KANTTEEKENINGEN De ontmoetiug aan den Brenner Zondag deelde het Duitsche Nieuwsbureau mede, dat ter gelegenheid van het bezoek van rijksminister Von Ribbentrop te Rome de sinds langen tijd bepaalde ontmoeting tusschen den Führer en den Duce was vastgesteld. Adolf Hitler en Benito Mussolini zullen elkaar morgenochtend op den Brenner ontmoeten". (Denzelfden Brenner, tus schen haakjes, waar Benito Mussolini in den zomer van 1934 zijn troepen had heen gezonden, toen in Oostenrijk een nationaal-socialistische putsch, die Engelbert Dollfuss het leven kostte, van stapel liep....) Het officieele Duitsche bericht bracht slechts de bevestiging van iets wat reeds sinds eenige uren bekend was. Maandagmorgen om half tien arriveerde de trein van den Duce te Brennero. Het station was rijk versierd. De sneeuw lag er een meter hoog. Drie kwartier lang voerde de Duce een gesprek met den plaatselijken commandant, toen stoomde de trein binnen waarin Hitler reisde. Hitler was de eerste die uitstapte. Hij drukte den Duce hartelijk de hand. Beide staatslieden begaven zich daarop in een van de wagons van Mussolini's trein. Zij deden de jassen uit. Hoogsteigenhandig schoof Mussolini de gordijntjes toe. Men speurt vergeefs de internationale pers door om te weten te komen, wat tijdens het gedenk waardige onderhoud van twee-en-een-half uur,. waarbij ook Von Ribbentrop en Graaf Ciano aan wezig waren, besproken en eventueel besloten is. De staatslieden zijn na het onderhoud naar hun respectieve hoofdsteden teruggekeerd, en het is den journalisten overgelaten, te gissen naar de resultaten van deze merkwaardige ontmoeting. Wat zat er achter? Wanneer men zich tot de hoofdzaken beperkt, kan men constateeren, dat ter verklaring van deze ontmoeting een drietal theorieën is opgesteld. De eerste theorie brengt het gesprek in verband met een groot vredesoffensief, dat dezer dagen van Duitschland zou uitgaan. Duitschland zou bereid zijn, vrede te sluiten, mits Frankrijk en Engeland zich politiek geheel uit Centraal- en Zuid-OostEuropa terugtrokken, mits Duitschland zijn kolo niën terug kreeg, mits Engeland zijn vlootsteunpunten (Hongkong, Singapore, Aden, Suez, Malta, Gibraltar), opgaf, en mits Frankrijk de beruchte Italiaansche eischen (?Corsica! Tunis ! Nice !") inwilligde. In ruil zou Duitschland bereid zijn tot vermindering der bewapening-ter-zee (hetgeen slechts Engeland zou treffen) en tot het geleidelijk toekennen van een zekere mate van autonomie aan Polen en Tsjechen, zulks echter onder Duitsch oppertoezicht. Het heet in sommige kringen dat deze vredesvoorwaarden eerst Sumner Welles zijn voorgelegd tijdens zijn bezoek aan Berlijn. Nu ging Summer Welles Woensdag weer scheep naar Amerika. Hij heeft in Londen en Parijs contact gehad met de regeeringen. Zou de bijeenkomst aan den Brenner tot taak hebben gehad, dat vredesplan" opnieuw te bespreken teneinde het in gewijzigden vorm aan Sumner Welles mede te geven? Deze wijziging zou volgens sommige bladen nogal ver gaan. Mogelij kerwijs zou daarbij de nadruk worden gelegd op de belotte (belofte, let wel!) van zelfbestuur voor Polen en Tsjechen, temeer daar Roosevelt in zijn jongste redevoering verklaard heeft dat geen vrede denkbaar is die den kleinen volkeren niet het recht op zelf standigheid waarborgt. Aan den anderen kant dient vermeld te worden dat men te Berlijn het op touw zetten van een vredesoffensief met kracht ontkend heeft. De tweede theorie die ter verklaring van de ont moeting is opgesteld wil, dat Hitler er bij Mussolini op aangedrongen heeft, zijn houding van nonbelligerentie te wijzigen in een van belligerentie. Dit zou Hitler mislukt zijn, enz. enz. men kent zoo langzamerhand de verhaaltjes over de voort durende tegenslagen van den Rijkskanselier. In Rome gelooft echter niemand er aan, dat Mussolini inderdaad zijn legers naast de Duitsche zou stellen. De Duce weet dat hij het beste kan afwachten. Hij beidt zijn tijd. Hij houdt twee ijzers in het vuur. Door contact te houden met Hitler en te doen alsof er geen vuiltje aan de lucht is, bewerkt hij in de eerste plaats dat Duitschland hem niet vergeten zal wanneer het de overwinning mocht behalen, en bewerkt hij in de tweede plaats dat de Geallieerden, mochten zij hem nu willen loskoopen uit het Duitsche verbond, een zeer hoogen prijs moeten betalen. Het is interessant, in dit verband op te merken, dat reeds geruchten de ronde deden be treffende een spoedige ontmoeting van Daladier en Mussolini. Inderdaad wordt in invloedrijke reactionnaire Fransche kringen nog steeds op spoedige verzoening met Italiëaangedrongen. In Duitschland zegt men er op te rekenen dat Italiëin dit jaar den oorlog ingaat. Men vergete niet: wij bevinden ons in den zenuwen-oorlog! Consolidatie der verhoudingen De derde theorie tenslotte nog: het gesprek aan den Brenner had verband met de verhoudingen op den Balkan. In het Noorden is een oorlogshaard gedoofd; in het Zuiden moet verhinderd worden dat er een ontstaat. Hitler wil de verhoudingen op den Balkan consolideeren. Daardoor kan hij de mogelijkheid van spanning tusschen Italiëen de Sowjet-Unie verkleinen. Men spreekt zelfs reeds van een nieuwen driehoek: Rome-Berlijn-Moskou. Berlijn zou van plan zijn, de grenzen van Roemeni en Turkije te garandeeren (de vreedzame penetratie werpt al genoeg vruchten af!) Uit dit alles zou intusschen duidelijk blijken, hoe bevreesd Duitsch land is voor het verder opdringen van de SowjetUnie, een angst die door Italiëop het oogenblik gedeeld wordt. Zouden de verhoudingen op den Balkan en in het Nabije Oosten geconsolideerd zijn, dan zou Berlijn óf alle aandacht actief op het Westfront kunnen concentreeren (m.a.w.: een offensief be ginnen), óf zeggen: Heeren, thans is de beurt aan u. Valt rustig aan. Wij hebben voldoende reserves achter de hand om uw aanval uit te houden. Uw blokkade heeft slechts gering effect; wij kunnen den oorlog onbeperkt voortzetten !" Berlijn rekent er hierbij op, dat de moeilijkheden die het invoeren van de oorlogseconomie bij de Geallieerden met zich brengt, hun militaire kracht aanzienlijk zullen verzwakken. Hiermee zouden op merkwaardige wijze de rollen der oorlogvoerenden omgewisseld zijn. Eerst meen den de Geallieerden dat Duitschland een langdurigen oorlog niet zou uithouden en dat dus een aanval in den beginne niet noodig was. Thans zou Duitschland het zelfde meenen ten aanzien van de Geallieerden. Is deze gedachtegang juist, dan zullen voorloopig geen groote veldslagen geleverd worden. Geprikkeldheid in Londen en Parijs In het bovenstaande gingen wij echter van n Restaurant DORRIUS N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam PLATS DU JOUR EN A LA CARTE veronderstelling uit die geen steek behoeft te houden: dat het krijgsplan der Geallieerden onver anderd defensief blijft. Welnu dit is lang niet zeker. Onmiskenbaar groeit op het oogenblik de geprikkeldheid, zoowel te Londen als te Parijs. In Frankrijk dringt men er op aan, dat Daladier een oorlogskabinet vormt, analoog aan het Engelsche. In het bestaande Fransche kabinet bevindt zich menige zwakke stee. Bovendien is men van oordeel dat Daladier de portefeuille van buitenlandsche zaken beter aan een ander kan over dragen. Aan een kabinet van nationale eenheid" wordt gewerkt: uiterst rechts schijnt echter be zwaren te hebben tegen deelneming der socialisten. In Engeland is de ontevredenheid met Chamberlain (die deze week een-en-zeventig is geworden) iets grooter zij komt althans vrijer tot uit drukking. Ook daar zijn vele zwakke figuren in het kabinet opgenomen. Vele Engelschen zijn boven dien van oordeel dat de oorlog met onvoldoende energie wordt gevoerd. Het feit dat deze week door een Duitsche luchtraid op Scapa Flow de eerste burgerslachtoffers door bommen zijn gevallen, heeft de critische stemmen versterkt. De critiek komt vooral uit den liberalen hoek, en is zeer ongezouten. Invloedrijke organen als de Times en de Observer hebben zich er echter bij aangesloten. Het heette reeds dat óf Chamberlain óf Churchill het veld zou ruimen. Volgens anderen zou Cham berlain aftreden en door Halifax (die het laatste jaar groote energie heeft vertoond) vervangen worden. Daar echter de mogelijkheden van offensief optreden der Geallieerden zeer beperkt zijn, ziet men niet in dat zelfs een aftreden van Chamberlain (afgezien daarvan dat de grijsaard Dinsdag weer een klinkende overwinning op de zwakke oppositie heeft behaald) in de naaste toekomst veel veran dering teweeg zou brengen. Last van Uw zenuwen? Spoedig weer opgewekt en gekalmeerd met Mijnhardt's Zenuwtabletten Buisje 75 et. Bij Apoth. en Drogisten. UIT DE GROENE GRABBELTON TIJDENS den Finsch-Russischen oorlog is het herhaaldelijk gebeurd dat onze dag bladen correspondenties plaatsten waarin hoonend geschreven werd over de geringe ont wikkeling van den Russischen recruut. Deze wist niet wat de hoofdstad van Duitschland was, wat op Kersmis herdacht werd, enz. enz. Laat ons aannemen dat deze correspondenties authentiek waren. Laat ons afzien van het feit dat ons wel eenige bescheidenheid past, gezien het ontstellend aantal analphabeten in Nederlandsch-Indiëna drie honderd jaar Nederlandsch bewind (ligt dit aan den Inlander, zegt ge ? Dan moet ge eens nagaan wat de Amerikanen in veertig jaar tijds van de Filipinos gemaakt hebben !) Laat ons afzien van het feit dat men van een ontwikkelingsproces dat twintig jaar aan den gang is, sinds het reactionaire Tsaren-bewind zich onmogelijk had gemaakt, geen wonderen moet verwachten (de fout van de meeste commu nisten is, dat zij dat wél doen). En dan nog: wat bewijzen al deze correspon denties ? Mijns inziens niets. U moet niet dezelfde, maar soortgelijke vragen eens stellen aan den gemiddelden Nederlander. De gemiddelde Rus zou dus niet weten dat Berlijn de hoofdstad is van Duitschland. Weet U de hoofdstad van Georgië? Weet U waar Georgiëligt? Weet U of er ber haupt een Georgiëbestaat? U moet den gemiddelden Nederlander die twintig jaar geleden van de lagere school is gekomen, eens vragen, een vermenigvuldiging of een deeling uit te voeren. U moet uw kennissen eens vragen, de gewone drukletter g te teekenen. En schrijf dan een Ingezonden Stuk aan de Prawda dat een aanzienlijk deel der Nederlan ders nauwelijks van Georgiëheeft gehoord, niet weet waar het ligt, slecht kan vermenigvulgen of deelen, en niet eens de letter g kan teekenen. ? Het Yredesblok stelle onverwijld Rusland en l-'lnland voor onmiddelijk de wapenen neer te leggen en tot een regeling van zaken te komen, waarvoor het zijn goede diensten aanbiedt. Dit is 10 uit het Pact van de Vredes-gedachte (?van inhoud en vorm vanzelfsprekend zonder eenige pretentie") dat men als aanhangsel aan treft in de brochure Wij, en Oorlog of Vrede, ter overdenking door ons allen: NU, geschreven door den pseudonymus Jus van Neêrlande, door Sijthoff uitgegeven. Het is niet om den schrijver van deze brochure (dien wij kennen als een oprecht en goedwillend mensch) onaangenaam te zijn dat wij 10 uit zijn Pact van de Vredes-gedachte, die eenigermate mosterd na den maaltijd is, naar voren halen. Wij doen dat om uit te laten komen, hoe volsla gen utopistisch dergelijke Pacten werken. Het rechtstreeks toepassen van ethiek op politieke verhoudingen heeft altijd een ongewild-dwaas effect. PAG. 6 DE GROENE No. 3277