Historisch Archief 1877-1940
UlTHUiZIGHEDEN
Stadsinventaris
Het IJ
HET IJ is het middenrif van Am
sterdam. De stad haalt er adem
en heeft er zijn allereerste ontstaan.
Nu is het van ons afgesloten door
het grimmige Centraal Station. Maar
heelemaal wegduwen kon het het IJ
niet. Langs het IJ groeit de hoofdstad
tot wereld-stad. Langs de kaden te
slenteren moest maandelijksche plicht
zijn. Een Amsterdammer, die daar
niet komt, is geen Amsterdammer.
In de haven van Amsterdam begint
de wereld. De pakhuizen spreken van
verre landen en vreemde steden. In de
haven heerscht de werkelijke vrede
en samenhoorigheid. De haven is
internationaal en de menschen, die er
verkeeren, hebben de ruimheid van de
zeeën, de onbekrompenheid van de
internationaliteit.
Over het IJ brommen de
scheepsfluiten en toeteren de sleepbootjes. De
golven deinen eeuwig en laten de boeien
zachtjes meewiegelen. Langs de stei
gers aan den kant heerscht bedrijvig
heid. Overdag van laden en lossen,
van bevrachten;' s-nachts van deinende,
knipoogende lichtjes in alle kleuren.
En steeds het heen en weer varen der
ponten.
Schepen schuiven voorbij. Uit alle
werelddeelen. Zweden, Noren,
Chineezen en Duitschers, Amerikanen en
Australiërs.
In de verte worden de randen van
het water blauw en de steigers, kranen,
dokken en pakhuizen lossen zich op
in een wazigen kartelrand. Het IJ ligt
tusschen Noordzee en Zuiderzee en
van beide ouders kreeg het wat mee.
Van de Noordzee de wijdheid, van de
Zuiderzee de knusheid. En aan het IJ
ligt Amsterdam.
Straattooneel
De Poppenkast op den Dam
ZE hebben harde houten koppen,
waarschijnlijk zijn ze daarom on
sterfelijk. Met nog veel hardere knallen
slaan ze met de koppen tegen elkaar
en tegen den muur, onder luide
bijvalsbetuigingen van het publiek. Dat pu
bliek bestaat uit kinderen die hier en
daar door hun moeder op den arm
genomen moeten worden opdat ze het
kunnen zien. Met een paars gezicht
komt de beul tevoorschijn en stelt de
galg op. Jan Klaasen meent dat het
,,de antenne van de radeloos" is. Hij
moet z'n hoofd in de lus steken, en als
hij dat verkeerd gedaan heeft richt hij
zich tot het publiek: Lieve kindertjes,
ben ik dood?" Verheugd roepen ze als
n man: Nee!" Leef ik nog?"
Jaaaa !" Wat een mazzel!" De beul
merkt op: Je zit er niet in." Jij ook
niet", concludeert Jan Klaasen, die
den beul vraagt het hem voor te doen.
Weinige seconden later klopt Jan
Klaasen aan bij de lijkbezorging"
Een in 't zwart gehulde gestalte komt
tevoorschijn: Ik be-be-ben de-de-de
doo-doo-doodgraver". De beul wordt
gekist, maar de kist is te klein. Met een
beetje goeden wil lukt het tenslotte hem
er in te stampen. Het deksel wordt
gehaald. Willen jullie hem nog even
zien, kindertjes?" Natuurlijk willen ze
dat. De kist wordt overeind gezet, het
hoofd van de beul wiebelt en valt voor
over. Als het deksel er op is, wordt de
doodenmarsch geslagen, met houten
handen op de zwarte plank. Zoo gaat
Japie naar de bliksem toe. ..." Tijdens
de begrafenisplechtigheid een klein in
cident, de kist valt om en. . . ., enfin,
genoeg hierover.
De kinderen kijken met groote
oogen en ingehouden adem. Zij ge
nieten zooals wij in den schouwburg
zouden willen genieten.
En de moraal van deze poppenkast
drama's? Hebben deze poppenkast
drama's paedagogische waarde? Daar
interesseert Jan Klaasen zich niet voor,
hij is slechts onsterfelijk en dat is een
groote kwaliteit.
iiiiiiiiiiimimiiiiimiiiiiiiii
1111111111111111111111111111111111112
VRIEND, DE THUISZITTER
over: DE SNELHEID
VROEGER", aldus mijn vriend de Thuiszitter en hij lepelde met
smaak zijn roomsoes, vroeger vond men het snel, als men op een
hollend paard reed.Tegenwoordig is dat langzaam. Als je loopen vlug
noemt, noem je kruipen langzaam. Daarom zit ik hier prettig voor het
raam. Er is tóch altijd iemand, die sneller gaat en ik span mij tenminste
niet in.
Tegenwoordig," aldus mijn vriend en hij wees naar buiten, tegen
woordig is veertig kilometer per uur langzaam en honderd al iets vlugger.
Maar als je het behoorlijk wilt doen, moet je een zevenhonderd kilometer
per uur gaan door de lucht. Dat doen een paar Duitschers. Maar als ik
een Duitscher was, dee ik het nog vlugger.
De mensch heeft nu eenmaal een hang naar de snelheid. Misschien",
aldus mijn vriend en hij keek mij verwijtend aan, misschien probeeren
ze wel aan zichzelf te ontkomen. Maar dat lukt ze niet. Tenzij ze sneller
gaan vliegen dan het geluid. Want dan hoor je je zelf tenminste niet,
althans eerst wat later. Hoewel ze daarvoor weer de radio hebben uit
gevonden, die zoo vlug gaat, als de mensch de eerste eeuwen toch niet
kan bijhouden, wat ook geldt voor het licht, waardoor ieder zichzelf nog
honderden jaren zal blijven zien.
Het zou anders wel mooi zijn. Dan waren we door de snelheid in eens
van alles af, behalve van de waarheid, die den leugen, al gaat die nog zoo
snel, toch zou achterhalen.
Misschien zouden de menschen door de snelheid dan een beetje betere
menschen worden; maar ik vrees, dat het alleen maar snellere menschen
zouden zijn.
En daarom is het met die snelheid niets gedaan. Alles wordt gemotori
seerd, maar niets wordt er beter van. En daarom heb ik een idee. Ze
moeten de menschen niet versnellen, alleen verbeteren. Gewoon beter
maken en dan kun je alle snelheidsrecords van mij cadeau krijgen. Gewoon
beter maken volgens de oude en beproefde regelen en methoden van gods
dienst, ethiek, paedagogiek. Dat is de oplossing. Jammer, dat jij, die toch
heusch wel een beetje beter zoudt kunnen zijn, dat jij daar nu weer niet
op gekomen bent".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiii IIIIIIIHI iimiiiimiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiii!: >
iMiliVHBiBBiBBB OtaosscliOUWDurg
N.V. HET NEDERLANDSCH TOONEEL - Directeur Cor Tan der Lupt Melsert
7 . , , ,? M . o .«r l DE ONDERGANG VAN DE VRIJHEID"
Zaterdagavond O Mei o. l D uur l . . . , , , T T TT
D ., L i L i j l spel in T bedr. door Jan de liartog.
Première van net bekroonde
tooneel\verk
l
spel in 1 bcdr. door Ja
Regie: Cor van der Lugt Melsert.
Pr. van Fl. 2-06 - Fl 0-46 a.r.i.
Zondagmiddag 7 Mei 2 uur | SCHUN K-N W H R KKLI )KH KI I)
Zi iTRj-otr l BOEFJE
ondagavond / Mei o. Ij uur l . , , ~, , -,c. r\ n AC
«j | mijd, eo ay pr. van Fl. 1.76 - Fl 0.46 a.r.i.
Rap |[liyI>KX TEXST.K. 35
. B U. L L l l V.luiil C. - Tri. 35249
TYPEN - COP1ËEREN - VERTALEN
Het bureau dat U steeds tevreden stelt
?. i
talen!
FRANSCH
D WIESEBRON
Jjocranr M. O.
Beëedigd vert. opl. ex. privéen
clublessen. Nassau kade 381. Telefoon 82094
Amsterdam
Adverteeren, doet verkoopen!
Blondona
voor blond haar
|
De alkali-vrije haanvasmiddelen
voor volmaakte haarverzorging.
Na het wassen droogt bet haar
-verrassend snel. Fraai glanzend l
haar verhoogt Uw charme.
Brunetta
£one
BAT IN MINIMUM VAN TIJD
CONSTATEERT DE GEBREKEN
TELEFOON
COMPRESSIE \4I41V
KLEPPEN \i_
ONTSTEKING
CAR8URATIE ENZ:
BUREAU VOOR
AUTOMOBIEL
ECONOMIE
SPAARNDAMMERSTRAAT 94
ADRESWIJZIGINGEN
Aan onze abonnees wordt beleefd verzocht de
::dresveranderingen duidelijk op te geven met de
mededeeling of deze tijdelijk of blijvend zijn.
Voor een tijdige ontvangst kan dan alleen worden inge
staan indien een wijziging des Woensdags in ons bezit is.
DE ADMINISTRATIE
Film
Levens proble men
(City Theater)
OPA Vanderhof uit You can 't take
it with you" heeft school gemaakt
in Amerika. Zijn theorieën worden in
deze film verkondigd door de jongere
generatie in de persoon van Cary Grant
die eerst vacantie wil hebben en dan
pas werken, wat nogal anarchistisch
klinkt. Als hij bij de uitvoering van dit
levensplan een millionnairsdochter,
Julia Seton, ontmoet en halsoverkop
met haar wil trouwen, gaat iedereen
er wat achter zoeken, behalve Julia's
zuster, die ook wel eens wat vacantie
wil hebben. Zóodat de oplossing te ra
den valt, al komt deze eerst na veel
over en weer gepraat. Maar dan gaat
Cary Grant op reis met het echtpiar
Katkerine Hepburn
Everett Horton en met Katherine Hep
burn en iedere man zal hem dus deze
vacantie benijden. De Hollandsche ver
taler vertaalde de titel Holiday" in
Levensproblemen", maar niemand
behoeft deze onbeëedigde vertaler ook
maar een moment te gelooven.
De zoon van Frankenstein
(Roxy Theater)
IN Amerika adverteerden zij deze
film met de uitdaging See it if you
80ris Karloff, de vader van Ftankenstein
dare", maar met de huidige training
van krantenlezen kan men met De
Zoon van Frankenstein" een
genoegelijk avondje doorbrengen en zich amu
seeren met de moeite, die Boris Karloff
zich geeft om griezelig te doen. Futu
ristische decors, een levende doode,
een politieinspecteur met houten arm
en het monster, dat evenals Henri de
Lagardère niet dood is, alle ingre
diënten zijn aanwezig en ge kunt ple
zierig een tweetal uurtjes gaan grieze
len, als ge dat bij uw avondblad nog
niet gedaan hebt. Op het einde valt
Karloff in een zwavelpoel en verbrandt
levend, maar ik durf er wat onder te
verwedden, dat de kleinzoon van Fran
kenstein hem weer zal ontmoeten.
PAG. 14 DE GROENE No. 3231