Historisch Archief 1877-1940
KANTTEEKENINGEN
Finland bukt
De overeenkomst die Dinsdagavond na geruimen
tijd van onderhandelen tusschen Finland en de
Sowjet-Unie is gesloten, bepaalt dat de Sowjet-Unie
behalve enkele voordeelen in het uiterste Noorden,
de geheele Karelische landengte, met inbegrip van
Wiborg, verwerft alsmede het Ladoga-meer, plus
omgeving. Tevens heeft zij voor den duur van dertig
jaar het schiereiland Hangövan Finland ge
pacht.
Finland blijft dan gespaard voor algeheele ver
nietiging. Maar het verliest wel na een strijd waarin
het zich met waren heldenmoed verdedigd heeft, zijn
voornaamste bolwerken. Er is geen sprake van dat
het zich ooit nog in de toekomst met succes tegen
Russische expansie-plannen zou kunnen verdedigen.
Het is gedegradeerd tot de rol die Tsjechoslowakije
zich toebedeeld zag na de overeenkomst van M
nchen: af te wachten wat het den machtigen
buurlieden behaagt te doen. Het kan moeilijk anders
of deze afloop van den oorlog zal op het Finsche
volk een neerdrukkende werking hebben. Dat het
vriendschappelijke gevoelens ten opzichte van de
Sowjet-Unie zal gaan koesteren, is moeilijk denk
baar na een strijd die in tienduizenden Finsche ge
zinnen een leegte zal laten. Maar evenmin is het
waarschijnlijk, dat Finland veel eerbied zal gaan
koesteren voor de Geallieerden, voor de zich noe
mende en schrijvende democratische mogendheden,
door wie Finland zich (terecht of ten onrechte,
doet er niet toe) verraden voelt.
In de eerste plaats mag men, dunkt ons, verwach
ten dat de banden met de rest van Scandinavië, zijn
rugdekking", door Finland versterkt zullen wor
den; in de tweede plaats lijkt ons een zekere toena
dering tot Duitschland niet onwaarschijnlijk.
Duitschland had van ouds goede relaties met zekere
Finsche officieren-kringen. Duitschland kan thans
het air aannemen, Finland grootendeels gered te
hebben uit de klauwen van den Russischen beer.
De negatieve gevoelens jegens de Geallieerden kun
nen zich licht omzetten in positieve gevoelens voor
den vijand der Geallieerden. Men dient intusschen
af te wachten of deze, geheel begrijpelijke ontwik
keling zich zal voordoen. Geheel nieuw is zij niet:
wij kennen haar uit Spanje en Tsjechoslowakije.
De wereld oordeelt
In de Scandinavische landen heeft men natuurlijk
het lot betreurd dat Finland ten deel is gevallen.
Maar tenslotte slaakt menigeen er in zijn hart een
zucht van verlichting dat het afgeloopen is. De
Scandinavische staten wilden niet in den oorlog be
trokken worden. Zij zijn het tenslotte geweest die,
bij gebreke van Geallieerden steun, onder Duitsche
pressie Finland tot toegeven hebben bewogen. Fraai
was hun rol niet op het schouwtooneel der politiek...
In Duitschland jubelt men, op verzoek van
hoogerhand, over dezen vrede. Eerlijk gezegd: er is
eenige reden voor. De mogelijkheid voor Duitsche
offensieven groeit weer. Wat niet zeggen wil, dat
zij komen.
In Italiëheeft men oorspronkelijk ach-en-wee
geroepen over den bruten Russischen aanval.
Italiënoemde zich de groote tegenstander van het
communisme. Wat deze beginselvastheid waard is,
is wel overduidelijk gebleken. Niet zoodra bestaat
de mogelijkheid van vrede, of de pers neemt zijn
draai, en het publiek dat eerst met rotte eieren en
tomaten gooide, applaudisseert nu van vreugde.
In de hoofdsteden der Geallieerden is het bericht
van den vrede met kennelijke teleurstelling ontvan
gen. In de eerste plaats immers heeft de vijand
een moreel succes behaald. In de tweede plaats
echter beseffen de regeeringen te Londen en Parijs
dat Finlands toegeven de zaak der democratie geen
goed doet. Zij zullen aansprakelijk worden gesteld
voor het Duitsch-Russische succes. In de Vereenigde
Staten (waar men daartoe overigens allerminst het
recht heeft) zal het de sympathie voor Frankrijk en
Engeland zeker niet vergrooten. Maar ook in deze
beide landen zelf zal het gevoelens van politieke
landerigheid opwekken. Immers, dat Finland geen
hulp heeft gekregen en dus den strijd moest opgeven,
ziet er uit alsof het óf het gevolg is van onwil der
UW FAMILIEWAPEN opgespoord en prachtig ge
schilderd in maat naar keus f 13.50. Beschikken
nu over meer dan een half millioen gegevens.
Vraagt eens vrijblijvend aan. Zegelringen,
stom'boomen etc. Hirilditch Gtneiloclseh BUraiu D* Binl«r,
Zeer billijk. OrinJ» Niuiultin 87, OvirvMn.
Geallieerden (dat is erg) óf van hun onmacht (dat
is erger).
Neen Londen en Parijs hebben een zeer slechte
beurt gemaakt. Dat valt achter geen overvloed van
posthume steunaankondigingen te verbergen.
Von Ribbentrop te Rome
Anderhalven dag is Von Ribbentrop te Rome
geweest, vergezeld door een staf van militaire en
economische deskundigheden. Over zijn langdurige
besprekingen met Mussolini en Graaf Ciano is weinig
uitgelekt. Het schijnt dat de Duitsche minister van
buitenlandsche zaken in de eerste plaats Rome
heeft willen overtuigen van de wenschelijkheid van
den Russisch-Finschen vrede.
Door sommigen werd bericht dat Von Ribbentrop
ook gepoogd had, Italiëtot het opgeven van zijn
non-belligerentie te bewegen. Dat zou mislukt zijn.
omdat Italiëliever nog eenigen tijd de kat uit de
boom keek. Eerlijk gezegd: deze aankondiging van
een principiële wijziging in Italië's houding lijkt
ons weinig waarschijnlijk. Men dient niet te verge
ten dat in het huidige tijdsgewricht aan Italië's
neutraliteit groote voordeelen voor Duitschland
verbonden zijn. Trok Italiëten strijde, dan zou het
een beroep moeten doen op het Duitsche industrie
apparaat en de Duitsche grondstoffenreserves.
Italiëzelf is voor het voeren van een grooten oorlog
veel te schaars van grondstoffen voorzien. Maar
Duitschland zwemt nu ook niet bepaald in over
vloed.
Italië's neutraliteit geeft Duitschland bovendien
de gelegenheid, nog vrij veel waren via dat land te
importeeren waar het het anders zonder zou moeten
doen. Het is bekend dat met name de
Amerikaansche uitvoer naar Italiësinds het uitbreken van den
oorlog belangrijk is gestegen.
Bovendien: verondersteld dat Italiëzich aan de
zijde van den as-partner zou scharen, waar moest het
dan aanvallen? Door de Alpen? Dat stuit op zeer
groote moeilijkheden. Reeds Napoleon wist dat een
inval van Frankrijk in Italiëtienmaal eenvoudiger
was dan omgekeerd. Zou Italiëdan Tunis kunnen
binnenvallen? De Mareth-linie is duchtig versterkt.
Egypte? Er liggen groote troepencontingenten der
Geallëierden. Syrië? De kust is bezet en Weygand
en Wavell beschikken over een gemoderniseerd leger.
Neen den toestand overziende, is het wél zoo
waarschijnlijk dat Italiëvoorloopig bij den strijd
belangstellend toeschouwer blijft. Maar geheel zeker
kan men daarvan niet zijn.
Van het oorlogsfront
De fronten verkeeren nog steeds in dezelfde rust
waarin zij zich reeds bijna zeven maanden bevinden.
Restaurant DORRIUS
N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE
Hier en daar wordt bericht van grootere patrouille
activiteit. Dit kan uitgelegd worden als een teeken
dat nu ook grootere operaties voor de deur staan.
Het kan echter evengoed in het geheel niets
beteekenen. Men ziet trouwens niet goed, waar de beide
partijen met hun aanval zullen moeten beginnen.
Waarom zal deze toestand niet gedurende het ge
heele jaar zich voortzetten? Zeker: rijkskanselier
Hitler heeft in een redevoering vol devotie Zondag
j.l. verklaard dat Duitschland de zege met de wape
nen zal bevechten, zulks met steun van God en de
Voorzienigheid op wie hij een krachtig beroep
deed. Maar wat bewijst zoo'n agressieve uitlating?
Zij kan evengoed bedoeld zijn ter intimidatie van
den tegenstander.
De ware oorlog wordt nog steeds ter zee gevoerd.
De jacht der Geallieerden op duikbooten is met
kracht voortgezet. Londen beweerde nu ook, een
vrij simpele beveiliging tegen de magnetische mijnen
gevonden te hebben. Deze zou bestaan uit een staal
draad die om het geheele schip heen liep en die,
onder stroom gezet, het magnetische veld van het
schip zou neutraliseeren. Nu is dus weer de beurt
aan de Duitschers om iets nog slimmers te bedenken.
Dan mogen de Engelschen weer drie maanden
speuren hoe ze zich tegen die nieuwe uitvinding
kunnen verweren. En aldus beweegt zich de
menschheid, zoo niet opwaarts, dan toch voorwaarts.
Sumner Welles op den achtergrond
De zwijgende Amerikaan Sumner Welles is deze
week te Parijs en Londen geweest. Hij was geen
front-page-news" meer. Sumner Welles verdween
naar achteren in de krant, en menigeen zal den in
druk hebben gekregen dat zijn bezoek niet zoo bijster
belangrijk meer was. Merkwaardig, hoe de kranten
met hun opmaak velen weten te suggereeren dat
iets wat onbelangrijk is, belangrijk is, en omge
keerd !
Enfin, Sumner Welles heeft met vele politici
gesproken. Via Rome gaat hij weer naar Washing
ton terug. Men hoort hem reeds zuchten: Goddank,
dat ik weer thuis ben". De eenige indruk dien hij
immers uit Europa meegekregen heeft, zal wel zijn
dat er een hopelooze verwarring heerscht en dat de
tegenstellingen tusschen de diverse mogendheden
onoverbrugbaar zijn.
UIT DE GROENE GRABBELTON
DAT zijn zoo van die wonderen der
Nederlandsche magistratuur: Zaterdag lees je
in de krant dat de recherche op bevel der justitie
in Den Haag, Rotterdam en Leiden alle exem
plaren van Rauschnings Hitlers eigen woorden
in beslag heeft genomen, ook in de Fransche,
Duitsche en Engelsche editie, en dienzelfden
Zaterdag prijken Gesprache mit Hitler, Hitler
m'a dit en Hitler speaks nog vroolijk in de
etalages van de Amsterdamsche boekhandelaren.
De geheime dienaren van den Heiligen Her
mandad zijn, waar zij naar binnen zijn ge
gaan, overigens wel met zeldzame voortvarend
heid opgetreden: de boekhandelaren moesten
niet alleen de exemplaren inleveren die ze nog
in voorraad hadden, z'ij moesten zich ook garant
stellen dat de naar hun klanten op zicht gezon
den exemplaren terugkwamen. Ja, ja, de
Nederlandsche politie doet geen half werk !
Maar in ernst. Een oordeel over Rauschnings
werk is reeds twee maanden geleden in dit blad
gegeven. Wij achtten het, zacht gezegd, een wei
nig belangrijk boek. Dit heeft echter met het
verbod niets te maken. Het verbod is klaarblij
kelijk genomen als gevolg van werkelijke pressie
van Berlijn of uit angst voor dergelijke pressie.
Het verbod is genomen omdat de inhoud van de
n.b. gezuiverde Nederlandsche uitgave kren
kend" zou zijn voor Rijkskanselier Hitler. (Dit
is wel een zeer ruime interpretatie van een wets
artikel dat slechts tegen de verspreiding van
beleedigende" lectuur is gericht!). Het verbod
opent daarmee den weg voor soortgelijke ver
boden, genomen op nog futieler gronden. Straks
zijn wij, zoo wij niet oppassen, zoover, dat alle
lectuur die Rijkskanselier Hitler niet welgeval
lig" is, verboden wordt.
En als ik eerlijk mag zijn: het ergste is nog
dat men in de geheele vrije Nederlandsche pers
vergeefs speurt naar een krachtig protest tegen
de wijze waarop aldus de democratie zichzelf
den nek omdraait.
A. P. Herbert, het geestige Lagerhuislid,
medewerker aan Punch, heeft kort geleden
verklaard: Laat Amerika met den oorlog doen
wat het wil, maar laat het zich in 's hemelsnaam
buiten den vrede houden. De vorige keer heeft
het ons opgescheept met een kind met een
waterhoofd, den Volkenbond geheeten; thans
is het bezig, het arme lijk weer aan te kleeden:
het heet nu Federal Union."
Het komt ons voor dat A. P. Herbert niet
geheel fair is in deze critiek. Trouwens, het is
principieel onjuist Purtc/i-critiek au sérieux te
nemen. Hoe men' tenslotte ook tegenover de
concrete plannen staat die de ex-journalist
Clarence Streit, de stichter der
Federal-Union"beweging, in zijn Union Now" heeft neergelegd,
men kan niet ontkennen dat in beginsel gestreefd
dient te worden naar een opheffing van de z.g.
souvereiniteit der tegenwoordige staten. Het
tegenwoordig ontwikkelingspeil der menschheid
PAG. 6 DE GROENE No. 3276