DB GROENE AMSTERBAMMER VAN 30 AUGUSTUS 1930 Uit de Natuur: KRONIEK Natuurbescherming door Dr. Jac. P. Thijsse EEN van de nuttigste instellingen, die in den jongsten tijd tot stand zijn gekomen is het ,, Office International de Documentation et de Corrélation pour la Protection de la Nature". Het is gevestigd te Brussel, Bue d'Egmont 9 en heeft tot Directeur Dr. J. M. Derscheid, die tegelijkertijd Secretaris is van het Comitébeige pour la Pro tection de la Nature. De kosten voor het Office worden tot nu toe gedragen door eenige Commis sies voor Internationale Natuurbescherming, die zich in verschillende landen hebben gevormd en waaronder de Nederlandsche meetelt als een der werkzaamste. De bedoeling van deze Comité's is, in de eerste plaats, wederzijdsche voorlichting en aanmoedi ging. Wanneer ge iets weten wilt over natuur bescherming in eenig deel der wereld, dan hebt ge u slechts te wenden tot het Office International te Brussel en alle gegevens worden u verstrekt, zoo niet onmiddellijk, dan toch binnen zeer korten tijd. Voor mij liggen thans de laatste publicaties van het office en wel Ie. een overzicht van alle wette lijke voorschriften voor natuurbescherming in de Belgische Kongo, 2e. een dergelijk overzicht voor de Engelsche Provincie in Centraal Afrika: Kenya en 3e. de Notulen van de Assemblees générales de l'Union internationale des sciences biologiques in de" jaren 1925?1928. Hierbij sluiten zich aan rapporten over natuurbescherming in de Camargue, in België, in de Belgische Congo, in Zwitserland, in Nederland, in Japan, in TjsechoSlovakije en in Spanje. Het is eigenlijk wel overbodig, oin te zeggen, dat relatief Zwitserland en Nederland aan de spits staan, wat betreft de uitgebreidheid van hun natuurmonumenten. Maar nu is het toch ook wel gezond voor ons, om te ervaren, dat andere naties ook het hunne doen en dat, wat wetgeving betreft, zoo'n land als Spanje ons zelfs vóór is. Ook heb ben die Spanjaarden een volstrekt natuurmonu ment, dat nog een heel stuk grooter is dan het beroemde Zwitsersche Nationaal Park in het Engadine. Dat is het Bergpark van Covadonga, groot 200 vierkante kilometer, dus zeven rnaal zoo groot als ons natuurmonument aan de Veluwezoom. Nu weet lang niet iedereen, waar Covadonga ligt; een half uur geleden wist ik het ook niet. Maar iedereen kent het Calabrisch gebergte en het centrale deel daarvan wordt gevormd door de Picas de Europa, in déprovincies Oviedo en Leon dus in de buurt van Santander. Het Spaansch natuurmonument wordt in zijn lengte doorsneden door de Kloof van Cares, 15 kilometer lang en alleen begaanbaar voor geoefende bergbeklimmers, niet eens voor lastdieren. Onlangs heeft dan ook nog een bezoeker van het natuurmonument zijn belangstelling met den dood moeten bekoopen. Zeer terecht belooft de Spaansche Commissie dan ook, dat haar eerste zorg zal zijn, de toegankelijk heid van het natuurmonument te bevorderen en er ook een paar blokhuizen te stichten, want je kunt daar nergens onderdak. Overigens lijkt het er heel genoegelijk met bosschen van verschil lende soorten van eiken, kastanje, meelbes, beuk, hazelaar, bevolkt door gemzen, beren, wilde zwij nen, damherten en wolven. Een tweede Spaansch natuurmonument ligt in de Pyreneeën in de buurt van de Mont Perdu, het beroemde Cirque de Gavarnie en de Bolandsbres, dus in klassiek terrein. Ook dit natuurmo nument is niet geschikt voor dames op leeftijd: Oes passages ne sont pas a la portee de tout Ie monde, parce que ce sont des sentiers tres dangereux dans tout leur parcours. C'est au point qu'en SCHAKEL WEJUSEft'EG 11-17«AMSTERDAM emden naar maat Bi] ons verkrijgbaar N. R. V. MONTA SCHOENEN beaucoup d'endroits il y a depuis tres longtemps des chevilles clouées dans la roche, sans lesquelles il serait impossible d'avancer. Même avec cela il faut une tête très; ferme et des qualité's d'acrobate pour tra verser la frontière. ..." Ik zou heel graag van de Spaansche natuurmo numenten wat meer willen weten en zal zeker Derscheid om nadere bijzonderheden vragen. Mettertijd kunnen ze heel beroemd worden. Dan is er nog de Pinsapar de Bonda in de bxiurt van Gibraltar. Dit is een woud van Andalusische dennen (Abies Pinsapo) een sparreboom, die bij ons in parken en tuinen ook wel gekweekt wordt en te kennen is aan zijn korte, breede, dikke naalden. In het Oostelijk deel van den Haarlem merhout staan (of stonden) een paar prachtexemplaren. Deze boom wordt in de vrije natuur al zeldzamer en zeldzamer en de Pinsapar de Bonda schijnt een van de laatste bosschen van de Andalusische spar te zijn. Bovendien verkeert dat bosch ook nog in vervallen staat. Het is te hopen, dat onze Spaansche vrienden den boom nog kunnen redden. Er bestaan in Spanje nog al heel wat ver een igingen tot bescherming en behoud van planten en dieren en het aardigste is wel, dat deze zich met de Portugeesche Vereenigingen in verbinding hebben gesteld. Zoodoende is de Iberische Federatie voor bescherming van Planten en dieren ontstaan, een zeer mooi voorbeeld van internationale samen werking. Hoe prachtig zou het geweest zijn, wanneer wij met de Belgen samen den Sint Pietersberg hadden behouden of met de Duitschers het Amtsveen. Juist aan de grenzen liggen dikwijls de mooiste natuurterreinen. Het Zwitsersch Nationaal Park zou prachtig uitgebreid kunnen worden met belendend Italiaansch gebied en daar wordt ook wel aan gewerkt. Steeds duidelijker wordt gevoeld, dat het inter nationaal contact bevorderlijk is voor de nationale actie en ook, dat wat iedere natie tot stand brengt van internationaal belang is. Ons Naardermeer en Texel, de Camargue aan de Bhöne-monden, het Zwitsersche Nationaal Park zijn daarvan bij uitstek duidelijke voorbeelden en lang niet de eenige. Durf.... in 'n Sigarenzakje Ja zeker, de teekening op dit sigarenzakje is een bewijs van durf. De sleur wil een afbeelding van het betreffende winkelhuis of het portret van een beeldschoone dame met een tammen leeuw, die sigarettenrook in zijn koninklijke oogen krijgt. Deze Amsterdamsche winkelier durfde met dien sleur te bre ken, zóó volkomen te breken, dat hij de enge overweging dat ,de 3 .kistjes eigenlijk op hun kop staan" op zij zette terwille van een betere vlakvulling. Er is om dit ding gegnuifd, men heeft het dwaas ge vonden. Zooals dat altijd gaat met iets dat zich durft los maken van de con ventie. Tegenover de honderden karakterlooze sigarenzakjes, die achteloos weggeworpen worden zon der dat de naam van den winkelier gelezen werd vraagt dit de aandacht, tegen wil en dank, en het zal niet zelden bewaard blijven. Zoo vormt het in al zijn eenvoud een doeltref fende reclame. Op het origineel zijn de voorzijden der 3 kistjes in oranje gedrukt, waardoor het aesthetisch aanzien en de reclame-werking belang rijk winnen. iMHütljaBk lB.^»^~.w. w< MSI6AREN* IVIASAZIÜN JOH. LEIAJIS Het geheime Rapport HET is een vreemd geval daar in Maastricht. Nu door de stoutigheid des heeren Drop een deel van het rapport des Bosschen advokaatgeneraals is bekend geworden, blijkt, dat 't ' eigenlijk de politie zelve was, die de rel en de schietpartij van den 16en October '29 organiseerde, waarbij dooden en gewonden vielen. Niet echter de geheele politie, doch een B.K.-kern van agenten onder leiding van een adjunkt-inspecteur, ageerende buiten voorkennis der chefs. Het gevecht scheen dan te moeten bewijzen, hoe gewelddadig de on-roomsche stakers der zinkwitfabriek waren, opdat strenge maat regelen ter onderdrukking konden volgen. Ongeveer op de wijze als destijds in het tsarenrijk oproeren, werden geprovoceerd, waarna men dan des te meer tegen de revolutionnairen kon te keer gaan. Natuurlijk handelde die R.K. agenten vereeniging niet uit zich zelve, maar gelijk de politie commissaris aan den advocaat-generaal berichtte hoogstwaarschijnlijk op instigatie van zekere gees telijken, die eerst bij hem en den burgemeester getracht hadden een gelijk doel te bereiken, zegge het gewelddadig fnuiken der staking, eh nu, waar dit niet hielp, zichzelf wilden helpen. De advocaat-generaal zegt wel, dat de geestelijke interventie niet bewezen is, doch de beide brieven van den commissaris zijn ten deze duidelijk genoeg. Temeer, waar de geestelijke adviseurs der werk lieden vakvereeniging, die erkend was en de staking had opgegeven, inderdaad er belang bij hadden ook de staking der socialisten te zien geëindigd, zou niet wellicht het arbeidersbloed luider spreken dan de gehoorzaamheid en de zwaar gepatronizeerde B.K. vakbond uiteenvallen, in getrouwen en, overloopers. Zoo wordt de geestelijke hand b merkbaar van de uitsluitende erkenning (mottioVerdeel en Heersch) der B.K.-organisatie dóór de zinkwitdirectie tot de schietrelletjes op lift October 1929 toe. Dewelke toen onbedoeld nood lottig afliep, want er werd ook minstens n agerit gedood en het geval verwekte zoo'n opschudding, dat de regeering er zich wel in mengen moest. Maar het zeer omstandig en blijkbaar nauwgezet rapport van de zoo niet onbevooroordeelderi, dan toch onkreukbaren advocaat-generaal wordt zorgvuldig achtergehouden. Daarentegen heeft men burgemeester en commissaris van Maastricht berispt wegens gebrek aan beleid".... Uit-de thans openbaargemaakte fragmenten van het rapport blijkt echter minder van dit gebrek" als wel van een zonderlinge vurigheid aan de andere zijde," die zich beter van ijver onthouden hadde. En nu is de vraag, wat men van dit alles moet denken. Welke onlegitieme machten waren en zijn hier aan het werk, die niet minder dan twee excellenties, misschien zelfs een heelen ministei1raad, beïnvloeden? Nadat zij tevoren al een zink witdirectie en een heel politiewezen beïnvloed hadden. Het begint er in dit land bepaald SpaanschJezuitisch uit te zien, en terwijl men in het schoon verleden alleen het kapitalisme kende als ondergrondsche en geheime macht, is er tegenwoordi|g met dit clericale ministerie, geen oog meer op <je houden wie eigenlijk de staatsmachine beWeegj;. F. C. ' m