Historisch Archief 1877-1940
10
DÉGROENE AMSTERDAMMER VAN i DECEMBER 1928
No.
2687Lnin: koeli
De Vi-Spring-matras is de beste
springveeren bovenmatras, welke
ooit gemaakt werd. De meeste
springveertjes geven het grootste
"comfort. Een Vi-Spring-matras van
l M. x 2 M. bevat 782 veertjes, daar
In Voonaad bij de voornaamste
bedden- en meubelmagazijnen.
Een geïllustreerde catalogus wordt
op aanvrage gaarne toegezonden.
Generul-Agent voor Holland:
B. M. L. A. WILLEMSE
Aft. TUMrut 32 ? Amitcrdui - Tel. ZM32
THE MARSHAL PATENT MATTRESS C°. LT»,
" Vj.Sprint Worfci, Victorie Roarf
'" * JuneÜoo, Undon. N.W. 10.
ie.
jprmq-CGmfori nooJiq,
i j j j
een grooter aantal niet practisch zou
zijn en bij een kleiner aantal niet
het maximum comfort en duur
zaamheid verkregen zou worden.
Eischl een Vi-Spring-malras en lel er op, dat ze
onzen geregistr. naam en handelsmerk draagt.
Vi-Spring Matrassen zijn te bezichtigen
en tevens verkrijgbaar bij de firma
KOLDEWEY 6 CORBIÈRE
Leidschestraat 30 Amsterdam*
Huize KLIM-OF
Rust' en Herstellingsoord
WASSENAAR
Prijs f 2.50 per dag-Tel, 125
Hoogtezen aanwezig
N. TIMMERS
Ged. Verpleegster
VRAAGT
VAN
IIISTEIÏEIO'S
ADVOCAAT
A.VAN BIJSTERVELD
AMSTERDAM
EXPORT
MCT OPSTAANDEW
t
HERSTELT
O. A. t.
O.Z.VOQRBUR6WAL ,
HHET BINNEN6ASTHUISJ
Spoor's
Mosterd
W. A. Spoor Jr., Culemborg".
BAOKmUCHTINGEN
coowcl eenvoudige ali betere uitvoering.
G, J, DE KONING 8 ZOON
Keizersgracht 447, A'dam
Tel. 43688. Opgericht Ao. 1789.
CLASIE, CASPERS 6 Co.
Behangerij Ameublementen Stoffeerden)
Moderne Landhuisstoffen en
Oud-Hollandsche Meubelen
VIJZELGRACHT 13, Telefoon 37354
Tooneel
Del Man |zonder Moraal (Mon
sieur Brotonneau), door Itobert
de^Flers^en Caillavet
De genegenheid van Oor Ruys
voor dit in alle opzichten gevaarlijke
spelletje, dat de Flers en Caillavet
hier bedrijven, is even onverwoest
baar als de genegenheden van den
heer Brotonneau zelf: van een over
dreven, maar t< >t in de ziel sympathieke
gevoeligheid. Men kan die genegen
heid slechts begrijpen, wanneer men
('or Ruys zijn rol ziet spelen. Met een
Z?>er doende zorgvuldigheid bereidt
hij het levens-elixer in dezen mormoon
malgrélui: een zielige held in een
stuk. dat met een ongelooflijke rou
tine geschreven is. elke zin op een
effectvolle repliek toegesplitst -- maar
op kunstmatige wijze het sentiment
stelt in dienst der satyre. Kesultaat:
onduldbare en breedvoerig uitge
sponnen sentimentaliteit, die slechts
in een lichte opvoering weg te spelen
is. Geen tweemaal draaiorgel asje
blieft en och god, die kamerjas a la
Stieglitz !
Als men de (goede) strek k ing niet zoo
nadrukkelijk op het hart gebonden
kreeg, zou zij wellicht minder luid.
maar doordringender spreken. Thans
is het Col' Ruys in een zeer bewonde
renswaardige rol: gedragen, innig.
in zijn pijnlijk naieve. maar even pijn
lijk besliste decisietjes. een engel
in een pal jas-rol tegenover een wereld
van duizend duiveltjes, die' in deze
opvoering nog weer eens extra, uit
hun schmink-doosjes komen.
Huizend min n. Maar voor de
tweede rol. waarom een aureooltje
gelegd is. geldt in anderen zin het
zelfde: liet alles doordringend mineur
van Tilly Lus is Ie zwaar \ r dit
(trouwens onmogelijk simpele!
kantoormeisje. Als zij heengaat en een
afgang van Tilly Lus is altijd een
beklemmende stilte komt men in
opstand tegen dit stuk en tegen den
boekhouder Hrotonncau. liet manneke
in wien het groote en onbegrijpelijke
begrip Orde de zuivere
mensehelijkheid beurtelings oproept, en weer
doodt.
('or Ruys haalt een oogenblik de
groote mogelijkheid van het gegeven
naar voren : (ie laatst e man. die 11 a ga l'
niet wilde verstoot en toen Sarah
terugkwam. Maai' hij vergeet dat dit
-,'noral het stuk is van de repliek die
daarop volgt, als de directeur hem
voorhoudt. dat hij moet kiezen, omdat
zijn bureau toch niet van Abraham
en .Jacob is. en Brotonneau antwoordt
antwoorden mort ..die firma
ken ik niet." l*it teekent de
moraliteit-in-boulevardsi ijl, men voert die
niet uit in houtskool. Maar als wij
dan even later ('or Ruys weer met
een fijn uitgespeelde noblesse zien
doorpiekereii en de fout narekenen.
die hij maakte, de eerste font sinds^O
jaren, dan vergeven wij dezen ..lout
dan zien ook wij gaarne den idealist
in den zakenman, in dubbele
beteekenis wellicht. Wij ge\ en ons ge
wonnen, zoo niet voor hel stuk. dan
toch voor zijn liefde voor dit stuk.
Want liet pleit niet alleen voor een
knap. maar ook \oor een ge\oelii;
kunstenaarschap, dat maar al te
Weinig feleeellheid heeft (III zich cip
deze doordringend ern>tige w i.i/.e te
Uilen. liet is eell fout. die ..-eed"
gemaakt wordt.
Boekbespr ekl n g..
.?. 31. IJssel de Schepper
liecker en J. van Randwijki
Mensehen. Tragedie -in vier
bedrijven en een voorspel.
Amsterdam, P. X. run Ka
njien en Zoon, r. /'.
I>e titel Menfierien, klinkt of
zorgeloi>s-onverschillig (spelen niet de
overgroote meerderheid van
tooneelstukken tiisscben ..meiischcn" :?? l of ietwat
pretentieus: ,.men.-,chen"! ..! ml was
tür weiche!". zooals men in
spottendslecht Duitsch pleegt te zeggen.
Hu. tóch geeft een titel vaak den
sleutel tot. de bedoelingen van den
schrijver, die ons andei> onduidelijk
/.ouden blijven, /ooals /.ij 't mij in dit
geval gebleven zijn.
Het voorspel doet MIS twee be
vriende medici zien: Albert en Fdix.
I'Vlix is niet. Albert wél geheel
ongeloovig omtrent medinmieke onthul
lingen en voorspellingen. 1-Vlix heeft
Albert. uitgenoodigd tot een seance
van ern medium, dat hij toevallig in
zijn praktijk ontmoet h-,-ft. Albert
verstopt in zijn portefeuille de
da>speld. (fie hij steeds draagt, en die
zijn. in tegenstelling tot !i;-m zelf. ze.-i
bijgvloovige moeder hem ..op haar
sterfbed gegeVrii (heeft) als een soort
van swastika. of porle-bonheur of
maseotte".
liet medium veiklaart onmiddellijk.
«a,-i r (!?? -lasspeld vcrbi n-u'e n i--,
velteit de u-ansche aan (le/.e >i,eid
veibolulell geschiedenis el! voorspelt
Albert d,- toekomst. ..Ken zwarte
\ rouw" zal in zijn leven komen en
alles vci-wueslcn. \\ij voelen a! ter
stond, dat die zwa.rte vrouw llce za.l
zijn. l-'elix' vrouw.
Natuurlijk wordt Albert. die niet
Maria getrouwd is. dat, ook de amant
van llee. .Maria, komt dit te weten.
zoo goed als Felix. .-n schenkt Albert
ten slot i e Vergeving.
Wat i-- nu de beiloeliiiL. van dit
stuk. de verhouding van tragedie tol
voorspel-' Als liet niet een
lenden/slukje is ten bewijze van 't bestaan
\au ni'-diumieke krachten - en dat
is het /onder 1 wijf ?! n'n-1 - dan le.oet
het gewicht g>-Iegen zijn iu de macht.
die de voorspelling, zonder dat Albe! f
er zich \an bewust is. op hem
uitoetent en die hem in de al te wijd
geopende armen van llce wa.nt de/.e
figuur is in het hart .>loos-t roi>\\ eloozi
\M'! overdadig sterk aaiig.?/..-( --
ai't W.-M'C drijft, i'.f wij moeten
a:;nneinen. dat Albert's onbewuste
!>.-geerten. die hem in die richt i nu drijven.
slechts door het medium zijl: arm den
dag gebraehi. Kik van de/e
oplossMiL^-i! /on de inhoud \ an ? -n
p^vcliolog-iscli uiterst in! ei-essant stuk kunnen
zijn. Mocht in de/e richt inu gestreefd
zijn. dan is hier toch ni--t bereikt.
doordat de gebeurtenissen zich
vo'trekken, /onder dat wij in
\Ikert'aard veel diepei- inzicht krijgen of v;?n
zijn \oovafgajMide beg.M'rteii o t' tegen
woordige, tot innerlijke!! stlijil
Voereude. Weifelingen Veel Vcl-li. lcn.
M'-ll is geneigd, zich el' o\er te
Vc!''>a/ -n. ais een der auteurs \ an dc/e
..tr;.-g.-die" \ i rnield te /i n de schrijf
ster, arii wie u ij een \i'n de
pijnbjkst-nax ranie stukjes onzer
tooneclkuns! dank,?)!. dal ook in zijn dialoog
/ -echt op 't doel afuiiiL.
l ie dialoog in deze ../i!. ei --n \
er! 'oi //i n- ". /, K ia Is de/.e .. keii r \ an k u n--1.
??n iet t i-r.-n" niet zonder IvhüaLY.uchl
door i|,.]i ,;il -_'ev -r Benoem l Wi 'dt . is