Hendrik IV, wordt verhaald, dat zij verscheidene witte veeren waaiers bezat,- onderscheidenlijk versierd met robijnen en smaragden, met cameeën, parelen en kleine spiegeltjes. Koningin Elizabeth van Engeland moet eens hebben verklaard dat een waaier het eenige geschenk was, dat een vorstin van een onderdaan kon aanvaarden. Klaarblijkelijk werd deze uitspraak door velen ter harte genomen. Leicester was tenminste zoo attent, zijn vorstin, als blijk van zijn algeheele onderwor penheid, een zeer merkwaardigen waai er aan te bieden, waarop een klimmen de leeuw was afgebeeld, aan wiens voeten een witte beer lag, het embleem van de graven van Leicester. En in de nalatenschap van de koningin be vonden zich niet minder dan 27 waaiers, welke stuk voor stuk een fortuin vertegenwoordigden, o.a. een bundel roode en witte veeren, gevat in een gouden montuur, bezet met parelen en diamanten, een geschenk van Sir Francis Drake. In de Zuidelijke landen, waar de waaier geen decoratieve bijkomstigheid was, maar een practisch gebruiks voorwerp, waarvan ook burgeressen en vrouwen uit den boerenstand zich bedienden, was de uitvoering door gaans hoogst eenvoudig. Het waren in de meeste gevallen papieren vaantjes bedrukt met kleurige prenten of grap pige versjes. Thomas Coryate, een Engelsch schrijver, tijdgenoot van Shakespeare, die veel in Italiëhad gereisd, verhaalt van de met stads gezichten, landschapjes en andere gravuretjes versierde waaiers, die zoo wel door mannen als door vrouwen werden gebruikt en die, naar hij heel zakelijk meedeelt, niet meer dan vier Engelsche stuivers kostten. Bruiden droegen in dien tijd kleine waaiertjes van beschilderde of kleurrijk gebor duurde stof, en de door Venetiaansche schilders als Titiaan en Paris Bordone uitgebeelde aanzienlijke vrouwen hou den veelal een weidschen waaierbouquet van veeren in de hand. Ook Rubens en Van Dijck hebben nog ver scheidene van hun brillante staatsieportretten met veeren waaiers ge stoffeerd. Maar tegen het midden van de 17de eeuw verdringt het half cirkel vormige, opvouwbare waaiertype alle andere varianten. Vermaard waren toen vooral de Spaansche waaiers, van sterk geparfumeerd leder, het peau d'Espagne", waarnaar nog in het begin van onze eeuw de kostelijkste parfums werden genoemd. Voor het overige waren Spaansche waaiers voor zoover niet van kant, beschilderd met allerlei ro mantische tafereelen, waarvan smach tende minnaars, maanlicht, gitaren en schoone vrouwen op getraliede balcons, dansende paren, torrero's met stieren of landelijke schoonen, babbe lend bij een Moorsch fonteintje, de voornaamste ingrediënten vormden. In de 18de eeuw bereikte de waaier weelde haar hoogtepunt. Voor de in den Rococo-tijd zoo hartstochtelijk bedre ven coquetterie, voor den warwinkel van intrigues met en zonder hoofd letter, voor al de vele geheimen en geheimpjes, waarvan een frivole wereld was vervuld, was de waaier een bijna onmisbaar instrument. Een vrouw zonder waaier is als een man zonder degen", placht de beau monde destijds te zeggen, en een man zonder degen was, volgens dezelfde gezaghebbenden, een onmogelijke verschijning. Madame de Staël verklaarde, dat een vrouw zelfs een heel mooie vrouw die niet met haar waaier wist om te gaan, er bepaald lachwekkend uitzag. Prinsessen deelden soms kapitalen aan waaiers uit, ofschoon derge lijke geschenken niet altijd tot hun recht kwamen, want volgens een even streng als zonderling voorschrift uit dien tijd van starre etiquette en wonderlijke willekeur, mocht de waaier aan het Hof nimmer worden openge klapt. Intusschen begonnen sommige artsen zich zorgen te maken omtrent de waaiers, die wél geopend mochten PAG. 13 DE GROENE No 3301 worden. Zij waarschuwden tegen het veelvuldige en in hun oogen soms levensgevaarlijke gebruik, dat niet slechts te snelle afkoeling zou veroor zaken, maar bovendien vaak zinkingen, ontstekingen, razernij en den dood. Hierdoor echter geenszins ontmoedigd, waaierden de luchthartige Rococodames rustig en bevallig voort. En het waaierbedrijf bloeide, zoowel de pretentielooze massaproductie als de kunstzinnige arbeid. Schilders van groote vermaardheid decoreerden^igenhandig waaiers met miniatuurpor tretten, idyllische of allegorische voor stellingen, en in vele musea worden nog sublieme werkstukken van Watteau en Lancret, Boucher, Fragonard en Chodowiecki bewaard. Ook bestonden er zonderlinge combinaties van viool en waaier, bestemd voor dans- en ballet meesters. Als muziekinstrument waren zij afgrijselijk en als waaier vervulden zij hun functie maar matig. In den loop van de i8de eeuw kwamen ook de Chineesche waaiers plotseling weer in de mode, doodsimpele schijfjes beschil derde zijde, waarvan Madame de Pompadour overigens niet spoedig tevreden zoo verrukt was, dat zij een dozijntje uit Nanking liet komen, a raison van 72 franken. Vermoedelijk had zij, gedurende heel haar daverende carrière, nog nooit zoo iets goedkoops gekocht. In Engeland nam het enthou siasme voor Chineesche en Japansche waaiers zulke ontzagwekkende vormen aan, dat de verontruste, Britsche waaiermakers zich tot de overheid wendden, met het verzoek, den invoer te verbieden. Om ook goedkoope waai ers te kunnen maken, bewerkten zij evenals later hun Fransche collega's veelal papier inplaats van zijde of leder en zij versierden het niet met aquarellen, maar met kleine litho's of gravures, sentimenteele scènetjes, por tretten of mythologische voorstellingen. In den Empire-tijd werden de waaiers kleiner; men beschilderde ze niet meer, doch zij werden met gouden en zilveren loovertjes besprenkeld. Later in de igde eeuw besteedde men vooral veel aandacht aan het handvat, dat veelal met edel- of halfedelsteenen was bezet, en omstreeks 1850 was de voornaamste eisch, dien men aan waaiers stelde, dat zij luidruchtig ritselden. In 1875 ontstond plotse ling een autogrammen-rage, en op alle feesten werden waaiers kris en kras van handteekeningen voorzien. Ofschoon de waaier in veel mindere mate historie heeft gemaakt, dan andere bijkomstigheden van het toilet zooals handschoenen en juweelen heeft zich in 1827, 'n Algiers, een waaier-incident afgespeeld, met ver bijsterende gevolgen. Op zekeren dag sloeg namelijk de Dey Hoessein van Algerië, in woede ontstoken, den Franschen consul Deval met een waaier in het gelaat. Frankrijk kon een dergelijke beleediging niet dulden, zond leger en vloot naar Noord-Afrika, met het eindresultaat, dat Hoessein's rijk werd onderworpen. Wat de verdere historie der waaiers betreft, in het begin van onze eeuw vond men allerlei overbodigheden en vreemsoortige modellen op dit gebied uit. Velen onzer hebben nog herinner ingen aan klapwiekende miniatuur ventilators van celluloid, dat ver moedelijk ivoor moest voorstellen, aan met roosjes beschilderd galalith en aan de eenzame struisveer, balanceerend op een steel van imitatie schildpad. Deze en vele andere waaier fantasieën zijn echter de laatste jaren nagenoeg ongemerkt uit ons leven verdwenen en zij worden nauwelijks gemist. Misschien doordat de moderne vrouw in gala haar handen reeds vol heeft met sigarettenkoker, vanity case en wat dies meer zij, misschien ook omdat de waaiers, met alle daaraan verbonden geheimzinnigheid] es en coquetterie, behooren bij een tijd, die anders was dan de onze. COLOMBINA Een tip voor uw wastafel! Op uw toiletzeep is minstens de helft te besparen, indien U weet hoe. .. . i. Koop een reep chocolade. 2. Eet deze chocola. 3. Knip het zilverpapiertje in den vorm van uw toiletzeep. 4. Maak de zeep nat en druk het pa piertje er tegenaan. 5. Leg steeds de zeep op de was tafel met het zilverpapiertje beneden en let er even op dat de kinderen dit ook doen. 6. U bespaart zo aanzienlijk op uw toiletzeep-budget, zonder merkbare on aangenaamheden . vontljapon purrfenvrij ! Iedere vrouw, en trouwens [ook elke man, ontdekt in deze distri butietijden splinternieuwe en onver moede dingen bij zichzelf. Zoo weten we tegenwoordig precies, welke dagelijksche gewoonte tot behoeften zijn geworden, en welke we zonder hart zeer afschaffen: thee, koffie boter, sigaretten, wollen jurken we heb ben ze alle zonder een gedachte geac cepteerd, maar leerden nu ze te schif ten in belangrijke en minder be langrijke levens-onderdeelen. Verder kan men zich in de kleedingmagazijnen regelmatig verbazen over het gemak, waarmee de koopster over een prijs heenstapt: we tellen nog slechts punten, terwijl de in houd van deportemonnaieten eenenmale bijzaak werd f Voor de ver koopsters moet dit wel een verade ming zijn, en een pleister op de wond van het textiel-bonnentellen! Bovendien bezorgde het al menig een, die jarenlang geaarzeld had, een bontjas ! En het is bepaald heel jammer dat we van den winter mis schien nog minder avondjurken noodig zullen hebben dan de laatste jaren het geval reeds was, want avond jurken zijn ook punten-vrij. Maar kom, een enkele lange japon, een voudig van snit en die het wel een mode-seizoen of wat uithoudt, heeft een mensch toch allicht noodig. Die van de foto bestaat uit zwarte ve lours chiffon, terwijl de blouse van lichtblauwe laméis. Eigenlijk de avondjapon voor dezen winter!