Historisch Archief 1877-1940
CHARIVARIA
Palndeluxe- brood
Paris is door den Franschen
zwembond weer gerehabiliteerd." (R.)
Verkiezing secretaris wegens het
overlijden van wijlen collega Smit."
(Onze Strijd)
De
nominatief-accusatiefconstructie
Wat er te bewonderen is, vertelt
A. Graber en wordt door indruk
wekkende foto's verduidelijkt." (V ad.)
Dat blijft onverklaard en aan
vaarden wij." (G.)
Een schitterende prestatie
beloond niet een stukje vlijt
Met een schitterende prestatie met
betrekking tot het karakter van het
Nederlandsche volk en verschillende
heldenfiguren uit onze Vaderlandsche
Geschiedenis besloot de heer Dekker
zijn gloedrijke rede, welke geweldig
insloeg. Als blijk van erkentelijkheid
bood de Voorzitter den spreker een
fraai stukje huisvlijt aan, dat door
een der te Alphen gelegerde militairen
was vervaardigd." (Ows Leger)
En de accusatief-datief
constructie
Een volk dat zich respecteert moet
die risico's aanvaarden en het hoofd
bieden." (H.)
Het juiste woord op de
juiste plaats
Men gaat een N.V. stichten, de
Maatschappij tot stichting van
Overijsselsche kanalen". (Prov.O.en Zw.C.)
Kolonel Rost van Tonningen
voerde het openingswoord." (H.)
Onze scherpschutters
Ik moet er op attent maken dat
deze situatie de scherpste gevolgen
kan hebben." (R.)
Deze dingen moet men scherp in
gedachte houden." (E. d. D.)
Er bestaat een scherp verschil
tusschen deze maatregelen."
(Zakenwereld.)
Wat men beter kan
Hij had beter de boomen kunnen
laten vertellen over hetgeen zich in
hun lommer afspeelde, dan deze goed
aardige tuinlui." (R.)
Het verhaal is zo banaal, dat men
toch maar beter iets waardevollers
voor de schoolbibliotheek kan aan
schaffen." (Levende Talen)
Huisbakken journalistiek
Ik wil den licht ontvlambaren
Beets geeneens meetellen." (H.D.)
Welles' bezoek zal niet het ka
rakter van een staatsbezoek kunnen
hebben, maar het zal toch wel veel
van zulk een bezoek weg hebben."
(R.)
De vogels zijn dezelfde en de taal
is net zoo." (T.)
Populaire kunstgeschiedenis
De bekende Italiaansche beeld
houwer Donatello, die in de I4de eeuw
leefde, heeft tot zijn 47ste jaar een
vulcanische steensoort gebruikt, af
komstig van de Canarische eilanden.
In die dagen maakte men zich echter
los van het Canarisch marmer om
meer tot het brons te komen."
(Amers/. C.)
Deze rolprent dateert uit het jaar
1757 tijdens den zevenjarigen oorlog."
^====^ (H. C.)
De ontploffing veroorzaakte geen
persoonlijke ongelukken, maar bracht
groote schade te weeg in de kleed
kamer van het station te Marbleach."
f V ad.)
De reizigers die juist bezig waren
zich er te verkleeden, kwamen dus
met den schrik vrij.
Noemden de Amerikanen die
beurswaarden niet War baby's?"
(Ons Volk)
Ja, maar ze spelden 't anders.
Zoo komt het dan tot een happy
end, een huwelijk. Nou ja, happy
end " (R.)
Nou nee, happy ending.
De gemzensprong
Ze hielden elkaar innig
omstrengeld en sprongen als gemzen naar be
neden." (H.)
Banknieuws
Trip naar Schiermonnikoog." (T.)
Zij hebben het plan opgegeven om
in Lima, Peru, Santiago, Chili te con
certeeren." (T.)
Vier concerten foetsie.
Gemengd nieuws
Kleine fouten
tweetal Amsterdamsche
inbrekers is gevat nadat zij?naar
men zegt getracht hadden een
Kalverstraatsche juwelierswinkel te
plunderen en nadat ze dat een maand
geleden mzt succes bij een concurrent
van den Kalverstrater gedaan hadden.
Waarom zijn deze heeren gepakt ?
Omdat ze in de bar van hst Ritz Hotel
een platina-blonde een collier van zestig
duizend gulden om den nek hingen ? Of
omdat ze bij een twist om den buit elkaar
in avondtoilet meteenbrowningeengaatje
in het witgesteven overhemd schoten ?
Neen! De politie werd onmiddellijk
na de poging tot inbraak subs. vernie
ling van een juweliersruit op de daders
opmerkzaam doordat ze in de verboden
richting door de Kalverstraat reden. En
nu kan deze civilisatie veel vergeven:
dat men platina-blondes colliers van
zestigduizend gulden om de hals hangt,
dat men elkaar desnoods een gaatje, in
het overhemd schiet. Maar in geen geval
dat men zondigt tegen veilig verkeer.
Doe het liever veilig verkeerd dan dat.
Hadden deze wakkere jongens beter gelet
op de bordjes met ,,Niet inrijden", een
witte balk op een rood veld, dan was er
in hun leven niets gebeurd en hingen ze
nu door een ruit gevischte colliers om
een welgevormd halsje en soupeerden
zij in avondtoilet met platina remontoir
en browning.
Maar ze hebben niet opgepast. Ze
hebben de balk in het veld van de Kalver
straat niet gezien en wel den splinter
in het raam van den juwelier en nu han
gen ze, inplaats van colliers om platina
blonde nekjes, zelf. Want in het leven
gaat het nu eenmaal om die
verkeersteekens en dan op te letten dat men niet
toch doorrijdt.
Het zijn niet alleen beruchte inbre
kers dit hier hun Waterloo vonden. Er
zijn ook staatslieden, die op beslissende
oogenblikken niet meer gelet hebben op
inrijverboden die bij wegen stonden die
zij wilden inslaan. Eenmaal kan men
zulk een bord met een witte balk in een
rood veld negeeren. Men kan er zelfs
een balk dwars doorheen zetten en er zoo
een kruis van maken. Ook een tweede
maal kan men nog het bordje waarop
de verboden voertuigen als
handkarren, tanks, Mercedes-Benzwagens
staan afgebeeld, negeeren. Maar een
derde maal loopt men tegen de lamp.
En dan is er de kans, dat men alles,
wat er van vorige inbraken nog over is,
af moet staan.
Het is in het leven nooit zoo fataal
om in te breken; het is niet zoo fataal
om een mislukte inbraak te plegen. Het
is zelfs niet fataal om er na gauw weg
te rijden en te doen of er niets gebeurd
is. Maar het straft zich zelf zwaar, als
men niet let op inrijverboden en straten
doorgaat in de verkeerde, in de ver
boden richting. Dan wordt je gepakt.
De kleine dieven en de staatslieden.
FORTUNATU
Toen het nog vrede was
in Finland
Een beeld van het Klooster Vèlamo
NA den wereldoorlog werd de jonge,
Finsche Vrijstaat van het Rus
sische Rijk losgemaakt. Toen men de
grens brpaalde, werd de eilanden
groep Vèlamo in het meer van Ladoga
tot het Finsche gebied gerekend.
Vèlamo een paar steenhoopen, een
paar rotsachtige eilandjes in het wijde,
wijde meer van Ladoga ! Maar daarop
staat een klooster, een pelgrimsoord,
dat eens beroemd was tot aan de verste
grenzen van Rusland ! En nog heden
ten dage leven meer dan vijfhonderd
monniken op het eiland Vèlamo, dat
thans onder het kerkelijk bewind van
den Patriarch van Constantinopel staat.
Bijna achthonderd jaren zag deze
oude monniksnederzetting aan het
oog voorbijglijden maar in de
kloostergangen en -ruimten bleef
het leven zich zelve steeds gelijk,
onverschillig hoeveel en wat er buiten
in de wereld ook veranderde. Aan de
oevers van de groote zee zaten eens
de Finsche en de Karelische visschers
bij hun wachtvuren, ongeduldig turend
naar het eerste glimpje morgenlicht,
om dan te kunnen uitvaren naar hun
vangplaatsen. Over de wijde water
vlakten klonken de gezangen van het
Kalewala-Epos, waarmede de wach
tenden den langen tijd poogden te
verkorten, en waarin de daden vzn de
Fi.ische nationale helden bezongen
werden. Alles ademde op Vèlamo poëzie.
De Middeleeuwen brachten den tijd,
dat hier de Koning der Denen,
Waldemar de Eerste, naar den scepter over
het Noorden van Europa greep: Gotland
en Estland werden Deensche
leenstaten, Aböaan de Finsche kust een
Deensche burcht. En wederom wisselde
de macht dezer aarde: Zweden werd
een groote Staatsmacht. Finland en
de Baltische gebieden kwamen onder
Zweedsche opperheerschappij. In den
Dertigjarigen Oorlog streden Finsche
regimenten onder Zweedsche vlag op
alle slagvel !en van Midden-Europa.
Met Peter den Grooten verscheen de
Russische macht aan de kusten van
de Oostzee: ve rweer en tege nweer begon
met deze Oostersche macht en leidde
in de achttiende eeuw tot de inlijving
van Finland bij het Groot-Russische
Rijk en liet eerst in 1919 toe, dat
Finland zich tot een onafhankelijken
staat kon ontwikkelen.
DEZE omwent liigen van alle-lei
aard hebben in den loop djr
eeuwen beken tranen en bloed gekost,
maar het klooster van Vèlamo hebben
zij nist kunnen aantast ;n. Al zijn ook
van tijd tot tijd de gebouwan en de
ruimten, waarin de monniken leven
vergroot geworden, of vernieuwd
het kloosterleven zelf is op den dag
van heden nog precies hetzelfde als
vóór ett.lijke eeuwen. Elke bezoeker,
die zijn voet op dezen pelgrimsgrond
zet, voelt het onmiid llijk:hierheerscht
de rust die van geen tijden weet, die
aan de eeuwigheid ontspruit, en de
blikken der monniken weerspiegelen
deze geheimzinnige rust vol van
gelatenheid. Zij schijnen allen oud te
zijn want de Grieksch-orthodoxe
ritus, volgens welken zij leven, ver
biedt hun (zooals de Engel het aan
den ouden Samson verbood) het haar
te knippen of den baard af te scheren.
Zoo komt het, dat zelfs jonge lieden
van ternauwernood vijfentwintig jaar,
met lange wuivende baarden en donkere
monnikspijen aan, aan oude Patriar
chen doen denken. Maar deze patriar
chen voelen niets voor lediggang. Hun
vlijtige handen doen al het werk in
het klooster zelf. Zij werken als
tuinders in de kloosterlijke dreven en
plantsoenen en op het land, en ofschoon
de ligging van Vèlamo reeds tamelijk
Noordelijk is, gedijen hier onder deze
zorgvuldige handen een menigte nut
tige gewassen en sierplanten. De
monniken weven en naaien, maken
schoenen en schrijnwerk, boenen en
koken, werken in de boekbinderij,
maar vergeten hierbij niet hun gebeden
en godsdienstige oefeningen, evenmin
als hun taaistudies. Want Vèlamo is
een herberg en toevluchtsoord voor
monniken uit alle landen der aarde,
en dat gaf aanleiding tot uitgebreide
studies op het gebied der talen, waarin
deze monniken het buitengewoon ver
gebracht hebben, wat hen tot
Europeesche beroemdheden op taalgebied
maakte, 's Avonds, wanneer de dagtaak
ten einde is, verzamelen allen zich om
de lange, boersche houten tafels,
waar een eenvoudig maal in zindelijk
aardewerk opgediend wordt. Dit maal
bestaat gewoonlijk uit een Russische
koolsoep, kruiden en wortels en wat
donker brood. En vroeg gaan de
monniken naar bed en rusten, terwijl
de sterren in de golven van het meer
van Ladoga weerkaatsen.
De bezoeker, die afscheid neemt en
het veege lijf weer aan de wankele
veerboot toevertrouwt, gaat weg
met een onbeschrijfelijk en eigen
aardig gevoel, dat uit rust en beklem
ming schijnt saamgesteld. Hij verlaat
deze rotsachtige eilanden met hun
kloosterlijke eenzaamheid en stilte en
keert in de wereld terug, die ook thans
zoo vol van krijgsrumoer is als eens
ten tijde van Waldemar den Grooten
of van Karel XII van Zweden toen
deze naar de heerschappij over het
Noorden streefde. De machten, die
heden tegen elkaar te velde trekken,
dragen andere namen. Maar wanneer
eens hun tijd om is, en zij en hun
krijgsgerucht verstomd zullen zijn,
dan zullen nog altijd stille, vredige
monniken op Vèlamo huizen, hun
leven God en de meditatie, de studie
en de wetenschap wijden, zooals zij
het thans doen en reeds acht eeuwen
deden.
Vèlamo geeft den wereldschen zwer
ver een gevoel van diepe rust en stillen
vrede. Met dit gevoel keert hij naar
huis terug en laakt naar bestendigheid
van dit gevoel, een streven, dat tot
vrede leidt. En bitterheid geeft het,
te bedenken dat thans deze gewijde
rust door den donder van kanonnen
wreedelijk gestoord wordt
TIL BRUGMAN
MANUSCRIPTEN
GEVRAAGD VOOR JONGENSBOEKEN
ALLEEN OORSPRONKELIJKE, NOG NIET UITGEGEVEN WERKEN KOMEN IN AANMERKING
HOXOKAKUJÏI TJE KEOELKX BIJ
Brieven Lett. T 45, Adv. Bur. Gebr. Gevers, Wijnhaven 42, Rotterdam
PAG. 17 DE GROENE No. 3275