Historisch Archief 1877-1940
-it* , *?-*.', i
Een itondbee/d voor den eere-Ar/Cr
" (Dagens N/heter, Stockholm)
Wot doe Je?" Ik bestudeer de grond
slagen der werefdpofit/ek."
(Nebelspalter, ZUrlch)
HET VREDESSCH/P BEDREIGD
(L'ordre.' Parijs)
V f // .
}( Y.'.N-O/'
r \ o. i / is. ' ? . ?. J 11
DE HEDENDMGSCHÉSITUATIE WEERSPIEGELD
(D-lly Herald, Londen)
WOL KRIMP7 /N DEN REGEN
(II Travaso, Rome)
In het oog detereld
In bet Enfteitche ka
binet ovrr Spanje
TOEN Eden in het Lagerhuis ver
klaarde, dat Engeland voorloopig
niet de bedoeling had de beide partijen in
den Spaanschen burgeroorlog als ,.oorlog
voerende partij" te erkennen, heeft hij
niet de oneenigheid vermeld, waartoe dit
besluit in het Britsche kab net aanleiding
heeft gegever. Wij hebben echter reden
om aan te nemen.dat in den ministerraad
van Zondag voor een week bijna alle
ministersaanFrancohet recht van oorlog
voerende partij wilden toekennen, doch
dat Eden hen overtuigd heeft.
Toch heeft de rede van Eden geen
helderheid gebracht in de situatie, die
ontstaan is door het dreigement van
Franco om Barcelona te blokkeeren.
Tot nu toe heeft Eden niets anders gedaan
dan aan Engelsche schepen buiten de
driemijlsgrens vrije vaart
garandeeren. En de regcering meent, dat de
wet, die Engelsche schepen verbiedt om
wapenen naar Spanje te vervoeren, vol
doende is om Franco duidelijk te maken,
dat het onnoodig is Engelsche schepen
in de Spaansche territoriale wateren aan
te houden.
Feitelijk zou Franco door een Engelsch
schip aan te houden of te torpedeeren
een daad van zeeschuimer!] begaan, welke
een profest van de Britsche regeering bij
de regeering te Madrid tengevolge zou
hebben, die als eenige erkende regeering
volkenrechtclijk nog steeds de verant
woordelijkheid draagt, ook voor de ge
bieden onder bewind van Franco. Maar
deze juridische gevolgen hebben natuur
lijk niets met de werkelijkheid te maken.
Zoo kan de Engelsche regeering slechts
twee dingen doen, óf net doen of zij van
eventueele inciden'en niets merkt, óf
zelf voor de noodige bewaking zorgen,
door een convooi voor elk Engelsch
handelsschip.
Alles bij elkaar genomen heeft Eden
eigenlijk een nieuwe concessie aan de
fascistische aanvallers gedaan. Want
waar het op aankomt is niet wat er in
open zee, maar wat er in de Spaansche
territoriale wateren gebeurt En daarover
heeft Eden zich niet uitgelaten.
(News Chronicle, Londen)
Franco
LATEN wij onmiddellijk met de deur
in huis vallen. Franco vecht niet
alleen voor de beschaving in Spanje,
hij vecht voor de ganse hèChristelijke
cultuur.
Dit schrijven wij, als Protestant van
een Roomsen-Katholiek.
Vast staat, dat in Spanje de commu
nisten en anarchis en een staatsgreep
einde Juli op het oog hadden om, wat
Moskou altijd gewild had, van Spanje een
Sovjet-staat te maken. De patriot Franco,
die niet anders kon, heeft be.lo'en, zijn
vaderland te redden van cien ondergang
naar de onderwereld.
Merkwaardig is het, dat zoovelen dat
nog niet begrijpen. De fouten van het
oude Spaansche regiem worden breed
uitgeme'en en die zullen er ook wel
tallooze zijn geweest. Maar waar het hier
op aan komt, is, dat Moskou altijd ge
bruik maakt van fouten en 200 den
ondergmg van de Christelijke cultuur tracht
te bereiken. Wij kunnen het feit, dat
zoovele goedwillencen^ ook zich nationaal
noemenden, dat niet begrijpen, niet
anders uitleggen, dan dat zulks een
gevolg is von de propaganda van het
intellectueele bolsjewisme.
(De Rijkseenheid, Den Haag)
Men vergelijke dit overigens met pag. 4
in dit nummer (Red.).
Hrt wankele Itallaansche empire
DE propagandadienst en de zorg
vuldige schifting van het nieuws had
den bij het Italiaansche publiek de over
tuiging gevestigd, dat niet alleen geheel
Atessynie" veroverd en bezet was, maar
zelfs, dat het volledig gepacificeerd was
en snakte naar kolonisatie. Het zich
langzaam verspreidende nieuws van de
vermcording van Locatelli en zijn mak
kers kwam als een eerste donderslag uit
helderen hemel. Nu begint het publiek
langzamerhand de noodzakelijkheid te
beseffen, dat er nog langen tijd alle
krachten moeten worden besteed aan de
consolidatie van de verovering, voordat
er een serieure poging tot kolonisatie
kan worden gedaan. Er is zulk een breede
kloof tusschen de gouden bergen,
het begin zijn beloofd, en den fei «Ij
toestand, die nu langzamerhand bei,
wordt, dat de slinger van de \ ub[j
opinie gemakkelijk kan doorsla,
de verlamming van een bittere
stelling.
(Cleves Stead in de l'.
Gazette,
Het
IK beweer niet de geschiedenis te
nen. . . . Maar ten slot e mogen z
hcelemaal geen geschiedenis ken: ? en
van deze Ivtrekkilijk onkunde JTOJ
ren. Nu heef c men ons de gcluc'jy
parlementaire zittingsperiode u
met het woord Kerensky. In de ? iai
de uiterst-recht J cl en betteken
rensky" een radicale mini^ter-pi
die zich, omdat hij niet genoeg op
hoede was voor de uiterst-links hei
October 1917 liet omverwerpt!)
Lenin. Dat wil dus eigenlijk ;
,,Edouard Herriot, pas op je tel! n!
Maar als men de geschiedenis v
Russische revolutie wat van nad- rbij
kijkt, blijkt het, dat Kerensky leider
van een repubükeinsche regeer ng,
zich uit vrees voor de uiterst-I'' iksA-ar- 'i opgenomen, die nog niet in
niet ernstig verzet e tegen Kon ilofl
met hem onder een hoedje spi' lde
toenemende aanhang van het bol cw
en de October-revolutie zelf la on
Hrruit verklaren, dat , l.nks" /. h
K- xensky verraden vod.'e. In ie erg
kan men hem niet een te groot
zinnigheid tegenover Lenin verwij ? en
hij dwong zich te verbergen, val « c h
den te gebruiken enz. Zoo viiend lijk
de politie van Kerensky voor lu
wisme.
Als de rechtsche kranten beter nad
ten over het geval Kerensky.
n8< um van menit's
n!< n is onlangs een origineel
um geopend. Het heeft zijn
ontsd. aken aan een hotelier, Faucon
d, >'.ie zijn leven gewijd heeft aan
ast Hing van een collectie, welke
, n l die van menu's van
historian 'ore curiositeitswaarde.
? dt meest zeldzame stukken van
seuni moet het menu genoemd
va.i een diner, gegeven in een
zij in plaats van voortdurend bi ingfest jurant te Bdgrado, welks
zijn, dat de radicale leiders der K idicftoo'vn ??allen officieren zich
te' veel toegeven aan de ..marxistftp i-lar het koninklijk paleis be
moeten vrtezen, dat de gematig' e nm
ters te toegevend zijn tegenover < e tq
standers van het huidige regime En
zouden er waarlijk heel wat dingen u£jetr.( -r van Pola Negri met prins
gcloopen zijn l
H
er»
l.Zj
Het Jongste Russische proces
l ET zelfde overbekende pro es
de vorige week weer eens o gcv
in Rusland. Maar de houding, wa.irti
gesuggereerd worden door het vei
van de procedure bij de zitting, past
bij de rest van het verhaal. Ongc-u
wijze waren ook de vonnjssen al> ge
lijk. Alle negen gevangenen w. rdi
dood veroordeeld, en n van
was een Duitsch onderdaan, z<
vonnis de verhouding tusschei
Rusland en Duitscbland raakt
opzicht olie op het vuur heeft f
De Duitsche ingenieur Stickl.
dergelijke beken enis en af als < ie,
een paar maanden geleden Zinov ;ef
afgeperst, en een paar jaar g' Ie
Engelsche ingenieurs bij Vicl-TS,
ook de schuld of onschuld v; i
klaagden mag wezen, deze soort
tenissen kunnen in het oordeel >
geen licht op de kwestie werpt
eenvoudig te mooi (of moeten v
te leelijk?) om overtuigend t <
van de Russische gevangenei
een mijn vol gas te hebben la'
en de mijnwerkers te hebben ?
als zijn deel in de uitvoering v.
cistisch complot tegen het
bewind. Stickling bekende
Rusland te hebben aangcnotru
doel het Sowjet-bewind te 01
op bevel van de gezaghebbe
Derde Rijk. En de
conclusiGerechtshof was. dat het com
onder de gezamenlijke auspic: n ^
Gestapo en Trotski. Tot nu t
Sowjet-regeering slechts haar "ig«'|
gers op dergelijke beschuldi
dood gebracht; want de Bri
nieurs ontvingen als beloonin,
veroordeeling de straf van ?
naar dévrijheid buiten Ruslan
hebben de Russen echter
hoewel hem gratie verleend ?
doodstraf, voor tien jaar in de :
gezet. Ook deze clementie zal
kingen tusschen Duitschland n B1
slechter maken. Feitelijk schi ntl
of Moskou en Berlijn wedijvt cni
vocatie. Daarbij probeeren zij
nceuvrceren, dat de andere p'
ulf viakt en een of andere daad
ie ;ct effect heeft, dat zij in de
va" de democratische wereld
l0j een publieke opinie bestaat)
Vhijnt te hebben. Van
Duitj.,11 word een dergelijke poging
Op don laatsten partijdag
inNeul'it proces in Novosibirsk is de
tegenzet. \Vij democraten
n-ti de waarde die men aan on?e
blijkt te hechten zeer, maar
.?r toch de voorkeur aan geven
ns geworven werd met daden,
id, r aan brandstichting deden
(The Economist. Londen)
«d r r rijkste land.
K land is het kin lerrijkst ?
;tn weet, dat Polen, Italië,
en nog meer landen de eer
record hebben opgeeischt. Welnu,
uiuvkeurige statistici is de streek
v rhouding de meeste kinderen
d. r Far-öer, op welke eilanden
leid j>er gezin 7 kinderen in leven
[en vindt er een groot aantal
v i iet 16 4 17 kinderen en het
ld- zou nog veel hooger zijn,
pst. tistiek niet ook de pasgehuwde
TeekenJnf voor Da Groene van B. H j l Ier
ij n geweest de traditie voort te
(Luxemburger Zeitung)
j Alexander Obrenowitsj
?ro:;w Draga te vermoorden. In
«re ' itrioe ligt een m-j nu van het
In slotte roepen een groot
(Emanuel Berl in Mariannc Pjften 's herinneringen
opaandiplorr inltijden, tijdens welke
bein "rnationale vraagstukken be
en -oms zelfs opgelost) zijn.
(Die Stunde, Weenen)
i au D val op het
lle ?? mdaden die de Duitscher»
faun geweten schijnen te hebben
oo nog deze, dat ze het goud
s iiijnen te willen maken.
l\vcc! dat een zilveren lepel niet
hn l aardappelen mag blijven
?ant dan wordt hij bruin. In het
v. idt men dit verschijnsel bij
imic' ielen die
zwavelverbindin,-att n. Duitsche onderzoekers
u revonden dat deze
onaangehap van zilver wordt
weggeioor loevoeging van een geringe
cid odium aan het metaal. Bij
g v.m mér jodium krijgt het
t al v. en een goudkleur, maar ook
ippt .1 die mogelijk maken het
val.vn te gebruiken, waarin men
r g iud berigde.
wij \vellicht in de toekomst een
'en -landaard zullen krijgen ....
(Sapere, Rome)
!fkc;ihnls
'LG' een besluit van den
mibinnenlandsche zaken zal
iekenhuis worden gesticht
patiënten uitsluitend door
n passend dieet zal
bedusver bestond er in de
id slechts n dcrgelij'k
wel in Rusland. Dit heeft
bed<'en; het Japansche zal er
!venr.i.>n tellen, want msnreksnt
hei meerendeel der patiënten
ov, rdag verblijf zal houden en
na,'r huis terug zal kunnen
?ijkhuir rekenen de Japansche
^ecn mate van zelfbeheersching
ken die een Westersche collega
tiënten in den regel niet durft
"......) Opgedane
ervarinocste verwachtingen
koesde '.hans als zelfstandig
specidieetbehandeling, waarin
ft \VY-;ten vooruit schijnt te zijn.
(Tokio Nicht Nichi)
c.iricaturen in den tekst zijn
ane". . . ? ' "
STROOIAVOND IN SPANJE
var.
eet:
d-,
Fan
Te
l Wei
Roosevelt en de pers
VIJFENTWINTIG percent der
Amerikaansche dag-, week- en
maandbladen is in handen van
reputlikeinsche eigenaars. Die pers
heeft Roosevelt en zijn New Deal dag
en nacht vervolgd, met geoorloofde,
maar nog meer ongeoorloofde midde
len. Zoo konden wij onpartijdigen in
de 28 bladen van William R. Hearst
de ongelooflijkste insinuaties lezen.
Hearst verweet Roosevelt en diens
kabinet dat zij rood waren, in Moskou
thuis hoorden, radicaal, enz. De vrij
heid in Amerika was zoek. Het
Congress was serviel, enz. In den zelfden
hoorn bliezen bladen als de N. Y. Sun,
Herald Tribune en de rest der 85 %.
Leest de gemiddelde Amerikaan die
hoofdartikelen en schimpscheuten niet
of is hij zoo onafhankelijk dat hij ma
ling heeft aan wat er over Roosevelt,
diens New Deal en zijn kabinet gezegd
wordt ? Hearst bedient hoofdzakelijk
den kleinen burgerstand en het werk
volk. Trots al zijn geschrijf en gewrijf
stemde deze klasse burgers voorname.
lijk voor Roosevelt en de New Deal.
Hebben die krantenkoningen nooit
de opinie gevraagd van hun mede
werkers ? Oogenschijnlijk stoorden zij
zich niet aan de opinie van journa
listen die het Amerikaansche volk
moesten voorlichten. Hier is het
bewijs.
Knappe journalisten, goed op de
hoogte van de volksopinie, doorkneed
in de politiek, volgden dag in dag uit
de twee presidentieele candidaten. De
meesten kenden Roosevelt van Was
hington. De anderen bestudeerden
gouverneur Landon van het oogenblik
af dat de keus der republikeinen op
hem gevallen was. Zij moesten aan
hun bladen meededen hoe de kiezers
op de speeches der candidaten rea
geerden, hoe zij stonden in de gunst
van de kiezers, hoe de politieke toe
standen in de verschillende staten
waren, enz. In particuliere gesprekken
met deze cynische hard gekookte"
journalisten, werd ons verteld: dat
Landon geen ,,China rnan's" kans had.
Zouden zij voor Landon stemmen, zij
bedienden toch een republikeinsch
orgaan en eigenaar? Zij dachten er
niet over. Bovendien zou hun stem
dezen stroom niet kunnen wijzigen.
Even vermakelijk was de toestand
in de zetterijen en drukkerijen dier
republikeinsche dagbladen. Van de
zoo employés dier bladen stemden
minstens 80 % vóór Roosevelt.
Dezelfde dagbladeigenaars die voor
de verkiezingen Roosevelt en zijn New
Deal met de grootste felheid bevochten,
komen thans voor den dag met allerlei
schoone raadslagen. Zij vertellen hem
wat hij doen en niet moet doen.
Toonen aan dat hij geheel Amerika
gelukkig en tevreden kan maken door
niets te doen. Hij kan thans op zijn
lauweren gaan rusten. Business" op
zijn beloop laten. Geen amendement
der constitutie en vooral geen ver
andering in het Hoogste Gerechtshof.
Kinderarbeid is zeer voordeelig voor
de dagbladeigenaars.... dus geen af
schaffing daarvan. Geen minimum
loonen voor de vrouwen en geen be
paling van arbeidsduur. Zeer goed ge
meend, alleen te eenzijdig.
Roosevelt is geen Harding, geen
Coolidge, geen Hoover, maar ook geen
Hitler, Musolini of Stalin. Hij heeft
zijn sterke hersens, zijn zin voor humor
en zijn ideaal van een levend demo
cratisch gemeenebest niet verloren.
Hij barst niet van ijdelheid na deze
glansrijke overwinning, doch het eerste
wat hij entameerde na de verkiezing
was: nieuwe leiding te geven aan de
sociale wetgeving.
Zij die hopen dat de V.S. thans uit
gepraat is, dat Roosevelt van plan is
op zijn behaalde lauweren te gaan
rusten, wedden opnieuw op het ver
keerde paard.,., zooals voor den
uitslag der verkiezingen 85 % der
republikeinsche dagbladen deden*
New York City
G. SIMONS
«f
«
M
t i
;ii
? K
FA6. « DE GROENE* GROENE N*. 3105