Historisch Archief 1877-1940
Roosevelts vijand no. l
Wordt
Thomas E. Dewey de
volgende President der
Vereenigde Staten?
MIDDEN in de Vereenigde Staten ligt
de staat Minnesota. Hoofdstad van
Minnesota is Minneapolis. Minneapolis
is het geografisch middelpunt des lands.
Er was dus iets voor te zeggen dat'juist
daar in begin December een man het
spreekgestoelte besteeg die op het
oogenblik als de meest serieuze tegenstander
van den nog steeds onbekenden
democratischen candidaat voor het president
schap werd beschouwd. Deze man heette
Thomas E. Dewey. Hij was jong:
zevenen-dertig jaar. Hij bezat een rij aantrek
kelijke tanden en een glimlach die met
den schier legendarischen van Teddy
Roosevelt vergeleken is. Belangrijke politieke
beginselen hield hij er niet op na. Hij was
de lieveling van het krantenpubliek. Tho
mas E. Dewey: Glamour Boy, Number
one"! Konden de republikeinen zich een
beter candidaat wenschen?
Over de werkelijke problemen des
lands sprak Dewey in zijn redevoering
te Minneapolis nauwelijks. De jeugd
moet Amerika redden! Roosevelt is
een défaitist!" dat was het
Leitmotiv" van de woorden van den
zevenen-dertig-jarige. Hoe de jeugd Amerika
redden moest, legde Dewey niet uit. Terugkeer
van het vertrouwen", dat was het eerst noodige
volgens hem. In concreto beteekent zulks: beper
king van de staatsbemoeiïng, en herstel van de
vrije economie die tien jaar geleden met zoo
veel geraas in elkaar was gestort.
Hoe het zij Deweys phrases trokken de massa
aan. Binnen de republikeinsche partij groeide het
aantal zijner aanhangers. Het bekende American
Institute of Public Opinion dat geregeld enquêtes
houdt naar de meening der Amerikaansche burgerij
over actueele problemen, heeft kort geleden bekend
gemaakt dat van alle republikeinsche aanhangers
die zich daaromtrent reeds een opinie hadden
gevormd, drie-vijfde op de hand was van Thomas
E. Dewey; 16 % prefereerde senator Vandenberg,
11 % senator Taft; de overige stemmen waren over
een reeks van andere candidaten verdeeld.
Geen wonder dat menigeen zich gaat afvragen of
inderdaad Thomas E. Dewey de republikeinsche
. favoriet zal worden.
DEWEY is in 1902 geboren in het stadje Owosso
in Michigan. Zijn vader was er hoofdredacteur
van een plaatselijk blad alsmede eigenaar van een
kleine drukkerij. Toen de jonge Dewey opgroeide,
wist hij niet of hij journalist, advocaat of
concertZoo kon het gebeuren dat de republi
keinen hem in den herfst van 1938 can
didaat stelden voor het
gouverneurs-ambvan den staat New-York (ook Roose
velt was vóór '32 gouverneur van
NewYork geweest.. ..) Dewey werd versla
gen, maar gouverneur Lehmans meer
derheid was zoo gering dat Glamour
Boy Number one" de moreele overwin
ning had behaald.
Thomas E. Dewey bezat voldoende
politieke eerzucht om een begeerig oog
te werpen op het hoogste ambt der Ver
eenigde Staten: het presidentschap. Om
officieel candidaat der republikeinsche
partij te worden, moest hij die partij van
binnen uit" veroveren. Dies vestigde hij
een hoofdkwartier te Washington en
zond een leger van politieke handels
reizigers het land in. Hun taak is: de
plaatselijke bosses" te winnen voor
hun 'chef. Dewey organiseerde voorts
een groot z.g. direct-by-mail"-,Depart
ment" dat de noodige circulaires en
aanbevelingsbrieven rondzendt. Een co
mitévan reclame-experts die een soort
brain-trust" gevormd hebben, staat hem
bij. Binnenkort gaat hij het geheele
land afreizen om zich persoonlijk aan
zijn republikeinsche partijgenooten voor
te stellen. Hij is druk in de weer,
want het is kort dag. Einde van den
zomer komt immers de Republikeinsche
Conventie bijeen, waarop de
partij-candidaat voor het presidentschap zal wor
den aangewezen.
Zal Dewey het zoover brengen?
M'
Dewey vertrekt naar Minneapolis om zijn anti-New-Deal-kruistocht te beginnen
zanger wilde worden. Voor alle zekerheid bezocht
hij maar de Universiteit van Michigan. Een uit
blinker was hij er niet. Onder zijn collega's was hij
echter zeer populair wegens zijn innemend optreden.
Nadat hij ook nog aan de Columbia
Rechtshoogeschool te New York had gestudeerd, vestigde hij
zich als advocaat. Hij had het geluk, een chef te
hebben die oog had voor zijn capaciteiten en in de
gelegenheid kwam, zijn jongen associéeen kans te
geven. Door de bemiddeling van zijn chef werd
Dewey namelijk reeds op negen-en-twintig-jarigen
leeftijd verbonden aan, laat ons zeggen: het Open
baar Ministerie der Vereenigde Staten. Hij maakte
snel promotie. Zijn kunde trok de aandacht, en
zoo geschiedde het dat de keus op hem viel, toen de
gouverneur van den staat New-York besloot, een
speciaal ambtenaar te benoemen voor den strijd
tegen de New-Yorksche rackets".
Dat was Deweys groote kans. Met enorme energie
en persoonlijken moed ging hij de New-Yorksche
zware jongens" te lijf. Geen dag liet hij hen met
rust. Proces op proces deed hij hen aan, tot een deel
hunner achter de tralies zat en de rest uit angst
een veiliger beroep opzocht. Deze strijd tegen de
rackets" verschafte Dewey ontzaggelijk veel
publiciteit en dientengevolge niet minder populari
teit. Hij werd een politieke figuur van beteekenis.
herhaald; maar dan zegt Stalin iets anders....
Desondanks zij dit boek ter lezing aanbevolen
aan allen die nog een onbeperkt vertrouwen stellen
in de almachtige juistheid der Russische politiek.
Maar men leze het met groote bedachtzaamheid !
Overigens: wat een bar-slechte vertaling! Hier
wordt municipal administration" vertaald met
stedelijke administratie", billion" met billioen"
i. p. v. met milliard". De vertaler spreekt ook van
typheusche koortsen". Hij stelde ons voor een
raadsel toen hij communistische leiders kerkelijke
posities" liet najagen. In het Amerikaansch stond
clerical": administratief"....
't Is ons een raadsel waarom een dergelijke
prullige vertaling geaccepteerd wordt....
Denkt U bij Kalverstraat"-ooit nog aan kal
veren"? Bij Heiligeweg" aan Heiligen"? Bij
Nieuwendijk" aan nieuw" of dijk"? Ik vermoed
van niet. Dergelijke samenstellingen of afleidingen
verliezen spoedig hun zin. De eene generatie vormt
ze; alle volgende generaties nemen ze gedachteloos
over. De bewuste schepping wordt onbewuste traditie.
Een aardig voorbeeld vormen de namen en
spreekwijzen die in onze taal aan den Bijbal ont
leend zijn. Hoeveel denkt U dat het er zijn ? Volgens
dr. J. Herderschee, van wiens lijst van Bijbelsche
zegswijzen in de Nederlandsche taal, zoojuist een
nieuwe druk verscheen bij de uitgevers-maatschappij
Kluwer te Deventer, zijn het er 262. Van vele kent
ge den Bijbelschen oorsprong nog: Zoo arm als Job,
de ware Jacob, Door het oog van een naald kruipen,
de Stem des roependen in de woestijn, enz. Maar in
dr. Herderschee's aardige verzameling staan er vele
waarvan wij durven veronderstellen dat ook de
algemeen-beschaafde Nederlander er de Bijbelsche
afkomst niet meer van weet. Een paar voorbeelden:
Dat doet de deur toe, is waarschijnlijk geïnspireerd
op Matth. 25:106. Als een dief in den nacht, is
ontleend aan: i Thess. 5:2. Iets op eigen houtje doen:
Hosea 4:12. Muggezifter: Matth. 23:24. Zich niet
onbetuigd laten: Hand. 14:17. ./Vaar iemands pijpen
dansen: Matth. 11:17.
Of wist ge den oorsprong van deze uitdrukkingen
wel en hebben wij U onderschat?
In een der Amsterdamsche theaters draaide vorige
week de verfilming van Golden Boy. Op zeker
oogenblik zegt een der personen op het witte doek:
Start beating your wife it's the first step to
fascism." De Nederlandsche vertaling die tegelijk
verschijnt, luidt: Als een man zijn vrouw gaat
slaan dat is de eerste stap naar het anarchisme."
Wat zijn we toch neutraal ! KANTEKLEER
EN weet het niet. Gelijk gezegd:
hij is onder de massa der repu
blikeinsche aanhangers populairder dan
zijn concurrenten. Maar ruim n-derde
van die aanhangers houdt er nog geen
favoriet op na. En het Amerikaansche publiek is
wispelturig ! Bovendien schijnt Dewey als nieuweling
onder de doorgewinterde politieke leiders der
Grand Old Party" niet zoo populair te zijn.
Mocht de populariteit in den lande van Tho
mas E. Dewey zich handhaven, dan zal de
Conventie wel zoo tactisch zijn om Glamour
Boy Number one" tot candidaat der G.O.P. te bom
bardeeren. Een stortvloed van vlugschriften over
zijn gigantische qualiteiten en enorme prestaties zal
dan over de Vereenigde Staten neerdalen. Op de
eerste pagina: de innemende glimlach, de witte
tanden en het smalle zwarte snorretje van Thomas
E. Dewey.
En wat dan?
Wordt de eenvoudige jongen" uit Owosso
(Mich.) president der Vereenigde Staten? Zal hij
den zetel innemen waar vóór hem Washington,
Lincoln, Roosevelt zat?
Men weet het niet.
VEEL hangt er van af of Roosevelt de candidaat
ten derden male van de democraten zal zijn.
Daarover valt niets te voorspellen. De conserva
tieve republikeinen roeren zich krachtiger.
Vicepresident Garner, een ongemakkelijke oude
heereboer uit Texas, heeft zich reeds candidaat gesteld
Hij heeft verklaard, dat hij deze candidatuur hand
haaft, wanneer Roosevelt zichzelf of een
New-Dealman tot officieel partij-candidaat zou weten te ver
heffen. Politieke chantage ! Want Garner en Roose
velt weten beide dat een splitsing in de democra
tische partij de ideale voorwaarde is voor een ver
kiezing van den republikeinschen tegencandidaat.
De situatie is thans nog verder gecompliceerd
doordat ook Jim Farley, minister der posterijen,
den handschoen in het krijt heeft geworpen. Farley
is het organisatorische centrum van de Democra
tische Partij. De state-bosses" doen in hooge mate
wat hij zegt. Wil hij, gebruik makende van de ver
deeldheid der pro- en anti-New-Dealers in de Demo
cratische Partij, zichzelf tot officieel candidaat
laten benoemen? Het is mogelijk.
Veel hangt af van het verloop van den oorlog.
Want mocht deze grootere dimensies aannemen,
dan zal de bevolking der Vereenigde Staten het be
proefd leiderschap van Franklin Delano Roosevelt
niet willen ontbeeren. Blijft het echter een kwakkel
oorlog, en blijft de verdeeldheid in de Partij der
Democraten, dan hebben de republikeinen de kans
van den dag. Mocht dus Thomas E. Dewey ge
kozen worden, dan zal ons volgend jaar uit alle
Amerikaansche bladen de innemende glimlach van
Glamour Boy Number one" toestralen.
Voorloopig is hij pas candidaat voor het
candidaatschap.
2O
PAG. 7 DE GROENE No. 3272