Historisch Archief 1877-1940
Oud'Vaderlandsche
hondenrassen
HET is niet zoo bijzonder nieuw,
dat een jongeman zóó door een
vrouweportret wordt getroffen, dat
hij geen rust meer kent voor hij Het
Mooie Meisje van het Plaatje heeft
opgespoord en tot zijn gade heeft
gemaakt. Dat echter een honden
fokker via een afbeelding door zóó'n
coup-de-foudre bezield wordt, dat
hij of zij alles in 't werk stelt om het
vereeuwigd hondentype terug te vin
den, ja zelfs nog eens over te maken,
dat is wel een op zich zelf staand feit
in de geschiedenis van het
rashondenwezen. Dit is intusschen toch maar
het geval in kennel Walhalla van
mevr. M. Bar.sse van Hardenbroek
van de Kleine Lindt geb. v. Harden
broek te Nuenen bij Eindhoven: hier
worden namelijk de uitgestorven hon
denrassen gefokt zooals zij afgebeeld
zijn op oude schilderijen.
Het is hier geen plotselinge opwel
ling van gister, die morgen weer
weg is. Mevr. v. Hardenbroek is er
al jaren mee bezig. Niet alleen was
zij van kindsbeen af fokster uit
roeping, maar al van 1921 af is zij
doende ons antiek Nederlandsen, uit
stervend gezellige Keeshondenslag te
redden tegen verdringing door het
Britsche bezettingsleger van terriërs,
spaniels, setters en dogs. Haar
fokstation is dan ook het keezencentrum
van waar uit tallooze gerestaureerde
schipperskeesjes de wereld introkken,
thans als luxeshowhonden. Hoe zij
de restanten aan fokmateriaal bij
eenzocht uit woonwagenkampen,
boerenerven, dekschuiten,
komenijswinkeltjes, provinciegaten en waar niet,
heeft De Groene al eens verteld.
Daarnaast dan is men te Nuenen
met 'n 40-tal honden aan het herop
bouwen van de hondengenres gepor
tretteerd door onze oude meesters als
Pieter de Hoogh, Gabriël Metsu,
(Ingezonden mededeeling)
DE SFEER
VAN 'T VREEMDE LAND
IN UW HUISKAMER.
Houdt Uw talenkennis op peil.
Linguaphone onderhoudt Uw
contact met de vreemde taal
door middel van de
gratnofoon. Laat onze taalkundigen
uit het vreemde land bij U thuis
over van alles uit hun
dagelijksch leven komen vertellen.
Zóó verkeert U ondanks
reisbezwaren toch in de sfeer van
het vreemde land. Zóó blijft
Uw kennis van de taal frisch
of leert U er zelfs een
nieuwe taal bij! Linguaphone
brengt 29 talen. U huurt een
cursus voor f. 5.50 p. maand.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM,
N.Z. Voorburgwal 114 K Telefoon 31749
Oen Haag: Lange Voorhout 23a, Tel. 11.51.62
Rotterdam: Telef. inlichtingen onder 40837
[INGUAPHONE
J. Weenix, Jan Steen. De pittige,
door de Hoogh als kamervulling"
zoo terloops meegeschilderde
langoorige, hondjes zijn rastechnisch zg.
brakken, welk jachthondenras als
loopende hond" hier en daar nog
wel gebezigd wordt. Na een avontuur
lijke odyssee per auto kris en kras
door ons land als ook per brief en
telefoon burgemeester, wilt U me
misschien de namen der broodjagers
en stroopers in Uwe gemeente opgeven,
want bij U in het dorp schijnen nog
van die ouderwetsche brakjes voor
te komen als op het schilderij De
Brief" van de Hoogh . . . .?" vestig
de deze onvermoeibare fokster een
stam dezer Piet-de-Hoogh'jes" ge
noemde leuke driekleurige rassige
hondendinggies, zóó gedribbeld uit
hun i yde eeuwsche gouden lijst!
NAAST deze loopende-honden re
construeert zij den vergeten
Drentschen Patrijshond. Vaak hebben
jagers beste honden van onzekeren
komaf met soms zichtbaar een gulle
scheut bloed van den, in zijn
raszuiveren vorm haast niet meer voor
kómenden, oer-Drent. Het zoeken
was dus naar een stel vertegenwoor
digers van dit slag, welke exemplaren
kloppen met die op de antieke schil
derijen, waarop hun voorouders prijken
tusschen ónze menschenvoorzaten. Na
geselecteerd te hebben tusschen heel
wat loten uit dien oerstam vond
mevr. v. Hardenbroek uiteindelijk
'n paar langharige Drentsche Honden,
die copies conformes zijn met die
van o. a. Gabriël Metsu. Eén harer
fokproducten heet dan ook naar
dezen schilder.
ZOOALS de lezer weet, is met
Onzen Redder des Vaderlands
diens alarm-slaand bont hondje op
het grafmonument van den grooten
Oranje in Delft meevereeuwigd. Ook
bestaat er een doek van koning
stadhouder Willem III met zijn gemalin
waarop een eender hondje met oranje
vlekken of platen. Het feit, dat het
ook al afgebeeld staat op de flesschen
lavendel, bewijst dat het een bestaand
soort is geweest. Maar aardiger dan
het synthetisch Wilhelmus van
Nassouwe-hondje zou het zijn een
lijnrechten puren afstammeling op te
diepen langs allerlei omwegen is
het deze dame ter kynologische oore
gekomen, dat in Genève een
Hugenotenfamilie woont, waarvan de voor
ouders overhuis kwamen bij onze
Oranje's. En, zoo zegt men, deze
adellijke familie zou van vader op
zoon een privé-hondenras aangehou
den hebben, dat heraldisch terug
loopt tot minstens den Tachtig Jarigen
Oorlog en eventueel wel geparenteerd is
met het.waaksche dierke van Den Zwij
ger. Hierover wordt gecorrespondeerd.
NA het kennismaken met deze
historische fokrichting komen
wij vanzelf tot de kernvraag: Waar
om?" Terloops opgemerkt: sedert
Mei 1939 is een groep hondenvrienden
bezig den Tibetaanschen Mastiff te
importeeren, welk doggen-ras een
ieder immers wel bekend is door den
hiertoe hoorenden sympathieken reu
Patiala" van Visser van de
Karakoroem, zoojuist opgevolgd door
Jesser" van ditzelfde Tibet-slag.
Niemand, niet waar? zou terug
willen naar den luien, oncomfortabelen
goeien-ouwen tijd. Immers in die
tempolooze, fotolooze, electriciteitlooze,
snelverkeerlooze, aardappellooze dagen,
toen men geen koffie, tabak, suiker
of eenigerlei huisgemak kende, zou
niemand onzer meer kunnen aarden.
Boven: Zware patrijshond (wit, leverkleurig bruin en oranje) op een schilderij
Gabriël Metsu.
Onder: Schilderij van J. Weenix, waarop een mooie, langharige patrijshond
(zwart, roodbruin met wit). (Reide schilderijen zijn uit het Rijksmuseum).
Wij zijn vooruitgegaan; niet alleen
zouden wij thans stichtelijk be
danken voor een Napoleontische
sigaar, maar ook ons huisdieren
materiaal is ontzaggelijk verbeterd,
vooral natuurlijk de productierassen
der pluimvee- en rundveeteelt. Wan
neer we dus willens de hondenklok
terugzetten dan loopen we wetens
terug naar de minder veredelde proto
types van de huidige spaniels, setters,
griffons, weimaranen, retrievers,
heidewachtels.
Maar .... in de praktijk blijkt, dat
noch de patrijshonden noch de De
Hoogh'jes zijn blijven staan. Van de
16de, i yde eeuw af is klaarblijkelijk
door de jagers ook hier teeltkeus
toegepast, en mét behoud van het
extérieur, dat nog wonderwel overeen
komt met dat op de conterfeitsels in
de prentenkabinetten der musea. Daar
enboven zijn deze hondsche antiqui
teiten vrijgebleven van de mode
kwaaltjes, die velen onzer
hondenchassis '40 aankleven. Vrij en frank,
gelijk onze voorvaderen; ruig en ruw als
de Watergeuzen. Stoer en stram als de
krijgsjongens van Jan de Wit, taai en
haai als de loopjongens van Simon dito.
Nu heeft mevrouw van Hardenbroek
per ongeluk geen patent genomen op
het schilderijhondenidee", zoodat zij
U, die misschien ondanks de uitge
breide kynische beschrijvingen in De
Groene nog geen rashond of honden
ras naar Uw zin hebt kunnen vinden,
op een idee bracht. Ik wil na mijn
pensioen aan den Hond van Keizer
Karel beginnen 'k weet alleen niet
hoe of t'ie heet....
DE JOSSELIN DE JONG
PAG. 17 DE GROENE No. 3276