Historisch Archief 1877-1940
Boven: Afscheid in den regen Onder: De koppen worden geteld voor de reis naar Chili
opengedaan. Speciaal films'waarin revoluties voor
komen, worden in vele landen geweerd. China heeft
Der Weg Zurück" verboden n.b. op verzoek van
den Duitschen consulgeneraal. De film Zola" is
in Japan verboden omdat er sprake in was van
corruptie in hooge kringen. De Poolsche regeering
achtte haar strijdig met de militaire eer. Aan deze
laatste regeering komt volgens Wanger de
eerepalm toe van de dwaaste schrapping. Zij schrapte
namelijk uit Ol' man River het vers:
Darkies all work on de Mississippi,
Darkies all work white de white folks play,
Pullin' dem boats from dawn to sunset,
Getting no rest tilt de Judgment Day".
Volgens de Poolsche regeering behelsde di*
couplet een opwekking tot den klassenstrijd.
Soortgelijke verboden treft men echter niet slechts
in autoritaire staten aan. De Fransche regeering
heeft bij voorbeeld de firma Warner Bros gewaar
schuwd dat zij, als deze firma niet de film
Duivelseiland" overal uit de circulatie nam, geen
Warnerfilm meer toe zou laten in het Fransche Rijk.
En dan verbaast men zich er nog over dat wij in
dezen bewogen tijd vrijwel niets anders dan suiker
zoete kitsch" te zien krijgen....
?
WAT mij in Robert Donat's knappe film
Goodbye Mr. Chips", die reeds in tal van groote
plaats'eüin hfet land draait, Vooral truf, 'waren de
scènes uit den vorigen wereldoorlog. De jeugd
trekt naar de slagvelden, maar Chips hoopt dat de
jeugd van de volgende generatie gespaard zal
blijven. De film is in vredestijd opgenomen.... Daar
door ging van deze en dergelijke uitingen nu een
haast luguber effect uit: men bedenkt immers dat
wér een jeugd naar de slagvelden trekt.
En de bevrijding wanneer het eindelijk in 1918
vrede is ! Men voelt op zoo'n oogenblik dat door
de geheele zaal een golf van liefde voor de vrede
deint. Helaas, deze liefde helpt niet, zoolang
er een groep in Europa is d'e in principe den oorlog
wil....
M
EN leze eens aandachtig deze merkwaardige
advertentie:
Dit blad is niet gebaat louter met Platonische sym
pathie. Nochthans heeft het altijd meer lezers dan
abonnees. Het is mede aan U, hierin verandering te
brengen!
Aldus een redactioneele mededeeling in Veer
tien Dagen", halfmaandelijksch (fascistisch) strijd
schrift onder leiding Anton Erwich" (Jaargang
i, no. 13). Wij gelooven overigens ook zonder
dezen oproep gaarne dat Veertien Dagen", dat
zeldzaam oninteressant is, binnenkort meer abon
nees dan lezers zal hebben.
KANTEKLEER
Episode uit de
nieuwe verstrooiing
VAN het ergste hebben wij, gelukkig voor onze
gemoedsrust, geen flauwe voorstelling. Maar
zoo nu en dan speelt zich ook in onze onmiddellijke
omgeving een kleine episode af van het leed dat de
Joodsche bevolking van Duitschland en Polen ge
troffen heeft, dat reeds tienduizenden slachtoffers
maakte, en tienduizenden anderen verstrooide over
alle deelen der aarde. Hoe men ook over de talrijke
aspecten van het Jodenvraagstuk moge denken, er
valt niet te ontkomen aan de navrante tragiek van
een lot, dat n het Joodsche individu, n zij n collec
tiviteit naar alle uithoeken heen en weer drijft,
onder de paradoxale beschuldigingen: in hun eigen
land parasieten, in nieuwe landen waar zij hun
toevlucht zoeken, lastige indringers te zijn. Het is
vooral de jeugd die gebukt gaat onder deze onmoge
lijkheid, de toekomst tegemoet te zien. Een jeugd
van duizenden vluchtelingen die ook in ons land
zich kwelt, waar elke werkgelegenheid haar ont
zegd is, ieder positief vooruitzicht haar ontbreekt.
Vergeleken met hen zijn degenen die naar verre
landen kunnen door-emigreeren, nog gelukkig te
prijzen.
Een zonderlinge speling maakte, dat de plaats
waar men getuige kon zijn van de jongste episode
der Verstrooiing", de naam van Jobskade draagt,
een stil-geworden Rotterdamsche kade in dezen
oorlogstijd, een triest en bijna somber oord in den
kouden regennacht waarop een anderhalf honderd
Joodsche vluchtelingen uit Groot-Duitschland"
(gelijk dat thans technisch heet) en Polen zich
inschepen voor de uittocht naar Chili, op een speciaal
daartoe gecharterd schip.
Zwijgen en schuwheid bij al die menschen die in
een kale loods urenlang staan te wachten tot alle
papieren in orde zijn en zij zich kunnen inschepen.
Enkelen glimlachen, de meesten blikken stil voor
zich uit: moeders met slapende zuigelingen op den
arm, stil-spelende kinderen, jongelieden, een paar
ouderen die toch nog liever de helft van den aardbol
om trekken dan afstand te doen van deze droeve
jaren.... Fragmenten van families. Geen enkele dra
matische scène; slechts ingetogen, diep
weggekropen leed.
EN op deze nachtelijke Jobskade schieten onwil
lekeurig de woorden te binnen: Daarna opende
Job zijnen mond en vervloekte zijnen dag". Maar
deze honderd vijftig hopen nog en wachten stil, tot
ieder offer bereid om weer een nieuw leven te kun
nen opbouwen. De meesten van hen werden ge
holpen door familiezin en solidariteit, door de lief
dadigheid van een aantal geloofsgenooten en niet in
de laatste plaats door de activiteit van het Joodsche
Vluchtelingen-comité(Comitévoor Bijzondere Jood
sche Belangen) ten einde op weg te raken en zich
een nieuw bestaan te gaan verwerven, ver van een
beschaving" welke hun iedere mensonwaardige
levensmogelijkheid ontzegt.
In wat kisten en koffers hebben zij al hun bezit
tingen bijeen, een minder zware last dan die van
de herinnering aan alle smaad en doorgestane
ellende. Maar dit is geen landverhuizerstroep; allen
zien er bij hun sjofelheid verzorgd en waardig uit.
Zoo is ook hun bagage.... Zoo is ook het inwendige
van de Batavier III, die met veel geldelijke opoffe
ring door het Vluchtelingen-Comitégecharterd werd
om de emigranten naar Cadiz te brengen, waar
nieuwe, grimmige speling een Italiaanfch schip
hun de eenige mogelijkheid brengt om naar Chili
en Bolivia te gaan.
In ons land, in kampen waar zij, die niets anders
misdeden dan geboren te worden, op ontmoedigende
wijze zacht uitgedrukt gevangen gehouden
worden, wachten nog zeer velen op de gelegenheid
om waar dan ook ter wereld wederom in een maat
schappij opgenomen te worden, wederom datgene
terug te vinden dat ieder van ons als een vanzelf
sprekend recht voor zichzelf opeischt. Daar zijn
echter zeer groote bedragen mee gemoeid, bij het
uiterste geduld.. ?
Maar heeft niet iedereen de mogelijkheid om met
zijn mildheid de strengheid van onze wetten te
overtreffen? Ware naastenliefde is nog voor geen
enkele geldsom teruggeschrikt. En het Vluchte
lingen-Comitébewijst dit opnieuw Israël behoeft
niet te wanhopen, zoolang het nog van zooveel
charitas blijk geeft.
UW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge
schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken
nu over meer dan een half millioen gegevens.
Vraagt eens vrijblijvend aan. Zegelringen,
stamrboomen etc. Heraldisch Genealogisch Bureau De Banier,
Zeer billijk. Oranje Nassaulaan 87, Overveen.
PAG. 7 DE GROENE No. 3257