Historisch Archief 1877-1940
MOLOTOF - revolutionair en bureaucraat
Een beeld van
Stalin's rechterhand
WYACHESLAF Michailowitsj
Molotof, voorzitter van den Raad
van Volkscommissarissen en volkscom
missaris van Buitenlandsche Zaken,
heeft de wereld in den laatsten tijd
de grootste politieke sensaties bereid.
Hij was het die de wereld, als eerste,
uitleg gaf van de nieuwe politiek van
de Sowj et-Unie ten opzichte van
Duitschland.
Hij was het ook wien de taak werd
opgedragen om over de radio op Zon
dagmorgen 17 September mede te
deelen, dat het Roode Leger de
Poolsche grens was overgetrokken.
Hoe stelt het buitenland zich den
auctor intellectualis van deze rede
voeringen, en de manier waarop ze
uitgesproken worden, voor?
Waarschijnlijk veel theatraler dan de
feiten rechtvaardigen. Schrijver dezes
was bij alle belangrijke redevoeringen
van Molotof aanwezig. Hij heeft er
sterke indrukken bij opgedaan.
In de groote witte zaal van den
Oppersten Sowjet, in het Kremlin met
haar verblindende verlichting of op
het roodgedrapeerde tooneel van het
Bolsjoi-Theater maakt een onaanzien
lijke figuur zich dan los uit de groep
aanwezigen, loopt met afgemeten pas
sen, met licht gebogen schouders
en gebogen hoofd naar het spreekgestoelte.
Luid applaus begroet hem wanneer hij metho
disch zijn rede recht legt en zorgvuldig zijn bril
opzet,- om daarna met een toonlooze stem, zonder
eenige emotie te lezen.
Maar het applaus is zeker niet mechanisch ?
het klinkt warm.
Het is een persoonlijk eerbewijs aan hem als
revolutionair, aan zijn ernst en zijn onbeperkte
aanhankelijkheid aan Stalin.
Want deze schijnbaar ordelievende ambtenaar,
wiens gelaatsuitdrukking niet verandert tijdens het
lezen van zijn rede, noch in een glimlach of een
fronsen, noch in een teeken van waardeering voor
het applaus dat herhaaldelijk zijn rede onderbreekt,
en die geduldig wacht tot het applaus uitsterft om
daarna zijn monotone redevoering te hervatten,
heeft gevangenis, verbanning en samenzwerin
gen gekend. Hij heeft een consequent revolutionair
verleden, wat hem h«t recht op applaus van de
Sowjet-Unie geeft.
MOLOTOF is een typische Russisch-intellectueele
socialist uit arbeiderskringen.
Zooals zoovele andere Sowjet-leiders heeft ook
hij, gedwongen door illegale activiteit tijdens het
bewind van den Tsaar verschillende pseudoniemen
aangenomen. Zijn ware naam was Scriabin. Hij
werd in 1890 -geboren als n van talrijke
DE dichter Garmt Stuiveling is zoo dom geweest,
een aantijging, gedaan in de Nieuwe Gids,
niet over zijn kant te laten gaan. In een antwoord
tegen zijn beschouwing, opgenomen in het
November-nummer van dit wormstekig blad, beweert
dr. Alfred A. Haighton dat Stuiveling bevangen"
is van Marx' historisch-materialisme, waaruit
anno 1918 in November nu haast op den kop af
twintig jaar geleden de S.D.A.P.-leider Pieter
Jelles Troelstra den euvelmoed putte, om Hare
Majesteit onze geëerbiedigde en geliefde Koningin
te willen stooten van den troon, die Haar en Haar
Geslacht van Rechtswege en voor Nederlands
Welzijn toekomt."
Dit antwoord is gedateerd 12 November 1939,
toen het haast" twintig jaar geleden was, dat in
1918 .. .. Op den kop af" twintig jaarl
Deze lapsus is overigens niet het eenige bewijs
dat er reden is, een oud spreekwoord te
moderniseeren tot Haigh-tonnen klinken het meest."
IN De Telegraaf" viel J. W. F. Werumeus Buning
dezer dagen op zeer goede gronden het misbruik
van sommige bloemlezingen aan, die de arme
broers, die allen hun volgzamen arbeidersvader
aanstoot gaven door hun socialistische denkbeelden,
en die, nauwelijks van school, zich in den strijd tegen
het Tsarisme aansloten bij hen, die heden ten
dage bekend zijn als de Oude Bolsjewieken".
De jonge Scriabin studeerde in Kazan, en werd
lid van de bolsjewistische-revolutionaire partij op
ló-jarigen leeftijd.
Hij maakte op 19-jarigen leeftijd voor het eerst
kennis met Tsaristische gevangenissen, toen hij
met andere plaatselijke bolsjewisten gearresteerd
werd.
Na zijn ontslag uit de gevangenis werd hij
spoedig weer gearresteerd en verbannen naar de pro
vincie Wologda. Hier zette hij zijn revolutionaire
werk voort. Langzamerhand ging hij van theorie
naar praktijk over, en werd een actief agitator
onder de spoorwegmenschen.
Deze ondergrondsche activiteit werd handig en
in 't verborgen uitgevoerd, en in de veronderstel
ling dat hij van zijn revolutionaire denkbeelden
afstand had gedaan, werd Molotof toegestaan om
uit zijn verbanning terug te keeren en zich in te
schrijven bij het Polytechnicum te St. Petersburg.
Alhoewel hij daar hard studeerde, liet hij zijn
revolutionaire ideeën niet in de steek.
Hij had een werkzaam aandeel in de organisatie
van een vereenigd comitévan studenten van de
verschillende universiteiten, die behoorden tot
auteurs gewoonweg plunderen, en financieele suc
cessen boeken door de ergste roof te plegen van het
geestelijk eigendom van anderen. Welnu, het jongste
product van den heer Werumeus Buning is juist...
een bloemlezing, De zingende Walvisch" (in dit
blad reeds uitvoerig besproken), waar al heel wat
om te doen geweest is, daar ondanks de pertinen
te verklaring van de auteurs (Benjamin Cooper is
mede-schuldige) dat zij een oorspronkelijke ver
zameling aanlegden, gebleken is, dat zij de inderdaad
oorspronkelijke verzameling Van varen en vechten"
van Scheurleer geplunderd hebben, zonder verlof
te vragen.
Hetgeen de deur dicht doet....
DEZER dagen zocht een oud-Indisch-gast een
kamn- te Amsterdam. Hij b;sloot, zijn aspi
rant ho;pita's te vragen, wair het K)loniaal
In^ti'uut" lag. H"t waren er zeven. Vijf hunner
halden er nimmer van gehoord, tw^e kenden het
wel, maar wisten niet waar het lag.
Hoeveel millioen heeft het ook weer gekost ?
KANTEKLEER
de" Bolsjewistische afdeeling van de
oude Sociaal-Democratische Partij.
Opnieuw werd de aandacht van de
Ochrana, de tsaristische geheime politie,
op hem gevestigd. Om aan een arres
tatie te ontsnappen werd hij in 1913
gedwongen, illegaal" te worden en
belandde zoodoende onder pseudoniem
in de onderwereld van samenzweringen
in het oude Rusland.
Molotof werd aldus een goed te
gebruiken en, van het standpunt van
de Bolsjewisten uit, door en door
orthodox lid van deze wereld.
In 1914 zette de jonge Molotof zijn
ondergrondsch werk in Moscou voort,
maar hieraan werd door een arrestatie
spoedig een einde gemaakt. Opnieuw
werd hij verbannen, dit maal naar
Irkoetsk in Siberië. Een jaar later
ontsnapte hij en ging naar Kazan, de
plaats waar hij zijn eerste revolutionaire
activiteit ontplooid had. Te^en het einde
van 1916 keerde hij naar Petersburg
terug en weer dook hij in de onder
wereld van de hoofdstad onder.
Hij werd voor zijn langdurig werk
voor de partij beloond met een plaats
in het Russisch Bureau van het
Centrale Comité".
Hier trof de Februari-revolutie, die
tot het Kerenski-regime leidde, hem
aan.
Lid geworden van het uitvoerend
Comitévan de Petersburgsche Sowjet,
[nam Molotof bij het uitbreken van de
October-revolutie, die tenslotte alle
macht aan de Sowjets en de Bolsjewieken bracht,
deel aan het Militaire Revolutionaire Comité" en
werd belast met de leiding van de actie onder de
soldaten.
Jarenlang verrichtte hij, niettegenstaande hij een
van de d.rt'g of veertig vooraanstaande Bolsjewie
ken was, naar verhouding ondergeschikt werk,
en het wa» onwaarschijnlijk dat hij zich als een
vooraanstaande figuur zou ontpoppen.
In gewone administratieve betrekkingen bewees
hij echter een van de hardste werkers van een bui
tengewoon hardwerkend personeel te zijn.
In 1920 werd hij deswage tot secretaris in het
Centrale Comitévan de Communistische Partij"
gekozen, de plaats die nu Stalin bekleedt.
Maar deze hooge belooning voor zijn langdurige
toewijding aan het Bolsjewisme, was van korten
duur : Stalin onthief hem van deze belangrijke post.
In plaats dat Molotof zich hiertegen verzette, nam
hij 2 ij i overplaatsing kalm op en werd van dien
tijd af een nauwgezet en loyaal instrument van
Stalin's politiek. Zijn carrière was hiermede
gemaakt. Hij werd in 1924 n van de negen
leden van het almachtige Politbureau en in 1926
lid van het Presidium van de Komintern.
Door zich te wijden aan partij-economisch werk
werd hij op voorspraak van Stalin tot premier" en
in 1931 tot voorzitter van den Raad van Volkscom
missarissen benoemd.
Daze Molotof nu, is een man aan wien geen
legenden verbonden zijn, over wien geen
anecdotes verteld, worden, iemand zonder een element
van romantiek, zooals Stalin, Kalinin, Worosjilof,
Dimitrof en anderen.
Toch geniet hij binnen de Communistische Partij
de populariteit die een loyalen, vertrouwden dienaar
van het gemeenschappelijk ideaal toekomt. Molotof
is een door en door orthodox beheerscher d;r ge
compliceerde marxistisch-economische wetenschap,
een toegewijd uitvoerder van den wil van Stalin en
van het Politbureau.
Hij is een absolute realist, uit wiens mond men
zelden het woord communisme zal hooren.
MOLOTOF's persoonlijke liefhebberijen zijn sim
pel. Zij.i eenig zwak was, dat erkent
hij, dat hij viool speelde slecht.
Hij is een voortreffelijk vader en een voortreffelijk
echtgenoot.
Persoonlijker zaken zijn van hem niet te vertellen.
G. E. R. GEDYE.
Beparel Uw tanden
IVOROL
met een heldere glans
door ze te poetsen met
PAG. 7 DE GROENE No. 3266