Historisch Archief 1877-1940
KANTTEEKENINGEN
Een mislukt Duitsch offensief
Wanneer men den toestand zooals hij zich
thans voordoet, vergelijkt met de situatie vóór
Paschen, blijkt dat Duitschland in veertien dagen
tijd een groot politiek echec heeft geleden.
Het is duidelijk dat men er in Berlijn naar streeft,
het oorlogstooneel zooveel mogeüj'.t te beperken,
hetzij omdat men in het geheel geen offensief,
hetzij omdat men een offensief in het Westen
wenscht. Met dat alzijdig pacificatiestreven hingen
de pogingen samen om de verhoudingen op den
Balkan te stabiliseeren. De groote moeilijkheid was,
dat daartoe Italiëen de Sowjet-Unie tot elkaar
gebracht moesten worden. Berlijn had er alle hoop
op! Hitler reisde naar den Brenner en in de dagen
vóór Paschen heette het dat Molotow naar Berlijn
zou komen. De driebond Duitschland?Itali
Rusland scheen een feit te zijn.
En nu ? Molotow heeft Vrijdag in zijn uitvoerige
rede voor den Oppersten Sowjet geen vriendelijk
woord aan het adres van Berlijn gezegd. Erger:
hij handhaafde onverzwakt zijn eischen op
Bessarabië, (fat thans tot Roemeniëbehoort, terwijl
Ita'.iën.b. verk'aa-d heeft dat het Roemeni
gewapenderhand zou bijstaan, indien het Roode
Leger een aanval mocht wagen. Geen wonder dat
de Italiaansche pers weer andere klanken deed
hooren. De berichten die van groeiende spanning
tusschen Berlijn en Moskou melding maakten,
worden groot opgemaakt. Hier erf daar werd weer
een felle aanval gedaan op Russische toestanden.
Dit alles moet voor Berlijn zeer onaangenaam
zijn geweest. Er is roet in het eten gegooid. Maar
laat ons de beteekenis van dit echec niet over
schatten. Het is heel wel mogelijk dat Berlijn van te
voren wist dat zijn plannen geen succes zouden
hebben, en dat deze slechts wereldkundig zijn ge
maakt als onderdeel van den Nervenkrieg".
De redevoering van Molotow
De reeds genoemde redevoering van Molotow
heeft de positie van de Sowjet-Unie scherp afge
bakend. Complete neutraliteit, d. w. z. behartiging
uitsluitend van haar eigen beJangen dat is de
houding die de Unie aanneemt. De Duitsche pers
had reeds laten doorschemeren dat grootscheepsche
Russische steun te verwachten was. Wat kon zij
anders doen dan faire bonne mine a mauvais
jeu" ? De Duitsche pers haalde de tiraden tegen de
Gealliërden naar voren en schreef dat Londens
verwachtingen beschaamd waren doordat de
SowjetUnie neutraal zou blijven. Een journalistieke
reuzenzwaai die den heer Göbbels eer aan doet l
Het feit dat de Sowjet-Unie een dag te voren
wereldkundig maakte dat zij de afgebroken handels
besprekingen met Engeland wilde hervatten, toonde
ook wel aan dat van een eenzijdige oriënteering
van den Russischen export op Duitschland geen
sprake was.
Hoe weinig de beide partners van het
Nietaanvals-verdrag elkaar vertrouwen, blijkt uit het
feit dat zij beide inderhaast de gemeenschappelijke
grens versterken. Duitschland is daar reeds in
October vorig jaar mee begonnen. De werken zijn
ontworpen onder leiding van dr. Todt. Thans schijnt
ook de Sowjet-Unie de plannen gereed te hebben.
Een krachtige linie die plaatselijk tot 100 km. diep
is, wordt aangelegd van de Oostzee tot de Zwarte Zee.
De complete versmelting van het Duitsche en Rus
sische stelsel die al te haastige beoordeelaars reeds
zagen ontstaan, laat nog wel even op zich wachten !
De Duitsche Documenten
Einde van de vorige week publiceerde de
Wilhelmstrasse een aantal documenten die zouden bewijzen
dat de Geallieerden schuldig waren aan den oorlog
en dat de Amerikaansche gezanten te Londen en
Parijs tegenstanders waren van de neutraliteit der
Vereenigde Staten. Volgens sommige berichten
zijn deze documenten Berlijn door Moskou in
handen gespeeld.
Re'iel hebben zij inmiddels weinig om het lijf.
Wat de Geallieerden betreft, blijkt er hoogstens uit
dat,zij niet van zins waren terug te wijken. In hun
huidigen vorm belasten de documenten de gezanten
Bullitt en Kennedy wel zwaar. De betrokken per
sonen hebben echter verklaard dat de schriftstukken
valsch zijn. Of dit zoo is, dient men af te wachten.
Hst zou overigens niemand verbazen, behalve wel
licht den heer Mussert. In Amerika schijnt wel
eenige beroering te ontstaan door de documenten.
Dat is trouwens de bedoeling van Hitler en
Ribbentrop. Zij willen via twee personen die nauw
met Roosevelt verbonden zijn, wantrouwen wekken
tegen den President. Het Amerikaansche volk is
anti-Duitsch, maar allerminst pro de Geallieerden.
Het wil van deelneming aan den oorlog (nog) niets
weten. Vandaar dat Hitlers zet goed berekend is.
Het zou niet de eerste keer zijn dat hij toonde over
uitstekende informatoren in de Vereenigde Staten
te beschikken. De redevoering waarmee hij April
vorig jaar op Roosevelts Vredes-initiatief antwoord
de, was zoo goed berekend op Amerikaansche
verhoudingen dat sommige Washingtonsche politici,
tegenstanders van Roosevelt, zich haastten te
verklaren dat zij met het auteurschap van de rede
voering niets te maken hadden !
Intusschen dient men de verdere Amerikaansche
reactie af te wachten. Voorloopig staat de meerder
heid des volks achter den president, wiens her
kiezing lang niet onmogelijk is.
Noorwegen in de knel
Vorige week Donderdag kwam te Londen de
Opperste Oorlogsraad der Geallieerden wederom
bij jen.
De Geallieerden hebben bekend gemaakt dat
zij slechts gemeenschappelijk vrede of. wapenstil
stand zullen sluiten. Chamberlain deelde Dinsdag
j.l. nog mede dat ook de Poolsche regeering ge
raadpleegd" zou worden alvorens een eind aan den
oorlog gemaakt zou worden. Overigens is het zoo
ver nog niet: de beer is nog niet geschoten ! In
tusschen is het van belang dat de samenwerking
inniger wordt. Ook na den oorlog aldus een
ander besluit van den Oppersten Raad zal de
Fransen-Britsche samenwerking blijven bestaan.
Speciale aandacht werd verder besteed aan de
Duitsche blokkade. Enkele lekken" zullen gedicht
worden. Speciaal Noorwegen komt daarbij in de
knel. De Geallieerden willen nl. de verscheping van
de Noord-Zweedsche ijzerertsen verhinderen. Noor
wegen verdedigt zich door er op te wijzen dat het
sinds kort naar Engeland meer erts heeft laten
inschepen dan naar Duitschland. Bovendien is
het een feit dat Duitschland door de Oostzee weinig
minder ijzererts kan ontvangen dan via den
Atlantischen Oceaan. Het is raadselachtig, zoo niet ver
dacht, dat de Geallieerden de ijzerertsverschepingen
hebben laten doorgaan zoolang de weg door de
Oostzee onbruikbaar was en ze willen verhinderen
nu de Oostzee weer ijsvrij wordt. Consequent is deze
politiek ongetwijfeld: consequent-halfslachtig.
Intusschen is Noorwegen bevreesd voor menig
vuldige schending van zijn neutraliteit. Duitschland
heeft nl. reeds aangekondigd dat het de
ijzerertsbooten zal beschermen door middel van vliegtui
gen.
Restaurant DORRIUS
N.Z. Voorburgwal b.h. Spui, Amsterdam
PLATS DU JOUR EN A LA CARTE
Marionet Wang geïnstalleerd
Buiten verwachting is de installatie van den
Japanschen marionet Wang-tsjing-Wei Zaterdag
j.l. toch doorgegaan. Japansch China heeft dus nu
een nieuwe regeering met een nieuwen vlag die een
copie (in andere kleuren) is van de Japansche:
kenmerkend feit! Realiter verandert aldus bitter
weinig aan den toestand. Wang, de verrader, steunt
op de bajonetten van het Japansche bezettingsleger.
Tsjoengking wil van geen samenwerking weten.
Maarschalk Tsjang-kai-Tsjek zet den strijd voort.
Japan heeft deze week voorts het Portugeesche
Macao bedreigd. Macao is, sinds het Britsche Hong
kong van het achterland afgesneden is, pijlsnel
omhooggeschoten. De Japanners willen nu aan de
souvereiniteit van Portugal feitelijk een einde
maken. Het conflict is nog onopgelost.
Merkwaardig was tenslotte de
overmatig-vriendelijke redevoering die de Britsche gezant te Tokio
vorige week gehouden heeft. Zij vloeide over van
vriendelijkheden aan het adres \an Japan. Hetgeen
wel bewijst hoezeer Engeland zich van alle initiatief
in het Verre Oosten voorloopig zal onthouden.
Het slagkruiserplan ingediend
Op 9 April a.s. zal de Volksraad te Batavia in
buitengewone zitting bijeenkomen teneinde te
beraadslagen over het slagkruiserplan dat de
regeering thans wereldkundig heeft gemaakt.
Het plan omvat den aanbouw van drie slag
kruisers van 27.000 ton, plus de aanschaffing van
een tankboot en 12 motorbooten-onderzeeboot
jagers, twee mijnenleggers, twaalf vliegbooten, een
droogdok, enz. enz. Totale kosten: ? 283 mill.
De jaarlijksche exploitatie-kosten zullen ? 16.5
mill. beloopen.
Wanneer de Volksraad zich over dit plan heeft
uitgesproken (het zal stallig aangenomen worden),
komt het in Nederland in behandeling. Wij hopen
dat de technische zijde nogmaals duchtig onder
oogen wordt gezien. Wij hopen vooral dat men het
vraajstuk van Indië's verdediging niet alleen als
een technisch-militair vraagstuk zal zien, maar ook
als een politiek probleem. Wij hopen dat de linker
zijde in ons Parlement nogmaals krachtig zal aan
dringen op verdergaande democratiseering van
Indië. Dit politiek complement mag niet ontbreken.
Verdediging van Indië? Goed. Maar dan verdediging
van een Indiëwaar de democratie zoo spoedig
mogelijk verwezenlijkt wordt en niet tegengehouden
door een bewind dat zich achter een doorzichtige
phraseologie verbergt!
UIT DE GROENE GRABBELTON
Zenuwtabletten koker 75 cent
Maagtabletten koker 75 cent
Hoofdpijntabletten koker 60 cent
Laxeert a b letten doos 60 cent
Alleen echt met den naam M ij n h a r d t.
gmiimtiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiii
i
Weet U nog welk een enorm opzien de reis van
Sumner Welles naar Europa heeft gebaard?
In ernst: hebt U de afgeloopen week nog n
keer aan Sumner Welles gedacht?
Zoo wordt door de groote pers sensatie gekweekt.
Vroeger was het in de vacantie komkommertijd.
Tegenwoordig strekt de komkommertijd zich in
feite over het geheele jaar uit.
Het is met de Amsterdamsche luchtbescherming
een merkwaardig geval.
Misschien mag ik enkele persoonlijke ervaringen
mededeelen. October vorig jaar gaf ik mij op als
vrijwilliger voor de blokbrandweer. Daarop heb
ik twee avonden geoefend en werd als volleerd
blokbrandweerman ontslagen. Sindsdien heb ik
taal noch teeken vernomen van de luchtbescherming.
Ik weet nog dat de duinwaterleiding in tegenge
stelde richting moet worden opengedraaid als de
vechtwaterleiding, maar welke van beide leidingen
naar rechts, welke naar links open gaat, weet ik
niet meer.
Er hapert iets aan de organisatie. Waarschijnlijk
is het personeel van den dienst overbelast. Waar
schijnlijk toont ook de burgerij niet de vereischte
belangstelling. Aan grootscheepsch aanpakken komt
men daardoor niet toe. De gemeente Amsterdam
heeft tot dusver bijna zeven ton uitgegeven aan de
openbare schuilgelegenheden. Alle andere
luchtbeschermingsmiddelen hebben bij elkaar nog geen
half millioen gekost, ofwel zes dubbeltjes per
Itlllllllltiiliimiiiilillliiillilliiiiiiiiliiiiillillillliii
inwoner. Het is veel-en-veel te weinig. Onder
inspireerende leiding is de burgerij zeker bereid,
meer te offeren en meer te presteeren. Men schoeie
daartoe de geheele bescherming op andere leest:
de handhaving van het vrijwilligheidsprincipe is
onzinnig, en het is niet meer dan billijk dat ieder
burger bijdraagt tot de luchtbescherming. Waarom
heft men geen extra-opcenten op de inkomsten
belasting gelijk eenigen tijd geleden ten behoeve
van het Rijk is geschied?
Waar een wil is, is een weg.
Het wordt tijd dat men eens naar wil n weg gaat
zoeken.
?
In Brussel verschijnt een tweetalig blad Omroep"
geheeten, van onduidelijke politieke strekking.
Medewerker voor Nederland aan dit blad is een
zekere W. Laatsman te Rotterdam. Deze heer
verzamelt persknipsels uit Nederland, en conclu
deert in zijn jongste overzicht dat in een overgroot
deel van de pers vooral de stemming tegen Engeland
en Frankrijk toeneemt." Ter illustratie" haalt de
heer Laatsman dan een gedeelte aan uit een artikel
in Het Schouwvenster"
Engeland zoejct maar steeds naar een land, dat
bereid is zich te leenen voor zijn strijd om daarbij
zelf zooveel mogelijk op den achtergrond te blijven.
Het is weer hetzelfde als in den Wereldoorlog die
Kngeland bereid was door te zetten tot den laatsten
Franschman.''
Volgens den heer Laatsman geven deze woorden
PAG. 6 DE GROENE No. 3279