Historisch Archief 1877-1940
UITHUIZIGHEDEN
l*
V'
f .
Stadsinventaris
itverkoopen
ARME-Chineezen op weg naar het
schavot met in hun oogen reeds
de droeve weerschijn van het flikke
rende beulszwaard. Een schip, ver
laten door de bemanning, een seconde
voor het den doodenden torpedo in
het stalen lijf gedrongen voelt. Een
biggetje op weg naar het abattoir.
Zoo schijnen mij de mannen, aan
den arm hunner gade meegetroond
naar de itverkoopen: Ik koop nists
zonder mijn man. Hij moet het góéd
vindenl" Begrijpt gij heel het leed van
een zulke, die veroordeeld is tot den
strop met den glimlach?
Ze zwerven door de winkelstraten
dezer stede. Ze stribbelen tegen in
winkelingangen en geven het verzet
op temidden van den krans gelukkig
aanprijzende winkeljuffrouwen.
En er wordt gekocht. Verrukkelijke
lapjes, die lat 2r nog zoo heerlijk te
gebruiken zijn voor een avondblouse
of een kussentje voor den hond of
anders als tulband bij een badpak
zooals ze vorig jaar zeiden dat volgend
jaar gedragen zou worden.
Vrouwen strijken als roofvogels op
de rekken en vitrines der groote en
kleine magazijnen: denk je in, kor
tingen tot 1300%" En lang gespaarde
huishoudkassas, voor opcenten zorg
vuldig gefokte tegoeden, bridge- en
uitgaansfotjes worden omgezet in
winkelbonnetjes en min of meer
twijfelachtige aankoopen.
Er zijn vrouwen, die er een half jaar
naar uitkijken. Die met koopen wach
ten om dan extra goed en extra
voordeelig te krijgen. Er zijn vrouwen, die
elk jaar weer door den uitverkoop
overrompeld worden als door een ver
rukkelijke, kostbare lawine. En de
mannen.. .. ? Hier past slechts eer
biedig stilzwijgen. Een minuut stilte
voor den onbekenden echtgenoot.
Film
Pip gaat met vacantie
(Tuschinski)
DE film Pip gaat met vacantie"
is apotheose van Hollywoods
nieuwste jonge-meisjester Gloria Jean,
een perfect zingende, acteerende en
?é.
Gloria Jean
sentimentaliseerende jongedame. Glo
ria Jean is de kruising tusschen
Shirley Durbin en Deanna Temple. En
daarmede is alles gezegd; voor wie
het zoo voelt: ten nadeele; voor het
meerendeel echter: ten voordeele.
De wereld beeft
NIET alle Fransche films zijn
goed, net zoo min als Erich von
Stroheim altijd te genieten is. Hij is
film-fetichist: altijd is hem een voor
werp dat hij in de handen houdt, of
een uniform die hij draagt, belang
rijker dan al het andere. In zulk een
voorwerp ligt voor hem de heele rol en
ditmaal draagt hij als avonturier
bankier een dikken wandelstok van
rotting. Maar zelfs die helpt hem,
noch ons, over de zandbanken der
onwaarschijnlijkheid en sentimenta
liteit.
Een jong uitvinder heeft een
machiHet leeftijdmeettoestel
ne geconstrueerd, waarmee precies
uitgerekend kan worden hoeveel jaren,
dagen, muniten, seconden een mensch
nog te leven heeft. De wereld staat
er van op z'n kop en iedereen, die er
hts mee te maken heeft gehad moet
het bekoopen met den dood, die anders
echter ook op het zelfde oogenblik ge
komen was. Dus waar maken ze zich
druk om?
Cabaret
Cabaret Pinguïn
(Beatrix Theater)
De Pinguin" is een gezellig dier, en
het Cabaret Pinguin" is een ge
zellig cabaret. En het wordt soms zelfs
aller-eerstc-klas cabaret als de danseres
Cilli Wang haar parodistische dansen
toont, wat gelukkig vaak gebeurt.
Zooveel humor en zooveel kunnen is
een ruime belooning voor een tocht
door de koude. Gaat dat zien, gaat
dat zien!
En het verdere gezelschap doet
zijn best een origineel programma
sam'n se st ll?n: Er zijn vele gags"
tusschen de scènetjes; er is een ver
heugende pantomime, door het heele
gez Ischap, waarin op verkwikk~nda
wijzs de gedanste spot fedr^ven wordt
m t het de Klant is Koning."
Nu hier aan de voorwaarde der
originaliteit voldaan is, neem je op
den koop toe, dat niet alles volmaakt
uitgewerkt is en zelfs, dat het een en
ander niet sterk is. Want deze
menschen, hun namen vindt u in het
progaat, hebben iets nieuws gezocht;
en op dien speurtocht hebben zij ver
schillende grappige invallen gehad.
Tooneel
De Kellnerin (Carré)
HONDERDEN genieten, avond aan
avond, in Carrévan Bouber en
?Elsensohn's Amsterdamsche schets":
De Kellnerin.
Het oude volkstooneel herleeft in
het oude Carréen aan beide kan de
toeschouwer veel deugd beleven. Want
hier is het eenvoudige alledaagsche
volksleven aan het woord: hier snikt
men mee met de heldin, die door haar
man, den werkloozen kellner (Harry
Boda) mishandeld wordt. Hier voelt
men haar schande als zij door schuld
en armoede, om haar dochtertje te
kunnen onderhouden, in handen komt
van tante Fie"; en hier is men intens
verheugd, als alles goed afloopt: als
de moordaanslag op haar wettigen
man haar niet aangerekend wordt
omdat ze voor haar kind streed en zij
tenslotte met den braven zeeman
trouwt. En hier lacht men gul en hard
om Heintje Davids, die de flinke vrouw
van den slappen man (Joh. Boskamp)
is. Annie Verhulst, de Kellnerin, geeft
eerlijk, sterk spel, met ruime doseering
van de accenten. En wij allen leefden
mee, intens mee.
KLEINE PERIKELEN
HOE het ook zij, men weet
tegenwoordig niet meer wat
men kiezen, en ternauwernood
wat men wenschen zal. Ter ge
legenheid van den eersten dag des
jaars is mij dat weer eens goed ge
bleken bij een toevallige ontmoeting
met mijn buurman van rechts op
den hoek. Ik zie den man anders
nooit onze buurt is een stille
en hoogst fatsoenlijke, wat je niet
zeggen zou aan het geringe aantal
besteljongens dat er door heen
komt, maar fatsoen is nu eenmaal
poover heden ten dage en ik
ben een geslagen vijand van buur
ten, sinds.... Maar Gisse wil
liever niet dat ik daarover spreek.
De buurman van rechts echter
duikt altijd bij bijzondere gelegen
heden plotseling op, en het begin
des jaars is nu eenmaal een bij
zondere dag, al weet niemand
precies waarom..
Van het voorjaar hebben we
vrede", zegt hij na de gebruikelijke
heilwenschen en plichtplegingen.
In Amerika zijn ze er volkomen
zeker van. Te beginnen met
Roosevelt, tot de schoenpoetsers op straat."
Als gemobiliseerde uit den vorigen
oorlog ben ik nooit meer de in
zinking van mijn vertrouwen in
het gelijkluidende oordeel van over
heid en massa te boven gekomen,
en ik beantwoord mijn
optimistischen buurman met een overigens
niet onwelwillend bedoeld schouder
ophalen. Hier in Europa...."
waag ik in het midden te brengen.
Maar mijn buurman vat vlam en
orakelt: Hier in Europa weten we
zelf niet waar wij aan toe zijn. We
hebben het zicht op onzen eigen
toestand verloren. Objectiviteit is
afstand, en zonder objectiviteit
begin je niets."
Met of zonder objectiviteit, het
is geen pretje om in Europa te zit
ten, en als we dan toch voor de
haaien gaan, heb ik er niets op
tegen een rat te zijn, die het zin
kend schip verlaat. Ik ben niet een
van die geloovigen die meenen:
Buiten Europa is er nergens heil.
Het gele gevaar wil ik niet looche
nen, en Aziëis een griïzelig wereld
deel; veel te groot trouwens. Maar
er zijn streken in Noord-Afrika,
in Midden- en Zuid-Amerika, in
Australië, nou .... Je behoeft
nieteens zoo ver te gaan als het
Paascheiland of Hawaii, dat overigens ook
al een marinebasis geworden is."
Heeft u de berichten over
Anatoliëdan niet gelezen?" vraagt
mijn buurman volkomen
ongeschokt. Van zulke ontzettende
aardbevingen hebben wij in ieder
geval niet de lijden."^En vergeefs
tracht ik te betoogen, dat bombar
dementen ook een soort aardbe
vingen zijn. Niet overal tegelijk,
in alle wijken en steden," predikt
mijn buurman. Gelooft u mij,
waarde heer, het grootste gevaar
voor Europa is het verlies aan ver
trouwen waar we nu aan gaan
laboreeren wanneer we niet op
passen. Als de staatslieden meer
vertrouwen gehad hadden in elkaar
en in de toestand, zou er dan oorlog
gekomen zijn?"
Gisse beweert, dat ik ni;t zoozeer
een pessimist ben, dan wel iemand
die moeilijk kan toegeven dat ande
ren de dingen beter inzien dan hij
zelf. Verpletterend heb ik mijn
buurman gevraagd: Zullen ze
dan plotseling in het voorjaar dat
vertrouwen hebben, als er niets
meer over is, waarvoor je elkaar
vertrouwen kunt? Of denkt u de
wereld met uw eigen vertrouwen
te bezielen?"
Dat is het, meneer!" jubelt
de onverbeterlijke. Dat is het!
Vertrouwen moet ergens beginnen.
Het is als een epidemia tsn goede.
Het lijkt een beetje dom, maar
heusch, het is het eenige wat ons
nog overblijft."
Ik help het hem wenschen.
En.... eigenlijk ben ik daarmee
ook tot zijn opvatting bekeerd.
J. VAN HOORN
MIJN VRIEND, DE THUISZITTER
over: GOEDE VOORNEMENS
In deze weken", aldus mijn vriend, de Thuiszitter, en hij liet de kurk
knallen van een overgebleven flesch champagne, in dsze esrste wek^n van
het nieuwe jaar is de heele wereld vol goede voornsmens. Wijs mij een
mensch zonder goede voornemens en ik schenk je een glas van deze
overheerlijken champagnewijn in. Maar dat kun je niet en dat is maar goed
ook, want een zoo kostelijk nat is maar verspild aan jouw dorstigen keel
die gewend is met ordinair bier besproeid te worden. Goede voornemens",
aldus mijn vriend, en hij roerde in het parelende vocht en dronk het be
slagen glas vervolgens behagelijk uit, goede voornemens vindt men nog
bij bankroovers en grootvadermoordenaars. Alleen bsstaan de hunne uit
het vaste voornemen, zich dit jaar niet 11 latïn snappen en nog meer ban
ken te rooven en nog meer grootvaders te moorden. En in de politiek is
het net zoo. En daarom", aldus mijn vriend en hij keek mij scherp aan,
zijn goede voornemens niet altijd zoo voordelig voor de wereld. Immsrs,
anders zag het er in de wereld nu beter uit, zooals ik week aan week hier
moet vaststellen.
Zoo weet ik ook zeker", aldus mijn vriend en hij schonk zijn glas nog
eens vol met het schuimende vocht, dat jij ook goede voornemens zult
hebben. Je wilt waarschijnlijk harder werken, meer verdienen, je ziel in
een betere conditie brengen en vriendelijker zijn tegen je medemenschen
of zulke burgerlijke idealen. Is het niet zoo? Welnu ! Wat is er van die
voornemens ooit terecht gekomen? Je raac't al, waar ik heen wil. We moe
ten het omgekeerd doen. Als de klok twaalf heeft geslagen denk m we
slechte voornemens: kleine kindertjes van het trottoir duwen, snoepen
uit doozen bonbons, aangeschoten thuiskomen, je werk laten slabakken
en er maar op los leven."
Prachtig", zei ik. Want als de menschheid dat doet, dan reageert zij
met het haar eigen zedelijke bewustzijn en wordt zij dubbel zoo edel als
met de beste voornemens. Geweldig ! Ik doe mee. Ik ga me als een beest
gedragen !"
Bravo", zei mijn vriend en hij schonk het staartje in. En bovendien
zal je dat niet moeilijk vallen, het is je tweede natuur. Jammer alleen, dat
de goede idee weer van mij moest komen !"
PAG. H DE GROENE Na. 3266