Historisch Archief 1877-1940
K A N T T E E K E N I N G E N
t/
N.v. ARNHEMSCHE HYPOTHEEKBANK
VOOR NEDERLAND
HYPOTHECAIR KAPITAAL
BESCHIKBAAR
De Directie:
Kr. J. F. VERSTEEVEN?Mr. H. G. VAN EVERDINGEN
Het nieuwe jaar tegemoet
Hoezeer ook van toon en inhoud verschillend,
stemden alle officiëele uitingen waarmee het nieuwe
jaar werd ingeluid, toch in n opzicht overeen:
in de constateering dat het jaar 1940 een bijzonder
belangrijk jaar zal worden. In 1939 is de oorlog
(waarvoor nog steeds een passende naam ontbreekt:.
een wereldoorlog" is hij op het oogenblik stellig
niet) begonnen. Zal hij in 1940 beslist worden?
Charnberlain heeft indertijd gezegd, op een oorlog
van drie jaar te rekenen. Hitler heeft hem over
troefd door van vijf jaar te spreken. Thans is nog
niet eens een half jaar verstreken.... Er kan dus
nog veel gebeuren.
Wat?
Merkwaardig: er zijn dit jaar niet veel politieke
voorspellingen gedaan. De gebruikelijke aankondi
ging van Hitler's val", een regeeringscrisis in
Engeland", revolutie ergens in Zuid-Europa",
zij ontbrak ditmaal. Het jaar 1939 heeft het den
politieken profeten blijkbaar reeds zoo lastig
gemaakt, dat zij voor 1940 ietwat voorzichtiger
zijn geworden. Intusschen: al kan men niets zeggen
van hetgeen er werkelijk zal geschieden, er is meer
bekend omtrent datgene wat in het voornemen der
verschillende regeeringen ligt. Men kan zich dien
aangaande oriënteeren op verschillende officiëele
verklaringen uit den jongsten tijd.
Hitler heeft gezegd, vastbesloten te zijn, den oorlog
militair te winnen. Dan zal hij ergens een offensief
moeten beginnen. Waar? In het Westen? Wel
licht. Tegen Roemenië? Ook dat is mogelijk (men
leze dienaangaande het hoofdartikel in dit nummer)
Maar het is ook niet uitgesloten dat hij en de
generaals met de armen over elkaar blijven zitten
om den aanval van den vijand af te wachten.
De aanval van den vijand.
Dezer dagen is in Engeland door het Ministerie
van Inlichtingen een vlugschriftje gepubliceerd,
dat onder den geruststellenden titel De zekerheid
der overwinning" voor een luttel bedrag verkrijg
baar is. In dit vlugschriftje wordt de militaire stra
tegie der geallieerden als volgt omschreven: Wij
behoeven de Nazi's niet te velde te verslaan, maar
slechts te verhinderen dat zij ons verslaan. Slagen
wij daarin, dan kunnen wij er op rekenen dat de
voorsprong die wij op andere gebieden bezitten,
hen op de knieën zal brengen."
Met andere woorden: wait and see.Wa.cht af, tot
Duitschland economisch uitgehold is, en (zoo
noodig) sla dan toe, maar niet eerder. Van deskun
dige zijde is deze tactiek ook in Engeland veroor
deeld. Zij zou te gemakkelijk, te laksch zijn. Immers:
Duitschland's economische positie zal pas werkelijk
"ondergraven worden door en in het verloop van een
intensief gevoerden oorlog. Er heerscht, dat zal
niemand ontkennen, in Duitschland schaarschte
aan vele voedingsmiddelen, voorts ook aan grond
stoffen voor textielproducten. Maar slechts een
langdurige, intensieve oorlog zal de werkelijk
kwetsbare punten in Duitschland's wapenrusting
. fiantoonen. De ruimte ontbreekt om dit hier voor
6en reeks van grondstoffen aantoonen. Het materiaal
daartoe is niet van Duitsche, maar van Engelsche
Zijde in den jongsten tijd uitgekomen.
- Zoo gaan wij dus 1940 tegemoet: in
fundamenteele onzekerheid omtrent de toekomst.
Zuid-Europa contra de Sowjet-Unie
i
i In Zuid-Europa teekent zich inmiddels steeds
^herper een anti-Russisch front af. Mussolini,
die de koningen van Abessyniëen Albaniëverjoeg
n door wiens grootscheepsche interventie de
Spaansche republiek den strijd tegen de rebellen
moest opgeven, paradeert er als kampioen voor
orde en gezag. Aangenaam is zijn positie echter niet.
Aan den eeneh kant zit hij vast aan Duitschland.
UW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig
ge«chiiderd in moot naar keus f 13.50. Beschikken
nu over meer dan een half millioen gegeveni.
Vroigt *«n$ vrijblijvend aan. Zegelringen,
stambo,. man etc. Heraldisch Genealogisch Bureau De B»nltr,
Zeer billijk. Or»njt Nauaulaan 87. Ourvten.
Hij is niet neutraal", maar slechts
non-belligerent". Dat beteekent dat hij, zoodra hij zulks
wenscht, kan intervenieeren, zonder dat er formeel
veel veranderd behoeft te worden. Duitschland's
overwinning zou hem degradeeren tot Gauleiter"
van de Gau Italïen." Duitschland's nederlaag
zou, als nederlaag van het totalitairisme, ook hem
treffen. Want Frankrijk en Engeland hebben het
openlijk gezegd: in en na dezen oorlog behouden
de Fransche en Engelsche vloten de controle in de
Middellandsche Zee, in de Mare Nostrum" van
Mussolini?Augustus. Gayda is tegen deze
Fransch-Engelsche aanmatiging" danig van leer
getrokken. Het hooge woord was er echter al uit.
Nieuwe zorgen worden Mussolini nu van
SowjetRussische zijde bereid. Roemeniëvreest een aanval
van het Roode Leger, die aangezien Roemeni
minder natuurlijke obstakels heeft dan Finland en
als dictatuurstaat niet op de onbeperkte steun van
alle burgers kan rekenen, wel eens meer succes
zou kunnen hebben dan het Finsche offensief. De
Relazioni Internazionali haastten zich dan ook, deze
week te verklaren, dat Italiëeen binnendringen
van de Sowjet Unie op den Balkan in geen geval
zou dulden en zich daartegen met de wapenen zou
verzetten. Een belangrijk bericht. Beleven wij dus
binnenkort n oorlog waarbij de eene bondgenoot
van Duitschland den anderen openlijk tegenwerkt ?
Wellicht, maar wij dienen af te wachten.
Uit Spanje komt weinig opvallend nieuws den
laatsten tijd. Wel heeft een Engelsch journalist
(Villard), die lang in Duitschland heeft rondgereisd,
onthuld dat groote contingenten Duitsche troepen
via Italiënaar den Spaanschen Noordgrens worden
gezonden. Madrid heeft de juistheid van dit bericht
ontkend. Desondanks moet de Staf der Geallieerden
de grenzen van Alpen en Pyrenëan blijven bewak;n!
Een Duitsch-Italiaansch-Spaansch offensief in
Noord, Oost en Zuid blijft mogelijk, al is het heel
wat minder waarschijnlijk dan vorig jaar. En de
Generale Staven staan nu eenmaal voor de moeilijke
taak, met alle mogelijkheden rekening te houden.
Ondanks démenti's uit Madrid.
Van de fronten
Nieuwjaar is, behalve in het Noorden, aan alle
fronten in stilte gevierd. Slechts enkele patrouilles
werden uitgezonden. Ter zee was de activiteit weer
iets grooter. Een verouderd Engelsch linieschip is
vlak voor Nieuwjaar getroffen; het zonk echter niet.
Van drijvende mijnen wordt de laatste weken
weinig vernomen. De Engelsche tegenmaatregelen
schijnen succes te hebben gehad. Of wachten de
Duitschers slechts af, om in den lente een nieuw
mijnen-offensief te beginnen ? Hun luchtmacht was
den laatsten tijd weinig actief.
Engelsche verkenners hebben wederom gepoogd,
tot boven Duitschland door te dringen. Enkele
luchtgevechten zijn daarbij geleverd.
Verder geen nieuws.
DEN HAAG AMSTERDAM
De oorlog in Finland
Met grooter verbittering dan in het Westen wordt
in het Noorden de oorlog gevoerd. Finland geeft
geen krimp: het verdedigt zich taai. In het uiterste
Noorden, bij de Ijszee, moest de strijd die trou
wens slechts met kleine afdeelingen werd gevoerd
wegens de hevige koude reeds gestaakt worden. Nu
de dagen gaan lengen, zal wellicht verder naar het
Zuiden de oorlog eveneens verstarren, om eerst
over enkele maanden op volle kracht hervat te
worden.
In het centrum des lands vorderen de Russen niet.
Zij leden wederom een zwaren nederlaag, De be
richtgeving uit deze streken is echter hoogst onbe
trouwbaar. In het Zuiden houdt" de
Mannerheimlinie nog steeds. Alles zal er echter van afhangen
of de Finnen voldoende materiaal krijgen.
Een moderne oorlog verslindt vél. Nieuwe wa
pens en ammunitie zijn voortdurend noodig. Zoo
lang de verbinding met Zweden en daarover met
de ijsvrije Noorsche haven Narvik bestaat, kan
oorlogsmateriaal Finland bereiken. Zoolang be
hoeven de Finnen niet te wanhopen. Want het
zal den Russen niet gemakkelijk vallen, aan de
Oostgrens voldoende materiaal voor een groot
offensief bijeen te brengen. Er is slechts n spoor
weg, en de wegen ontbreken vrijwel geheel. Dat is
een zware handicap voor den aanvaller.
UIT DE GROENE GRABBELTON
ER wordt in Nederland een strijdblad voor
Nederlandsch Volksbewustzijn" uitgegeven
door de Stichting Der Vaderen Erfdeel", getiteld:
Volksche Wacht". Dit blad heeft het bestaan,de
Dietsche beweging te becritiseeren door haar als
Frankisch-volksche" beweging te betitelen. Haar
natuurlijke beperking en begrenzing vindt deze
beweging daar, waar zij stoot op Friesch en Saksisch
volksch bewustzijn." Tot dergelijke aantijgingen
komt men nu eenmaal wanneer men het volksche"
begrip als uitgangspunt neemt, niet voor cultureele
maar voor politieke beschouwingen.
De Dietsche beweging echter heeft het er niet bij
laten zitten. In het jongste nummer van Dietsche
Tijdingen", maandblad van de stichting
NoordNederland?Vlaanderen", tevens orgaan van het
Dietsch Studenten Verbond, wordt althans heftig
te velde getrokken tegen de onwetende hoeders van
Der Vaderen Erfdeel". In Dietsche Tijdingen"
heet het o.a.
De Dietsche idee is een appèl aan onzen wil en aan
onze kunst. Haar werkelijkheid zal een kunstwerk zijn
en een loutering van wat n den natuur gegeven is.
Hopelijk wordt in Dietschland begrijpelijker taal
geschreven l Keeren wij echter tot het onderwerp
terug. De Dietsche beweging dan, is aldus de
dito-,,Tijdingen", geen Frankische, maareen
heelNederlandsche" beweging. De gouwen" mogen dus
niet op hun samenhang met de aangrenzende deelen
van andere volkeren wijzen. Dan zouden de Saksen
zich richten op het Duitsche Neder-Saksen, de
Friezen op de kusten van Noord-Duitschland en
Denemarken en de Vlamingen zouden zich op het
Zuiden oriënteeren. Dan zocht men zijn middelpunt
in de periferie en niet in de eenheid van gouwen en
volksstammen of volksstamdeelen in het
heelNederlandsche of Dietsche volk."
Het treffendste is echter dat in dit mengsel van
reactionaire warhoofdigheid dat o.m. tot doel heeft,
het historisch geworden Belgiëin tweeën te hakken
en Zuid-Afrika (met Kaffers, Engelschen en al?)
aan Dietschland" te hechten, te lezen staat n.a.v.
de critiek van Der Vaderen Erfdeel".
Beschouwingen als deze en dergelijke leggen zich
teveel op de volkskunde vast en verliezen de geschie
denis uit het oog.
Je moet maar durven i
PAG. 6 DE GROENE N».3266