Historisch Archief 1877-1940
\ l
m
/?', -? - -*«.,- ..-<» » , .-v -f«».,~ -g>m
y*.---^.* "->-.?/-.-» i«ÉMPSE-:'.-S-v.
iii
Een muzikaal wonder
genaamd:
CONTRA
T?EN fabelachtige bijzonderheid van den
?^ Philips' Concerto: de Contrast-Expan
sie"! Wanneer de zender uit technische nood
zaak bepaalde muzikale passages extra ver
sterkt en andere afzwakt, dan gaat daar bin
nen in den Philips' Concerto iets aan het werk!
Alsof een dirigent de afgezwakte passages weer
opzwiept en de sterke dempt! Zóó krijgt de
..afgevlakte" muziek weer baar oorspronkelijk
relief, haar oude levendigheid!
CONCERTO
type 890 A
PRIJS F.
249.-'« "i - -c' "f""1 " ' H T ?' " "" i - -, f
rV-'y>> TJÉII '"' '-?'"?
SSSXÜ&U^e^^^^^^^^hfeJ.. "'Ha -. *?.
GAAT DEZE PUNTEN NA!
Denkende" monoknop ? automatische afstemming ? automatische
toonbalans ? contrast expansie ? drie-dioden-schakeling '? klankver'
strooier ? geperfectionneerde opklapschaal ? economische lampen
van groole capaciteit ? uiterlijke en acoustische harmonie ?
Tallooze andere verfijningen, als reeelbare selectiviteit, stations
corrector, speciale vergrendeling, ingebouwde antenne,
spanningscarrouscl, aansluiting voor extra luidspreker, ceiligheidsconlact, enz.
r h
Niettegenstaande de gestegen kostprijzen door de vcrlioogïng"
der materiaalkostcn, is het door de sterk opgevoerde produc
tie mogelijk geweest, de prijzen aanzienlijk te reduceeren.
iiinniiitiiifininnniiiiiiiiiiiitiiiuiti
minimumn
itmmntiiiininiiMNi
nniiiininiiilif
Er is in ons land een blad ...............
dat op elk gebied de meest deskundige Nederlanders als medewerkers heeft
dat in de politiek en op het gebied der kunsten steeds de belangrijke richtlijnen weet aan te geven
dat ernst paart aan humor, gedegenheid aan luchtigheid
Dat Blad JS DE GROENE: Neerland's oudste, jongste en BESTE weekblad
imuitiuuiuuuauituiuiimiinii
inmiiimi
DE GROENE 3 maanden GRATIS! Zie den bon op pag. 2 v/d. omslag
Een verhaal van De Groene
WEG
MET
DE RATTEN!
Een hygiënisch-sociografische fantasie
z
IE200", zei de referendaris
van de afdeeling Algemeene
,, Zaken van de Hygiënische
Sectie van den Volkenbond, stuurt
u het dan zoo maar in zee. U hebt de
vragen uitstekend geformuleerd!".
De jonge secretaris bloosde van
voldoening en haastte zich, voor. de
verzending van de circulaires te zorgen.
Inderdaad waren de vragen, die aan de
regeeringen van alle mogendheden ter
beantwoording werden ingezonden,
scherp en logisch geformuleerd. Zij
luidden als volgt:
A. Hoe groot is volgens de laatste
deskundige taxaties de schade, die in
uw land jaarlijks door ratten en
muizen aan de gemeenschap wordt
berokkend ?
B. Welke zijn de ten uwent meest
gebruikte middelen ter bestrijding van
de ratten- en muizenplaag?
C. Kunt u ons iets mededeelen om
trent de houding van de bevolking van
uw land ten opzichte van het ratten
en muizenprobleem ?
NA drie maanden waren verreweg
de meeste antwoorden binnen
gekomen. Uit Engeland kwam de
volgende opgave:
A. £ 783.816. n/31/, d.
B. Rattenkruid en muizenvallen.
C. Zeer antipathiek gestemd ten op
zichte van de uitroeiing, in verband
met algemeen bekend staande
dieren1 efde. Ter adstructie bijgaand betoog
op rijm van Lady Choker-Doggerel,
onder den titel: ,,Dear little white
mouse".
De beantwoording, die namens de
Fransche regeering werd ingezonden,
was minder beknopt. Zij luidde:
Monsieur et tres cher collègue !
Het was mij een zeer uitzonderlijk
genoegen, uw vriendelijk schrijven van
den twaalfden te ontvangen. Volgaarne
grijp ik met beide handen deze welkome
Schaken
gelegenheid aan om de daarin vervatte
betuiging der symphatieke en colle
giale gevoelens, die u wel aan de door
mij beheerde afdeeling hebt willen
wijden, langs dezen, tot het
aanknoopen van een meer persoonlijk en
vriendschappelijk contact helaas geen
gelegenheid biedenden, weg van
ganscher harte te reciproceeren.
Ik heb een mijner eminentste ambte
naren onverwijld opdracht gegeven,
de voor het door u bedoelde onderzoek
benoodigde gegevens met spoed te
verzamelen. Genoemde heer is echter
momenteel juist met vacantie, en aan
gezien hij deze voor zijn lichamelijke
en geestelijke gezondheid zoo
hoognoodige periode benut om zich, in
zijn kwaliteit van hengelkampioen van
het departement Seine-et-Oise, voor te
bereiden voor het in den loop der a.s.
maand te Escarboucle-sur-Seine te
houden nationale visch-concours, kan
ik tot mijn spijt geen vrijheid vinden,
dit verlof pp bruuske wijze te onder
breken, een standpunt, dat gij, waarde
collega, ongetwijfeld zult kunnen bil
lijken ! U kunt er evenwel staat op
maken, de gevraagde gegevens spoedig
te zullen ontvangen ! Daar overigens
de Kamerverkiezingen in zicht zijn,
en men in dezen tijd van niets zeker is,
zal ik uw verzoek eventueel onder de
aandacht van mijn opvolger brengen.
Aanvaard inmiddels, waarde heer en
hooggeachte collega, etc "
DE referendaris en zijn assistenten
legden dit epistel eenigszins teleur
gesteld terzijde en wijdden hun aan
dacht, in de hoop op een beter resultaat,
aan de inzending uit de Vereenigde
Staten. Het keurig-getypte briefje ver
meldde het volgende:
,,Hullo, boys! Geen wonder, dat
jullie bij de States terecht moeten
komen om dergelijke dingen serieus
aan te pakken! Luister! In deze
Vereenigde Staten werd in 1936 door
HET GROOTE RAADSEL
Eüive contra Aljechin
Een kansberekening:
DRIE hoofdvragen:
Wie zijn beide tegenstanders?
Hun sterke en zwakke zijden ?
Welke factor zal de beslissing
brengen?
Nu de groote revanche-match Dr.
Euwe?Dr. Aljechin voor de deur
staat, welker resultaat van invloed zal
zijn op het karakter van de tien vol
gende schaakjaren, willen wij trachten
de drie bovenstaande vragen te be
antwoorden.
I. Wie zijn zij?
IEDER oogenblik ver jongt zich in
ons ,,de oude Adam", bijna iederen
dag verandert de vorm" van den
schaakmeester, waarbij op te merken
is, dat beide tegenstanders door de op
het juiste moment begonnen
openingstheoretische voorbereiding, evenals de
physische gezondheidskuur (leve de
melk 1) het prestatie-vermogen van
hun aangeboren schaaktalent ten zeer
ste tot ontwikkeling brengen.
champooAe kruq
X7-V-V m -r M /?. M
yrL/nneson z:oon- Ljronirvaea
ron.irvg.ea
/~Dr. S. G. Tarta/\
\ knwer J
Aljechin is degene, die in de aan
staande revanche-match niets meer te
verliezen heeft! Zijn aureool van
onoverwinnelijkheid namelijk werd
reeds wreed verstoord; het zwakke
fundament van zijn opgezweepte ze
nuwen werd reeds de geheele wereld
openbaar gemaakt, het onstuimige van
zijn aanvallen is niet meer, zooals
vroeger, in staat zijn tegenstanders te
overrompelen; de nieuwtjes van zijn
openingsrepertoire worden steeds spaar
zamer; uit een extra-speler heeft zich
een eerste klas speler gevormd, zij het
dan een aller-eerste klas.
Als een desperado zal hij zich dus
in den strijd werpen, teneinde, zóó
mogelijk met n slag het verloren
dorado van zijn schaakdroomen terug
te winnen. .
Daarentegen is Dr. Euwe degene, die
in den komenden strijd veel te verliezen
heeft! Wat daarbij in het bijzonder
van belang is, is de omstandigheid, dat
hij niet slechts zijn persoonlijke, doch
ook veel andere belangen heeft te ver
dedigen, zooals
bijvoor? beeld de belangen van
de JFIDE, aan welk be
stuur hij de principieele
waarborging der matches
om het
wereldkampioenhet knagende ongedierte voor een be
drag van niet minder dan
$ 125.796.854.211.165.000
vernield. Grand, isn't it l En wat de
tweede vraag betreft, well: de bestrij
ding gebeurt:
i. te land: door 33 eskaders De
Havilland bombardementsvliegtuigen,
voorzien van Vickers-Armstrong mi
trailleurs met dum-dum kogels.
2. te water (in de havens, riolen, enz.)
door 12 slagkruisers van het
Washington-type", een vliegtuig-moederschip
en 64 torpedojagers, voorzien van
3 luchtafweermortieren.
Tenslotte de laatste vraag: of de
houding van het publiek wel bij
draagt tot de bestrijding van de ratten
en muizen. You bet! In Hollywood
wordt momenteel gewerkt aan de over
weldigende, gekleurde, stereoscopische,
speciale anti-muizen- en rattenfilm, de
mooiste en duurste, die ooit ter wereld
vertoond is, met Mariene Dietrich en
Josef Sternberg, onder den titel Kat
en Muis". Aanvragen voor Europeesche
landen aan het departement voor
Volksonderwijs te Washington."
NA enkele weken kwam een nota
van de Nederlandsche regeering
binnen, waarin deze berichtte:
Sub a. De schattingen van de des
kundigen loopen zeer uiteen: Prof. Dr.
Van Dazelaar taxeert het bedrag op:
Fl. 1.368.412.73; Dr. Ir. De Quall
daarentegen op slechts Fl. ' i.ïBlf.,.
Aangezien er nog geen officieele
regeeringscommissie is benoemd om
terzake een onderzoek in te stellen,
moet voorshands worden aangenomen,
dat de waarheid in het midden ligt.
Sub b. Volgens het Centraal Bureau
voor de Statistiek bestonden op i Ja
nuari 1937 in Nederland in totaal
23 c )nfessioneele en 8 neutrale
vereenigingen ter bestrijding van de maat
schappelijke gevolgen van het ratten
en muizengevaar.
schap overdroeg en welk bestuur.zoo als
bekend, op een eenigszins overijlde wijze
bindende besluiten nam.
Bij iederen anderen thans levenden
schaakmeester zou zulk een verhoogde
verantwoordelijkheid veel te veel ner
vositeit opwekken en derhalve van
schadelijker! invloed kunnen zijn.
Bij den ijzeren, rustigen en daarbij
steeds vriendelijk en tactvol optreden
den Dr. Euwe is het te hopen, dat hij
zijn tegenstander deze psychische
handicap" kan voorgeven.
Sub c. Zie de beantwoording van de
vraag sub b."
Vrijwel gelijktijdig met deze nota
kwam een lijvig dossier uit Berlijn
binnen. De referendaris en zijn staf
mobiliseerden hun geheele afdeeling,
zoodat 3 hoofdcommiezen, 12 com
miezen en 48 klerken gedurende 3 we
ken onafgebroken werkten om de
diverse bijlagen te rubriceeren. Het
resultaat van een en ander was, dat
het standpunt van de Duitsche regee
ring als volgt kon worden geresumeerd:
A) i. Sedert de nationale herleving
van het Duitsche Rijk zijn alle ratten
en muizen berhaupt uitgeroeid.
2. Prof. Dr. Theobald Schwanzaffe
betoogt in zijn standaardwerk Die
absolute Maus, eine Betrachtung der
Mausefrage als kulturhistorisches
Phanomen", dat muizen geenszins als
schadelijk ongedierte, maar integen
deel als nuttige huisdieren moeten
worden aangemerkt.
B) Ter beantwoording dezer vraag
gelieve men zich te wenden tot de
Reichsmausevertilgungsstelle e Berlijn.
Overigens diene men niet uit het
oog te verliezen, dat bedoelde vier
voetige dieren sedert kort in verband
met de deviezenschaarschte worden
benut voor diverse doeleinden. De
beenderen dienen b.v. voor de winning
van fosfor en de rest van de kadavers
wordt verwerkt tot vleeschpulp, deze
op haar beurt tot ondermelk, die ver
volgens in steenkool wordt veranderd,
waaruit dan tenslotte, dank zij de
kolossale prestaties van echt-Duitschen
vlijt en de fabelachtige inspanning van
den Duitschen handwerker de voor de
nationale economie zoo dringend be
noodigde benzine van eigen bodem
wordt gefabriceerd.
C. Omtrent de houding van het
Duitsche volk ten opzichte van het
muizen* en rattenprobleem kan be
grijpelijkerwijze geen twijfel bestaan.
Deze houding is volkomen eensgezind.
Het gansene volk staat als een aaneen
gesloten massa achter den
Reichsmausevertilgungsstelleoberstabsführer.
De verwerking van de overige
binnengekomen antwoorden kon eerst
plaats vinden toen de referendaris en
drie van zijn voornaamste mede
werkers van hun ziekteverlof waren
teruggekeerd. BAS VAN DEILEN
D'
. Hun eigenschappen?
k IR kannst du nicht entfliehen"
,, M»- heet het in een beroemd gedicht
van Góethe (?Orphische Urworte").
Het is derhalve aan te nemen, dat
beide historische tegenstanders hun
aangeboren voorkeuren, doch ook hun
typische fouten wederom zullen
vertoonen.
Bij de concepties van Aljechin
is altijd eenige (ongeveer 20 )
bluf.
Dr. Euwe daarentegen legt te dikwijls
het hoofdgewicht op den
wetenschappelijken grond van zijn plannen.
Beide coryphaeën gelooven overi
gens de gevaren van het damegambiet
te kunnen weerstaan; de eene (Dr.
Euwe) middels de Slavische verdedi
ging, de andere door het aangenomen
damegambiet.
Het is echter niet buitengesloten,
dat beide thesen gedurende de lange
match teleurstellingen zullen moe
ten ondergaan. Wie zich dus sneller
PAG. 16 DE GROENE Ne. 3148
PAG. 17 DE GROENE No. 3148
en elastischer op een ander platform
zal kunnen begeven, zal over een be
langrijke troef beschikken !
:i. !><? 1>CMliMM«»nd«- laf tor?
IN een groote reeks van dertig ver
bitterde strijdpartijen zal, naast ken
nis en fantasie, Ausdauer en tegen
woordigheid van geest, zenuwen en
gezondheid, geheugen en 'wil, rust en
opmerkzaamheid, geluk en zelfbe
wustheid, toeval en duizend andere
imponderabiliën van den strijd, voor
alles het ethische" beginsel beslissen,
hetwelk aan de zijde van Dr. Euwe
sterker vertegenwoordigd schijnt te
zijn.
Waar bovendien Dr. Euwe in het
afgeloopen jaar nog verdere ontwikke
lingsmogelijkheden getoond heeft, zoo
zou zijn overwinning voor de
schaakwetenschap en strategie zegenrijke
gevolgen kunnen hebben.
Dr. Euwe moge er van overtuigd
zijn, dat hij den strijd winnen ka n.
De rest zal dan als een logisch gevolg
van de in het zelfbewustzijn van den
tegenstander geslagen bres van zelf
komen !
Wat dus Dr. Euwe in het bizonder
vermijden moet is wel het
schaakdéfaitisme".
Correspondentie over de
Schaak-rubriek te richten
aan De Groene Amsterdam
mer, Keizersgr. 355, A'dam.
jf
-,*?*
l
va
....v, .
?" 4fe-t
/oor