Historisch Archief 1877-1940
l i
i,
l-v
De Greyhound
Hazenvanger, renner en huisgenoot
F
Southboff Z/'ncon, de u/t Engeland ingevoerde reu
ORD brengt op zijn pronkwagen
een hazenwindhond als embleem
aan. De Nederlanders, meer dan
eenig ander volk de natuur ontgroeid
een ongezonde groeirichting zien
er het zinnebeeld van snelheid in.
Maar de Lincoln is geen renwagen en
daar de Amerikanen zoowel sportzin
als traditie van de Britten hebben over
genomen, moet men den springenden
greyhound als de aanduiding beschou
wen, dat dit Ford's fijnemans" wagen
is.
Want van oudsher gold de windhond
als een der symbolen van voornaam
heid. Door alle eeuwen heen beeldden
schilders vorst en edelman met
windhonden af. Een spreekwoord uit Wales
zegt, dat men den edelman kent aan
zijn valk, zijn windhond en zijn paard
en de wetten van koning Kanoet ont
zegden aan niet-vrijen het recht, er een
te houden.
Men kan nog eerder beginnen, want
de grey moet wel reeds in vroege tijden
een ras zijn geweest. Assyriëkende
hem, ook Egypte beeldde hem af, hij is
het eenige hondenras, hetwelk in den
Bijbel wordt genoemd. Volgens de
gangbare vertaling toch sprak Salomo:
Ja, vier zijn er, die een goeden gang
maken: De oude leeuw, geweldig onder
de gedierten, die voor niemand zal
wederkeeren (een straatje omloopen);
een windhond van goede lendenen of
een bok; en een koning, die niet tegen
te staan is (Spreuken XXX vs. 29/307
31). Alcibiades hakte zijn windhond den
staart af, wreed en ,,pour pater Ie
bourgeois", maar toch niet banaal,
zooals het thans gestrafte snoeien van
staart en ooren. Maar ook zonder Alci
biades is het bestaan van den windhond
in Griekenland bewaard gebleven. Door
afbeeldingen op vazen en kruiken, door
de vermaarde bronzen lamp uit de
IVde eeuw v. Chr. en dóór tal van
munten. Ook de jongere Xeriophon,
Herodotus en Ovidius schrijven over
hem. De eerste stelde onder den naam
Arrian de oudst bekende verhandeling
over eenig hondenras op.
Het is opmerkelijk, dat terwijl som
mige Grieksche antieken slechts min
of meer gestyleerde greyhounds toonen,
menige vaas er heeft, welke als die van
vandaag zijn. Ook het bronzen hoofd,
dat de lamp vormt, schijnt als uit onzen
tijd te zijn.
Men kan zich er over verwonderen,
dat reeds duizenden jaren geleden zóó
doeltreffend gefokt is; maar zoo de
P. M. C. TOEPOEL
hond van toen reeds
het ideaal van een
hazenvanger was, dan
móest hij blijven zoo
als hij was, want zijn
arbeid is niet veran
derd.
Vrijwel alle andere
rassen zijn óf werkloos
geworden, doordat hun
wild de wolf bij
voorbeeld werd uit
geroeid, óf hebben zich
moeten aanpassen,
omdat door de verbetering der wapens,
de jacht geheel veranderde. Maar
de haas is nog hetzelfde weerlooze
dier, zonder eenige beschutting, zelfs
zonder hol, een wezen dat niets heeft
dan zijn snelheid en zijn list om aan
den dood te ontsnappen. Zoo die twee
hem althans baten !
Er zijn menschen, die niet van den
aard van den windhond houden, maar
juist het drukke, levendige karakter
van den herdershond waardeeren, die
in alles belangstelt; de greyhound is
stil, in huis en op de wandeling,
,,saai", zooals velen het noemen. An
deren daarentegen achten de wereld al
druk en zenuwachtig genoeg en ver
langen in hun hond een wijzen vriend,
die zijn krachten spaart tot zij noodig
zijn en dan ook opeens alle aandacht
samentrekt en spier, long en oog in
spant, zooals geen ander ras dit ver
mag. Zie maar eens ook den besten
greyhound wankelend terugkomen,
wanneer hij achter een haas is ge
weest, die hem gelukkig ontkomen is
en hem lang heeft laten loopen.
Een hond allén pakt den ervaren
haas niet licht. Want wel is de goede
greyhound sneller, wel heeft hij zich
voorbereid door op de wandelingen te
galoppeeren en daarbij in volle vaart
te wenden, maar de ongelukkige
koolsnoeper, die voor zijn leven rent, is
lichter en.... kiest het oogenblik. Het
voordeel van het initiatief ! Komt de
hond naast hem, dreigt zijn beet, dan
weet de ervaren haas een zijpaadje,
slaat zijn slag en schiet het in, terwijl
langstaart voorbijvliegt. Soms ook ver
bergt hij zich slechts; heggen om zich
onder te verstoppen, een sloot, van
Leeuw-Van Dam, omstreeks 1921
de agent in Engeland, die een kwart
eeuw vroeger haar beroemde
deerhounds had ingekocht, weer een reu
uit dit ras bestelde, als kameraad vooi
haar lerschen wolfshond. Maar .... de
hond, die met ,,de Batavier" mee
kwam, bleek niet een deerhound, doch
een greyhound te zijn. Terugzenden
is om de quarantaine onmogelijk; Blue
Kismet was van opvallenden adel en
schoonheid, hij bleek een zóó uit
gelezen karakter te bezitten, dat ik
hem tot de vier gentlemen ben gaan
rekenen, met wie het Noodlot mij ver
gund heeft te verkeeren. Kortom, hij
bleef. Rector, zooals zijn huisnaam
luidde, is de propagandist voor zijn
ras geworden.
Eerst op De Dreef". Mevrouw van
der Leeuw bestelde bij dezen reu van
het hooggebouwde tentoonstellings
slag, een teefje met in den stamboom
vijf winners van den Waterloo-beker
(de Derby der
windhondenjachtwedst r ij den genoemd) laag en met ruimen
werkborst. Uit dit zoo verschillende
paar en uit later ingevoerde bruiden
is de beroemde Dreef "-stam ontstaan.
Hun verschijning op de tentoonstel
ling verwekte beweging. De leidende
keurmeester zag bij Hector's zoon spier
voor vet aan i De heer Krebs erkende
met n oogopslag Hector's waarde,
doch werd daarvoor scherp
gecritiseerd. Tot Britsche keurmeesters uit
spraak deden.
Tijdens de ziekte van mevrouw Van
der Leeuw en na haar dood, werden
haar talrijke greys verspreid, doch
mevrouw Daendels redde den stam
door vele in haar kennel Sans Souci
alles gebruikt de ervaren vluchteling. Cerne" te vereenigen. Daar is op een
De windhond, al is zijn reukvermo- nacht Hector rustig gestorven op den
gen niet slecht, kijkt dan rond, loopt stoel, waarop hij te slapen placht.
heen en weer en geeft het op. Maar de Mevrouw Verbeek-Hagenaar had
DE NIEUWE PRIJSVRAAG
De w andtekst en
Verlenging van den
Inxencttnffstermtjn
OM zijn woning wat te verleven
digen en tegelijk nuttige aan
wijzingen te geven voor een juist
gebruik er van, wil iemand in drie
kamers van zijn huis, waaronder de
logeerkamer, vierregelige versjes aan
den muur hangen.
Den lezers wordt gevraagd, die
voor hem te ontwerpen.
Als eersten prijs loven wij weder
om uit een Dünhill bureau-vulpen
houder met artistiek uitgevoerden
standaard ter waarde van ? 17.50;
als tweeden prijs een reproductie
naar Vincent v. Gogh: HetKorenveld.
De redactie heeft het recht de
inzendingen te publiceeren. Op de
beslissing der redactie is geen beroep.
Inzendingen uiterlijk Maandag 5
Juli. Verslag en prijstoekenning in
het nummer van Zaterdag zo Juli.
hebber bekend als Ventje". In 1936
te Tilburg won zij in zeer zware mede
dinging op zevenenhalf jarigen leeftijd
het kampioenschap en ik mocht samen
met den heer Krebs, haar den eereprijs
voor besten windhond, alle onderrassen
samen, verleenen. Dit, zooals deze mij
later verzekerde, met volle instemming
van den man, dien ik den besten ken
ner van honden acht, den heer H. Bos.
In Engeland betwisten elkaar twee
wereldberoemde kennels den voorrang,
de Southboll en de Harrowins. Mevrouw
Verbeek kocht op een tentoonstelling
van de Kennel Club, te Londen, South
boll Zircon, nestbroer van de teef, die
beste der 4000 honden aller rassen op
de Cruft's was geweest. Zijn stamboom
hield verbinding met dien van Hector.
Zijn huwelijken met Ventje" en een
ander Dreef "-dametje dat zich van
het dek van een mailschip stortte om
haar baas na te zwemmen, toen hij
voor Port Said in een sloep naar wal
ging en dat ik later uit een venster op
de eerste verdieping heb zien springen
om bij haar vrouw te zijn ! hebben
kroost opgeleverd, dat reeds kam
pioenschappen heeft behaald. Korten
tijd geleden nog heb ik een teefje van
14 maanden het Nederlandsche kam
pioenschap verleend en voorgedragen
voor het internationale.
Op n been kan men niet gaan zegt
het spreekwoord. Zoo heeft ook de er
varing geleerd, dat, wil een ras bloeien,
er minstens twee sterke kennels in
moeten bestaan. Tal van kleinere
zijn er reeds naast Pride of Holland"
en een tweeden grooten verwacht men
ervaring leert hem en dan komen jach- in haar verloftijd in Europa voor het mettertijd, wanneer Prof. Dr. Donath
.* . « _ ^ ._ «_ 1_ .-. . *»?? 1 «_J. __fi T JÏU _i_t_ !_!_-. ^jm^l^-A, ju. w* **?***«?«*»*
ten, welke lang duren.
CCHOONHEID is bruikbaarheid,
O geldt voor den hond. Dat de leek
eerder de schoonheid van den wind
hond dan die van andere rassen ziet,
komt wellicht door zijn arbeid. De
jachthond toch wijst het wild aan en.
haalt het, maar de jager schiet. De
windhond echter doet van begin tot
einde alles zelf, zij het liefst met zijn
beiden. De andere jachthond is als de
arbeider, die slechts een onderdeel van
het werk Vervaardigt, de windhond is
de meester, de zelfstandige voort
brenger; zij het van den dood.
Aan dat wat men schuw het toeval
noemt, heeft ons land zijn voortreffelijke
windhonden te danken. De greyhounds
waren nooit talrijk geweest in ons land
en in deze eeuw
zijn ze ook in hoe
danigheid gestadig
achteruit gegaan.
Tot wijlen mevr.
M. A. G. van der
Twee winnende honden
van de Kennel
Pride of Holland
ras een zwak gekregen. Zij bracht
eenige ,, Dreef "-honden naar Java over
en fokte daar met uitstekend gevolg
uit. Voorgoed in Nederland terug, rustte
zij niet voor zij in haar kennel Pride
of Holland" den stam had overgebracht,
daaronder Mademoiselle du Vent van
De Dreef, bij eiken
windhonden-liefCHARIVARIA
Verrassende mededeelingen
Koek kan zacht en smakelijk ge
houden worden door een enkel sneedje
versch brood in de broodtrommel te
leggen." (Verft.)
,,Verder nemen deel de
lijkstandaard Adolf Hitler en de politie."
(N.R.C.).
Paindeluxe-brood
,,Daarvan had hij in vorige schen
kingen ten gunste van ons land trou
wens reeds eerder blijk gegeven."
(Hbl.)
,.Deze demonstratie doet heel wat
misleidende en gevaarlijke camouflage
teniet." (N.H.C.)'
,.De Koningin hoort mondeling de
zes voorzitters." (Hbl.)
Hoogdietsch
De publiciteit in de treinen zal u
klanten verdubbelen. Beproeft ze,
zekere krachtdadigheid, prijs 5
eentimen vanaf per dag en per reklaarii."
(Kennisg. inde Belg. spoorwég-coupé's)
De volle 1000 procent 1000%
,,Hij zal onder een felle filmlamp
voor duizend procent Rembrandt
zijn." (Tel.)
Maar vooral de mededeeling van
die honderd procentamateurisme
klonk ons vreemd in de ooren."
(Amst. Buurtbl.)
Ons niet.
M W l
Vijfentwintig jaar Stadion
?* Hoven
uit Indiëzich hier vestigt en mevrouw
Donath haar greys uit Indiëvereenigt
met die hier, waaronder de pas inge
voerde Jason of Harrowins, een
Engelsch Cruft's en Kennel Club winner
beste van zijn ras in 1936, die hier
onlangs voor het eerst onder mij uit
kwam en won.
\
ER is feest in het stadion en 10 Juli
recipieeren het bestuur en de di
rectie der N.V. Maatschappij Het
Nederlandsen Sportpark ter eere van
het 25-jarig bestaan der maatschappij
in het Amstel-hotel. Het is dus een
kwart eeuw geleden, dat in een te
Amsterdam gehouden vergadering tot
de oprichting besloten werd van het
stadion, dat twee jaren later, in 1914
dus, officieel geopend werd aan den
Amstelveenscheweg, ongeveer op de
plaats waar de van Tuyll van
Serooskerkenlaan op het Stadionplein uit
mondt. Men weet, hoe dit oude sta
dion" in 1928, in verband met de
Spelen der IXe Olympiade, vervangen
is door het huidige Olympische"
stadion en hoe toen het vroegere sta
dion afgebroken en in het stratenplan
van Zuid opgenomen is.
Wij willen hier geen
sportgeschiedenis schrijven, want dan zouden we
vele pagina's alleen voor ons moeten
opeischen.
Maar wél willen we even den oor
sprong der N.V. nagaan.
In de periode vóór de oprichting
werden in ons land de internationale
voetbal-wedstrijden, de zoogenaamde
interland-wedstrijden", nu eens hier,
dan eens daar gehouden en bij de stij
gende belangstelling bleek de accom
modatie telkenmale onvoldoende. In die
periode hebben sportliefhebbers en
kapitaalkrachtige mannen tezamen
het intitiatief genomen, dat geleid
heeft tot ons Nederlandsch Sportpark.
Dat initiatief was er stellig niet op ge
richt winsten te boeken, of zelfs hooger
dan normale renten van het geld dat
men in de onderneming stak. De
baten, die de aandeelhouders er van
hadden, bestonden in enkele voor
rechten, o.a. een paar vrije en gere
serveerde plaatsen, doch van winst
opstrijken is in al die 25 jaren nooit
sprake geweest en dat was ook nooit
de bedoeling. Hierin school tegenover
de sport de groote verdienste van de
N.V.
Ons stadion heeft zich niet beperkt
tot het verleenen van gastvrijheid voor
wedstrijden, tot het exploiteeren van
de inrichting voor sportgebeurtenissen,
doch men heeft op vele manieren,
direct en indirect, de sport en haar
organisaties gesteund.
Ware deze Maatschappij slechts ge
weest een inrichting met het uitslui
tende doel, voetbal- en wielerwed
strijden, en wat verder geld in het
laatje brengen kan, te exploiteeren,
dan zou er voor de sportwereld thans
geen aanleiding zijn dit lustrum met
erkentelijkheid te gedenken en der
jubilaresse hulde en vriendschap te be
tuigen. Dan ware de sport de gevende
en de N.V. de profiteerende partij
geweest.
Thans echter is er een kwarteeuw
Minimin
iiiiiiniiniiti
De volle honderd procent 100%
,,De Beweging eischt hem op voor
de volle honderd procent." (N.S.B.)
,,Wij zijn hét voor 100 procent met
hem eens." (Vrijh.)
,,Een honderd procent Fransche
film." (tel.)
,,Hij zou niet optreden, als hij geen
honderd procent zou kunnen geven."
. fwr
Een proefstation
,,In de Proceedings der Engelsche
Zoological Society heeft Johnson proe
ven genomen over de bedwants van
den mensen." (N.R.C.)
, ,Een .telefoontje met New York
vergewist ons dan even dat goet is
uitgesbgeketao dan even, dat alles
goed is overgekomen." (N.R.C.)
Behalve dit telefoontje.
van prettige en loyale samenwerking
tusschen de N.V. en de sport-instanties
geweest en dat verleent aan dit zilveren
jubileum veel kleur.
DAT juist nu de Stadionmaatschap
pij een nieuwe phase ingetreden is,
mag toch niet onvermeld blijven.
Juist in een periode, die door de minder
gunstige maatschappelijke omstan
digheden mét de eerste oorlogsjaren de
slechtste was, die de onderneming be
leefd heeft, ontstond te Rotterdam een
concurrent, die meer publiek herbergen
kon en dus grooter recettes waarborgde.
Noodgedwongen moest toen de
Amsterdamsche Stadion-Maatschappij een
zoodanige uitbreiding aan de tribunes
geven, dat men vóór de groote voetbal
wedstrijden tegen Rotterdam
concurreeren kon.
Die uitbreiding is thans met succes
voltooid, doch vast staat wel, dat men
voortaan de enkele
interlandwedstrijden tusschen Amsterdam en Rotter
dam verdeelen zal en dat dus, behalve
met een hoogere exploitatierekening,
misschien met lagere inkomsten te
rekenen valt. Dat dit laatste echter
strikt noodzakelijk is, staat voor ons
nog niet vast. Zeker, men zal met Rot
terdam moeten concurreeren, doch
het wil ons voorkomen, dat dit met
succes zal kunnen geschieden en dat
er door een kleine uitbreiding van de
groote sportevenementen voldoende
bestaansmogelijkheid voor beide stadia
te scheppen zijn.
Dat intusschen een verstandig be
heer met de gebruikelijke aanpassing
en bezuiniging geboden is, ligt voor de
hand, doch zér te betreuren valt het,
dat thans reeds aan die bezuiniging het
cricket en de hockeysport ten offer
gevallen zijn, in strijd met de doel
stelling der maatschappij.
Dat blijft ongetwijfeld een schaduw
werpen op dit feest!
MEN kan het jubileum der N.V.
niet gedenken zonder vermelding
van enkele namen. Onder de mannen,
die tot de oprichting den stoot gaven,
noemen we speciaal den huldigen
president van den Raad van Beheer,
J. H. Scheltema, en den eersten presi
dent, J. K. van Aalst, den eersten direc
teur, J. C. Coucke en van de
bestuurderen in het bijzonder A. B. van
Holkema en J. Wagener. En tenslotte den
man, die nu al jaren als de bedrijfs
directeur fungeert, den heer Jan J. van
den Berg, een uitstekend sportsman,
die in zijn verantwoordelijke functie
veel bijgedragen heeft tot de Voortref
felijke reputatie der stadion-maat
schappij. Toch mogen we ook Veen,
den conscientieusen, al'zijd voortreffe
lijk gemutsten hoofd-opzichter, die zijn
functie van af de oprichting vervult,
niet vergeten.
Dat deze instelling niet alleen van
integreerend belang is voor de sport,
doch ook voor de stad Amsterdam een
bij uitstek nuttig object is, mag hier
nog wel eens bijzonder in het licht
gesteld worden. Ettelijke tonnen aan
belasting heeft de sport reeds via deze
inrichting opgebracht, doch bovendien
hebben, direct en indirect, in den loop
der jaren zeer vele stadgenooten van
ons stadion geprofiteerd.
Moge in de naaste toekomst blijken,
dat te groote bezorgdheid misplaatst is.
Zeker, men zal moeten aanpassen",
doch met een [vlotte exploitatie moet
't behalen van gunstige resultaten mo
gelijk zijn, waaronder we verstaan resul
taten, die het mogelijk maken het alge
meen beherr op hoog peil te handhaven
en bij te dragen tot de lichamelijke
ontwikkeling van ons volk en daarmede
weer tot den groei onzer volkskracht.
^s
doorde Zwitsersche gezondheidsbaden,
Prospect! gntl» verkrijgbaar bij Zwitsersch Verkeersbureau/ AMSTERDAM.
BADEN bij Zürich, L E U K E R B A D
17 warme
zwavel-zoutbronnen van 48* C.
Rheumatiek, jicht Ischias,
beenderen- en
gewrichtszlekten, gevolgen van on
gevallen, v rouwe n ziekte n,
reconvalescente, tropische
ziekten,
ouderdomsverschijnselen. Therapeutische
Instituten. Kurzaal. Sport.
Wallis 1411 M.
boven de Zee.
De ideale thermaalkuur In
de bergen. Groote bronnen
51°zwavel-kalk. radio. Div.
rheumatiek.
Vrouwenziekten. Onderwater-massage
fango. Mod. etablissementen
van de Soclètédes Hotels
et Bains. El. spoor.
RAGAZ-BAD RHEINFELDEN
in de pcripherie
van Engadin.
8 mlllioen liter
thermaalwater. 20 verschillende ge
neeswijzen.Circulatie-stoor
nissen. Rheumatiek. Ver
lammingen. Ischias.
Niersteenen. Chronische darm
ontsteking.
Thermaalzwembad. Kunaal-Casino. Golf.
280 M., 17 K.M. van Bazel.
ZOUTBADEN : vrouwen,
kinderen,
uitputtingstoestanden. KOOLZURE
ZOUTBADEN: hart, storin
gen van de circulatie.
MAGDALENABRON:lever,
gal, traagheid van de darmen.
KAPUZINERBRON :nieren,
blaasziekten.
BAD TARASP - SCHULS VULPERA
1250 M. Engadin, na bij het Nationalpark.
De eenige Glauberzoutbronnen In de alpen genezen sedert
eeuwen: lever, galblaas, galsteen, maag, darm, vetziekte,
suikerziekte, jicht, hart, urinewegen, niersteen, tropenziektes,
dank zij de bijzondere combinatie van drinkkuren, baden
(Natuurlijke koolzure staal- en zoutbaden) en het hoog
gebergte klimaat. Strandbad, Golf, Tennis.
GEDEZ ET
2 O J AAR S O
J E T-T H E A T E R
7
THEATER
F ESTI VAL
MOSKOU
1.10 SEPTEMBER 1937
VERBLIJFKOSTEN 10 DAGEN
MOSKOU VANAf fl.
111.GEZELSCHAPSftEIS NAAR HIT
5e THEATERFESTIVAL
' londtr viniirc koutn, all« Inbtfrepen
f I. 23O.«
JO AUGUSTUS - 1JSIPTIMHR
AMERSFOORT AMERSFOORT
Vraagt Inlichtingen in preipieluiifn bijt
ALLE REISBUREAUX..
INTOURIST-INFORMATIEBUREAU
LEIDSCHESTRAAT 85 -TELEFOON 36851
AMSTERDAM* CE N T R U M
Lorre
verwacht
RHENEN
op den
Grebbeberg
Holland's mooiste
natuurpark
PAG. 14 DE GROENE No.3135
PAG. 15 DE GROENE Ne. 3135