i: in het Parlement deze opvatting tegen de arbeiders oppositie te verdedigen, die haar het verwijt maakte dat practisch de blokkade dus wél erkend werd. Dat is niet zoo, antwoordde Eden, wij ruimen geen van beide partijen de rechten van oorlogvoerenden in, maar wij erkennen en wij kunnen ook niet anders het feit dat er gevochten wordt. Dit brengt dus mee dat buiten de drie-mijls-zone, buiten de territoriale wateren, Britsche schepen door de Britsche marine zullen worden beschermd, naar welke haven zij zich ook op weg mogen bevin den. Dit was n wijs besluit. Het is ditmaal lichtelijk in 't voordeel van Franco maar een volgend maal kan het volgen van dezen gedragslijn zeer wel in 't nadeel van Franco zijn. Deze gedragslijn is gekozen om een conflict uit den weg te gaan, niet om Franco te helpen. Want n ding is zeker: het beetje sympathie dat het conservatieve deel van Spanje zonder twijfel hét vorige jaar nog in Engeland genoot, is grondig verspeeld door Mussolini. MINISTER COLIJN HEEFT DE ANTI-REVOLUTIOnaire verkiezingescampagne ingezet met een rede voor de deputatenvergadering van zijn partij. Het was een rede van formaat, waarin voortreffelijke dingen gezegd zijn over het karakter van het fascis me: ,,een internationale geestelijke strooming, die zich niet laat terughouden door de steenen palen, welke de grens tusschen land en land aangeven", een strooming, welke zich in tal van vormen uit, ook in landen en kringen, waar schijnbaar nog een democratie aanvaard wordt. Aan het commu nisme geeft onze grijzen premier geen enkele kans hier te lande; wat het nationaal-socialisme betreft, hangt het z.i. af van de verdere werking van ons parlementaire stelsel, dat nog wel enkele verbete ringen kan hebben. In beide gevallen schijnt hij een andere voorwaarde te miskennen: een van de groote bronnen van politiek radicalisme ligt in een perma nente bestaansonzekerheid van groote volksgroepen, die niet door persoonlijke activiteit uit den weg ge ruimd kan worden. Het is merkwaardig dat een man die vier jaar lang het roer in handen heeft ge houden, hiermee zoo weinig rekening toonde te houden. Of is het tactiek, over deze controverse in de Nederlandsche politiek zoo weinig mogelijk te spreken? Want wat dit punt betreft zullen vele Nederlanders, die overigens de politieke lijn van het aftredende ministerie van harte toejuichen, zich wel tweemaal bedenken voor zij , .althans het ka rakter van het gevoerde beleid bij deze stembus steunen". TWEE GEBEURTENISSEN . IN DE AFGELOOPEN week verleenen aan de economische critiek op het beleid onzer regeering reliëf. De Nieuw Am sterdam", het grootste schip der Nederlandsche handelsvloot, is deze Zaterdag onder groote belang stelling van stapel geloopen; H. M. de Koningin heeft de doopplechtigheid verricht en minister Gelissen heeft een rede gehouden. Het is prachtig, dat dit schip onze vloot over eenige maanden gaat verrijken, maar hoe waardevol zou het zijn als het schip thans reeds in de vaart was om deel te hebben ' aan de opleving in het scheepsbedrijf? Wanneer, zooa's indertijd op zeer sterke gronden is bepleit, tijdiger de overheidssteun voor den bouw was ver leend, zou onze volksgemeenschap daarvan een voordeel genoten hebben, dat zeker minstens de verleende subsidie zou evenaren. In nog veel sterkere mate geldt dit van schepen, die nu nog op stapel worden gezet: de materiaalprijzen zijn enorm geste gen en tegen dat zij gereed zijn kan de markt al weer bedorven ,wezen. De andere gebeurtenis is een ,,collectief solliciteerren" van kantoorbedienden, dat in Amsterdam en Rotterdam heeft plaats ge had bij een aantal groote kantoren, waarvan bekend was of vermoed werd, dat er zeer regelmatig door groote aantallen bedienden vele uren werd overgewerkt. Het is een wantoestand dat de eene helft in een bedrijfstak dubbel werk doet en de andere helft op kosten der gemeenschap wordt onderhouden. Zoowel de werkloozen als de gemeenschap hebben het recht elk op hun wijze hier tegen op te komen. Wanneer dat in den vorm van een rustige manifesta tie geschiedt is er geen enkele reden voor de politie, om, zooals in Schiedam is geschied, er vrijwel zonder waarschuwing op los te slaan. En een regeering, die het twee-op-een-stelsel" voor jeugdige werkloozen aanmoedigt, moet middelen kunnen vinden om het een-op-twee-stelsel" in het particuliere bedrijf tegen te gaan. IIW Cl AAD ^ weer rustig en M ff OLHHl Uw zenuwen worden gekalmeerd en gesterkt door het gebruik van M Ij n hardt fs Zenuwtabletten Gl?zrn Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten PSYCHOLOGIE van het ANTISEMITISME De reportage van de week Door een ongelukkiger) samenloop van omstan digheden is in ons vorig nummer het artikel van mr. R. H. Dijkstra over de psychologie van het antisemitisme ontsierd door een groot aantal zinstorende drukfouten. Om den loop van het betoog volledig recht te doen wedervaren, meenen wij goed te doen het artikel in zijn geheel te herplaatsen. DOOR weerlegging. of veroordeeling, hoe gefundeerd of gerechtvaardigd ook, zal het antisemitisme nooit overwonnen kunnen wor den, dat heeft de geschie denis afdoende aange toond, en is ook op zich zelf begrijpelijk. Het is gebaseerd op een gevoelsinstelling en onttrekt zich als zoodanig aan den directen invloed van het rede lijk betoog of de zedelijke verontwaardiging. Alleen verklaring kan hier misschien uitkomst brengen. Als de oorzaken ervan zijn opgespoord, zal wellicht door elimineering van een of meerdere daarvan het verschijnsel zelve geliquideerd worden. Het lijdt geen twijfel, dat sociaal-economische omstandigheden en verhoudingen ook ten deze van grooten invloed zijn en een fundamenteele wijziging daarvan, waardoor groote bevolkingsgroepen van een telkens geactiveerden bestaansangst, die haar geestelijk evenwicht bedreigt, werden verlost, zou waarschijnlijk het antisemitisme tegelijk met zoo veel ander kwaad, althans als sociaal verschijnsel, doen verdwijnen. Misschien zou ook een wijziging van den politieken status van het Joodsche volk zelf, zooals die door het Zionisme wordt nagestreefd, tot liquidatie van het antisemitisme kunnen bijdragen. Maar de kans, dat langs dergelijke wegen eerlang een bevredigend resultaat zou kunnen worden ver kregen, schijnt helaas voorshands niet groot. Een indirecte en irrationeele reactie op objectieve omstandigheden, als het antisemitisme is, ver onderstelt echter bij degenen bij wie zij zich voor doet, tevens een bepaalde psychische praedispositie en dynamiek, die op zichzelve verklaring vragen en mogelijk, als zij volledig worden onderkend en bewust doorleefd, zullen blijken te zijn opgeheven, of althans in andere banen kunnen worden geleid, gesublimeerd, zooals dat in de moderne psychologie heet. Dat is het groote belang van het psychologisch onderzoek van een verschijnsel als het onderhavige. HET is, merkwaardig genoeg, de antisemitische literatuur, en daarvan weer meer in het bijzonder de pretens-wetenschappelijke, die het beste uitgangs punt biedt voor een psychologische analyse van den aard en de ontwikkeling van het tegen de Joden gekoesterde ressentiment. Het kan immers geen onbevooroordeelden onderzoeker ontgaan hoe vaak zelfs bij de scherpzinnigste en begaafdste auteurs op dit gebied en er zijn onder hen meerdere hoogelijk begaafden en zeer scherpzinnigen verschijn selen schering en inslag zijn, die zich niet als nor male denk- of waardeeringsfouten uit gebrek aan aandacht, onderscheidingsvermogen of feitenkenni; laten verklaren. De denkwijze en betoogtrant zelfs van deze wetenschappelijke auteurs kenmerkt zich niet alleen door verontachtzaming van de meest fundamenteele wetten der logica, als die der uit gesloten tegendeelen, maar ook door een gebrek aan geneigdheid tot toetsing der gekozen uitgangspunten en verkregen resultaten aan de empirische realiteit, dat zijn weerga slechts vindt in het autistisch denken, zooals dat uit de psychiatrische kliniek be kend is. Wanneer in ,,Mein Kampf" wordt onthuld hoe zoowel het vervloekte Marxisme als het evenzeer verdoemelijke kapitalisme vruchten van den Joodschen geest en Joodsche conspiratie zijn, maar tevens een homogene, wellicht zelfs centraal geleide, Jood sche taktiek wordt verondersteld, en een dergelijke zonderlinge anomalie wordt gecompleteerd met de stelling dat zelfs het historisch-materialistisch bolsje wisme niet anders is dan een door de Joden in hun ongehoorde sluwheid uitgevonden instrument, dat dienen moet om de geheele wereld aan het Joodsche kapitaal hoorig te maken, dan meene men niet dat zulks verklaard zou kunnen worden uit de algeheele ongeschooldheid en beperktheid van het denk vermogen van den auteur en bedenke dat een Gobineau en Drumont, om slechts enkele voorbeelden te noemen, door hun vlijmscherpe intelligentie en ongemeene eruditie niet behoed werden tegen het debiteeren van in wezen niet geringere enormiteitenl Dergelijke verschijnselen laten zich niet anders verklaren dan die welke zich voordoen bij schizophrenen en lijders aan angst- en dwangneurosen, en zij blijken met deze ziekte-beelden bij nadere be schouwing ook meerdere trekken gemeen te hebben. Wanneer men daarnaast dan ziet tot welke onge hoorde wreedheden door hun antisemitisme bezeten menschen en menschengroepen zich, in flagranten strijd niet in het algemeen ook door hen erkende en geëerbiedigde normen van recht en zedelijkheid, PAG. 4 DE GROENE Ne. 3IM zich jegens de weerlooze objecten van hun ressen timent laten verleiden, ligt de conclusie voor de hand, dat wij hier staan voor een partieele regres sie van den mensch tot lagere en schijnbaar defi nitief overwonnen stadia van zijn psychische ont wikkeling, zooals wij die uit de psychologie der neurosen hebben leeren kennen. Menschelijke oerdriften, die in de bewuste per soonlijkheid niet zijn geïntegreerd, daaruit ver drongen, ongeweten werkzaam blijven en naar bevrediging in aan de zelfcritiek ontsnappende ver momming streven, spelen hier ongetwijfeld een be slissende rol. De onopgeloste conflicten tusschen natuur en norm, die in ieder individu voortleven, uiten zich, wanneer zij van zoo brutalen aard zijn, dat de bewuste persoonlijkheid in haar streven naar zelfbehoud en zelfrespect zich aan de erkenning ervan niet meer wagen kan, in schijnbaar onver klaarbare en dikwijls zelfs niet ten volle bewuste schuldgevoelens, waarvan wij ons bij wege van projectie plegen te bevrijden. In ons zelf aanwezige, maar gedissimuleerde, bopze verlangens en stre vingen worden willekeurig in den een of anderen vorm aan anderen toegedicht, en de verwoede be strijding daarvan in die anderen geeft vervolgens gelegenheid om met instemming van het recht- ' schapen en maar al te graag verschalkte Ik de agres siviteit der verdrongen driften zelve uit te leven. IS het een wonder dat de zonen van het ,,0ude Volk", zonder aanzien des persoons, zoo veel vuldig en hardnekkig tot de slachtoffers van een dergelijke psychische dynamiek worden uitver koren ? Van kindsbeen af speelt het Joodsche volk een rol in het zieleleven van allen die tot de Europeesche cultuurgemeenschap behooren. Lang voor dat het begrip van eenigerlei eigen volksgemeenschap ook maar vagelijk bij ons bestond, kenden wij het Jood sche volk en zijn geschiedenis. De eerste dramatische conflicten, die op onze kinderfantasie inwerkten en daarop onbegrepen maar daarom wellicht te deci siever hun stempel drukten, waren die der Joden. Maar bovenal, de zedelijke normen, waaraan we leerden ons te moeten conformeeren, kwamen tot ons uit den Bijbel, dien wij als het boek der Joden leerden kennen. Daarbij komt dan nog, dat later de Jood, dien wij als volksgenoot ontmoeten, de kenmerken van een andere, voor ons ontoegankelijke gemeenschap be waard heeft, en daardoor licht tegelijk min of meer als vreemdeling wordt beschouwd en ook zich zelf als zoodanig blijft beschouwen. Wanneer zich dan in onze psyche conflicten doen gelden tusschen ons natuurlijke of geperverteerde, maar verdrongen, driftleven en démoraal, die - ook voor hen, die haar niet meer als zoodanig meenen te erkennen?genetisch nog steeds de Christelijke mo raal is, waarmede ons onderbewustzijn zich als door de Joden opgescheept beschouwt, is het dan een wonder, dat de daaruit voortvloeiende wrevel zich op de Joden zoekt te wreken.? Wie zich met de eigenaardigheden van de psychi sche processen der regressie en projectie heeft ver trouwd gemaakt en de geheimen der daarin tot uiting komende strategie der driften kent, zal zich daarover zeker niet verwonderen en ook begrijpen waarom aan den Jood, die zich als verhulde personificatie van hun Widersacher, de moraal, tot object van hun agressiviteit ziet verkozen, al wat in de verdrongen driften laakbaar en aahstootelijk is, wordt aange wreven en te gereeder wordt aangewreven in ver band,met zijn tegelijk eigen" en niet-eigen" zijn, dat de noodige identificatie vergemakkelijkt en den weerstand daartegen verzwakt. Het zou te ver voeren te dezer plaatse nader in te gaan op de typische uitingsvormen en nevenver schijnselen van het antisemitisme, die rijkelijk stof bieden voor breedere argumentatie en meer gedetail leerde uitwerking van 'den in het vorenstaande uiterst summierlijk ontwikkelden gedachtengang. Aan vaarding er van kan echter tot geen andere conclusie leiden, dan dat het antisemitisme, slechts n der vormen is, waarin een moeizaam verholen barbarendom, dat in en te midden van ons leeft, ongeweten maar daarom te verwoeder en gevaarlijker den strijd aanbindt tegen de cultuurelementen, in casii de Christelijke zedenleer, die overwinning daarvan veronderstellen en, wellicht in een mate, die onze kracht te boven gaat,'van ons eischen., MR. R. H. DIJKSTRA Een deel van het expositieterrein: het Trocadéro en de buitenlandschc paviljoens, o.a. het Neder/ondsche M De stand der werkzaamheden De kinderen van Modderstad . Vinden niets naarder dan een bad, Zij plassen in de modder rond. Zijn vuiler dan de vuilste grond. ZOO is het van den winter geweest op het ongeveer 100 hectaren omvattende terrein van de aanstaande tentoonstelling van kunst en techniek in het hedendaagsche leven. Het slechte weer en de lange duur van het hooge Seinewater tezamen met de onrust op de arbeids markt hebben de werkzaamheden vertraagd. Het geeft geen pas daar het tegenwoordige bewind alleen aansprakelijk voor te stellen. Dit wil zich daarvan bedienen ter viering van zijn verworvenheden", al koos het daartoe niet den behendigsten vorm. De schuld, indien in zulke omstandigheden van schuld sprake is, ligt dieper in het verleden. Langen tijd hinkten de initiatiefnemers op twee gedachten: het departement van handel stond de organisatie van een expositie van sierkunst voor. Dat zou een herhaling geworden zijn van de in 1925 hier gehoudene, waarvan de herinnering zeker niet uitgesleten is en die op zich zelf geslaagd mocht .heeten. De mannen van het vak erkenden, dat deze takken van kunst sindsdien niet zoo rijke vrucht gedragen hebben, dat de oogst een tweede binnen zoo korten tijd wettigt. Een andere groep, gestuwd door den t oenmali gen minister van nationale opvoeding, streefde naar een eerbewijs in dezen vorm aan alle arbeidsvormen, industrieele, am bachtelijke en op den landbouw betrekking hebben de. Na elkander bestreden en geneutraliseerd te hebben, werden beide opvattingen in 1933 ver smolten. ??'.?? Met de komst van het volksfront kwam er nieuwe opstopping. In weerwil van alle moeite scheen het onmogelijk het benoodigde aantal geschoolde arbeiders aan het werk te zetten en te houden. Daarmee trad vooral de bedoeling naar voren, hiermee de werkloosheid te bestrijden, wat leidde tot wering, voorzoover mogelijk, van nietFransche krachten. Hierdoor kreeg de C.G.T. de bovenhand in zake de werving. Het slagen van'de tentoonstelling werd den leden van desbetreffende vakvereenigingen in handen gelegd en daar de bouwvakarbeiders overwegend rood zijn mocht dit leger als de stormtroep in den socialen strijd be schouwd worden. Dat hield in, dat aan niet bij deze syndicaten aangeslotenen het leven er bemoeilijkt werd, maar vooral dat zoo stipt mogelijk de hand werd gehouden aan de wetten op de 4o-urige lampacjT kruq brut /-Iliollrt -Tlr-irtCf^ / .aesse: werkweek. En daar de buitenlandsche kameraden, naar Parijs geroepen tot afbouw van hun bouw werken, er belang bij hadden botsingen met de Franschen te vermijden, hielden ook zij zich daar aan. Men weet, dat een sterke Nederlandsche ploeg er met dat doel toeft. MET dat al drpng de tijd en zagen de syndicalisten zelf in, dat de karweien niet eiken Zaterdag en Zondag konden stilliggen. De vele Paaschbezoekers konden zich ervan vergewissen, dat er toen althans doorgeploeterd is, maar de ongerustheid van de mannen was daarmee niet weggenomen. Het gros verlangt de zekerheid niet na voltooiing van deze broze paleizen weer op straat te komen te staan en bij den ,,steun" te moeten aankloppen. In dit opzicht ontmoetten zij en Edmond Labbé, de ziel van de expositie, elkander. Deze organisator, die zich uit den handarbeidersstand opgewerkt heeft, begrijpt dat. Zijns inziens ligt de schuld voor het te trage opschieten niet bij hen; vele aannemers bevinden zich nu eerst in leertijd. Dat zijn zij, die meenen het bedrijf van hun kantoor uit te kunnen leiden in plaats van gelijk de anderen door voorbeeld en persoonlijke tegen woordigheid de mannen aan te sporen en te leiden. Daarmee was de grondslag voor twee scherp tegenover elkander staande opvattingen gelegd. Allen, die het goed meenen met het volksfront, getuigen in hoera-artikelen van geloof in de goede zaak en dat alles terecht komt. Degenen, die ter wille van het landsbelang hun politieken weerzin niet ter zijde weten te stellen, toonen in dit alles een hard hoofd te hebben. En tusschen beide ziens wijzen is het aantal bladen gering, dat deze dingen op eigen merites beoordeelt en zich laat leiden door de uitsluitende overweging, dat de tentoonstelling het toerisme moet bevorderen en Frankrijk aan "deviezen helpen. Wie zich ter plaatse van den stand der werkzaamheden op de hoogte stelt en met ingenieurs en uitvoerders van de plannen spreekt, komt tot de slotsom, dat zij, alle te genspoed en tegenwerking ten spijt, bij de officieele opening niet veel verder dan voor gangsters van de voltooiing verwijderd zal zijn. De Fransche arbeider is tot zulke krachttoeren in staat, als de i wil er is. Het is onnoodig daartoe aan den ommekeer aan de Marne te herinneren. Men hoede zich nu weer voor een onbekookt opti misme, waarvan sommigen getuigen, die voorgeven, dat i Mei wat tot dan toe een baaierd was in een féeëriek Museum van decor zal hertooverd blijken, Moderne Kunst op de gereed de gasten te ontvan- Tentoonste///'ng te Parijn gen, met uitzondering van eenige paviljoenen en al zal nog hier en daar de laatste hand aan paviljoens, luchtbruggen en soortgelijke gelegd worden. In elk geval mag voorspeld worden, dat het algemeene aspect dan te meer indruk zal maken naar mate men meer aan een ordentelijk voor den dag komen op den aangewezen dag gewanhoopt heeft ? ZOO spreekt onder anderen hoofdarchitect Greber. Hij maakt onderscheid tusschen de blijvende en de vergankelijke constructies. ,,0p de eerste hebben we de voornaamste aan dacht gericht, zij zullen zeker tijdig afkomen. Dit geldt voor de musea van hedendaagsche kunst, het nieuwe Trocadéro, die schouwburgzaal, tuinen en fonteinen. En de eigenlijke urbanistische werken, de tunnel voor auto's aan de kade, de verbreeding van de Pont d'Iéna en andere zijn gereed. Dan zijn de herinrichting van den Eiffeltoren, van het Grand Palais, dat het paleis der ontdekkingen wordt en alles voor de feesten van water en licht reeds in orde. En wat de voorloopige paviljoens aangaat, die van Nederland, België, Italië, Rusland, Duitschland en andere zijn of komen binnenkort kant en klaar. Voltooid is het gewestelijk centrum, een clou voor de expositie met de dorpstypen uit de verschillende Fransche provincies en het Lunapark, waai van opzienbarende nieuwigheden het gros van de bezoekers moeten vasthouden. Van de particuliere bouwsels kan de helft bij de inwijding van het geheel worden opengesteld; ik noem die van film, pers, radio, leerwerk, vreemdelingenverkeer...." De hoofdarchitect verheelt ? zich niet, dat het stucwerk niet droog zal zijn. Met het oog op het voorbeeld, dat het museum-Boymans voor de musea geweest is, zou men hem den tijd kunnen voor houden, die voor de oplevering hiervan verstreken is en dien, zoo veel grooter, waarin beide toegankelijk moeten worden gesteld. In elk geval zal men den eersten tijd op het terrein nog al eens door modder waden. Het in gereedheid brengen van de wegen is een vraagstuk op zich zelf. En de heer Greber wil, om te voorkomen dat de vertraagde werken den algemeenen indruk bederven, ze localiseeren en aan het oog onttrekken. Voor het overige houdt hij zich voor, dat de stroom gasten pas na 12 Mei, wanneer de kroningsfeesten te Londen toeristen uit alle landen vrijlaten, komt opzetten. Ziedaar Jantje Lach; Jantje Huil is niet overtuigd. Hij acht het welslagen van de onderneming be dreigd door de onvoldoende credieten en te hoog entree: frs. 5 of 6 benevens frs. 2 voor het paleis der ontdekkingen, n franc voor het aquarium, en voor de vermakelijkheden moet natuurlijk extra betaald worden. Pujade berekende in Marianne dat een avond, op dat terrein doorgebracht, alleen uit dezen hoofde reeds op een minimum van frs. 15 komt. Nochtans maakt men zich sterk evenveel menschen als in 1900 te trekken. Dat zit nog, want in dat jaar was men er af met de storting van n franc, zeg tegenwoordig zes. Verder schijnen ettelijke belangrijke bedrijven niet vertegenwoordigd te zullen worden waarop aanvankelijk gerekend werd, en wie wil kan den crisistoestand in Europa erbij tellen, in de eerste plaats de in vele landen bestaan de deviezencontróle en derhalve de kunstmatige beperking van grensoverschrijding. Al naar ieders temperament zijn de wedden schappen geopend: klaar? niet klaar?'half klaar... ? Zullen we zingen: De kinderen van Modderstad Zijn nu niet bang meer voor een bad. Klein Jantje lacht, dat is gezond. 'Dr. H. VAN LOON l 1 PAG. 5 DE GROENE No. 3124 PAG. 18 DE ^ fe.