Historisch Archief 1877-1940
Gemobiliseerde vrouwen in tijd van nood
Het Korps Vrouwelijke
Vrijwilligers in actie
Dr, Jane de long
SEDERT den zomer van 1938 heeft zich, uit
gaande van Amsterdam, een beweging over
ons land verspreid, die zich ten doel stelde
de Nederlandsche vrouw te doordringen van haar
plicht tegenover de gemeenschap en haar in geor
ganiseerd verband op te leiden tot het verrichten
van diensten, welke de Overheid in tijd van nood van
de burgerij zou kunnen verlangen.
Als resultaat van deze jongste vrouwenbeweging
zijn in meer dan dertig Nederlandsche gemeenten
vereenigingen tot stand gekomen, deels onder den
naam Korps Vrouwelijke Vrijwilligers, deels onder
den naam Vrouwelijke Vrijwillige Hulp, die in de
afgeloopen weken in de gelegenheid gesteld zijn te
toonen, wat het resultaat kan zijn van een korte
anderhalf jaar telt het oudste Korps maar inten
sieve periode van organisatorischen, maar vooral
opvoedenden arbeid.
Zijn de verschillende vereenigingen er in geslaagd
aan haar doel te beantwoorden? De dagbladpers
van de laatste weken geeft een duidelijk beeld van
de helpende activiteit der Nederlandsche vrouwen,
en de berichten, die uit verschillende deelen van ons
land binnenkomen, wijzen er op, dat de door de
burgerij verleende hulp zich overal oogenblikkelijk
heeft gekristalliseerd rond de aanwezige organisaties
van Vrouwelijke Vrijwilligers. Haar arbeid moge
verschillend geweest zijn, zij mogen meer of minder
nauw in aanraking gekomen zijn met het leed van
den oorlog, allerwege hebben de vrouwen de handen
uit de mouwen gestoken. Zij hebben dit te beter
kunnen doen, omdat zij reeds te voren waren opge
leid en georganiseerd, waren voorbereid op een
bepaalde taak en ingedeeld op vaste posten. Zij
bleken niet slechts de noodige kundigheid te be
zitten, om werkzaamheden te verrichten, die in het
normale leven zeker niet behooren tot de gewone
taak der vrouw; zij hebben bovendien overal het
bewijs geleverd, dat zij zich ten volle bewust waren
van haar plichten tegenover haar volk. De Neder
landsche Vrouwelijke Vrijwilligers hebben zich niet
tevergeefs georganiseerd. Zij zullen ook in de toe
komst nog zeer veel kunnen bijdragen tot opbouw
en herstel van ons volksbestaan.
OP welk terrein het grootste voordeel van dezen
socialen arbeid te verwachten is, blijkt reeds
thans, wanneer men overziet, hetgeen bijvoorbeeld
het Korps Vrouwelijke Vrijwilligers Amsterdam in
de afgeloopen weken heeft verricht. Het K.V.V.
Amsterdam heeft van zijn oprichting af de grootst
mogelijke medewerking ondervonden van den kant
der Gemeentelijke autoriteiten en het gevolg daarvan
was, dat vele van zijn Diensten reeds vóór den oorlog
hun vaste plaats hadden in het Gemeentelijk appa
raat. Op de rijwiel- en auto-ordonnansen van het
K.V.V. rustte de eerste mobilisatie van den Gemeen
telijken Luchtbeschermingsdienst, leden van den
Socialen Dienst waren daarbij belast met de ver
spreiding van de noodzakelijke materialen, telefo
nisten van het K.V.V. bezetten den hoofdcommando
post van den Luchtbeschermingsdienst en verschil
lende hulpposten, die ten deele ook door het K.V.V.
van geneeskundige helpsters,
chauffeuse-ziekendraagsters en administratieve krachten werden voor
zien. Gedurende de oorlogsdagen verrichtte een deel
der K.V.V.sters rusteloozen arbeid, terwijl een ander
deel de zoo veel moeilijker taak te vervullen had, de
wacht te houden op posten, waar nog geen werk te
doen viel. Een groot aantal Amsterdamsche vrou
wen heeft, na beëindiging van haar dagtaak in
kantoor of winkel, deel uitgemaakt van de nacht
ploegen van den Luchtbeschermingsdienst of de
wacht gehouden op het Hoofdkwartier van het
K.V.V., teneinde in geval van nood de verschillende
diensten te kunnen mobiliseeren. Dank zij deze
waaksters konden vluchtelingen, die in het holst
van den nacht in Amsterdam aankwamen, oogen
blikkelijk worden verzorgd.
ZOODRA het oorlogswerk van het K.V.V. was
afgeloopen, vonden de leden nieuw werk te
doen. Vluchtelingen en geëvacueerden werden onder
geleide van K.V.V.sters naar hun tehuizen gebracht.
De vrachtwagens, waarmede zij in de stad waren
aangekomen, werden door de burgerij spontaan
beladen met kleeding en bedden, toen verluidde dat
deze artikelen noodig waren voor de vele dakloozen.
Oogenblikkelijk nam het K.V.V. de organisatie van
deze spontane actie op zich en het zag zich dan ook
terstond door de Gemeentelijke autoriteiten met de
inzameling voor de geteisterde gebieden belast. Ver
schillende particuliere ziekenhuizen, welke niet over
BIJ DE FOTO'S:
Boven: De van o//es berooi
de vluchtelingen onder
leiding van de K.V.V.
sters tijdelijk gehuis
vest.
Beneden : K.V.V.-sters aan het
werk : Het inpakken
van kleeren voor be
woners van geteister
de streken.
voldoende onderkleeding beschikten voor de gewon
de militairen, die zij te verzorgen hadden, wendden
zich tot het K.V.V. om raad. Binnen enkele uren
was een hoeveelheid ondergoed ten geschenke ont
vangen, terwijl de Huishoudelijke Dienst van het
Korps zich er toe zette de eveneens ontvangen balen
{lanel en linnen tot hemden en broeken te verwerken.
In samenwerking met de reeds lang bestaande
Vereeniging tot verspreiding van Bloemen, Vruchten en
Lectuur in de Ziekenhuizen te Amsterdam, werden
bloemen, vruchten en versnaperingen, en ontbre
kende kleedingstukken, onder de gewonde militairen
verdeeld.
De Vervoerdienst van het Korps kreeg de beschik
king over een .aantal vrachtwagens, waarin de te
verzamelen goederen konden worden opgehaald,
voor zoover de particuliere auto's der leden daartoe
niet voldoende waren. Ruime depots werden door
stadgenooten in bruikleen gegeven, waar Korpsleden
de kleeren en andere artikelen sorteerden en voor
expeditie gereed maakten. Niet minder dan 27 vracht
wagens met kleeding, bedden en huisraad werden
door het K.V.V. naar Rotterdam gezonden, waarvan
er 15 door leden van den Vervoerdienst werden
gechauffeerd. Bovendien werd door Liefdadigheid
naar Vermogen uit de depots van het K.V.V., en door
deze depots zelf, meer dan 4500 kleedingstukken
verstrekt aan personen uit Rotterdam, die in de
hoofdstad onderdak hadden gevonden.
Zoodra de eerste berichten over Zeeland tot
Amsterdam doordrongen, besloot het K.V.V. een
hulpexpeditie uit te rusten, voorzien van hetgeen
elders het noodzakelijkst was gebleken. Vier
chauffeuses en twee verpleegsters vertrokken met twee
volgeladen vrachtwagens naar Zeeland, en kwamen
na ruim negen uur rijden behouden te Middelburg
aan. Zij brachten de eerste zending kleeding, die de
Zeeuwsche bevolking ontving. .. . Thans ligt een
volgeladen lichter, geheel belangeloos ter beschik
king van het Korps gesteld, in den Amstel te wach
ten, totdat de Zeeuwsche wateren voldoende
mijnenvrij zullen zijn, om de reis te kunnen wagen.
Soortgelijk werk als dat van het Korps Vrouwe
lijke Vrijwilligers Amsterdam, werd door vrijwel
alle andere organisaties van Vrouwelijke Vrijwilli
gers in Nederland verricht. Zij die gevestigd waren
in de getroffen gebieden, hadden een oneindig veel
zwaarder taak, bij het vervoer van gewonden en
gesneuvelden, het verzorgen van de evacuatie van
geheele dorpen, het onderbrengen en verplegen van
tallooze dakloozen. Zij hebben hulp geboden onder
de moeilijkste omstandigheden en hebben vrouwen
arbeid verricht in den edelsten zin van het woord.
Als het eerste leed gelenigd zal zijn, zullen haar
handen nieuwen arbeid vinden bij den opbouw, die
thans ons aller taak is.
PAG. 5 DE GROENE No. 3185