De Groene Amsterdammer van 25 Maart 1933 No. 2912 Fransche boeken J. van Nijlen ? Jean Varlst Ik zal geen kwaad zeggen van den psychologischen roman, maar wan neer men jaar in jaar uit stapels romans te lezen krijgt, ze mogen dan nog zoo voortreffelijk zijn, waarin al maar door de normale of afwijkende hartstochten en gevoelens en beider aantal is beperkt op dezelfde wijze worden beschreven en ontleed, smacht men wel eens naar wat anders. Na al die sombere, erfelijk belaste burgers, waarvan Mauriac het eenzaam en verscheurde leven op vaak meesterlijke wijze uitbeeldt, en na al die cynische, eenzelvige jongelui die ons telkens weer, naar Gide's model, als de echte vertegenwoordigers der jongste gene ratie worden voorgesteld, gevoelt men de behoefte naar een andere atmosfeer. Het zou mij niet ver wonderen zoo de hernieuwde vogue ?van het detective-verhaal daaraan, althans voor een groot deel, zijn tegenwoordig succes te danken heeft. Wat er van zij, sedert een paar jaren schijnt het de mode te zijn dat de jonge romanciers ten minste nmaal hun kracht beproeven aan een detective-roman: zóó Pierre Véry met zijn roman Le testament de Basile Crookes, zóó Claude Aveline met La doublémort de Frédéric Bélot. Zelfs de . meer bezadigde realist Emmanuel Bove gaf ook zijn detec tive-verhaal onder den titel Le Meurtre de Suzy Pommier. Jean Variot daar entegen beproeft het, zich van den sleur der psychologische romans te bevrijden met Les Cowrsiers de Sainte Helene l), een avonturenroman in den traditioneelen zin. Jean Variot is een schrijver die in de hedendaagsche literatuur niet de plaats inneemt die hem toekomt. Hij was een vriend en bewonderaar van Charles Péguy en evenals deze was hij van oordeel dat elk werk dat men onderneemt stoffelijk of geestelijk moet uitgevoerd worden met de grootst mogelijke toewijding en ernst. Een boek moet, evengoed als een meubel of een drukwerk, vakkundig degelijk zijn; hetgeen vol strekt niet zeggen wil dat alleen de knapheid als maatstaf geldt en geest en hart afwezig mogen zijn. Integen deel, op geest en hart komt het in de eerste plaats aan. Maar een geeste lijke conceptie die niet geheel waarde loos is vraagt een degelijke technische inkleeding. Die opvatting, die door alle medewerkers van den leider der Cahiers de la Quimaine werd gedeeld, heeft althans tot dit resultaat geleid dat niet n van de rond Péguy geschaarde auteurs het zouden aan gedurfd hebben een boek te publiceeren dat niet een zekere geestelijke allure had. Ik meen, dat het overbodig is aan te toonen in welke mate tal van tegen woordige auteurs van dit begrip zijn afgeweken en met welk treurig resul taat. Maar dit is een andere geschie denis. Men moet daarom nog niet denken dat schrijvers als Variot en . E U05TERBEEK IEVEDT MEUBELEN /TOFFENJAPrïEN 'EN VIEEINSEN zijn makkers, omdat zij hun taak ernstig opvatten, sombere profeten zijn, die niets dan bijbelsche waar heden verkondigen. Integendeel, Variot heeft een zeer eigenaardigen humor en op zijn tijd een allervriende lijkst scepticisme. Men heeft slechts dit aardige boek van hem te lezen Liberté, libertéchérie, om overtuigd te zijn dat men tegelijk degelijk en sceptisch kan zijn. Ik in elk geval verklaar dat ik zijn jongste boek Les Coursiers de Sainte Helene met groot genoegen heb gelezen, n om het interessant verhaal, n om de prettige manier waarop het is geschreven. Ik zal niet beweren dat het alle psychologische romans uit den laatsten tijd in de schaduw stelt, maar er zijn er toch heel wat, wier verdiensten ik gaarne erken, maar die ik toch met veel minder belangstelling heb gelezen dan het boek van Variot. In Les Coursiers de Sainte Helene wordt het avontuur verteld, dat naar het schijnt een grond van waarheid heeft, van den jongen Franfois de la Réonnière, die het plan opvat om aan het hoofd van eenige aan Napo leon trouw gebleven oude zeebonken en soldaten den keizer uit zijn gevangenschap op het eiland Sint Helena te verlossen. Het kleine schip en zijn bemanning hebben tegen allerlei gevaren en moeilijkheden te kampen. De eerste maal dat zij in het zicht van het eiland komen, worden zij door een vervaarlijken storm overvallen en kunnen zij zich met moeite redden. De tweede maal dat zij Sint Heleria bereiken gaat alles prachtig: zij hoeven niet eens gebruik te maken van hun klandestiene wapens, zij zijn de eerste Franschen die sedert Napoleon's val het eiland betreden en zij komen even te laat om de begrafenis des keizers bij te wonen. Bij den aanvang van het boek weten wij natuurlijk reeds, dat het vermetel plan niet zal gelukken, maar die zekerheid maakt het verhaal niets minder interessant en het boek houdt ons in spanning, als ware Jiet ! einde van het pleit ons onbekend. Dit is wel het beste bewijs in welke hooge mate de auteur het talent van den echten verteller bezit, die altijd weet te boeien, omdat hij de meest onwaarschijnlijke gebeurtenissen op een eenvoudigen en natuurlijken toon verhaalt, zoodat wij geen oogenblik aan de realiteit der geschiedenis twijfelen. Bovendien heeft die toon iets innemends en vriendelijks zooals een warme stem dadelijk sympa thiek is. In zijn geheel laat dit boek den indruk na van een serie oude prenten: de decoratieve exotische wereld & la Bernardin de Saint Pierre, met de brave families en hun trouwe negerknechten met grijze ringbaarden, naast de zeegezichten met de majes tueuze zeilschepen en de vreeselijke piraten op het dek, blootvoets en de bijl in de hand. Vriendelijke roman tiek, die ons zoo lief was in onze jeugd en die Jean Variot met zulk scherp relief en een vaak ontroerenden humor terug in het leven roept ! 1) Jean Variot. Les Coursiers de Saint Helene. Paris. Librairie Gallimard. NILLMU LEVENSVERZ.MIJ s GRAVENMAGE AMSTERDAM UTRECHT C ROTTERDAM dr. fr. künkel ? individu en gemeenschap Op de hem eigen beeld rijke en Mare wijze zet Künkel uiteen, hoe de beidefundamenteele ge voelens, het ik gevoel en het gemeenschaps gevoel, door een synthe tische samenwerking tot een kringloop van vor ming, ontwikkeling, ver val en ontbinding van menschelijke gemeenschapp^n leiden en hoe een voortdurende aan passing van den vorm der samenleving aan de wis selende tijdsomstandig heden hie van het ge volg is. Prljl: Ing. l 1.90 - Geb. l 2.50 Verkrijgbaar bij de boekhandel ? UITGEVERS «DEN HAAG WEGENS OPHEFFING van de show-room der N. V. Ateliers voor Kunstnijverheid P. C. Hooftstraat 28, Amsterdam ALGEHEELE UITVERKOOP van alle voorradige LAMPEN, HAARDEN, HAARDSTELLEN, HOUTBAKKEN, PENDULES, BRONZEN STATUETTES en andere KUNSTN IJVERHEIDS-ARTI KELEN. Een ZELDZAME GELEGENHEID voor een kenner om, TEGEN LAGEN PRIJS, het beste, dat op dit gebied gemaakt wordt, in bezit te krijgen. «, T -BALT trm ^ 1^^**^ BALT Den Haag, . 95 Ct. fr. * ^f^^L^^tum Daguerrestraat 28 DEGELIJKE OPLEIDING, mond. en schrift, aan bovenstaand adres WIJ MAKEN THANS De comfortabel* en heerlijk zachte matrassen, zooall u die in het buitenland vindt KOLDEWEY & CORBIÊRE IHDKHMttAAT M - THEFOONNO. 37752 - AMSTMDAM COMPLETE BADKAMERS in eenvoudige en luxueuse uitvoering G. J. DE KONING & Zn. Opgericht 1739 Amsterdam C. Tel. 43688 Keizersgracht 447 VICTORIA-WATER Nederlandsche Mij OBCRIANNSTCIN Opgericht 1887