Mexico zoekt een president DE onafhankelijkheidszin van Mexico is als die van alle Latijnsch-Amerikaansche republieken, iets dat vooral tot uiting komt in een bijna magische eerbied voor ,,La constitución", voor de grond wet, die intusschen met regelmatige perioden ge wijzigd wordt, en door iederen nieuwen President weer op eigen wijze en met het noodige geweld wordt uitgelegd. Wie in het openbaar iets ten nadeele van de Constitutie zou durven beweren, wordt meteen gebrandmerkt als landverrader. En zoo dom is dan ook niemand in Mexico of in een der naburige rijkjes. Maar iedere nieuwe regeering beschuldigt de voorgaande ervan, dat zij de Constitutie geweld heeft aangedaan, en dat de fout de un golpe", met n flinke slag moet worden hersteld. De gangbare poging om dit te doen, wordt nu Revo lutie" genoemd, een verraderlijke" zoolang de ontevredenen nog het onderspit delven, een roem rijke" indien zij er in slagen, het heft in handen te krijgen. De go?pe" wordt een golpe de estato", een staatsgreep. Men kan wel zeggen dat in de laatste honderd jaren geen enkele regeering in Mexico aan het bewind is gekomen zonder zulk een min of meer bloedige revolutie. Nu kost een dergelijke heftige onderneming altijd veel geld, zoowel in haar voor bereiding als in haar uitvoering. En ook de dis continuïteit van het bewind kost heel veel, want met het oude bewind vallen niet alleen ministers, staatssecretarissen en gezanten, maar ook rechters en professoren, politie-agenten, boden en conciërges. En het gebeurt maar hoogst zelden dat technische onmisbaarheid, of de nog grootere geschiktheid om politieke onverschilligheid voor te wenden, in staat zijn iemands positie door twee opeenvolgende regeeringsperioden heen te redden. Om de roemrijke hervorming der constitutie te kunnen financieren, gaan de politieke ondernemers zooveel mogelijk buitenlandsche verplichtingen aan. De binnenlandsche zijn immers te hachelijk, en zijn trouwens beter voor het verkrijgen van meer rechtstreeksche diensten. En al zal er niet licht een bank aan te wijzen zijn die fondsen fourneert tot het organiseeren en voltooien van een dergelijke Grondwetseerbiediging", toch hebben de Amerikaansche aspirant-dictators een zeldzaam talent voor het vinden van buitenlandsche geldschieters, die wel eenig risico loopen, maar er uiteindelijk toch .niet vaak aan tekort komen, daar terugbetaling meestal in natura geschiedt: met concessies, handelsovereenkomsten en exportverdragen. In algemeene trekken is dit altijd de oergeschiedenis der groote buitenlandsche handels- en industrie ondernemingen van Latijnsch Amerika, en van Mexico in het bizonder. D E regeeringen worden daar in nog veel sterkere mate dan elders het geval is, verpersoonlijkt mniaiHiiimiiiiHimimimiiiBiiuiiuiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiimififii i (Er zijn in de Wereldoorlog meer Engelschen dan Franschen gesneuveld!) in groote trekken het in zicht van den doorsnee Nederlander zeer goed weer". De doorsnee - Nederlander - N.S.B.-er waar schijnlijk. ? Een van de problemen die de Fransch?Britsche economische samenwerking met zich brengt, is, dat men (aldus een Londensch blad) niet weet of men de gemeenschappelijke postzegel stambre" of timp" zal noemen. ? De groote Engelsche bewapeningsconcerns heb ben hun winst- en verlies-rekening over het afgeloopen jaar gepubliceerd. Kwaad zijn de resultaten niet. Vickers betaalt 10% dividend op de gewone aandeelen, Cammell Laird ook 10%, Swan-Hunter 15%, Hadfields 22^/2 %? Uit het feit dat deze dividenden ongeveer gelijk zijn aan die van het vorig jaar, concludeert de Engelsche Economist dat de bewering als zouden de wapenfabrikanten bij den oorlog extra-wél varen, onjuist is. Aan den anderen kant is voor beklag toch ook weer geen reden.... ? In Webster, het bekende Amerikaansche encyclopaedische woordenboek, staat bij beschaving" nog steeds: kenmerk van het Europeesche cul tuurleven." Men fluistert dat een herdruk in voorbereiding is. KANTEKLEER en gedragen door den Pre sident; en deze is dan ook steeds in het begin van zijn ambtsperiode de beste vriend van de buitenland sche concessionarissen die hem het bestaan mogelijk gemaakt hebben. Maar zijn natuurlijke tegenstanders, welke daarna steeds het hoofd beginnen op te ste ken, worden ook de na tuurlijke tegenstanders van de machtige, in aanzien stijgende firma's. Dank baarheid is een labiele deugd, en om de tegen standers rustig te houden, ziet menig president zich in latere jaren gedwongen het den grooten concessio narissen lastig te maken, en dezen op hun beurt moeten zich tegen wil en dank aan politieke intriges schuldig maken, al was het alleen maar om ook met de aan staande winnaars van den strijd tot een vergelijk te kunnen komen. Er is dus in werkelijkheid volstrekt geen sprake van een economische onafhankelijkheid. En daar de schulden van iedere overwinnende partij auto matisch nationale" schulden worden, doet zich in Mexico bijvoorbeeld het geval voor, dat reeds toen er nog geen sprake was van de petroleumonteigening de officieel-erkende staatsschuld op korte termijn al meer dan tienmaal zoo groot was als het totale jaarlijksche staatsinkomen. ZOOLANG de welvaart van het land globaal genomen een opgaande lijn vertoonde, was dit niet zoo erg. Maar terwijl Mexico tusschen lyio en '20 een dorado was voor geldverdieners, is het nu bij alle uiterlijke aanpassing aan de eischen des tijds een land dat van jaar tot jaar in zijn op brengst op bijna ieder gebied achteruit gaat. Nog in de laatste twee jaar is de landbouw-productie over de geheele linie met 20 a 25 % gedaald. En dat ondanks de landverdeeling op groote schaal (meer dan 54 millioen acres, waarvan ruim 23 millioen reeds in cultuur) en de weliswaar sterk teruggeloopen, maar nog altijd hoogst belangrijke petroleumontginning. Wie de plaatselijke toestanden en deze innerlijke voorgeschiedenis voldoende van nabij kent, kan geen oogenblik in twijfel verkeeren omtrent de bedoeling die de huidige Mexicaansche regeering met al deze fulminante onteigeningen gehad heeft op een tijdstip dat de financiën van het land iets dergelijks allerminst schenen te kunnen verdragen. In Mexico zelf was de opzet voor iederen ingewijde duidelijk. Men was op zoek naar nieuwe vrienden, naar gegadigden voor het financieren van een nieuw op handen zijnd avontuur. Het bewind van Cardenas naderde al zijn laatste kwartier; in 1540 moet er iemand anders op den presidentszetel komen, daar volgens de Constitutie een man maar eenmaal in zijn leven deze waardigheid mag bekleeden, en nooit langer dan zes jaar. Degenen die nog kort geleden in Mexico aan dit wetsartikel trachtten te tornen, zijn hopeloos vastgeloopen op het fana tieke respect dat men voor deze vrij recente bepaling koestert, die tot stand gekomen is na een reeks van langdurige en uiterst wreede revoluties". Voorloopig zal wel geen President in Mexico het kunnen wagen zich te bezondigen aan het continuïsme" dat misschien toch het eenige afdoende redmiddel zou kunnen zijn uit den chaotischen toestand waarin het land verkeert. Calles, die na een onbeduidende overgangsfiguur als Abelardo Rodriguez de regeering aan zijn volgeling en bondgenoot Cardenas in handen speel de, had het politieke spel met Engelsche en NoordAmerikaansche troeven gewonnen. Hij handhaafde zich tegen een al te groote invloed van beide machten door hen handig tegen elkander uit te spelen. Presi dent Cardenas is een simpeler, minder sluw man. Hij begon met zich van zijn ouden meeester Calles te ontdoen, om zelf de handen vrij te krijgen voor een meer idealistisch, maar stellig ook roekeloozer en naiever bewind. Hij kreeg hiermee weliswaar een groot deel van de anders nogal onverschillige massa, vooral onder de landbouwbevolking, op zijn Op dit fresco in het Departement van Arbeid is president Cardenas met den sikkel afgebeeld. De hamer ontbreekt. Hij is trouwens allerminst communist hand. Maar hij raakte tevens in ernstige moeilijk heden, vooral van financieelen aard. Geldschietende vrienden kregen gemakkelijk iets vijandigs bij het nijpen der schulden, en.... de eenvoudige, soldateske Cardenas verkoos een breuk, en verordende een confiscatie der petroleum-ondernemingen waarvan iedereen gemakkelijk kon nagaan dat het vooreerst de Republiek geen enkel direct voordeel zou op leveren. NIET ten onrechte, maar wel a,nders dan meri het nog kortgeleden bedoelde, hebben de meeste schrijvers over Mexico beweerd, dat Cardenas bij de Russen in de leer geweest is. Hij gebruikte soortgelijke, zeer rood klinkende leuzen, maar was en bleef de Mexicaansche traditie getrouw, een geducht autocraat met veel vaardigheid in het toe passen van totalitaire" methoden. Door zijn anders-klinkende leuzen heeft hij velen op een dwaal spoor gebracht. Maar van het oogenblik af dat de ver wijdering van Mexico met het democratische Enge land en de Vereenigde Staten dreigde, stonden vooral Duitschland en Japan, maar ook Italiëen nu ook Rusland klaar om naar de vrijgekomen vriendschap te dingen. Juist die goederen waarover Mexico voor export beschikt, en waarvan het door het con flict met Engeland en de Vereenigde Staten de markt verloren had, werden door de nieuwe afnemers begeerd. Met name petroleum, ertsen en levens middelen. Helaas waren de nieuwe klanten bijna uitsluitend op compensatie-handel aangewezen, en dit is wel de hoofdreden dat het met de zaken nog niet zoo heel vlot geloopen is. Mexico heeft in de eerste plaats geld noodig om zijn schulden te kunnen betalen, en heeft met zijn primitieve toestanden niet zooveel aan den invoer van goederen en machinerieën. Thans ondervindt Cardenas ook binnenslands het nadeel van zijn bravourige leuzen; hij moet onder handelen met de bondgenooten van zijn tegenstan ders die temidden van de algemeene ontevredenheid dagelijks veld winnen. En deze oppositie koketteerde al van ouds her met de fascistische landen, waarbij de reactionaire candidaat, generaal Juan Andres Almazan met zijn fascistische neigingen een b:tere kans voor het Pres dentschap maakt dan d? iet wat onnoozeleregeeringscandidaat, generaal Manuel Avila Camacho. Het is dan ook in hooge mate waarschijnlijk, dat de nieuwe presidentskeuze, daar weer de noodige onlusten en revoluties" met zich zal meebrengen. LOU LlCHTVELD Was DE GROENE pst uitverkocht toen u er naar vroeg ? EEN GOEDE RAAD NEEM EEN ABONNEMENT! PAG. 7 DE GROENE No. 3279