Historisch Archief 1877-1940
Block", een firma die raffinaderijen en transport
middelen bezit. Nog eenige andere kleinere petroleum
firma's zijn door Duitschland opgekocht. Maar
Duitschland heeft nog verdere plannen. De produc
tie immers van de bestaande maatschappijen loopt
gestadig terug. Volgens deskundigen zijn de thans
geëxploiteerde velden binnen tien jaren uitgeput.
Er zijn echter nieuwe velden met een reserve van
ruim een kwart milliard ton. Daarvoor wil Duitsch
land de installaties leveren.
Dat is intusschen toekomstmuziek. Het baart
Duitschland reeds moeilijkheden genoeg om de
quanta die het per verdrag van de Roemeensche
regeering kan ontvangen, te transporteeren. Er zijn
op de Donau tankschepen genoeg, maar daarvan is
slechts een derde in Duitsche, een zesde in Roe
meensche handen. De spoorwegverbinding schiet
tekort; zij loopt over Russisch gebied en de Russen
bespoedigen de transporten niet. Volgens afspraak
hadden tot i Maart j.l. 13.000 goederenwagons uit
Roemeniënaar Duitschland verzonden moeten zijn,
in werkelijkheid zijn slechts 300 gearriveerd. De
acute moeilijkheden zijn dus zeer groot, maar de
Duitschers werken met man en macht aan de ver
betering der verbindingen. De resultaten zullen nog
zeker geruimen tijd op zich laten wachten.
Ten slotte verdient het de aandacht dat Duitsch
land steeds meer den Roemeenschen landbouw
binnendringt. Vijf maatschappijen zijn gesticht om
de Roemeensche landbouwoverschotten aan te
koopen. Speciale Duitsche maatschappijen verstrekken
zaad aan de boeren.
Duitsche kolonisatie-methoden en de tegen
actie
Veronderstelt dat zij de algemeene maatschappe
lijke ontwikkeling dienden, dan zouden de maat
regelen waarmee de Duitschers den Balkan inpal
men, tenminste in de toekomst voordeel kunnen
afweipen. In werkelijkheid echter is de Duitsche
expansie allerminst gericht op de ontwikkeling van
den achterlijken Zuid-Oost-hoek van Europa. De
Balkan heef t een nijpende
plattelands-overbevolking. Slechts door industrialisatie kan dit dringende
probleem opgelost worden. Maar de industrialisatie
van den Balkan wordt door Duitschland niet be
vorderd, maar tegengewerkt. Duitschland is bang
voor concurrentie voor zijn eigen industrie.
Treffend komt dit tot uitdrukking in Hongarije.
Aan den eenen kant ageert Duitschland onder de
kleine boeren en het landbouwproletariaat om poli
tieke onrust te scheppen. Aan den anderen kant
werkt het via de regeering de verdeeling van het
grootgrondbezit tegen omdat van kleine boerderijen
een geringere opbrengst verwacht zou worden van
de producten waaraan Duitschland behoefte heeft.
Ook de antisemitische maatregelen waartoe Hon
garije met duidelijke Duitsche instemming is over
gegaan, dragen een reactionair karakter. Van de
3000 Hongaarsche fabrieken was de helft, waar
onder alle groote, in Joodsche handen. Zij zijn ge
sloten .... ten voordeele van de Duitsche industrie.
Het doel dat Duitschland op den Balkan nastreeft,
is klaarblijkelijk het koloniseeren van dit rijke ge
bied. De Balkanstaten mogen produceeren wat
Duitschland wil, waaraan Duitschland behoefte
heeft. De Lebensraum" is een Lebensraum" ....
slechts voor den Duitscher.
En détegenkrachten?
Er is de Russische factor. Er is de Italiaansche
factor. Er zijn persoonlijke factoren zooals de
antiDuitsche gezindheid van den Hongaarschen regent,
admiraal Horthy. Er is tenslotte de actie die de
Geallieerden op touw zetten. Economisch heeft
zij op zich zelf zeker goede kansen. Dat wordt echter
uitsluitend bepaald door de energie waarmee Lon
den en Parijs met steun van Turkije deze actie willen
voeren. De Balkanvolkeren willen gaarne losser ko
men te staan van de Duitsche economie. Maar
hun moet een alternatief gegeven worden: nieuwe
markten.
De Grieksche dictator Metaxas zeide twee jaar
geleden tot den Engelschen gezant: Ik vraag geen
garantie. Ik vraag maar n ding: laat Engeland
een-twintigste van de tabak die hij noodig heeft, in
Griekenland koopen." Metaxas heeft zijn garantie
tóch gekregen, in April 1939, en volgens sommigen
is Londen tot dezen stap overgegaan, zelfs zonder
de Grieksche regeering er in te kennen. Maar de
Grieksche tabak is nog steeds in onvoldoende hoe
veelheden door Londen gekocht. Durf, doorzettings
vermogen en tempo zijn dringend noodig om te ver
hinderen dat de Balkan een Duitsche provincie
wordt, tot scha en schande van de volkeren die er
wonen.
JDe Duitsche invasie
Van onzen militairen medewerker.
IN de aflevering van dit blad van 2 Maart 1940 werd
dezerzijds een beschouwing gewijd aan de quaestie
van een militair verbond tusschen Nederland en België,
en daarin werd herinnerd aan de opeenvolgende gebeur
tenissen in Europa, welke telkenmale de vraag deden
rijzen: Wie volgt?" De beurt was in dien tijd aan
Finland en de positie van Zweden en Noorwegen bleek
ook ernstig bedreigd. Desniettegenstaande meenden
deze landen hunne zelfstandigheidspolitiek te moeten
handhaven, doch in het artikel werd de opmerking
gemaakt, dat de tijd zal moeten leeren of deze neutrale
houding en de zelfstandigheidspolitiek verstandig zijn !
De tijd en de feiten hebben ten deze reeds opheldering
gebracht en op de telkens opdoemende vraagt: Wie
volgt" luidt het antwoord thans: Denemarken en Noor
wegen. De zelfstandigheidspolitiek en het betrachten
van eene strikte neutraliteit heeft dezen landen geen
voordeel gebracht en hebben hen er niet voor kunnen
behoeden, om door Duitschland eenvoudig onder den
voet te worden geloopen, zoodra dit rijk zulks in zijn
belang noodig achtte.
Het volgen van de zelfstandigheidspolitiek en het
aannemen van een onzijdige houding hebben aan de
Scandinavische landen geen voordeel gebracht en
Zweden, dat thans nog wel buiten het geding blijft,
verkeert niettemin, tengevolge van de door Duitschland
gevoerde actie, in een zeer netelige positie, waarbij
de zelfstandigheid" slechts een zeer bescheiden rol
speelt.
Dit alles is hoogst bedenkelijk en uitermate veront
rustend voor de z.g. kleine natiën, maar in het geval
van de thans zoo ernstig getroffen Noordelijke landen
doet zich nog eene omstandigheid voor, welke van
groot belang is en voor de anderen eene ernstige waar
schuwing bevat. Indien men er op staat, om tot eiken
prijs buiten het geding te blijven, dan moet men ook
alles in het werk stellen, om de verkozen neutraliteit
onder alle omstandigheden niet alleen te betrachten
maar ook ,zooveel in het vermogen ligt, te handhaven.
Dit moet geschieden naar alle zijden, want begaat men
ten deze ook maar de geringste nalatigheid, dan wordt
men onvermijdelijk de speelbal" van de groote elkaar
bestrijdende mogendheden.
DE voornaamste eisch, waaraan de kleine neutrale
staat zeer zeker moet voldoen, schrijft voor, dat
hij voor de verdediging van zijn souvereine rechten
alle krachten, waarover hij maar eenigszins kan be
schikken, bijeen vergaart dat hij dus alles in het
werk stelt, om de landsverdediging zoo krachtig
mogelijk te organiseeren. Wie dit veronachtzaamt,
wordt in tijden als die, welke de wereld thans beleeft,
onherroepelijk het slachtoffer van zijne nalatigheid.
Het onheil, dat de Scandinavische landen thans heeft
getroffen, moet in eerste instantie geweten worden aan
het onloochenbare feit, dat de regeeringen van die
rijken, na het beëindigen van den laatsten oorlog, de
landsverdediging ernstig hebben verwaarloosd. Daar
voor zijn natuurlijk tal van verontschuldigingen aan
te brengen en verwijten zijn niet van pas, maar onvoor
zichtig was het zeker en de houding getuigde van een
weinig vooruitzienden blik.
Het gevolg is geweest, dat Denemarken klakkeloos
onder den voet kon worden geloopen en dat de regeering
van dit land geen andere keuze had, dan zich lijdelijk
aan den willekeur van een schender van zijn gebied
bloot te stellen of zooals het in casu werd geformu
leerd de bescherming van den machtigen buurman
te aanvaarden."
Voor Duitschland lag hierin een geweldig voordeel.
Indien de troepen van de Duitschers ongehinderd over
het geheele gebied van Denemarken kunnen beschikken
dan wordt voor hen de bezetting van Noorsch territoir
vergemakkelijkt. De transporten langs de Deensche
wateren konden ongehinderd geschieden, daar de
afsluiting van deze binnenzeeën aan den Westelijken
kant, waar de Britsche vloot dreigt, gemakkelijk en
afdoende is. Even ongehinderd als de Britten over het
Kanaal hunne verbindingen onderhouden met Frank
rijk, meende Duitschland, via het weerlooze en
werkelooze Denemarken langs Kattegat en Skagerak het
Noorsche gebied te kunnen bereiken. Zoo gemakkelijk
is het echter niet gegaan. Nu wij dit schrijven, schijnt
de Engelsche vloot tusschenbeide te zijn gekomen. De
afloop staat nog niet vast.
De Noren hebben zich al evenmin als de Denen in
de jaren na den oorlog van 1914?1918, veel aan de
landsverdediging gelegen laten liggen. Tot het bieden
van een eenigszins doeltreffenden weerstand tegen de
uitstekend georganiseerde Duitsche landingstroepen
zijn de Noorsche strijdkrachten, tenzij hulp komt
opdagen, niet in staat. De landsverdediging is daar
hopeloos verwaarloosd en van eene actie, die ook maar
eenigszins zou kunnen worden vergeleken met hetgeen
door de Finnen tegen den Russischen aanvaller werd
gepresteerd, kan in Noorwegen geen sprake zijn. Nog
maals: tenzij hulp komt opdagen.
De ongunstige militaire toestand heeft den Noren
reeds lang vóór het uitbreken van de tegenwoordige
crisis, parten gespeeld, omdat hij medebracht, dat
Noorwegen wel eene neutrale en zelfstandige positie
kon willen aannemen, maar tot de handhaving daarvan
ten eenenmale onmachtig was. De geallieerden van
Westelijk Europa hebben zulks begrepen en zich
genoodzaakt gezien, om in het souvereine gebied der
Noren het heft, de verdediging van Britsch-Fransche
belangen, in handen te nemen. Indien men niet over
eenigszins afdoende macht beschikt, dan helpen
protesten in zulk een geval bitter weinig en wordt de
deur geopend voor allerlei actie van de zijde der oorlog
voerenden. Men is dan tot speelbal" geworden en de
Duitschers hebben zich van hun kant niet onbetuigd
gelaten.
Toen zij hun kans zagen, om naar het scheen zonder
veel risico, het Scandinavisch gebied te bezetten, hebben
zij die gelegenheid aangegrepen en met gebruik van
de leuze, dat zij als beschermers optreden, hebben zij
zich in het gebied van koning Haakon gevestigd.
De ligging van de hoofdstad Oslo brengt mede, dat
deze al dadelijk den protector" in handen viel, doch
de Noren hebben, in vergelijking met hun lotgenooten
de Denen, het voordeel, dat hun grondgebied zich zeer
ver naar het Noorden uitstrekt en zeer weinig gelegen
heid voor transport over land biedt. Indien men echter
niet beschikt over toereikende troepen en verdedigings
middelen, dan kan dit voordeel slechts tijdwinst op
leveren, maar het oeroude gezegde leert, dat deze winst
voor den krijgsman" van belang kan zijn.
IN casu is dit zeer zeker het geval, indien men op
steun van de geallieerden mag rekenen. Die hulp is
toegezegd, doch in welke vormen hij zal worden ver
leend, is terwijl dit geschreven wordt nog niet
gebleken. Zeker zal de hulp ter zee het meest afdoende
zijn: de Britsche vloot toch heeft nog de overmacht
in de Noordzee ,al heeft zulks sinds de uitbreiding van
het luchtwapen niet meer die groote waarde welke
daaraan voorheen kon worden gehecht. Zoolang
Duitschland in het vrijwel ongestoord bezit van het
gebied van Noorwegen is, genieten de Duitschers het
maritieme voordeel, dat zij voor het gebruik van hunne
duikbooten, over een groot aantal uitvalspoorten",
gevormd door de talrijke fjorden, kunnen beschikken
en in ieder geval de Britten er toe dwingen, om hunne
volle aandacht aan de zeer uitgestrekte Noorsche kust
te wijden. Maar deze tijd van ongestoord bezit" is nog
niet aangebroken.
De expeditie tegen Scandinavië, die aanvankelijk
zooals trouwens bijna niet anders te verwachten
was volgens het Duitsche plan is verloopen, heeft
tengevolge, dat het oorlogsterrein in elk geval aan
merkelijk is uitgebreid. In het algemeen is die uitbrei
ding niet in het voordeel van Duitschland, al zou het
voorloopig als een moreel succes geboekt kunnen
worden. Voor de beoordeeling van het mogelijk verdere
verloop van de actie in Scandinaviëbeschikt men thans
over te weinig gegevens. Tal van vragen rijzen, doch
de beantwoording is onmogelijk.
Voor de bestrijding van de ernstigste bedrei
ging van Duitschland, de blokkade, levert het be
zetten van het Scandinavische gebied den aanvallers in
elk geval slechts weinig voordeel. De voorraden,
welke in de geoccupeerde landen aanwezig zijn,
beteekenen voor de bevolking van het Duitsche Rijk
nagenoeg niets en daar deze landen van nu af aan mede
geblokkeerd worden, vervalt daardoor een van de
weinige neutrale openingen, door welke nog het een
en ander kon worden aangevoerd en voor het transport
overzee wordt geen nieuwe mogelijkheid geboren.
Zooals reeds gezegd vormt het optreden van Duitsch
land eene ernstige waarschuwing voor de weinige nog
overgebleven kleine neutrale staten. Weer rijst de
vraag: Wie volgt?" Het verdere verloop van deze
expeditie zal voor het antwoord op die vraag van veel
belang zijn. In Nederland, Belgiëen Zwitserland zal
dit verloop dan ook met groote spanning worden ge
volgd, maar deze rijken kunnen de voldoening smaken,
dat zij zich, ten aanzien van het voornaamste punt
niets te verwijten hebben de landsverdediging hebben
zij doeltreffend verzorgd en daarop vertrouwende,
kunnen zij met gerust geweten zeggen: advienne qui
pourra".
Met Ivorol een super reiniging van mond en tanden,
want het actieve zelfreinigend schuim dringt door tot in de meest verborgen schuilhoekjes waar gewone tandpasta niet komt. Tube 60-40-25 et.
PAG. 5 DE GROENE No. 3280