?*. ? t / De quadratuur van den cirkel Mr M. KANN Londen. 4 Februari 1035 HET bezoek door Flandin AU Laval dit week-end aan Londen gebracht is een ze r groot succes geworden. Veel grooter dan de vaderlandschc pers aanvankelijk, in gereehtvaardigd scepticisme, had durven hopen. Ten slotte verklaart ook Berlijn zich voldaan. \Yat kan men dan verder nog wensclicn? Laten wy eens zien, wat er bereikt is?om daar dan tegenover te kunnen stellen, wat er bereikt moet worden. Een verdrag, in den eigenlijken zin des woords. l» er niet gesloten. Men moet het eerder zóó uitdrukken: het is gebleken dat Frankrijk en Engeland in de wereldpolitiek nu duidelijk n lijn trekken en het eens zijn over de prealabele kwesties en over den considerans, die een heel complex nog af te sluiten verdragen vooraf gaan. Dat samenstel van verdragen zou men kunnen noemen het netwerk. waarmee do Europetsche vrede moet worden bevestigd. Behalve in het volkonborulshandvest moet men den nucleus van de nog nader uit te werken groep tractaten zien in het verdrag van Locatno van 1924. En alvast is dat tien jaar oude verdrag met een stevipon draad versterkt. Niet alhen is nu tusscïien Frankrijk en Engeland uitdrukkelijk afge sproken, dat het ook van toepassing zal werden geacht voor luchtaanvallen (hetgeen eigenlijk vanzelf sprak), maar ook dat ten aanzien van dat laatste geval voorzien zal worden in een snellere wijze van in werking stellen van den wederziidschorx bijstand in een du eet c collectieve verg l ding België, Italiëen Duitschland zullen zich hierbij kunnen aansluiten. Dit is belangrijk genoeg.. Toch mag men. in het licht van alKs wat wij de laatste twintig jaar hebben dourgemnakt. de afschrikkende werking van dreigende vergelding niet overschatten.' Wat gevreesd wordt (in het midden gelaten vau welke zijtle) is een plotselinge overval uit de lucht. In de kolommen van dit blad is op de mogelijk» hoid van een dergelijken overval vaak genoeg gewezen. ?'Welnu, een dergelijke aanval wordt met een militair doel uitgevoerde Niet zoo maar. En wel met geen ander doel (van den aanvaller) dan om zijn tegenstander voor te zijn. te demoralisceren en te desorganiseren en zoodoende do mobilisatie en concentratie van sti ijdmachten zooveel doenlijk onmogelijk te maken. Het kan secr goed zijn dot morgen aan den dag door een avontuurlijk prosjiciiief aanvaller het risico der vergelding mee in den koop genomen wordt, wanneer hem Itct militaire doel, de eerste te zijn, mér waard schijnt. De eerste klap is een daalder waard. Misschien s INHOUD ~ 5Dr. H. Peeters. Wat weet de dokter van gasve rgif liging ? F. C., Crisis-oplos sing. H. W. Meijburg. Betastinghervorming onder Hitlers regime. Constant van Wessetn, ConrerteM in de hoofdstad. Henrik Scholte. Opge warmd toonetl. L. T. Jordaan, Tusschen camera en schrijfmachine. Presto, Krachttoer der Opera llaliana. Karcl Mengelberg. Cramofoonplaten. Albert Htlman, Wagneriaanse truc. C. J. Kelk. Het eenige goede, -r- Albert Plasschacrt, Beeldhouwers. ld.. Kritieken. ld., De voörloopige? benoemingi Ch. Roelofsz. 7 ijdgcnootcn. Z. Gulden, Krijgt Amsterdam een IJtunnen Mr. B. C. G., Raadsman en f:.' verdachte.' .<..'' | 14?-15. Matty Vigelius, De Oostersche vrouw l werpt haar sluier af. Jan van Ees, | Komieken achter de .lens en .voor het i voetlicht.?Br., De tuin in Februari. s 16?17. C. A. Klaasse, De bruggenlollen. S. l C. van Vleuten, Ministerieele maskers. 18?19. Hcnr. van Eyk, Hoe je wat moet wagen i om wat te winnen. ???- Henri Meyer. | Precisie in de techniek. Nicolette | Dusart, Naar de stad van Pius II. f 20. De kleine krant. | 2r. Kladsehrift van Jantje. - Melis Stoke, l Hebben ouders nóg nut? . 22. Jef Last, Zeelui aan den wal. ? Putzles. Dr. S. G. Tartakower, Schnhr.n. - Charivaria. t 6-7. l 8-9. .10?11. £ 12?13 i 23. S ' S' i i f i s s s 5 s fiiHiHiiiiiHiiiiMMiiiiiiiiMiiMHiHiiiiiiiiiiiiiiitimiiiiiiiiiiiiiMintiiiiiiiniimiiiiiiiii zelfs een luchtbombardement op eigen territoir. Een dergelijk onzalig besluit van den aanvaller zou, in gansch andere dimenEiiB, geheel gelijk zijn aan do schending van de Belgische neutrali teit door het Duitsche R ijk in 1014. Even gerechtvaardlgd, uit strategisch oogpunt, als onrecht matig even gevaarlijk als tactisch. Maar in de ideologie van den oorlog is alles mogelijk, ook het onmogelijke, het ontoelaatbare. Hoe groot da vrees voor een dergelijke ontwikke ling ook zijn mag (geen andere factor dan de vree» heeft Engeland in de armen van Frankrijk gedre ven), laten wij ons op dit oogenblik niet met speculaties omtrent een dergelijke catastrophale eventualiteit bezig houden, maar terugkeeren tot de werkelijkheid, tot dat waartoe verder te Londen besloten is. let was slechts de bedoeling om te laten zien dat aan dit allereerste en zoo concrete punt van de Londensehe agenda de ernstigste bezorgdheid ten grondslag lag. En terwijl Frankrijk dan ook in luime mate door Engeland bevredigd wordt in zijn behoefte naar sécvrité, trekt op zijn beurt Engeland in dezen evenveel profijt van Frankrijk. Wat zijn verder de resultaten van do gesprekken van Dowi.ing Street? In een vorig artikel spraken wij over de wenschelijklu id om te komen tot een hoe] netwerk van veTigheidsverdragen. In \VcstEuropa, in Zuid-Europa. in Ooft-Euiopo. Ook deze plannen zijn nu vrij nauwkeurig geformu leerd en aan de betrokken mogendheden, Duitschland in de eerste plaats, voorgelegd. Evenzeer als het Verdrag van Locarno niet een algemeen Fransch-Duilsch-Engelsch en Italiaanse!) garantie verdrag is, maar slechts een bepaalde gevaren zone, de- ..Rjjngrens" pacificeert', zoo di.-ncn ook de nog te sluiton Zuid- en Oost-Locarno's om bepaalde met name genoemde cydonen-centra te bezweren. Op het tot stand komen van een OontLocai no zal ook door Engeland worden aangestuurd. Wat daar de zeere plek schijnt, is het Baltische gebied. Wat het Zuidelijk Locarno betreft, daarbij gaat het om de integriteit van Oostenrijk, zooals wij hier voor veertien dagen uiteen bobben gezet. Maar niet alleen het netwerk van vei gheidsvcrdragen omvangt het accoord van Londen ook het bewapeningsvraagstuk is besproken. Daarin is men tot een gemeerschappelijk program ma geraakt. Parijs en Londen kunnen in theorie .accoord gaan met het schrappen van die artikelen uit het .verdrag van VersaiUVs die I'uitachland een eenzijdigen ontwapeningsplirht opleggen, mits men onderling, onder alle ve.l.ghnidswaarborg«n voor Frankrijk, kan geraken tot controle en contintrenteeiing der effectieven, mito Puitsohland meedoet aan het netwerk" van verdragen en mits Duitscliland zijn plaats in het internationale leven herneemt door naar Genève terug te koeren. Zoo staat het er wel niet, maar daar komt het toch op neer. Tenslotte is Frankrijk, na dit reeds met Itali te zijn overeen gekomen, het er nu ook met Enge land over eens geworden om de Duitscho herbe wapening nooit als nzijdige rechtshandeling te erkennen. Dit alles is groot constructief werk, waarbij een goed-willend Duitschland eon eervolle plaats wordt ingeruimd. Zelfs voor het door hot Duitache rijk geproclameerde natuurrecht" op autonomiein-bewapeuing wordt een, zij het gereserveerde, buiging gemaakt. Ondertufschen wordt, waar naar sinds jaren gestreefd is. de Fransclxe behoefte aan sécuritézoo goed als maai» mogelijk is, be vredigd. Minister-president Flandin, met zijn uitstekende Engelsche relaties, moet hier als de eigenlijke pleitbezorger van Frankrijk worden aangemerkt. En Mr. Anthony Eden als het lid van het Engelsche kabinet dat het eerst en het scherpst heeft gezien welken kant het uit moest. Het is natuurlijk hypocrisie om te beweren dat het accoord van Londen niet tegen Duilsch land is gericht. Dat is het wel degelijk. Maar een fijn aangevoelde hypocrisie' kan wel eens het summum van tact zijn. Als bet nationaalspcialistische Duitschland vóór honderd procent van goeden wille is ; wat wij, gezien het gezag van PAG. a DE GROENE No. MIO W&-SS&4 V'wi R&Ï: " ItM.Mi Mlnis ter-prw/dent Flondin Mein Kampf. onmogelijk kunnen gelooven dan is dit alles inderdaad niet tegen Zuster Germania gericht en dan zal zij morgen in den schoot der naties worden opgenomen. Maar. in feite en zonder fraaidocncrij, is het niet anders dan een weergaloos knappe manoeuvre van Londen en Parijs om Hit Ier te dmngen kleur te bekennen. Want. verreweg het grootste vredeverstorende element in de Europeesche politiek is het agressief karakter van het nationaal-socialisme, de tot romantisch ideaal verhoven krijgslustig heid van Mein Kampf. Daar tegenover staan drvredelievende vorklatinpon en de plotseling vat» vriendschap voor Frankrijk overloopendc betui gingen van Hitler betuigingen echter, die bui tenslands vél sterker weerklinken dan in de zot terdege gecontroleerde Duitsche pers. Vandaar lu*t gevoel van wantrouwen, van niet te weten wn t men aan Hitlpr had. Dit gevoel was de laatste weken, ondanks all hoopvolle verwachting na de afdoening van cl Saarkwestie, juist weer sterker geworden. Eo<i van de vele redenen voor dit wantrouwen was h« > klaarblijkelijk gechicaneer, dat sprak uit de vr; ? gen, die de Wilhchnstrasre stelde naar aanleMii : van het verzoek om tot het garantie-pakt vo r De reis naar Rusland v m T\OOR een onbescheidenheid van de Russis> *-* -pers is het bekend geworden, dot burgèmeef de Vlugt van een kort verlof gebruik heeft geman- :> om een zakenreis naar Rusland te onderneni' . tn het behing van de Nederlandsrhe Srhèeiishou , ? Maatschapjiijt tcaarran hij prffiülenl-wiinii,' saris is. Over deae reis is een reeks van beschouwingen n onze dagbladpers verschenen. Een groot deel r- n de pers keurt deze reis af, omdat zij werd. ond- <?? nomen, door een officieel persoon naar een /«>'/, waarvan de regeering door de onze riiet is erh >d en dat tegen den wensch onzer regcering lot * ?'« Volkenbond is toegelaten. Bovendien wijst ti ^ er op. datdeheerdeVlugtdeanti'revalutionnirt beginselen is toegedaan en dat het juist, zijn g«ilverwanten zijn, die .het ,verbreken van ie»'' r? relatie met Rusland aanbevelen. . Enkele bladen gedragen zich meer gerescrvi rd en meenen zich voorshands van een oordeel «'& deze reis témoeten onthouden. Zij wijzen er >)>< dat de heer de Vlugt deze reis blijkbaar niet /??*'/' Ondernomen als burgemeester van Amsiérd'tn, maar als particulier. ;. Tegenover deze openlijk uitgesproken o/."'r< dekt te kennen gegeven crUiek wennch ik met At meeste stelligheid' te protesteeren. Amsterda aan burgemeester de Vlugt groote Anthony Eden Oostenrijk toe te treden. Men vroeg o.a. waarom ook niet tot Zwitserland dat, naar men weet, zich beschouwd wenscht te zien als traditioneel guncutmlisecrd territoir n dergelijk verzoek was gericht. Dit was vragen naar den bekenden weg. Zal nu van Duitsche zijde een zelfde taktiek worden gevolgd van vragen stellen? En hoe lang zal men dat wonschen vol te houden? Mocht dat werkelijk het geval zijn. dan ziet de toekomst er vrijwel even somber uit als voo'rht en, met dit oenige maar belangrijke onderscheid, dat Engeland nu openlijk aan Frankrijks zijde staat. Kr l» geun reden om al te optimistisch te zijn. rtitlt r Is wel gedwongen om de kleur van zijn om geving aan te nemen. .Neen" zeggen is onmogelijk - maar van daar tot ..ja" is een lange weg. Mocht het uationaal-socialismc daar op den duur och toe besluit un, dan zal het ook geheel over stag uooten gaan en principieel en openlijk een paci'Stische confessie belijden. Zoolang dat niet gei'urt zal het streven naar de pacifieko organisatie «n Europa, wanneer dig zal moeten berusten pp ?-?lijksohakeling van twee zoo verschillende ideolo gen, een zoeken blijven naar de quadratuur van i en cirkel. l t urgemeester De Vlugt frscfiuldigd. niet alleen in het algemeen, inoar ? ??ik'.in hel bijsonder voor desc poging om voor een 'irildl wcrkloozcn in zijn gemeente werk te vinden. Voor dézooveclste maal heeft burgemeester ? Vluflt' blijk gegeven, dat hij de hoogc enver~ ttlwoordelijke posilie. die hij bekleedt, ten volle ?mrd is. Hij heeft Zaterdag jl. bij het te water i en van een schip op de werf van de Neder.nthche Scheepsbouw Maatschappij onomwonden fr/esproken, dat hij deze reis heeft ondernomen, d in.. zijn 'parlicitliere functie van president' ?nmissaris van de Neïlcrlandsrhe Scheepsbouw 'aalschappij, maar in zijn o/ficieele kwaliteit i n burgemeester der hoofdstad. Hij acht het niet . ><< voornaamste taak van een burgemeester, >< nnccr de nood, zoo hoog gekomen is, rustig op ~',> i stoel te blijven zitten*.' ' ,.?. ? ''erechl heeft de Directeur van de Ncderlandsche 'ccpsbouw M'antschappij, de heer Goedkoop, Hwud, dat dit manncnlaal is. Moge de flinke daad van burgemeester de yiugt met' succes worden bekroond en bijdragen tot leniging van den verschrikkelijken nood der werkloosheid. Maar zelfs, wanneer déze poging , mocht mislukken, verdient de man, die haar heeft ondernomen, daarvoor niet de minste critiek, maar slechts een woord van oprechte hulde. A. C. JOSÉPU U S J ITT A WEEKTRDMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT WANNEER ik op mijn twee voor-koicëo ben doorgebogen en mijn kleine oogen sluit voor den nacht, dan zingt do melodie van de Jantjes nog in mij na, die vroolijko stemmen doen weerklinken in de al stiller-worden* de straten rondom m^jn verblijf: Varen, varen Over de baren Varen, varen Over de zee." En ik vraag mij, mijmerend af: wie zijn het?, zijn het de t'huiskomers van het Hungaria-bal in het Amstel-Hotel, dat sprookje, schitterend in de donkere malaise, of zijn het de zweefvlii.-gers, die zich moegezwecfd hebben in den regen, boven Amsterdam? Ik geloof dat het voor den glanzen den Cavalier Bards en de zijnen nog wat te vroeg in den nacht is om de Hongaarsche geneugten den rug toe te koeren, wanneer het klokje van gehoorzaamheid slaat voor eenen olifant die nog maar groeit naar de jaren des onderschcids, en ik geloof, dat de zwevers, moegezwaaid en moe gezongen, al in Morpheus' schoot zijn neer-gepara chuteerd, 'Noen, deze zangen ontwellen aan de kelen van doodgewone Amsterdammers, die Vader de Vlugt muzikaal bedanken voor wat hij met vadertje" Staün bekokstoofd beeft. Want: wo gadn weer varen. Stalin en Deterding houden een. wedloop, om de Nedcrlandsche schnepsbouwerijen werk te geven. Het regent bestellingen van schepen, van baggermolens, en burgemeester de Vlugt heeft het kort en krachtig gezegd, nadat Mevrouw de Vlugt de Rotula (welk een feeën-naam voor het Hongaarsche bal!) gedoopt had. Hij zeide dat wij .niet in zijn pot hadden te kijken, en dat niemand hem aan zijn bureaustoel had vast te bed Uien, wanneer hij in Moscou werk ging zoeken voor zijn Amsterdammers. En blijkbaar zit er meer goud in de lucht voor Amsterdam, want ook de Amstcrdamsche schepe nen z|jn niet de schepen of iets dergelijks waar Rus'and bij te pas komt bezig, en indien Rus land nu anders doet met de schepen dan inder tijd met de kazen, die het bestelde, in waarde deed achteruitgaan, terugzond en .... niet betaalde, dan heeft burgemeester de Vlugt groot gelijk, wanneer hij ons van de brug van de Rotu la beduidt: boud uwen wafel dicht! * ? *; Alles bijeengenomen was het een feestelijke week voor Amsterdam, al leve* de hot ook een groepje gevaarlijke vreemdelingen op. die ons niet passen, omdat ze zonder pa s-on zijn. Excel lentie, iaat ze andere grenzen pa"s<?eren" dan die, waarachter de concentratie-kampen* hun muilen nu al gesperd houden! Maar was Amsterdam vrooHjk, den Haag was het ook! Wat heeft het mij gespeten, dat ik van de week .niet in de Haagsche Diergaarde heb kunnen logeeren! Ik had zoo graag in het voorbij gaan de Oraspiepers bon ren pijpen voor de poort van de Witte Sociëteit! De jongelingen en de aardige mciskes uit Den oscb, waar de piepers vandaan komen, hebben maar kranig werk gedaan voor het.crisis-comité. En alles.artiesten en handelaren deed met .hen mee: zelfs was er een radio-koopman, diézijn h:i Ispreker had gedres seerd als oen papegaai, en die hem telkens: dauk óe." liet zeggen, als er een gulden in het bakje kwam. En wat een vreugde kwam er nog alle maal b|j: Cor van der Lugt Melsirt, die niet» weet of hij een handelaar moot zijn of een artiest, maar die handelde als eon arti'St en die den roep der kunstbroeders volgda en Directeur wil blijven van de Haagsche instelling met den Rotterdamschen naam. Alleen de Haagscho tram deed niet moe aan het feest. Hij deelt het lot van alle trammen, hij kan niet leven en hij wil niet sterven. Hij legt zijn lijnen zoo dikwijls om, dat de vreemdeling die in den Haag zich wil verplaatsen er niet meer uit wijs kan worden, hij moet zijn tarieven ver lagen en zijn dienst beperken, en het eind van de koorts is, dat hij nog in den raad wórdt kapot gepraat. Hagenaars, die dit leest, wordt niet boos; het is met alle trammen ter wereld zoo. Neen, dan Apeldoorn, Daar zegt een altruïstische autobus-ondernemer t ik zal de heele stad wel bedienen met een net. van autobus-lijnen, en hot kost de gemeente geen cent subsidie! Ik'stol voor, dat alle verkeers-specialisten 'van Neder land zich ten congresse vereenigen in Apeldoorn. ? . ,. , ? PAG, 3 DE GROENE No. 3010 Er zijn eenige periodiek-weerkeerende ver schijnselen geweest, die ook in de afgeloopen week zijn doorgegaan. Er waren weer liberale dagen, er waren weer veetcelt-dagcn, er waren weer protcstdagen tegen het bruggegeld, en met al die dagen gaat het nog onvoldoende dagen, al geeft dan do thans besloten week eenig voedsel aan de begeerigen naar rooskleurigheid. Ook in Europa. Even bewondeiend als ik sta tegenover de Grasriepers, even voorzichtig bon ik ten aanzien van de gras-sprieten der andere medewerkers van dit blad. Want zij zullen over den sierlijken Franschen premier, die een naam heeft contrastcerend met zijn persoonlijkheid (het is zoo verleidelijk den naam Flandin met een heel klein spuugje te imiteeren) wel veel meer te zeggen hebben dan zelfs een wijze olifant kan omvatten. Voor mij beteekent de conferentie te Londen: de definitieve opruiming van Versailles. De Franschen en Engelse-hen, realisten als ze zijn, hebben de feiten genomen zooals ze zijn, en aan Duitschland de gelijkgerechtigdheid beloofd, die het al genomen heeft. Hitler doet, hetgeen ieder verstandig man in zijn plaats doen zou; hij weert niet .af, maar hij houdt zich gedekt. Do positie van Duilschland is merkwaardig machtig aan het worden, temeer nu de verstand houding met Polen het ook dekt in den rug. En onze onoverwinnelijke afkeer van het in Duitsch land hnerschend regiem belet de erkenning niet, dat Dui'schland wel eens vee) dommer internatio nale politiek gevoerd heeft dan thans. Zelfs zou men in de toekomst een gevaarlijk overwicht van Duitschland kunnen duchten. Wat zal er gebeuren, als de honger naar mandaatgebieden wakker wordt in het nu door den succesvollon uitslag, meer dan ooit zelfbewuste millioeronvolk? Eene uitlating van den Russtechen volks commissaris voor de zware, industrie, een bewinds man, die zulk een onuitsprekelijken naam draagt, dat ik hem aan mijn lezers wil besparen, kwam wederom met een zeer vieze uitlating tegen Hitler op de spreektribune. Laat ons hopen, dat Duitschland loyaal mee doet aan de consolidatie van Europa, die te Londen i* voorbereid. Het wordt tijd.,dat we onze gevaar lijke ruzies staken, en dat wo onze contingenteeringen opdoeken. De donkere wolk in het verre Oosten, do cyeloon-achtige .wolk. waarvan do wolk die over Uenegouwen zeilde de symbolis'-he weer spiegeling is*. wordt langer. Als wij Europeeëis niet n worden, gaat het Oosten ons vernietigen ! .-. -.;? . '* * »' . ' ; ^ . ? '?' Overigens blijven ze in Duitschland potsierlijke dingen doen. De Duitsche Minfctcr van Eeredicnst. Rust. wil eer bewijzen aan zijn naam. Hij denkt dat hij de rust kan 'terugbrengen m de revoltecrende Evanttolische Kerk. wanneer hij de Evangelische theologen coljope laat Icofen ia erfelijkheidsthflorie en rassenhypiëno. Dan zullen zij. denkt hij. ..Plutund Boden" wol in hun belijdenis opnemen. Wat dacht u van histologie of anatomio? Bij uitstek theologische vakkon. Noen, heer Rustig, .pni het rustig te hebhen is men nog altijd hot beste in Nederland. De ten eindo neigende Ixjhandeling der Staatsbogi-ooting heeft zich gekenmerkt door gelatenheid. Schaatsrh waren de momenten van eenigo bewe ging. De Regeer ing-Colijn hoeft het geheel voor . het zoggen/En dat wij iu de Kamerstukken gaan debat toeren over oen oudou diplomaat, aan wioh met zoeten aandrang wordt verzocht nu eindetijk ?eens op to stappen, -het teokerit do gezapige politieke hartstocht-schakcerin^en in het land ?van tante Uetje. Zelts de lieer Musscrt onthoudt ons het genoegen, dat wij zouden kunnen beloven aan inklpottenveldslagen in de iVovincialc Staten van Ut reóht. Hij bedankt voor oen Utrechtschen Statenzetel ?nog eer hij weet of hij hem krijgt. En nu word ik, oude olifant, ook nog even zelf bewust. Een reeks van hoeren, met namen die klinken als arrebellen, is, evenals ? ik, ontvlamd in ergernis over den bouw van een Nedcrlandsch schip op oen vreemde werf, en hoeft aan de Excel? lenties gevraagd, of dan tenminste de scheepsbewerktuiging voor hot Nederlandsche schip in Nederland mag worden vervaardigd. Zegt ja, .Excellenties., zoo fluistert mijn oneerbiedig kriewelonde slurf hun iu het oor. Maar:.... ik zou slapen gaan! 23! 'm n j, Ili, 4':M:| iiiltt )u\t .li-ii, t I.: fd. li .i,. m tl «?r .11 ?II III ar i.' l" n IV >? s t 'i i '!