s*oe -ON 3N3OUD sa orovj 'O 3NHH3 UBA UI3IUOpn9Sd) ?djaiMjuo spaaj 4,U*P?Z 4[3JtJ U9p 3{t UBAJVBM '3fJ8M lpSIJO)SIl{ 3ipsi2o[otpA"sd-oau uaa JOOA ITBA UI uauaipSJdA SI 3[pAOU Spj (3 uapjpzuap japuo JBM 'Suiuuaajstui 4ua3fiJ3f uttf uaSejp a) apjin? azap qosuaui puaA3[ suajui uaa ;«M 'ua3aj9j uaSvjp a) ajsjBVMZ ;aq 3fi qaq 'j» p uaip UVA ua ((,8uija^no-i" aiz) 'pjo ufiui jaAO uauuo)ssu3Aa[ ajsjaa ua3ui3 .reef apuaijjftA ufiui do spaag puojUjooA uap do sfjajs ((uap ITBA jaafuoija*)" IOA <13M"SIB SUBUIOJ ajaj ufmi ut )«M 'a^apsAuj jaij J-BHU 3ui uaa jatu ua jnnjmi ap ;aui uaa jaau. 3fi O3IHN3 Hf U9J99(U9S U99 -j-p £ Soojp ui9i{ JVDJ iiurtfnujoz) wruy pUDDq 9p JDJfl -pUOjSuirt) )9W p8ll9Ui si pnoy ;ai/ S/D u? uajapaod snau ui ?U9qq9y 9; yytz- fiq (sny}uviu9Dff) j ?UOJDJUVd U9JJ9UVJ/U99 fjq UdSVJp 9f l jaif ugSvijy yifssfijvj aSiwwos U9an jt sww '9jdiuts ?sa,3 'patnj uaSoon 9J99plf/0 fiq jpjom SJlf39JS 'S9JJD ft -U9aoq U398 '8vip39jyjJ9puo U99Q -t 33 non movjp 9pu9ijnjs}in ap jpj, 9}Smn9WJ9JpJ SJ iiiiiiifitiiiitiHiiiii NVW N3Q VJOO/ ?uauua: uaqqaq SuiAEtpsaq ap UBA s;; uaufissaqy ap }«P 'si qo;Btu azap UB. |aapjooA aSiuaa ;»H 'PI°S aijsaMaj-alfi -saad uaa jatq ;aq JBBM jaaiu a; ';I{OB/ -J3A uapaj)do japua)$F)Joop uaa uappni ?jadsMnoqos 31 p j3AOua3a; soo 'aiutssaqy UBA 'puo;s 'i uaq joop ap JBBAV ' -uiy ap do ua)^adjM sjjaz qotz fiz ;B| 'ppapfudsS ooz uauftssaqy jap ap . ua uapaqaffiiiaouiuiajja; ap uBt[B;i ad *puoo;jaA suo 'ua)B{SO[ japUB^suaSa; uftz de 'uaddBJi 'uajtpif afjuaag ?p«q uaafBU a; jaaui s;am [Bq^aoA ;atu ;ep '^qodAal pjaj;iqj3A uaa suBq; uauuoSaq 'uauios; a; (p3ipapJ9A pao3 ;sjaa aisseiag SÜBH joop) [aop aqosufissaqv )aq fiq uapppq SITBAUBB uap ui atp 'uauBifB)] -jadSMnoqos 2{ri[33i?M uaa JOOA uias )3i safindssB3 UBA 'ja3u«3jooA ufiz UBp st -dO uflZ UI japU3)SB)JOQp 3IP' 'JOOA -piui azaQ 'uaSireAjsA oijSopeg joop frq pJ3M ua ua^BjjaA pjaA ;aq ouog 3Q ;saoui 'i^fBBiuaS pjtaM ;undpop aqosufis -saqy 3)saaa ;aq JOOA uaAg -puajjaqjaA 3ruj9M sjfB;i UBA ]ads ;aq SBM ;jpq apaaM^ ap ui [BJOO/^ -}puiA }am B3ja9M ufiz aip 'p[aadsa3| -suaS^pfaq uaa qoiz fiq ?||UM '«Mup do )UMIS oaog »a pooos 0||Boptg 'tfit|9SUM|duin| ?|tju |J««MM puBq ufiui UBA aip 'UBUIOJ ua^sjaa uap ui uaAajqosaq '3fi uaaui 'jip qaq 3fi *jnn)BU ap joop uaSuijapUBM ua ua3ui3tau a8iA[azuaa jatu 'df^asdaqas 'puiaajA uaa spaaj sfi SBM puiij ?U9uui3aq snp ?UBAja pi3q3ffu3uB[aq ap do 3oo )aq )aui ufiz noz jauiuiBf ^BM 'uapjoM uauunjf jaaui sajioiuaui uaa3 r\ Alle chocolade, waar DROSTE op staat, is lek kerl Dat weet iedereen, die van iets lekkers houdt, opperbest. De naam DROSTE geeft U zeker heidr dat U waar krijgt voor Uw geld. Droste Pa stil l es ...... n der heerlijkste chocola* tractaties die U ooit kunt koopen! ALTIJD WELKOM! Spaart plaatjes voor het album «Java !*? DE GROEN! ;°D v s w y v H -N v w >i 3 n 3 H/* (|J»|>(njput»iS ut '>)»og -pj «ituiy ?A<N uafivp aam} u/^ ? \ \ N3JL3OA MO N3Q3H OON 1HOSVM oJ. in wezen aan bij de typische reactlonnalre natio nale tendenzen van de burgerij en van alle advocaten van ordening", voor zover zij de wereld-economie binnen nationale grenzen trachten terug te brengen. In de Sowjet-Unie zelf leidt dit nationaal-communisme" economisch tot het scheppen van nieuwe standen (door bezits-rechten" aan boeren te geven, die de eerste stap naar herstel van eigendomsrechten zijn; door zeer ver doorgevoerde loon-differentiatie, aangemoedigd door de z.g. Stakhanow-beweging, waardoor weliswaar nog geen klassen, maar dan toch reeds standen zijn gevormd, etc.). Politiek leidt deze opvatting tot het niet toenemend geweld handhaven van een bureaucratische dictatuur, die elke essen tiële critiek onderdrukt, die revolutionaire socialis ten, die zich tegen het groeiende nationalisme wa gen te verzetten, met de wreedste middelen vervolgt en terroriseert, en die tegelijkertijd haar secties in andere landen beveelt zich, in strijd met alle vroe gere besluiten, aan te passen bij de nationale ten denzen in de kapitalistische staten. Nationaal moet door de arbeidende klasse gestreefd worden naar de verovering van de macht en natio naal kunnen en moeten door een arbeidersregering maatregelen worden genomen, die de overgang naar de socialistische productie-wijze voorbereiden en regelen. Deze productie-wij ze zelf kan naar haar wezen echter slechts internationaal tot stand komen. Daarom verzetten wij ons met alle kracht tegen elk politiek en economisch nationalisme. Daarom ook achten wij de wereld-revolutiet d.w.z. de volstrekt internationale omwenteling der eigendoms-verhou dingen, niet zoals Stalin een tragi-komisch misver stand", doch een besliste noodzakelijkheid om de huidige nationale maatschappelijke luan-orde, door internationale maatschappelijke orde te vervangen. Dat is het verschil tussen het nationale commu nisme van de Derde, en het internationale commuriisme van de wordende Vierde Internationale. Of, wil men het volgens de beschimmelde Leiders-cultus van deze tijd in personen zien uitgedrukt: * het verschil tussen Stalin en Trotsky. INHOUD Blz, Commissie. In plaats van een bezoek aan huis 3 De vragen 4 Medewerkende groepen 5 Toelichting op de vragen 6?38 I. 1. (Mej. Mr. E. C. van Dorp) 6 I. 2. (Prof. Mag. Dr. J. B. Kors O.P.) en Mr. G. F. v. Walsum 8 en 9 I. 3. (Dr. Ir. Th. v. d. Waerden 11 I. 4. (Mr. A. S. de Leeuw en P. J. Schmidt) 13 en 14 II. 1. (Dr. J. W. Noteboom en Ir. J. W. Albarda) 17 en 19 II. 2. (Program N.S.B.) 21 III. 1. (Mr. Dr. W. M. Westerman) 23 III. 2. (Mr. R. POllema) 25 III. 3. <Mevr. C. A. Kluyver) 27 III. 4. (Prof. Dr. D. van Embden) 29 III. 5. (Ds. J. J. Buskes) 31 IV. 1. (Mr. Dr. H. H. A. van Gybland Oosterhoff) 33 IV. 2. (Mr. F. M. baron Van Asbeck) 35 IV. 3. (H. J. F. M. Sneevliet) 37 Handleiding voor het invullen van het stem' biljet 39 Stembiljet 40 A, M. Brouwer. Op reis met een Referendum 42 Vrouwen en Vrouwenleven 44?46 ? P. V. Te laat in den tuin 44 Le vote des Femmes 44 E. Westerman Holstijn?Vissering. Van Kin deren en verkiezingsperikelen 45 Nieuws uit de vrouwenbeweging 46 Kees van Bruggen. De valsche Leonardo 49 Henriëtte van Eyck. Hoe sommige bommen soms aan de verkeerde kant kunnen bersten 52 De Kleine Krant 54?55 ons l p UBA NIZ30 3BI1SV1 13H . . »fr K t ~» ap UPA uspuiAjm uaSufsaSuado pi?iqjfi[ unq 'puapaotu UBA paap Suipapapaui saazaj -JBA s;aiu 'uaSjoiu uazap atp ';UBJJ[ ufrz pBjq suo UBA 'jatmunuBJ^ca auiatx ag UBA sjazai aMnoj) a< 9NIA31N3WVS 30 NI SiVVld MVVH NI 1NVHX 3NI31X 30 XMVHH 3 IM aa DE KLEINE KRANT AVONDBLAD B GROEP II. Zijf gij wat den regecringsvorm betreft voorstander van i t parlementairen regeeringsvorm? 2. autoritairen regeeringsvorm? Toegelicht doori a. Dr. J. W. Noteboom b. Ir. J. W. Albarda fragmenten uit het programma der N.S.-B. (leider Ir. A. A. Mussert) H, loe hebben wij over den parlementairen regeeringsvorm te oordeelen? Wanneer wij er ons toe zetten om deze vraag in beknopten vorm te beantwoorden, dan dient duldelijkheidshalve vooraf te gaan een antwoord op de vraag: wat te verstaan onder den parlementairen regeeringsvorm? En dan meenen we ter beantwoording van deze laatste vraag drieërlei opvatting naast en tegen over elkander te mogen plaatsen. Vooreerst de opvatting, die haar ontstaan dankt aan den strijd tegen het z.g. verlicht despotisme uit de achttiende eeuw en aan staatsrechtelijke theo rieën, die vóór en ten tijde van de Fransche revolutie de toon aangaven. Ik bedoel de opvatting, die in beginsel alleen en uitsluitend aan het volk souvereiniteiti toekent. De volksvertegenwoordiging dient in dien ge van het volk om zijn souvereiniteit uit te oefenen, en wel eensdeels door wet geving, anderdeels door aanwijzing van en controle op de bewindhebbers, die als mandatarissen, belast met de z.g. uitvoerende macht, van het souvereine volk optreden. Bij die beschouwing past eigenlijk geen erfelijk koningschap. En zoo men dit al om praktische rede nen aanvaardt, dan be schouwt men de Kroon toch hoogstens als een soort ornament", of vlieg_?«»???? wiel", dat tot taak heeft voor de noodige representatie van het souvereine volk te zorgen of dat dienst kan doen om de regeerüigsmachine eventueel over enkele kleine moei lijkheden (speciaal bij het wisselen van de regee ring") heen te helpen. Vlak tegenover deze opvatting staat die van de absolute monarchie. De volstrekte souvereiniteit behoort, naar die opvatting, tot het uitsluitend, onvervreembaar en ondeelbaar persoonlijk bezit van den Vorst. En in dien al het volk krachtens de staatsorde bepaalde rechten heeft, met name ook een recht van verte genwoordiging en medezeggenschap inzake wet geving en bestuur, dan zijn deze rechten, volgens die opvatting, toch slechts te beschouwen als concessies van de zijde van den Vorst. Waaruit voortvloeit, dat het voortbestaan van deze rechten slechts verzekerd is, indien en in zoover de goed gunstigheid van den Vorst dit uit overwegingen van staatsbelang of humaniteit wenschelijk oor deelt. , Zie voor het stembiljet blz. 40 II, la Beide opvattingen hebben dit met elkander ge meen, dat ze de souvereiniteit in beginsel absoluut en ondeelbaar beschouwen en naar dit grondprinclpe het staatsgebouw zoeken in te richten Verschil bestaat alleen ten aanzien van de vraag: wie drager is van deze souvereiniteit. Volgens de eene theorie is dit het volk, volgens de andere de Vorst of om een meer modern woord te gebruiken de Leider" van den Staat. En ook het karakter van het parlement is volgens deze theorieën principieel verschillend. Volgens de theorie van de volkssouvereiniteit vertegenwoordigt het parlement het hoogste gezag, aan welk gezag de Regeering onder worpen is; volgens de andere theorie is het parle ment in beginsel volstrekt ondergeschikt aan den. souvereinen wil van den drager of draagster van het staatsgezag. Nu wil ik hier niet treden In een bestrijding dezer theorieën. Dit zou meer plaatsruimte in be slag nemen dan te mijner beschikking staat. Ik volsta daarom met tegenover deze denkbeelden te plaatsen de opvatting, die niet uitgaat van het theoretisch begrip eener absolute en ondeelbare souvereiniteit, doch zich plaatst op den bodem der historische werkelijkheid en juist op grond van die historische werkelijkheid ookomt voor het eigen recht en de eigen roeping zoowel van den Vorst (de Overheid) als het volk. De Overheid dankt niet haar recht aan het volk, zelfs niet in die landen, waar de drager van het overheidsgezag bij volkskeuze wordt aangewezen, maar aan God zelf, die dat recht uitdrukkelijk in de Heilige Schrift erkent en het middellijk door den loop der omstandigheden (persoonlijken aanleg, erfopvolging, traditie e.d.) aan bepaalde personen doet toekomen. En evenmin zijn de rechten der bevolking vrucht van vorstelijk gunstbetoon, doch ze wortelen in de goddelijke roeping, die elk mensen persoonlijk of als leider van den kring (gezin, school, bedrijf, kerk enz.), waarin hij is geplaatst, toekomt. Op dezen religieus-historischen grondslag van de rechten van Overheid en volk steunt hier te lande de constitutioneele monarchie. De Regeering (Kroon en Ministers) treedt hier niet op als mandataris van een souverein volk, belast met de taak om uit te voeren den wil des volks, doch is draagster van een eigen recht; een recht, hetwelk zij niet aan de grondwet ontleent, doch dat wel .in de grondwet wordt erkend en in overeenstemming met de voorschriften der grond DE GROENE is het meest geciteerde weekblad in Nederland DE GROENE 17 't. rn ' =2 \ ?% ^?^v^ ^^?$r=- ^s X^ ft.' ^ -^ l DE VLUGT DE MIRANDA MEER WERK-ACTIE IN DE HOOFDSTAD Burgemeester De Vlugt c.s.: Niet toekijken, allemaal meehelpen!" f i