnt
ook al is Uw baard nog zoo zwaar en hard,
indien U slechts vóór het inzeepen de
baardoppervlakte inwrijft met een weinig
Does 30,60, Tube 80 et. P U ROL
overbodig geworden vischhal van verschillende
zijden het vrije zicht op dit oude schilderachtige
monument ernstig belemmert. Dit is juist gezien.
Doch voor ons is 't van nog grootere waarde, dat,
door deze verwijdering. vla.k bij de inkomst van
Amsterdam, van den Schrijerstoren af over de
Gelderschekade heen gezien, een heerlijk verge
zicht zal geopend worden op de levendige
Xieuwmarkt, met als achtergrond daarvan de
Kloveniersburgwal en de St. Anthoniebreestraat, met vei'der, in
't centrum daarboven, als rijzig dominant de
ook thans dit stadsbeeld reeds beheerschende
Zuidertoren.
Wat we als argument voor de verwijdering der
vischhal in .,de Groene" van 't vorig jaar reeds
aanvoerden, komt in 't kort op het volgende neer:
Op het verdwijnen van dit onooglijke gebouw
zouden we niet zoo aandringen, indien het alleen
maar leelijk was. Aan heel wat ergers toch zijn we
op den duur gewend geraakt en daarvoor nagenoeg
immuun geworden !
Ons hoofdargument voor de verwijdering is
gewichtiger. Waat welk een prachtige vermeer
dei ing zijner wereldberoemde stadsbeelden en ver
gezichten verkrijgt Amsterdam daar niet door !
Als reeds gezegd: het gezicht van de Gelder
sche kade af op het Waaggebouw en de Xieuwmarkt
wordt door de vischhal plomp gestuit, als door een
BERGT UWEN INBOEDEL
BIJ VOORGENOMEN VESTIGING IN
DEN HAAG OF IN HET BUITENLAND
BIJ DB PIBMA BATENBURG & FOLMER
TE 'S-GRAVENHAGE,HuuGENSPABK22
TELEFOON 11030
EIGEN GEBOUWEN. Bespreking kosteloos
8PEC. BlNNENL. EN INTERN. TRANSPORTEN
grauwe muur of schutting, waarboven OH waar
langs liet oude monument met zijn torentjes
schuchter en verward uitkomt kijken; terwijl het
gezicht op den levendigen Kloveiiiersburgwal er to
taal door verborgen is.
De Geldersche kade, met haar vracht van binnen
schepen en aardige oude gevels, is op zichzelf
mooi genoeg; maar die botte, leelijke afsluiting.
bederft verder alles.
Kn deze afsluiting nu dankt Amsterdam uit
sluitend aan de onoordeelkundige plaatsing dier
vischhal op dit gewichtig punt; hetgeen in het.
midden der vorige eeuw geschiedde.
Vóór dien tijd was het doorzicht daar geheel
open, vrij en ruim, een mastbosch van schepen
aan beide zijden van het marktplein, met als
rniddenpunt de oude Waag !
Welnu, met weinig moeite en kosten, met geringe
opoffering, kan dit stadsbeeld herwonnen worden.
Waarbij nog het niet geringe praktisch voor
deel komt, dat de drukbevolkte Nieuwmarkt
door dien afbraak een flink stuk plaatsruimte
winnen zal. (Ongeveer een vierde harer oppervlakte).
'n Ontmoeting
Van de Geldersche kade komend*;, ontmoette
ik bij 't Centraal station een kunstschilder, bepakt
met ezel en schilderkist, en een nog versehe olie
verfstudie, een gezicht op den Montelbaanstoren.
met de Oude Schans voorstellend, in de hand.
Het was de stadsgezicht- en
landschapschilderVreedenburg.
We spraken even over het heuglijk bericht.
Enthousiast was hij erover; en ik bemerkte zijn
teleurstelling, toen hij vernemen moest, dat hel
bericht voorbarig was.
Kn hier sprak hij ongetwijfeld onbewust uit
naam aller, zoo buiten- als biiinenlaridscbe kunst
broeders, toen hij zeide:
We hebben dat ding al wat vervloekt !
Hoop, dat jelui succes hebben !"
Doch laten dan kuristvereenigingeu als Art i,.
St. Lucas en andere, en ook vereenigingen als de
Oudheidkundige Bond, Amstelodarnum, 't
Koggeschip, Heemschut, llendrick de Keyzer. hiertoe
medewerken door het zenden van eeu
adhesirbetuiging aan ons Stadsbestuur.
Gezicht op de Nieuwmarkt, den Kloveniersbttryical en de St. Anthoniebreexlraat uit ven der
bovenvensters van de Wauij