Historisch Archief 1877-1940
UBA uiatuopnasd)
?dj3iA\)Uo spaaj
U3p 3fl UBAJBBM '31J3M U3SUO)SIU.
au uas JOOA preu»)«ui
2fi I3UIBZJ3A (aaiuauiow
?,4iaoux ap" pBiqptiBP-"
jau. UBA StreSjvBf uajs.
uapui u3U3upsj3A si SUSAOU spe ia
uap}(azuap japuo JBM *2umuaa[Siui
'ua8fu3i UB3f uaSBip a; apjBB azap
upsuaui puaAai suajui uaa JBM 'ua8aja|
U33«jp a) ajsjBBMZ jaq ^i qaq «p p
uaip UBA ua (l(2uua)noi" aiz) 'pjo
ufiui J9AO U3uuo
U38ui8 JBB£ apuai)}ftA ufiui do
uojSaooA uap do apajs ,,uap
"SiMnag UBA jaajuoija*)"
q»MUsIB SUBUIOJ 3J3}
uftm UT }BA\ 'asfaiiSAtu jau. JBBU 3ui
uaa }3ui u« jnn;BU ap ;atu uaa pau,
SBM au \,.Ji»puo/v\. ifH'JTl" wipsj
Nvvadocnsasr,
jip
"J'P
pno;/ 'u/o.»
-/ïj/sii/m jnaips
'7'p f
uaa
wruy
SooJp luay JDD/ -.
pjüvq 9p )DM
si pnoy jaij s/o u? u9J9p9od sn»u m
9j ipi? ftq (snifjuvutaDff) t
UP// U99 /J<J VaSojp 9J t
vdSuuy dyisfunj aSiwujos
jt sww 'ajdwts }S9t3 'paoii
djaaplf/O fjq JpJOm SiyyyjS 'S9JJD J\
-uanoq uaaS 'Svipaaw^pvo U99*) -t
U99 uva jyovjp apuajin/s;m ap jpj,
sjn ;up 'uajaassajajvi «
N3Q
?uauua:
uaqqatf 3uiABtpsaq sp UFA s;;
usuftssaqv ap vsp 'si ip)Bui azap ire.
uaa
-J3A
-uiy
3p U3
U9JBM
;ai{ JBBM jaaui a; (
U33
}?p J9AOU333) SOO
'aiuisssqv UCA Suua^iqja,
3A3t
3Q
U3pJ3A\
JOOp 3p JOT
do ua^adjM sjpz tptz fiz
ooz udufissdqy J3p
3p JOOJ
SUO pJ3A
; ufiz de
'U3tuo>
3) J33UI 5)3IU feq)30A )3tU
pj3;;rqj3A U33
3) (p3lp3pJ3A p3O3 )SJ33
joop) [dop sqDSufissaqv )3i{ fiq
3)T30UI SlTBAUBB U3p UI Sip 'U3UBt{B)]
3Q '|3dSMnOl{3S 3tflI33lBM U33 JOOA
uj3S ;3i{ saf^mdssBS UBA 3fituq
;3UJ JB3 'J33UB3JOOA UflZ UBp SI
-do UflZ UI J3pU3)SB)JOOp 3tp' 'jOOA
3Z3Q 'U33ireAJ3A OllSopBQ JOOp
U3 U3)B[J3A p(3A )3q OUOg 3Q
'^atBeuisa pj3M ^undjaop stpsufis
-saqy a;sjM ;aii JOOA U3A3
3iui3M SilBil UBA
3p33M) 3p UI fBJOO^ IPUIA ;3IU B3J33A4
ufiz atp 'pi33ds33|B qoiBtu
U33
fiq
*|MJP do
?I|UM peoos o||B«pfg
-o|OJ|
oaeg
'IWJMJI
jjodj
UflUI UBA 3|p 'UBUIOJ U3)SJ93 U3p UI
U3A3aqDS»q 'sfi U33UI ')ip q»q m -ann^BU
3p JOOp U33ui(3pUBM U3 U33U|3l3U
33tA(3zu33 i3iu ^fïjssdsqos 3u3tuooap
'pUI33JA U93 Spï3J 3{I SB
?U3uui33q snp
?UBAJ3 piaq^fuSuBpq ap
do 3oo ;aq )aui ufiz noz jsuiuref ;BM
uauun^ jaaui sdjiouiaui uaaS
Maar de situatie kan ook geheel anders zijn.
Vijandelijkheden kunnen uitbreken, waarvan een
of meer* Bondsleden het slachtoffer zijn en waarbij
men gelijk bij den strijd in Ethiopiëte Oenève
overtuigd is, welke de partij is, die aanvalt, en welke
de partij is, die zich verdedigt, terwijl over deze
vraag ook hier te lande geen twijfel bestaat. Dan
spreekt art. 16 van het Volkenbondsverdrag, dat ieder
Lid verolicht tot bijstand aan den aangevallene.
Zeker, de verplichting tot deelnemen aan militaire
sancties is minder bindend dan die welke betreft
economische en financieele sancties, maar toch, de
toestand kan, geografisch en militair, zoodanig zijn,
dat het op den weg van Nederland ligt om recht
streeks een militaire bijdrage te geven voor de
Volkenbondsactie, of wel zóó. dat ons land door aan
de economische actie deel te nemen gevaar loopt
ook in de militaire betrokken te worden. Dan komt
de tweede doelstelling voor de Nederlandsche weer
macht aan de orde.
Als bijzondere vorm van deelneming aan militaire
Volkenbondsactie is te beschouwen de eigen lands
verdediging niet bij een speciaal tegen Nederland
ondernomen aanval, want zooiets is vrijwel ondenk
baar maar tegen een aanvaller, die ter bereiking
van andere doeleinden ook Nederlandsch grond
gebied schendt. Het zou vreemd zijn, indien Neder
land zich wél verplicht zou gevoelen tot militair
optreden, indien een buurland werd aangevallen,
terwijl het den aanvaller rustig zijn gang zou laten
gaan, indien deze zich tegen Nederlandsch gebied
zou keeren. Nog daargelaten, dat zoodanige passieve
houding psychologisch niet waarschijnlijk is te
achten, zou zij bovendien den aanvaller ten goede
komen, die zich van Nederlandsche havens en vlieg
velden zou meester maken; de oorlog zou niet buiten
ons grondgebied worden gehouden, zoodat Neder
lands belang niet zou worden gediend, maar ook het
internationale belang van de rechtshandhaving, van
de gemeenschappelijke actie tegenover den Staat
aanvaller, zou worden geschaad.
Aldus is het begrijpelijk, dat, al vindt men- in het
Volkenbondsverdrag geen positieve bepaling, die het
onderhouden van een weermacht voorschrijft, toch
de geheele opzet van den Bond uitgaat van de
gedachte der solidariteit, zich ook hierin uitende,
dat ieder Lid over een zekere weermacht zal
beschikken.
T oorstanders van nationale ontwapening, die,
zich niet op het standpunt der volledige weerloos
heid stellende, wél de collectieve veiligheid
wenschen. hebben getracht langs anderen weg het
machtsapparaat te vinden, noodig om de inter
nationale rechtsorde te handhaven.
Zoo zijn er, die de instelling van een inter
nationale weermacht, bij voorkeur van een Inter
nationale luchtmacht, bepleiten. De Volkenbond zou
een strijdkracht moeten bezitten, die niet tot een
bepaald land zou behooren, maar zou worden in
stand gehouden en in beweging gesteld door een
internationalen Generalen Staf.
Of wel men zou kunnen overeenkomen, flat ae
nationale weermachten niet een afgerond geheel
zullen vormen, m. a. w. onharmonisch" zouden zijn
in dien zin, dat het materieel, dat het ne land
bezit, niet gebruikt zal kunnen worden, tenzij in
samenvoeging met materieel, dat in andere landen
Tegen deze beide plannen valt niet alleen aan te
voeren, dat de verwezenlijking verre van gemak
kelijk zal zijn, zoodat men nog op vele praktische
bezwaren zou stuiten, maar vooral: deze Plannen
zün niet in overeenstemming met de mentaliteit
van wantrouwen, die tegenwoordig helaas nog
tusschen verschillende landen bestaat. Is het denk
baar, dat een land erin zou berusten, dat de door
het eigen land onderhouden leger «ir vloot op. zich
zelf onbruikbaar zouden zijn, omdat daarbij bepaal
de essentieele elementen voor de verdediging zouden
Df OROENI
U9}ut} d a ai)
udfivp
u/^
\ \ N3J.3OA MD
N3Q3H DON XHOSVM
ons
ele
BELANGRIJKE PRIJSVERLAGING
TERRY ZADELS
Teneinde te kunnen voldoen aan de grootere
vraag naar de ori glneele Terry Zadels
tegen een prijs die meer is aangepast aan
de tegenwoordige tijdsomstandigheden, heb
ben wij bij grootere productie en meer
rationeele productie-methode den prijs aanzienlijk
kunnen verlagen.
Vanaf heden is de prijs teruggebracht tot
fl. 3.75
PER STUK
Dit geldt zoowel voor heeren- als dames
zadels tot een draagvermogen van 90 Kg.
HET EERSTE EN HET BESTE1
HERBERT TERRY & SONS LTD.
HOLLAND DEPARTMENT, D|R. A. BRONKHORST
478-48O LAAN VAN MEEROERVOORT, DEN HAAG
TELEFOON 3922121 ? TELEGRAM-ADRES: TERRY'
ontbreken? En is het niet minstens even
phantastisch te gelooven, dat Groote Mogendheden de
mogelijkheid om haar belangen te verdedigen
zouden willen uit handen geven en zouden goed
vinden, dat alleen krachtens besluit van een inter
nationaal college het machtsapparaat tot actie zou
kunnen overgaan?
Neen, voor het tegenwoordig tijdsbestek schijnt
het uitgesloten de collectieve veiligheid te baseeren
op andere militaire macht, dan die welke zal zijn
samengesteld uit de bijeenvoeging van harmoni
sche" nationale contingenten van land-, zee- en
luchtmacht.
Wenscht men derhalve collectieve veiligheid, wil
men dat ook internationaal zoo noodig het recht
door den sterken arm zal worden gehandhaafd, dan
is het bestaan van nationale weermachten al
moge men deze desgewenscht als veiligheidsmacht
of politioneele grensmacht betitelen onver
mijdelijk. Zoo zal Nederland, wil het niet klaploöpen
op praestaties van anderen, een weermacht moeten
behouden, juist in verband mét zijn Volkenbonds
lidmaatschap.
, , ...r_«^n V|*
NIZ30 3BI1SV1 13H
umj'puapaoui
UBA paap 3uipspapaiu sjazaj -MA sjaiu 'uaDjoui uazap aip
fjz pBjq suo UBA 'jauminuBj^ea au!3DI »a UBA saaz»! 3Mnojj
9NIA31N3WVS 30 NI SJLVVId KWH N3 1NV)M 3NI31X 30
i/vn ?
? ? ?
JLMVUM
aa
DE KLEINE KRANT
AVONDBLAD B
Volkenbondspolitiek met geen andere
bewapening dan als onderdeel van een
militaire volkenbondsactie
Prof. Dr. D. van Embden
1,4
D,
e vraagstelling bestrijkt een Ingewikkelde
materie. Men kan haar niet hanteren met behulp
van eenvoudige zinspreuken als: defensie-uitgaven
zijn als de premie voor een brandverzekering", of:
de Volkenbond Is een mooi Ideaal, maar voorals
nog moeten wij als volk zelf zorgen voor een slot
op onze deur"; e.djn. Zulke beeldspraken zijn be
halve te eenvoudig, ook misleidend; zij zijn een ge
vaarlijk zelfbedrog. Wie de klemmende vragen van
vrede en veiligheid zo goed mogelijk wil helpen op
lossen, zal de moeite moeten nemen, zich in de
onderdelen van het probleem zorgvuldig in te
denken.
1. Het voornaamste doel van de Volkenbond Is,
der wereld vrede en veiligheid te verschaffen door:
a. het oude souvereine recht van elke staat om
naar belang en believen oorlog te voeren zoveel
mogelijk te vervangen door
beslechting hunner ge
schillen met vreedzame
middelen;
b. zijn leden gezamenlijk
zich te doen keren tegen de
staat, die de (begrensde)
plicht tot aanvaarding de
zer vreedzame beslechting
schendt.
De plicht tot medewer
king aan deze beide
rechtstaken is door elke staat-lid
van de Volkenbond in be
ginsel aanvaard, mede of
vooral uit welbegrepen
eigenbelang.
2. De collectieve taak,
bedoeld sub Ib, behelst:
a) onvoorwaardelijk: het
deelnemen aan economi
sche en financiële sancties tegen de staat, van
wie op de voorgeschreven wijze is vastgesteld, dat
hij een onrechtmatige oorlog voert;
b) eveneens onvoorwaardelijk: het openstellen
van het nationale territoir ten doortocht en
gebruike voor strijdkrachten, die door leden van de
Bond als uiterste maatregel tegen den staat-over
treder zouden worden aangewend;
c) voorwaardelijk: actieve deelname aan deze
militaire sanctie, voorzover dit n.l., naar het oordeel
van elke staat, in goede trouw vereist en redelijker
wijze gevergd kan heten.
3. Naast deze collectieve beveiliging gedoogt het
geldend Volkenbondsrecht eveneens nog nationale
aanwending van militaire macht, wijl het Handvest
noch de nationale defensie noch zelfs ganselij k een
.aanvalsoorlog uitsluit.
4. Indien de Volkenbond de politieke en morele
crisis, waarmede hij thans (April '36) worstelt,
doorstaat, zal dit opleveren dat hij verstevigd en
met name, dat versterkt zal worden de geneigdheid
tot collectieve machtsaanwending. Dit betekent, dat
de stelsels van nationale verdediging meer en meer
ingevlochten en uiteindelijk geabsorbeerd zullen
worden in het stelsel van internationale beveiliging.
Immers enerzijds heeft het te kort schieten van
de Volkenbond te dien aanzien ter zake der
internationale afwapening, terzake der Japanse
agressie op China en der Italiaanse op Abessyni
maar al te duidelijk aangetoond, hoezeer deze
zwakte een aanmoediging oplevert voor nieuwe
geweldpolitiek (Duitsland, wederom Japan) en daar
mede het gevaar vergroot voor een nieuwe wereld
oorlog.
Anderzijds zijn ook de grote en zwaarst bewapen
de staten zich reeds bewust geworden, dat slechts
bondgenootschappelijke actie, bij voorkeur op de
grondslag van het Volkenbondsrecht, hun veiligheid
verschaffen kan.
Dat die Volkenbondsgrondslag verkregen kan
worden, is gebleken in October '35 bij het uitbreken
van de Italiaans?Abessijnse oorlog en in Maart '36
bij de schending van het verdrag van Locarno door
Duitsland.
Te zekerder zou dit geschieden, indien b.v.
Duitsland een aanvalsoorlog In Europa, resp. op
West-Europa ondernemen zou. Ten behoeve van de
collectieve onderdrukking daarvan, welke in 1914
e.v. grotendeels geïmproviseerd moest worden, staat
thans de morele en juridische machinerie gereed.
5. a) Het ware mitsdien geen reële politiek, voor
het geval van zulk een agressie in West-Europa te
rekenen op een uiteenspatten van de Volkenbond".
Indien de Bond bestaat, zal hij juist op dat ogen
blik opleveren het stelsel van collectieve onder
drukking van de aanval.
b) Het is dus evenmin reële politiek, als doel voor
een Nederlandse weermacht nog te stellen de taak
van handhaving onzer neutraliteit, juist, als in
1914". In abstracte (en gekunstelde) casusposities
is aanspraak op neutraliteit ook onder Volkenbonds
recht nog bestaanbaar; maar in werkelijkheid zou
zij, althans bij een West-Europese oorlog, ondenk
baar zijn, omdat zij in moreel, economisch en poli
tiek opzicht onduldbaar ware.
c) Ook in een derde opzicht is er geen plaats
meer voor een nationale doelstelling voor onze
weermacht, n.l. ter verdediging tegen een afzonder
lijke aanval, zeg van Duitsland, op ons land. Deze
casus ligt buiten de politieke werkelijkheid, mede
hierom omdat de aanvaller met zekerheid weten
zou, dat hij in dit geval minstens ook Engeland
tegenover zich zou vinden.
8. De doelstelling voor een Nederlandse weer
macht moet dus in elk geval in internationaal ver
band worden gedacht. Tweeërlei opzet is mogelijk:
a) het onderhouden van een zo volledig mogelijk
toegeruste nationale weermacht, welke
lo bij schending van ons grondgebied in haar
geheel zal worden ingezet, en waaruit
2o eventueel ook een bijdrage geput zal worden
in de militaire actie van de Volkenbond in gevallen,
waarin ons land niet rechtstreeks is aangetast.
b) Het gereed houden van niet meer dan be
perkte, bepaalde soorten van strijdkrachten voor de
beide bestemmingen, sub a genoemd.
Alvorens hiertussen te kiezen valt, is echter eerst
de vraag te beslissen, of aanwending van militair
geweld ten hele aanvaardbaar is.
DE GROEN6 GEEFT DEN TOON AAN BIJ DE VORMING DER OPENBARE MEENING IN NEDERLAND
DE VLUGT
^ ^
l
MEER WERK-ACTIE IN DE HOOFDSTAD
Burgemeester De Viugt c.s.: Niet toekijken, allemaal meehelpen!"